Poliflw

Afgelopen week stond bol van informatie, voorlichting en gesprekken.

Klimaatdoelen halen van onderop

Samen met de provincie moet de gemeente vóór 1 juli haar plannen indienen bij het Rijk over hoe Fryslân de klimaatdoelen gaat behalen die zijn afgesproken tijdens de akkoorden van Parijs. Dit gezamenlijke plan moet gedragen worden door de hele provincie. De provincie heeft de leiding en de provinciale staten beslissen over de inhoud van het conceptplan dat naar het Rijk gestuurd wordt. De gemeenten zijn betrokken via ambtenaren en wethouders. De gemeenteraden zullen later worden gevraagd naar hun mening over de plannen en kunnen naderhand bezwaar maken tegen de voorgestelde plannen. Nieuw Sociaal heeft moeite met deze aanpak omdat de lokale gemeenschap op deze manier geen directe inspraak heeft in de voorgestelde plannen. De gemeenteraden zijn de eerste overheid, hebben direct contact met de inwoners en zijn daardoor goed op de hoogte van wat er leeft en waar draagvlak voor is. Initiatieven die nu ontstaan in de gemeenten kunnen worden afgewezen als ze niet overeenkomen met de doelen die in het provinciale plan staan. Er wordt gezegd dat dit niet zal gebeuren omdat de huidige wet- en regelgeving leidend is voor de uitvoering van deze initiatieven. Tijdens deze bijeenkomst viel het op dat een tekort aan personeel en financiële middelen bij alle overheden kan betekenen dat de doelen niet behaald kunnen worden. Op de vraag van Nieuw Sociaal of dit betekent dat menskracht en geld belangrijker zijn dan het behalen van de klimaatdoelen, was er geen antwoord! Wij vinden dit vreemd, omdat de klimaatdoelen toch te belangrijk zijn om niet te halen? Wordt vervolgd dus.

Controleur Fumo

Daarnaast hadden we opnieuw een nadere kennismaking met de Fumo, de organisatie die de omgevingswet mag controleren en uitvoeren. Ook hier spelen de kosten een belangrijke rol om de omgevingswet op een goede manier uit te voeren. Wat hier ook opvalt, is het tekort aan personeel waardoor taken niet kunnen worden uitgevoerd zoals verwacht. Wat Nieuw Sociaal ook hier mist, zijn de contacten en de inspraak van ondernemers en inwoners die allemaal te maken krijgen met de nieuwe omgevingswet.

Wat te doen met geld dat over is in de gemeente?

De jaarrekening van 2022 laat zien dat de gemeente ruim 10 miljoen euro heeft overgehouden. In eerste instantie lijkt dit positief, maar Nieuw Sociaal heeft vragen over de manier waarop dit voordeel is ontstaan. Hoe kan er een overschot zijn van 3 miljoen op het sociaaldomein? Er zijn problemen in de jeugdzorg, gebrek aan woonruimte voor uithuisgeplaatste jongeren en niet te vergeten armoede, waardoor scholen ontbijt aanbieden aan leerlingen, enzovoort. Deze vragen zullen de komende week aan bod komen tijdens verschillende commissievergaderingen. Het incidentele overschot zal worden toegevoegd aan de algemene reserve van de gemeente en kan vervolgens vrij worden besteed door de gemeenteraad. Het lastige is dat dit geld slechts eenmalig beschikbaar is en volgend jaar, in 2023, niet meer aanwezig zal zijn. De besteding van dit overschot kan worden gebruikt voor incidentele projecten die door de raad worden voorgesteld. Zowel het college als de coalitie hebben ook hun eigen wensen en zullen deze willen inbrengen. Nieuw Sociaal zal proberen om samen met andere partijen geld te reserveren voor het Verkeersprobleem Offingawier en NyeSyl. Daarnaast zal er aandacht worden gevraagd voor structurele huisvesting binnen het sociaal domein, met name voor uit huisgeplaatste jongeren die tijdelijk moeten kunnen wonen in hun eigen gemeente.

Niet bezuinigen op sociaal domein

Hoewel de financiële situatie van de gemeente momenteel in orde is, dreigen er op de lange termijn tekorten omdat de rijksoverheid minder geld zal toewijzen aan gemeenten via het gemeentefonds. Nieuw Sociaal is van mening dat er op de lange termijn niet bezuinigd moet worden op het sociaaldomein, zoals op zorg, gebiedsteams, sportfaciliteiten en dorpshuizen, omdat de inwoners centraal staan bij Nieuw Sociaal.

Ideeën voor besteding geld?

Heeft u of heb jij een idee over wat er met het geld – dat over is – kan gebeuren meldt dat dan via het contactformulier.

Kortom, er liggen belangrijke uitdagingen op het gebied van klimaatdoelen, omgevingswet en financiële kwesties. Nieuw Sociaal zal zich blijven inzetten voor inspraak van de lokale gemeenschap en het waarborgen van essentiële voorzieningen, met name binnen het sociaaldomein.

Herstructurering wijk het Eiland in Sneek

De herstructurering van de wijk het Eiland in Sneek is een uitdagend project waarbij de bewoners, de gemeente en de woningbouwverenigingen betrokken zijn. Tijdens een bijeenkomst op locatie op initiatief van het college van Burgemeester en wethouders zijn we bijgepraat over de voortgang van de herinrichting van deze wijk. Het gaat dan om slopen en herbouwen. De reden voor de herstructurering is dat er veel oude huurwoningen zijn die direct na de oorlog zijn gebouwd. Gelukkig verloopt de samenwerking tussen de gemeente en de woningbouwverenigingen goed.

Maar naast de reguliere woningstichtingen zijn er ook enkele particuliere woningverhuurbedrijven actief in deze wijk. De betrokkenheid van deze particuliere verhuurbedrijven bij de herstructurering is anders, omdat zij vaak meer belang  hebben bij de winst en te rendement dan de sociale aspecten. Tijdens de bijeenkomst werd door Nieuw Sociaal geconstateerd dat zonde zou zijn als deze particuliere verhuurders niet meedoen aan de herinrichting van het Eiland. Het college zegde toe in gesprek te blijven met deze particuliere verhuurders.

Daarnaast is het ook belangrijk om de wijk aardgasvrij te maken. Dit is een complexe taak die extra tijd vergt en waarbij meerdere partijen betrokken zijn om de overgang naar duurzame energie te laten slagen. Zeker ook particuliere woningbezitters op het Eiland moeten deelnemen om deze energietransitie tot een succes te maken.

Een belangrijke vraag is hoe de energietransitie wordt uitgevoerd en wie er verantwoordelijk is voor de levering van energie. Nieuw Sociaal heeft eerder aangegeven dat energielevering een taak van de overheid zou moeten zijn. Er gaan ook geluiden op om te komen tot een soort wijk-coöperatie waarvan de eigenaren van de woningen lid zijn. De mogelijke winsten kunnen dan worden besteed aan het verbeteren van de wijk en andere zaken die belangrijk zijn voor de bewoners. Nieuw Sociaal ziet minder in zo’n coöperatieve vorm. Want het verloop onder de eigenaren kan leiden tot te weinig continuïteit in het beleid. Beter is het om dit vanuit de gemeente te regelen.

De gemeente en de woningbouwverenigingen hebben besloten om de herstructurering en de energietransitie los van elkaar te behandelen, om zo de voortgang van de herstructurering niet te vertragen.

Het voorgestelde energieplan moet beter worden voorbereid om voldoende draagvlak en deelnemers te krijgen voor de energietransitie. Dit vraagt ook om betrokkenheid van de particuliere inwoners op het Eiland. Als 75% van hen meedoet, is de uitvoering van de energietransitie haalbaar. Dit moet mogelijk zijn, gezien het feit dat de herstructurering al een draagvlak van 95% heeft verkregen doordat inwoners de kans hebben gekregen om mee te praten en er naar hen is geluisterd bij het maken van de plannen.

Uiteraard zal er bij de herbouw van woningen naar de gewenste energiemogelijkheden gekeken worden.

Nieuw Sociaal op weg naar de toekomst!

Het bestuur en de fractie van Nieuw Sociaal zijn gezamenlijk bezig om de partij duidelijk op de politieke kaart te zetten. Nieuw Sociaal wil een ledenpartij zijn,  waarbij de leden bepalen hoe de politiek moet handelen in de gemeente. De leden vormen de basis van Nieuw Sociaal en geven de fractieleden de opdracht om in de gemeenteraad te vertegenwoordigen wat de leden hebben aangegeven.

De samenleving is aan het veranderen en dit wordt door ons allen gevoeld. Die verandering moet voor alle mensen begrijpelijk zijn. Waarom voeren we bijvoorbeeld de energietransitie op deze manier uit? Wat betekent dit voor mijn dorp, stad of wijk? Nieuw Sociaal wil dat deze zaken van onderaf worden geregeld. Samen met inwoners willen we dat de gemeente plannen opstelt en uitvoert. Ook op alle andere onderwerpen moeten de leden van de partij inspraak hebben, net zoals de hele samenleving beter en meer betrokken moet worden bij wat er nodig is in de gemeente, het dorp, de wijk of de stad.

In de komende tijd zal Nieuw Sociaal op verschillende manieren aandacht vragen, met als doel leden en adviseurs aan zich te binden. Ook donateurs, want alles kost geld. Nieuw Sociaal heeft een denktank, waarin ook mensen die zich niet willen binden aan Nieuw Sociaal deel kunnen nemen aan deze denktank. De denktank heeft als doel om de partij en de fractie te voeden met onderwerpen waar mogelijk onvoldoende aandacht voor is in de gemeente. Dit kan ook gaan over lopende zaken zoals armoede, zorg, wonen, boeren, milieu en andere onderwerpen. Iedereen is nodig om in het belang van alle inwoners goede beslissingen te nemen die ten goede komen aan alle inwoners van SWF. Aanmelden kan via de website, telefonisch contact met een fractielid of per e-mail (fractie@nieuwsociaal.nl). Samen moeten we het doen, samen kunnen we meer! Want,  jij staat centraal bij Nieuw Sociaal.

Wat is lange termijn denken in de Politiek? Dit is een lastige vraag voor veel politici en eigenlijk voor ons allemaal. We leven van dag tot dag, van weekend naar weekend en van zoveel mogelijk gebruik maken van alle tijd die er is. Wij doen dit omdat wij alles willen beleven en meemaken wat er te doen is op deze prachtige planeet aarde. Dat invullen van de tijd doen veel mensen ook om iets te kunnen betekenen voor de ander, voor de toekomst van allen die na ons komen. Mensen zijn daarmee echt bezig met de lange termijn en dit lange termijn denken daar heeft de politiek en daarmee de samenleving  behoefte aan.

Energietransitie

Deze week hebben wij de plannen voor de energietransitie van het college mogen zien in een interessante presentatie. De basis voor veel plannen en initiatieven komt vanuit de inwoners zelf. Denk aan warm Heeg, plannen in Bolsward, aqua thermiek-plannen voor ‘Het Eiland’ in Sneek,  initiatieven in Wommels,  Workum,  Koudum,  Deersum enz. Allemaal ontstaan door mensen die tijd maken om hiermee actief mee te zijn. Nieuw Sociaal is van mening dat initiatieven van onderop onderdeel moeten zijn van de energieveranderingen. Hierdoor krijg je de inwoners mee en is er draagvlak voor de veranderingen die moeten worden gedaan om doelen te kunnen behalen.  Dat draagvlak moet er dan wel zijn. En soms gemobiliseerd worden. Voor “Warm Heeg” moet 70% van de inwoners zich aanmelden om de plannen ook daadwerkelijk te kunnen uitvoeren. De komende weken zijn cruciaal voor dit project en voor 1 juli zal duidelijk zijn of dit percentage is behaald. De energie transitie moet een samenwerking zijn tussen inwoners,  de gemeente en de landelijke overheid.

Nieuw Sociaal is van mening dat energie een basisvoorziening is. De overheid – en het liefst de gemeentelijke overheid – moet verantwoordelijk zijn voor de totale energievoorziening. Dit is nodig om alle mensen tegen een redelijke prijs energie te kunnen leveren die nodig is als eerste levensbehoefte. Nieuw Sociaal verwacht dat het college hiermee rekening houdt als het gemeentebestuur met plannen over energietransitie gaat komen.

Onderwijshuisvesting

Lange termijn visie is ook nodig wanneer het gaat om schoolgebouwen. Goed onderwijs is de basis van de ontwikkeling van kinderen. De gemeente is verantwoordelijk voor de huisvesting van het basisonderwijs, speciaal onderwijs en het voortgezet onderwijs. De schoolbesturen zijn verantwoordelijk voor het leveren van goed onderwijs.

Gemeente SWF heeft veel kleine kernen waar scholen staan. Van het aantal leerlingen per school hangt het af of een schoolbestuur besluit om een school in wijk  dorp of stad te sluiten wanneer het geven van goed onderwijs niet meer mogelijk is.  Nieuw Sociaal wil bestaande scholen behouden, als ouders en schoolbesturen dit willen.

Dan moeten we wat creatiever worden met de schoolgebouwen. Deze moeten vaker in multifunctionele gebouwen komen. Want wat gebeurt er nu in de praktijk? Ouders laten hun kinderen niet automatisch naar de dichtstbijzijnde school in het dorp gaan.  Vaak omdat bepaalde voorzieningen in of bij een kleine school niet aanwezig zijn, zoals kinderopvang, peuteropvang, naschoolse opvang e.d. In een multifunctioneel gebouw (met ook andere activiteiten dan onderwijs) is de kans groter dat er onderwijs gegeven kan blijven worden.

Verder gaat het voortgezet onderwijs nu al creatief om met het aanbieden van verschillende niveaus waardoor de vestigingen kunnen worden behouden. (Op dit moment in Koudum. Bolsward en Sneek). Wellicht kan het basisonderwijs dit ook gaan doen: onderbouw in dorp of wijk A en de bovenbouw in dorp of wijk B.

Verder moeten we bedenken of er scholen inpasbaar kunnen worden gemaakt bij de bouw in dorpen,  wijken en steden. Maar de effecten op andere scholen moet dan wel goed worden mee genomen. Zo plopte laatst ineen op dat er mogelijk een nieuwe school in Harinxmaland (Sneek) zou komen. Maar gaat dit dan niet ten koste van de scholen in IJsbrechtum of Scharnegoutum?

We moeten keuzes maken vanuit het perspectief van de lange termijn. Nieuw Sociaal gaat hier op een positieve manier mee om. Vanuit het denken in kansen voor de scholier, zijn / haar ouders en overige inwoners is de lange termijn heel dichtbij, Omdat:  jij staat centraal bij Nieuw Sociaal.

Een week van bijeenkomsten en de week van de raadsvergadering.

Een loket ter ondersteuning lokale initiatieven

In een overleg over energietransitie kwam naar voren dat er tal van initiatieven uit de samenleving komen om dat proces op gang te helpen. Dit zijn initiatieven van inwoners met een ideaal om iets te willen betekenen voor de toekomst voor het dorp, de wijk of de stad. Door anders denken – ‘out of the box’ noemt men dat ook wel – komt men met plannen die eerder niet bedacht zijn. Het grootste obstakel om de plannen tot uitvoering te laten komen is de eigen overheid. Bestaande wet- en regelgeving zorgen voor vertraging en een lange adem van de initiatiefnemers. Daarnaast belemmeren belangen bij bijvoorbeeld overheid en ondernemers – die deze plannen als een bedreiging zien – de lokale initiatieven.

Nieuw Sociaal wil dat die initiatieven serieus worden opgepakt en beoordeeld. Volgens ons moet de gemeente hier een loket voor instellen waar de initiatiefnemers ondersteund worden bij de ontwikkeling en uitvoering van de ideeën. De rol van de gemeente moet ondersteunend en dienstbaar zijn aan de samenleving. Dat geldt overigens niet alleen wat betreft energietransitie. Ook op andere gebieden zoals gezondheidszorg en ouder worden.

De windmolens bij Ny Hiddum Houw

Het was ook de week van de overdracht van vier windmolens die op de Kop van de afsluitdijk staan, Ny Hiddum Houw.

De gemeente heeft samen met Wetterskip Fryslân, deze windmolens overgenomen van Vattenfall Energie. Doel van de aankoop is om als twee overheden zoveel mogelijk energie op te wekken voor de eigen inwoners, waarbij het Wetterskip zoveel mogelijk energieneutraal haar bedrijfsvoering in kan richten . Tijdens de bijeenkomst in Wons in het kader van de overname is aangegeven dat inwoners in de directe omgeving van de windmolens gratis certificaten kunnen aanvragen waarmee men aandeelhouder is in het project. Dit als compensatie voor de overlast die men van de molens ondervindt. Bewoners van buiten de directe omgeving van de molens kunnen certificaten kopen met een behoorlijke korting. Uit gesprekken die wij hebben gehad hierover met betrokkenen blijkt dat men daar niet negatief tegenover staat.

Nieuw Sociaal heeft eerder aangegeven dat de opbrengst van de aankoop van deze windmolens ten goede moet komen aan de hele gemeente en dit te doen in de vorm van een gemeentelijk energiebedrijf. In een bijeenkomst op 16 mei in het gemeentehuis komt hier meer informatie over.

Hoe dan ook, er ligt een voorstel van het college om alvast een gebiedsfonds in te stellen van € 25000,- per jaar voor allerlei initiatieven uit de dorpen in de omgeving van de molens. Nieuw Sociaal ondersteunt dit.

Woningbouw

Tijdens de raadsvergadering was er aandacht voor verschillende uitbreidingsplannen: Stavoren Koepoort en Harinxmaland Sneek. Hoewel bouwen voor starters en jongeren de rode draad is voor deze plannen, opnieuw duidelijk gemaakt door de hele raad, zien we allemaal dat er vertraging in de bouw komt door de hogere rente, maar ook door de hoge grond- en bouw prijzen. Wie kan als starter nog een nieuwe woning kopen? Naar welke woningen kunnen ouderen nog doorstromen? Met name als grond in handen is van commerciële projectontwikkelaars moet je als gemeente soms met lede ogen aan zien dat bijvoorbeeld (zoals de Leeuwarder Courant kopte) ‘Stavoren de huizen krijgt die ze niet wilden’.

Volgens Nieuw Sociaal moeten er alternatieven worden gezocht. In de vorm van gronden in erfpacht bij de gemeente, gemeentelijks subsidie op de grond voor bewoners, goedkopere lening via de gemeente enz.

Nieuw Sociaal heeft ingezet op het bouwen van goedkopere systeemwoningen, Tiny Houses of andere vormen van betaalbare – desnoods tijdelijke – bouw. Het college heeft toegezegd hier werk van te gaan maken.

Autoluw Sneek

Nieuw Sociaal heeft in de raad aangezwengeld dat er bij de pilot over het auto luw maken van Sneek de nodige beren en klemmen op de weg zijn. Het plan van de gemeente is om tijdens bepaalde delen van de dag auto’s te verbieden delen van Sneek in te rijden. Men wil de weg niet fysiek afsluiten, maar door borden moeten automobilisten helder krijgen dat ze niet verder mogen. Wie het wel doet krijgt een boete, want er zijn camera’s om dat te constateren. Auto’s van bewoners en anderen, die bij hun woningen en panden moeten komen mogen echter nog wel door het gebied rijden. Dat wordt een ratjetoe.

Nieuw Sociaal heeft – mede door de inbreng van bewoners en ondernemers tijdens een openbare fractievergadering – het college gevraagd nog eens goed naar het plan te kijken. Want over het doel, de randvoorwaarden en de hele communicatie zijn er te veel onduidelijkheden. En voor welk probleem is het een oplossing? Moet het alleen door gaan omdat het in het college-akkoord staat? Volgens Nieuw Sociaal moet er eerst beter met alle directe betrokkenen gesproken worden. De raad moet meer insprekers de gelegenheid geven.

Hoewel ook andere partijen zien dat het proces rondom de pilot ‘autoluw Sneek’ moeizaam verloopt wil de meerderheid (m.n. natuurlijk de collegepartijen) toch dat de pilot door gaat. Winstpunt voor Nieuw Sociaal is de toezegging van de het college om maandelijks de bevindingen te rapporteren en in te gaan op de vragen die dan bij de raad leven.

Maar zo zien we weer dat bij het college ‘het (afgesproken) onderwerp’ centraal staat. Dat vinden we als Nieuw Sociaal niet het juiste uitgangspunt. Want niet het onderwerp staat centraal, maar  jij staat centraal bij Nieuw Sociaal.

De eerste week van mei is een week van gedenken en vieren.

1 mei mag dan in Nederland vrij stil voorbij gaan, voor veel mensen in vele landen is het de ‘Dag van de Arbeid’. Grappig dat juist op zo’n dag in het buitenland vele mensen ‘vrij van werk’ zijn. Waarbij we moeten blijven bedenken dat er altijd mensen zijn die op zo’n dag moeten werken: in de zorg, in het openbaar vervoer, de politieagenten. Ook de koeien zullen op zo’n dag gemolken moeten worden. In wezen in sectoren die gaan over onze eerste levensbehoeften: zorg, voedsel, veiligheid en dergelijke.

Op 4 mei herdenken we. We zijn met onze gedachten bij de medemensen die zijn overleden in de Tweede Wereldoorlog. Met name aan hen die gestreden hebben tegen de bezetter van Nederland.

Foto Koudum.nl

Ons raadslid Jacoline Engelmoer mocht het gemeentebestuur in Koudum vertegenwoordigen. Na een korte stille tocht van de kerk naar de begraafplaats bracht zij in een toespraak de mensen daar ook tot nadenken en legde zij een krans. Opvallend dat er zoveel jeugd bij was. Aan wie overigens ook gevraagd was om in een door henzelf gemaakt gedicht weer te geven wat zo’n dag hen deed.

Maar het gaat niet alleen om Nederlanders, die we herdenken. In Koudum zijn er ook vier gedenkstenen voor Engelsen en Canadezen, die er aan mee geholpen hebben dat ons gebied bevrijd werd. Daarom klonk in Koudum naast het Wilhelmus ook het Britse en Canadese volkslied en werden er bloemen gelegd bij die monumenten.

Ook gedenken we die dag de Nederlandse militairen die in oorlogen na WO II overal in de wereld hun leven hebben gegeven. Mooi dat in Koudum een militair veteraan ook een krans mocht leggen.

En dan is 5 mei alweer 78 jaar de dag waarop we onze vrijheid vieren. Met festivals om ook de jonge mensen te laten beseffen hoe fijn het is in een land te leven waar we in wezen allemaal mogen doen wat we willen.

“Wie zijn geschiedenis niet begrijpt is gedoemd hem te herhalen”.  (Harry Truman; vml. Aamerikaans President)

Er zijn altijd mensen die zich inzetten om veranderingen in gang te zetten en uit gaan voeren. Er zijn echter ook altijd mensen die tegen veranderingen zijn en via geweld hun zin willen doorzetten om te willen behouden wat men bezit. Daarnaast zijn er altijd mensen die wat er in de geschiedenis is gebeurd ontkennen.

En toch is het doorgeven van de geschiedenis belangrijk voor het heden en de toekomst. Beseffen dat de geschiedenis de basis is van onze huidige samenleving leert ons dat de tijd waarin wij nu leven niet vanzelf is ontstaan. En soms moeten we weer terug naar wat in het verleden nodig was.

Wat arbeid betreft zijn er in ons land toch weer werkonderbrekingen en stakingen voor meer loon. Maar wel met het besef dat in ons vrije Nederland staken een recht is. En vanuit onze vrijheid hebben we te maken met een oorlog niet ver weg van ons (iemand zei laatst: “maar twee grenzen verderop”) waar weer een land zich moet verzetten tegen een naburige overheerser. Daarbij konden we de leider van dat land, president Selensky,  in onze vrijheid ontvangen.

We vangen daarom Oekraïners op. Naast mensen die in andere gebieden geen vrijheid hebben en niet veilig zijn. Daardoor leven we in een multiculturele samenleving. Ook in onze gemeente SWF. Met mensen waarvan we de ervaringen en levensloop niet kennen. Maar kennen we die wel van zogenoemde autochtone medeburgers?

Zo maken we samen vandaag de geschiedenis van morgen.

Om die toekomst mooi te maken moeten willen wij ons als Nieuw Sociaal inzetten. Maar ook vooral luisteren naar elkaar. Met respect voor de ander. Die ander, die zo belangrijk is voor ieder van ons. Daarom: jij staat centraal voor Nieuw Sociaal.

Het is opvallend dat wij als raadsleden steeds meer informatieve bijeenkomsten krijgen voorgeschoteld vanuit de gemeente. Heel goed. Maar het geeft ook aan dat wij te maken krijgen met gecompliceerde vraagstukken.

Deze week waren er twee informatieve bijeenkomsten. En beiden gingen over zogenoemde ‘Gemeenschappelijke regelingen’ sociaal werkvoorziener Empatec en Sociaal Domein Fryslân (SDF).

Gemeenschappelijke regeling

Wat is een ‘gemeenschappelijke regeling’? Als gemeente hebben wij allerlei taken. Vaak opgedragen vanuit ‘Den Haag’. Je kunt dan als gemeente die taak zelf uitvoeren. Maar je kunt er ook voor kiezen  om met andere gemeenten samen te werken. Dat kan efficiënter zijn en dus kostenverlagend. Als je dat met meerdere gemeenten doet kun je met één directie en managementlaag een groter gebied – over de gemeentegrenzen heen – bedienen. Prima! Gelijk doen, zou je zeggen.

Maar de praktijk is weerbarstiger. Want op zo’n instelling blijkt weinig democratische controle te zijn. Boven zo’n instelling  zit een directie,  een raad van commissarissen, een algemeen bestuur waarin de wethouders zitten van de gemeenten die er aan mee doen. En ook nog een dagelijks bestuur van een paar wethouders. Maar wij als raadsleden kunnen er vrijwel niet over mee praten. En dan kan het fout gaan.

Wij zagen dat in de vorige raadsperiode bij sociaal werkvoorziener Empatec. Het ‘bedrijf’ ging op een gegeven moment zo zijn eigen gang, dat het voor ons als gemeente steeds duurder werd. En daar deed de wethouder van Sudwest niets aan. Kon ook niet, want de wethouders van andere gemeenten zagen het anders. En wij als raadsleden konden er alleen maar naar kijken en er achteraf iets van vinden. We hebben er zelfs een zelden gebruikt middel als raads-enquête aan gewijd. Dat is zoiets als een parlementaire enquête die de Tweede Kamer inzet als zij een hele grote graat in de keel hebben. (Denk aan de toeslagenaffaire.)

Wet geen panacee

Omdat de Rijksoverheid zich ook wel eens achter de oren krabde over die Gemeenschappelijke Regelingen is er vorig jaar een wet voor gekomen. Daarmee bood ‘Den Haag’ een gemeenteraad de mogelijkheid een werkgroep van raadsleden te laten samen stellen die onder andere bij vergaderingen van het bestuur mag zijn en gevraagd en ongevraagd advies mag geven. Zo’n werkgroep vergt overigens ook weer extra kosten.

Bij Empatec is zo’n een radenwerkgroep  ingesteld. Nieuw Sociaal vindt dit geen oplossing. Zo’n extra laag erbij maakt de gehele organisatie alleen maar nog logger en nog meer troebel. Daarom zijn wij helemaal tegen deze Gemeenschappelijke Regeling. Het gaat ons niet alleen om de kosten en het gebrek aan democratische controle. Maar het gaat ons om de mensen die er werken. Zij worden de dupe. Maar zij werken niet voor niets bij een sociaal werkvoorziener. Het zijn mensen die onze zorg en aandacht verdienen. En dat kan volgens Nieuw Sociaal veel beter in een kleinere sociale werkvoorziening geleid door onze eigen gemeente, waar de menselijke maat gehanteerd wordt en niet ‘het systeem regeert’.

Zo kijken we ook aan tegen Sociaal Domein Fryslân, waar gemeente Leeuwarden leidend is in het inkopen van jeugdzorg. Ook hier regeert in feite het systeem. Als er iets aan de hand is met een jongere wordt een vinkjeslijst afgewerkt en wordt de ingekochte zorg op hem of haar af gestuurd. Uiteraard speelt hierbij ook de vraag of er voldoende financiële middelen zijn en hoe die ingezet worden. Met sturen op geld is het welzijn van deze kinderen niet gediend. Wij willen dat de jeugd meer lokaal geholpen wordt. De problematiek in Leeuwarden is anders dan in Harlingen en die in Harlingen is weer anders dan in een van de vele kleine kernen van Sudwest. Nieuw Sociaal wil dat de kinderen zoveel mogelijk met hulp van hun ouders/verzorgers op kunnen groeien tot volwassenen en waar er hulp nodig is dat dit ‘in de buurt’ wordt aangeboden. Met zo’n grote organisatie als SDF gaat dat niet goed.

Een mooie Koningsdag

Tenslotte kijken we deze week terug op een mooie Koningsdag waar in steden en dorpen vele vrijwilligers gezorgd hebben voor een feestelijke sfeer. Dank vrijwilliger, ook JIJ STAAT CENTRAAL BIJ NIEUW SOCIAAL.

Deze week stond in het teken van bezoeken. Bezoeken die wij als fractieleden brachten, En bezoekers, die wij op het gemeentehuis ontvingen.

Gelukkig hadden we wat tijd om bezoeken te brengen aan verschillende ledenvergaderingen van stads- en dorpsbelangen. Daar hebben we eigenlijk te weinig tijd voor. Wij worden overladen met stukken, die we allemaal moeten lezen omdat we er in de raad iets van moeten vinden.

Diep in ons hart zouden we willen dat er partijleden zijn, die dit soort vergaderingen volgen en ons inseinen als er iets is wat onze aandacht verdient.

Want wij vinden dit soort gremia belangrijk. De bestuurders en leden van stads- en dorpsbelangen staan het meest dicht bij de inwoners van onze gemeente. Het vele werk, wat deze vrijwilligers doen,  bewonderen wij zeer. En dan te bedenken dat die vrijwilligers in bepaalde sectoren moeten voldoen aan wet- en regelgeving, zoals ‘verklaring omtrent gedrag’. Allemaal goed bedoeld. Maar soms slaan we door. Daar moeten wij als hun volksvertegenwoordigers en bestuurders meer rekening mee houden, vindt Nieuw Sociaal.

Wonen, duurzaamheid en nog veel meer

Door te luisteren tijdens deze ledenvergaderingen merken we wat de inwoners van die stad of dat dorp bezig houdt. Het ging in Workum en Scharnegoutum over duurzaamheid en wonen. Wat moeten én kunnen de inwoners gaan doen in het kader van de energietransitie? En hoe komen er woningen die voldoen aan de wensen van de inwoners. Met name sociale woningbouw en kleinere huizen voor starters en ouderen. Wij waren zeer, zeer onder de indruk toen we bij een bezoek aan Itens, Lytsewierrum, Hinnaard en Rien een prachtig uitgewerkte dorpsvisie van de Fjour Doarpen onder ogen kregen.

Ook daarin komt duurzaamheid en wonen terug. Maar ook ambities voor verkeer- en verkeersveiligheid, school- en kinderopvang en groenvoorzieningen. Mooi! Nu moet de gemeente deze ambities ondersteunen. Ze moet de initiatieven niet overnemen. Nee, begeleiden zonder te verzanden in wet- en regelgeving. Wij waren wat teleurgesteld in de lauwe reactie toen de wethouder het boekwerk aangeboden kreeg.

Stavoren en Harinxmaland Sneek

Toen we op het gemeentehuis tijdens een commissievergadering spraken over woningbouw in Stavoren en Harinxmaland (Sneek) kwamen inwoners uit Stavoren op bezoek. ‘Inspreken’, heet dat formeel. De uitdagingen in Stavoren voor het krijgen van woningen voor de eigen inwoners, met name de jongeren, was vorig jaar al eens onderwerp in het televisieprogramma Pointer. Bewoners hadden hun oog laten vallen op een stuk particuliere grond, naast een wijkje met vakantiewoningen en waterpartijen. De projectontwikkelaar van dat wijkje zag dat stuk grond ook wel zitten en heeft het inmiddels in zijn bezit. Maar de bewoners van Stavoren zijn niet blij met de plannen om daar nog meer vakantiewoningen met water te krijgen. Want dan wordt dat buurtje niet toegankelijk voor de (jonge) inwoners van Stavoren. Nieuw Sociaal vindt dat de gemeente in het vergunningenbeleid rekening moet houden de wensen van de bewoners. Overigens heeft Jacoline Engelmoer sinds vorig jaar een lijntje naar de inwoners en hun vertegenwoordigers om de vinger aan de pols te houden. Ook over Harinxmaland maken wij ons zorgen. In de vorige ‘Keek’ schreven we al dat het misschien wel mooi is als er water in komt waar grote kruisers doorheen kunnen varen, maar als daardoor de grond zo duur wordt dat er geen sociale woningbouw en betaalbare woningen voor jongeren en ouderen kunnen komen dan moet het wat ons betreft anders. Hoe we dat zouden willen bereiken is op dit moment in beraad.

Steun van leden

Zoals we al zeiden: als gemeenteraadsleden slokken de vele stukken die we te behandelen krijgen veel van onze tijd op. En alle kernen (89) regelmatig bezoeken lukt ons niet. Verder hebben we ook nog ons gewone werk. Wij hopen dat meer inwoners van Sudwest-Fryslân onze beweging willen steunen en af en toe een handje toe willen steken. Mag ook financieel. In een vergadering van fractie en bestuur hebben we aan het einde van deze week besloten daarmee voortvarend aan de slag te gaan. Wil je je aanmelden als lid dat kan via onze contactpagina

Tijdens de raadsvergadering van deze week hebben wij en ander partijen laten zien waar we voor staan. Controleren van wat Burgemeester en Wethouders voorstellen en doen en bijsturen en tegen houden waar nodig.

Harinxmaland

Over een onderdoorgang voor watersporters en fietsers van het spoor in uitbreidingsplan Harinxmaland in Sneek kopte de Leeuwarder Courant op haar site dat Wethouder Dam wel erg de ‘binnenbocht’ had genomen bij het maken van een plan daarvoor. En inderdaad excuseerde de wethouder zich daarover, nadat wij samen met de PvdA er voor waren gaan liggen en vroegen om nog eens goed te onderzoeken welke gevolgen dit plan heeft. Het is nog volstrekt onduidelijk hoe bijvoorbeeld ProRail hier in zit. En wat de gevolgen zijn voor de prijs van de bouwkavels. Delen van het uitbreidingsplan zijn bijvoorbeeld bestemd voor sociale woningbouw en woningen voor starters. Het is natuurlijk mooi dat watersporters – zelfs met grote kruisers – door het gebied kunnen varen, maar als daardoor de sociale woningbouw en huizen voor starters buiten beeld raken moet het plan wat ons betreft nog maar eens heroverwogen worden. Gelukkig ging het college mee in ons voorstel om te werken aan een nader onderzoek, waarin de door ons en anderen opgeworpen vragen beantwoord moeten worden.

Energietransitie

Ook de ‘Energienota’ (een document met hoe het college denkt de energie-problematiek aan te pakken) kon niet op onze bijval rekenen. Het was vaag, er was niet vast gelegd waar mee begonnen zou worden en waar een en ander toe zou moeten leiden. Wat moeten de burgers van Sudwest-Fryslân concreet aan gaan pakken en waarin kunnen ze steun van de gemeente verwachten? Dat zijn vragen die bij ons nog leven. Er is toegezegd dat er een aanvullend stuk komt, waarin meer helderheid wordt verschaft.

Daarnaast zal over een voorstel van Nieuw Sociaal (al vorig jaar gedaan) om te komen tot een gemeentelijk energiebedrijf zal verder gesproken worden. Nu zijn we als burgers en bedrijven afhankelijk van reusachtige energiemaatschappijen en is het volstrekt onduidelijk wie er met het geld vandoor gaat. Maar zo langzamerhand halen we de energieopwekking al helemaal naar onszelf toe. Elektra via de zonnepanelen op het dak en van windmolens. Warmte uit de grond of het water. Of eventueel ook elektrisch. Maar waarom zouden we als gemeente dat iedereen zelf laten organiseren? Dat kan wat ons betreft beter en efficiënter via de gemeente geregeld worden. Ook – of juist – voor de mensen die dit niet zelf kunnen betalen. Binnenkort dus weer op de agenda.

Kunstgrasvelden voetbalclubs

De raad besloot verder het agendapunt over de kunstgrasvelden bij voetbalclubs niet te behandelen. Alle betrokken voetbalclubs waren het niet eens met de plannen van Burgemeester en Wethouders, hadden de handen ineen geslagen en waren met een alternatief plan gekomen. Prachtig. Precies zoals Nieuw Sociaal wil dat het gaat. Maar dat plan had het college niet mee genomen in haar voorstel. De raad wilde dat wel en dus ging de behandeling van dit onderwerp deze avond niet door.

Autoluw Sneek

Nieuw Sociaal had aangegeven nog te willen spreken over de plannen voor ‘autoluw Sneek’. Dit mede naar aanleiding van onze open fractievergadering, waarbij verrassend veel mensen hun zegje kwamen doen. Maar toen ons bleek dat er de volgende week nog een inspraakavond zou zijn over dit onderwerp en het college nog in gesprek zou gaan met ondernemers hebben we onze keutel voorlopig nog even in getrokken.

Afscheid Sicco Rypma FNP

We namen deze avond ook afscheid van een zeer gewaardeerde collega: Sicco Rypma van de FNP. Hij heeft zich 21 jaar op zijn geheel eigen, mooie wijze ingezet voor de gemeente. Sicco kennende zal hij ongetwijfeld nog mooie dingen blijven doen in en rondom Blauwhuis. Wij wensen hem alle goeds toe.

Nieuw Sociaal voelde zich deze avond zeer senang. We konden ons ei goed kwijt. Niet voor ons, maar voor jou. Immers: jij staat centraal bij Nieuw Sociaal.

Een week die een start kende die heftig en onvoorstelbaar begint met het ernstige auto ongeluk waarbij vier, jonge mensen om het leven zijn gekomen. Vier mensen met relaties, kinderen ouders en heel veel vrienden. De tijd staat stil in de Lege-gean en ver daarbuiten. Een ongeluk, een moment, wat aangeeft hoe betrekkelijk het leven kan zijn. Wanneer de tijd stil staat, door het overlijden van vier vrienden, ontstaat er iets in de dorpen en de gemeenschap van saamhorigheid waar iedereen onderdeel van mag zijn. Dat dit de nabestaanden tot steun mag zijn bij dit grote verlies.

Dan gaat de tijd toch door. Deze week de bijeenkomst van de VFG, vereniging Friese gemeenten. Het onderwerp, de invoering van een nieuwe manier van preventie, op welke manier gezond te leven. Opnieuw een plan dat door de landelijke overheid op het bordje van de gemeente wordt gelegd. Het probleem met dit plan is dat het wordt betaald met incidenteel geld. Het risico met dit plan is ook weer dat de gemeenten uit eigen middelen het plan moeten financieren of er komt een vorm van Co financiering. De gemeenten krijgen de komende jaren minder geld uitgekeerd uit het gemeentefonds mede omdat de landelijke overheid moet bezuinigen. Enkele gemeenten zijn kritisch tijdens deze bijeenkomst maar krijgen geen bijval van de andere, grote gemeenten en dat is naar mijn mening teleurstellend. Zeg nu een eens Nee als gemeenten tegen plannen van de rijksoverheid, waarvan de uitvoering, uitwerking en financiering niet duidelijk is.

Op  de ledenvergadering van Dorpsbelang Hommerts Jutrijp is woningbouw een belangrijk onderwerp. Bouwen voor eigen jongeren en ouderen is wat de dorpen willen. Er zijn plannen op de locatie van het Tuincentrum in de Hommerts. Hier is een plan ontwikkeld door de eigenaar zelf. De duur om het plan te ontwikkelen, men denkt drie jaar, maakt het zo onzeker of jongeren zolang willen en kunnen wachten om te kunnen starten op de woningmarkt. Hier moet iets in veranderen waardoor het perspectief van jongeren om in het eigen dorp te kunnen wonen ook daadwerkelijk mogelijk is. Ook hier belemmert de huidige wet en regelgeving de plannen van een ondernemer die wil doorpakken.

In voorbereiding op de raad van 13 april is de fractie bezig op welke manier de voorgenomen Pilot Auto luw Sneek op een andere manier kan worden ingericht. De vele vragen die inwoners en ondernemers hebben moeten eerst beantwoord worden voordat het voorstel van het college definitief wordt. Ook moet duidelijk zijn welke voorwaarden worden gesteld aan de Pilot waarop de uitkomst kan worden beoordeeld.

Dit geldt ook voor de aanleg van de fietstunnel en een waterweg onder het spoor in Harinxmaland. Via een onderzoek moet de haalbaarheid worden onderzocht. Kosten onderzoek bijna € 500.000,- Kosten van uitvoering van dit voorstel nu geschat op € 5.5 miljoen. Moet betaald worden uit de opbrengst van de kavelverkoop in het plan Harinxmaland. Gezien de huidige tijd, de hoge kosten van materiaal, arbeid, grondaankoop en de hogere rente maken kopers en investeerders onzeker wat betekend dat men geen kavel koopt en niet gaat bouwen. Deze onzekerheid is een risico voor alle bouwplannen door de hele gemeente. Moeten anders denken anders doen. Omdat jij staat centraal bij Nieuw Sociaal.

Deze week hebben wij de voor het eerst een  openfractievergadering georganiseerd als Nieuw Sociaal en dit was een groot succes. De grote onrust bij inwoners en ondernemers over het besluit van het college van B&W om een, Pilot Autoluw Sneek aan te kondigen was de reden van deze openfractievergadering. Ondernemers en inwoners van de binnenstad voelen zich niet gehoord, het college hoort wel maar luistert niet naar ons was de grote frustratie. De meer dan vijftig aanwezigen zijn kritisch en teleurgesteld over dit eenzijdige besluit van het college om de Pilot, Autoluw Sneek, door te zetten. De aanwezigen begrijpen heel goed dat er iets moet veranderen in de verkeerssituatie in en rondom Sneek en met name in de binnenstad. Dit hebben zij ons laten weten door verschillende alternatieven aan te geven. Het Share Space concept, zoals het nu is ingericht is volgens de aanwezigen een mislukking en moet worden gestopt. Op de Prins Hendrikkade is ruimte genoeg om fietsers en autoverkeer van elkaar te scheiden. Een andere inrichting van de Singel door bijv. eenrichtingsverkeer in te stellen. Een woonerf inrichting waar de snelheid 15 KM is kan een optie zijn. Kortom er zijn goede concrete ideeën bij ondernemers en bewoners van de binnenstad. Nieuw Sociaal heeft het college en het presidium, zij gaan over de agenda van de raad, gevraagd om het onderwerp Autoluw Sneek met het college te bespreken op de eerst volgende raadsvergadering van 13 april 2023. Wordt vervolgd.

Ook de week van de commissie vergaderingen. Hebben ons kritisch uitgelaten over de energieplannen en de uitvoering hiervan. De onduidelijkheid en het betrekken van de inwoners bij de uitvoering ontbreekt. De initiatieven uit de dorpen wijken en steden halen deze plannen in. Het gevolg kan zijn dat deze initiatieven worden vertraagd door de besluiteloosheid van de Politiek. Het opzetten van een gemeentelijk energiebedrijf is een initiatief van Nieuw Sociaal wat wij opnieuw aan de orde gaan stellen.

De kunstgrasvelden in de gemeente is een discussie punt. Kunstgras is een manier om bij slecht weer, veel regen enz. toch te kunnen sporten zoals voetbal Hockey enz. Interessant is dat de sportverenigingen zelf met voorstellen komen om samen te werken en gebruik te maken van elkaars kunstgrasvelden. Ook hier wordt van onderop meegedacht en is er op een praktische manier draagvlak ontstaan waar het college van B&W echt iets mee moet doen. De voetbalverenigingen buiten de grotere kernen hebben ook recht op een voorziening van kunstgras is de mening van Nieuw Sociaal. Het college moet maatwerk leveren om kunstgras velden eerlijk te verdelen door de hele gemeente.

De plannen in Sneek, wijk Harinxmaland, voor een onderdoorgang onder het spoor met een waterweg en een fietstunnel is echt onderwerp tot discussie. De kosten voor deze plannen worden geschat op nu € 5.5 miljoen. Het college wil eerst een haalbaarheid onderzoek uitvoeren, voor bijna € 500.000,-. Wat het onderzoek moet opleveren om tot een beslissing te komen om deze waterweg en fietstunnel aan te leggen is totaal niet duidelijk. Daarnaast moeten de kosten voor deze plannen worden betaald uit o.a. de opbrengst van de bouwkavels die worden uitgegeven. Als raad en ook wij als Nieuw Sociaal hebben eerder aangegeven en een besluit genomen dat er betaalbare woningen moeten worden gebouwd, zowel huur als voor mensen met een midden inkomen. In het raadsvoorstel komt ook naar voren dat er rekening wordt gehouden met de komst van een supermarkt en andere voorzieningen, waar eerder geen sprake van is geweest. Deze mogelijke voorzieningen kunnen gevolgen hebben voor de leefbaarheid en voorzieningen in de omliggende dorpen en wijken, hier is niet over nagedacht. Nieuw Sociaal heeft in juli 2022 een amendement ingediend om geen waterweg en een fietstunnel aan te leggen maar deze middelen in te zetten voor de verkeersproblematiek in Offingawier. Dit amendement is toen niet aangenomen. Nieuw Sociaal gaat de komende week bekijken op welke manier wij gaan reageren in de raad van 13 april. De gemeente bestaat uit nog 88 kernen waar oplossingen nodig zijn voor verkeersvoorzieningen enz. De verkeersproblematiek in Offingawier en Nye Syl moet eerst worden opgelost. Willen graag fietspaden aanleggen op onveilige routes in het buitengebied. Belijning op de binnenwegen om de verkeersveiligheid te verbeteren. Nieuw Sociaal is tegen het onderzoek van € 500.000,- en de aanleg van de waterweg en de fietstunnel. Investeren in mensen en niet alleen in stenen zoals nu dreigt te gebeuren. Omdat; jij staat centraal bij Nieuw Sociaal.