Poliflw

De wens van burgemeester De Rouwe is uitgekomen, zoals hij het zelf in een interview al zei: hij is burgemeester geworden van het mooiste meisje in de klas, jawel: Kampen! U kent het programma wel van al die turbulente levensbeschouwingen van mooie dames. Helaas van alleen “mooi” zijn, kun je niet leven.

De wens van burgemeester De Rouwe is uitgekomen, zoals hij het zelf in een interview al zei: hij is burgemeester geworden van het mooiste meisje in de klas, jawel: Kampen! U kent het programma wel van al die turbulente levensbeschouwingen van mooie dames. Helaas van alleen “mooi” zijn, kun je niet leven.

Als raad zitten we aan de tekentafel om met u een stip aan de horizon te zetten “wat voor gemeente wil Kampen zijn in 2040”. Veranderen in een veranderende wereld in denken en doen. 

Op een infoavond voor de zomervakantie over  het proces werden kaarten getoond over de ontwikkeling van Kampen vanaf 1300. Het was een Hanzestad in de IJsseldelta, goed verdienend aan de handel. Tot op de dag van vandaag profiteert Kampen van haar rijke geschiedenis: dit zie je aan de vele monumenten die ons centrum te bieden heeft. Van armoede kan een stad niet bestaan. Ook tegenwoordig is een bloeiend bedrijfsleven belangrijk. Zonder een optimaal presterend bedrijfsleven kun je deze sociale basis aantoonbaar minder goed bieden. Laten we daarom ook niet de hoofdsectoren als bouw, agro&food en de logistieke sector in Kampen vergeten bij onze koersbepaling. Welvaart, welbevinden en welzijn is niet vanzelfsprekend. Zet daarom in op kwaliteit en stimuleer innovatieve bedrijven en winkels met allure te vestigen in onze Hanzestad, liggend in de IJsseldelta in de Regio Zwolle.  

Kampen ligt in de vierde economische regio van Nederland. Dat Kampen nu al een ‘mooi meisje’ is hoef ik u zeker niet te vertellen, anders woonde u immers niet in onze prachtige Hanzestad of in één van de kernen. Om naast ‘mooi’ ook ‘leuk’ of misschien beter gezegd ‘aantrekkelijk’ te blijven in de komende decennia is het belangrijk dat bij het maken van toekomstplannen het ondernemerschap, dat ons zoveel heeft gebracht, niet wordt vergeten. 

Voor een bloeiende stad en een goed draaiende economie zijn lage lasten voor inwoners en bedrijven een belangrijke voorwaarde. Denk daarnaast ook aan stabiliteit en veiligheid in de stad en in de kernen. Op deze basis kan ondernemend Kampen op de kaart worden gezet als ambassadeur van de rijke Hanzegeschiedenis en van onze monumentale binnenstad!

Samen met Raimond de Vries (GBK), vertegenwoordig ik komende periode de raad in de klankbordgroep van de Regio Zwolle. Klinkt misschien abstract en ver weg, maar cruciaal voor onze toekomst om daar aan tafel de positie van Kampen te versterken. Wij houden de vinger aan de pols hoe en waarom Kampen haar identiteit, kwaliteit en bedrijvigheid bewaakt, wat de gewenste ontwikkeling is voor Kampen en hoe doen we mee in de regio.  Kampen zichtbaar aan tafel op de belangrijke onderwerpen als verstedelijking, leefbaarheid, bereikbaarheid, mobiliteit,  werk en inkomen, energie  en klimaatadaptatie. 

Belangrijk wordt, naast allerlei andere gemeentelijke investeringen, dat je ook de binnenstad op orde hebt.  Voorbeeld; heel Nederland benut zijn  grachten met recreatieve verblijfskwaliteit, behalve de Burgel in Kampen. Laten we deze “dooie sloot” herstellen naar een beleefbare “pracht gracht”. Zie je het al voor je? Monumentale schepen, gedeeltelijk elektrisch bevaarbaar, slim parkeren voor bewoners en gedeeltelijk autovrij. Hoe dat verder moet?

Maak samen een goed plan mét ondernemers en inwoners uit het centrum.

Zo worden we, naast het ‘ mooiste meisje’  ook nog eens het “leukste meisje” van de klas. 

Daar zetten wij ons voor in! 

Heeft u een goed idee? U bent altijd welkom bij onze fractievergaderingen. 

Gisterenavond heb ik afscheid genomen van de gemeenteraad als wethouder. Als ik terugkijk, kan ik mijn tijd kort samenvatten. ‘Ik heb genoten!’ Graag deel ik met jullie mijn vijf hoogtepunten.

# 5: De portefeuille financiën is meer dan een huishoudboekjeEen goed financieel beleid is meer dan een begroting opstellen. Je moet processen en procedures ondersteunen die leiden tot een (financieel) efficiëntere en effectieve organisatie. De afgelopen twee jaar hebben we ervoor gezorgd dat de wethouder financiën in het bestuur zit van onze nieuwe regionale welzijnsorganisatie. Bijna een derde van de Bergense begroting wordt daar ingezet. Het is daarom fijn om aan tafel te zitten als bepaald wordt hoe we werken en wat er moet betaald worden. Ook hebben we de afgelopen jaren niet begroot op toekomstige inkomsten. Wethouders en ambtenaren laten zich hier graag toe verleiden. Als laatste hebben wij ons best gedaan om de belastingtarieven en heffingen voor onze inwoners zo laag mogelijk te houden. De huidige inflatie kost ons al genoeg.

# 4: De eerste MKBA voor erfgoed in Nederland (op molens)Ik heb het nooit onder stoelen of banken gestoken. Twintig van mijn huidige portefeuilles waren werk. Eén portefeuille was een hobby. De portefeuille monumenten en erfgoed. De Maatschappelijke Kosten Baten Analyse op onze molens was een hoogtepunt. De gedachte achter deze zogenoemde MKBA is dat we erfgoed niet meer als een kostenpost moeten zien maar letterlijk als een waarde voor de gemeenschap. Een verbindende factor tussen mensen. Iets waar we graag zijn en over praten. Denk daarbij aan ‘t Oude Hof, het Slotkwartier onze stolpboederijen of de vissers- en arbeidershuisjes in Egmond en Groet.Een bijvangst is dat verschillende partijen zoals de waterschappen, erfgoedverenigingen en de molenfederatie met ons contact zoeken om dit verder te brengen. Dat is geweldig. Niets is mooier dan als mensen en organisaties, de initiatieven van een gemeente omarmen.

# 3: Het nieuwe participatiebeleidIn Coronatijd hebben we op gepaste afstand in kerken, kroegen, dorpshuizen en gewoon op straat met onze mensen gesproken wat er nodig is in Bergen. Dit heeft geleid tot een nieuw participatiebeleid. Ik zou iedereen nog eens willen vragen dit beleid te lezen. Het beleid gaat in wezen over vertrouwen en concreet wat wij moeten doen om dat vertrouwen terug te winnen van onze inwoners. Zie het als een routekaart die de raad en het college er af en toe bij pakt als we van het pad dreigen te gaan. In alle bescheidenheid wil ik meegeven dat ons participatiebeleid en de verordening (inclusief uitdaagrecht!) in verschillende gemeenten en bij adviesburo’s als voorbeeld dient. Daar mag iedereen die eraan meegewerkt heeft, best trots op zijn.

# 2: ‘Mijn geheime opdracht’Dit is mijn opdracht meegekregen door de voormalige coalitie. Het klinkt een beetje alsof het een potje risk is, waar je achteraf vertelt wat je opdracht was. Mijn opdracht was om de hete hangijzers politiek af te ronden en de rust te bewaren in het bestuur. Dat was niet gemakkelijk. Iedere week zat ik een aantal uur aan de telefoon om draagvlak te creëren. Want de Bergense politiek is net een champions league wedstrijd. Partijen strijden met elkaar om de winst en iedereen van hoog tot laag vindt er wat van, vooral de mensen in de businesslounge. Ze beïnvloeden de politiek, soms ten goede soms werkt het verlammend. Het hoort er bij.De hangijzers zijn opgelost. Het centrum van Bergen, onze Harmonielocatie, wordt nu in gezamenlijkheid opgepakt. Samen met de belanghebbenden gaan we aan de slag met een startnotitie. Dat is weer een goede stap voorwaarts. In de Egmonden komt een fusie op één van de bestaande locaties als de leden binnenkort instemmen. En ook in het Slotkwartier worden stappen gezet. De 7 stichtingen en ondernemers hebben de handen ineen geslagen. De patstelling wordt een samenwerking. Ik heb dat met veel plezier mogen begeleiden, inclusief de Erfgoeddeal. Dat is een subsidie van een half miljoen om ons Egmondse kasteel van weleer nog mooier te maken. In oktober horen wij of het gelukt is.

# 1: de wandelende wethouderIk word vaak aangesproken als de wandelende wethouder. Iedere twee weken schreef ik zelf in de gemeentekrant wat onze inwoners bezig houdt. Dat deed ik door te wandelen en daarover te schrijven. Het idee erachter is dat de wethouder luistert en vragen stelt. Je hoort op deze manier heel goed welke teleurstellingen er zijn en nog vaker krijg je inspiratie mee. Ideeën die je uitzet in de ambtelijke organisatie. Ik kan u zeggen, onze mensen hebben echt wat te vertellen! Ik raad alle raadsleden en de nieuwe wethouders aan om er op uit te trekken. Ga samen wandelen en kom terug met inzichten en verhalen.

Naast deze hoogtepunten hebben we als college natuurlijk veel meer meegemaakt. Mijn instelling is om het positieve centraal te stellen en de rest mee te nemen als een les voor de toekomst. Ik noem dat wel eens ‘positieve politiek’. U heeft die kreet afgelopen maart misschien wel eens zien staan op onze veel te grote verkiezingsborden. Ik dank iedereen voor het vertrouwen, de samenwerking en het plezier. Nogmaals, ik heb genoten.

Het oude college is klaar. Leven het nieuwe college!

Arend Jan van den BeldOud wethouder Gemeente Bergen

(Bovenstaande tekst is ingekort en op 29 september uitgesproken in de gemeenteraad van Bergen)

Tijdens het politiek café over de toekomst van de luchtvaart, laat onze wethouder Luchthavenzaken Jurgen Nobel zien dat de belangen van Haarlemmermeer zowel economisch als qua leefkwaliteit in balans kunnen wanneer we focussen op krimpende contouren in plaats van aantallen vluchten en met innovatie.

Stel je geeft een feest. Laten we zeggen: een barbecue. Je schat van te voren in hoeveel geld je er aan uit wilt geven. Je nodigt iedereen uit die je kent. Het moet echt iets speciaals worden. En je vraagt aan iedereen wat ze die dag willen drinken en eten. Hamburgers, worstjes, biefstuk, vis. Ja, zelfs voor de vegetariërs onder ons is er ruimte. Er wordt enthousiast gereageerd. Je verzamelt alle reacties en enthousiast mail je of app je de resultaten terug. Iedereen verheugt zich steeds meer op het feest. Dan wordt het tijd om nog eens goed naar het boodschappenlijstje te kijken en vooral naar de vraag wat het allemaal gaat kosten.  En je weet, eigenlijk had je dat al veel eerder moeten doen. En hoe je ook rekent, de kosten vallen veel hoger uit. Ongeveer het dubbele. En opeens zie je wat er mis is gegaan: De kosten voor de barbecue, de drank, de houtskool en de sauzen stonden wel op het lijstje. Maar je was het vlees vergeten. Oeps, wat nu?

Vorige week al kwam het college met een opmerkelijke mededeling. De kostenraming voor het herinrichtingsproject van de wijk Stad en Lande gaat geen 10 miljoen kosten, maar 20 miljoen. Een verdubbeling dus. 10 miljoen, dat is twee keer de jaarlijkse OZB-opbrengst. Een enorm bedrag. Voor de goede orde: het gaat hier om plannen. Er is nog nauwelijks geld uitgegeven. Dus we kunnen de plannen nog stopzetten en dan hebben we een dreigende financiële strop afgewend. Maar als je goed kijkt lijkt er wel wat meer aan de hand. Ik heb onmiddellijk aan het college gevraagd om deze mededeling openbaar te maken. Maar omdat er cijfers in stonden wilden ze de hele mededeling vertrouwelijk houden. Fijn dat het college nu toch op haar schreden is teruggekeerd.

Zoals ik in mijn vorige blog al schreef heeft de gemeente met veel tam tam de dit project op haar website aangekondigd: “De komende jaren vervangen we het riool in de wijk Stad en Lande. Tegelijkertijd richten we ook de openbare ruimte in de wijk opnieuw in. Dat doen we onder de naam ‘Herinrichting Stad en Lande’. We bereiden dit project nu voor en daar willen we u bij betrekken”,  zo valt op de website van de gemeente te lezen. Er is een uitgebreide enquête gehouden. Ruim 500 inwoners hebben hierop gereageerd. Een extern bureau heeft hier een mooie digitale rapportage van gemaakt, inclusief een document van bijna 100 pagina’s, waarin je alle antwoorden kunt teruglezen. Het gaat dus niet om zo maar een plannetje, het is serieus voorbereid. Nou ja, serieus….

Welk beeld roept dit op bij de inwoners van de wijk Stad en Lande. Stel je voor: de gemeente kondigt aan dat in jouw wijk niet alleen het riool wordt vervangen, maar ook de hele openbare ruimte opnieuw wordt ingericht. Je gaat serieus in op de vragen die worden gesteld en straks moet je misschien wel uit de krant vernemen dat de gemeente zich 10 miljoen verrekend heeft en dat het hele project mogelijk niet doorgaat. Dat komt maar ten dele doordat alles duurder is geworden. Er zijn gewoon kosten niet meegenomen. Zo zijn de kosten voor de vervanging van de bomen op nul euro geraamd.

Ik hoef niet uit te leggen wat dat doet met het vertrouwen in de lokale overheid. En daarom is het goed dat wij daar als gemeenteraad snel een stevig debat over hebben met verantwoordelijk wethouder Marlous Verbeek.

Dit roept een flink aantal vragen op. Hoe is de voorbereiding geweest? Welke projectplannen hebben op tafel gelegen? Wie heeft die ramingen vastgesteld? Je mag toch verwachten van een professionele organisatie dat ze projecten die tien of twintig miljoen gaan kosten op een ordelijke wijze voorbereiden voordat je een hele wijk erbij gaat betrekken.

En wanneer is het besluit genomen om dit project van start te laten gaan. Welke bestuurlijke regie is hierop geweest?  Wanneer droeg de wethouder kennis van deze kostenoverschrijding? En wanneer was het college hiervan op de hoogte? Enkele weken geleden heeft de verantwoordelijk portefeuillehouder een overzicht  naar de formatietafel gestuurd.  Omdat het college hier toen nog niet van op de hoogte was, hebben wij erop aangedrongen dat het college zo snel mogelijk de hele raad moest informeren. Alle raadsleden moeten over dezelfde informatie kunnen beschikken, ongeacht of je coalitiepartij of oppositiepartij bent. Anders kunnen we onze controlerende taak niet goed uitoefenen. En dat brengt mij bij de vraag: Waarom worden we daar nu pas van in kennis gesteld? Is het toeval dat deze informatie naar buiten komt nu de formatie in een afrondend stadium is en het vertrek van de wethouder aanstaande is?  

Wat zegt dit over de aansturing van de ambtelijke organisatie? In hoeverre heeft de ambtelijke leiding de zaak goed in de grip? Ik zal dat toelichten: Bij het begin van de formatie kregen we een mooi “overdrachtsdocument” op tafel. Het gaf aan voor welke cruciale keuzes we de komende raadsperiode komen te staan. Het is echt een mooi document en ook zorgvuldig opgesteld. Zo lijkt het althans. Over Stad en Lande valt er in het document niets te lezen. We hebben vanaf de formatietafel nog aan de ambtelijke leiding gevraagd of er nog meer ontwikkelingen zijn, waar we rekening mee moeten houden. Het antwoord van de ambtelijke leiding op 13 april was:

“We hebben al ons bekende ontwikkelingen in kaart gebracht en geprobeerd daar een financiële inschatting bij te geven. Overige ontwikkelingen kunnen we niet schetsen. In zijn algemeenheid kun je zeggen dat de economische ontwikkelingen ons zorgen baren. Denk dan aan de daarbij behorende verschijnselen als leveringsproblemen, inflatie en recessie. Tot zover!”

En dat roept dan meteen de vraag op: wat weet de ambtelijke leiding nog meer niet? Eerder al zijn er twijfels geuit over het in control zijn van de ambtelijke organisatie. Voorafgaande aan het debat over het Deloitte-rapport schreef voormalig gemeenteraadslid Kees de Kok in de Gooi en Eemlander van 26 september 2019 een vlijmscherpe analyse hoe de checks and balances in de organisatie hadden tekortgeschoten. Het zou zo maar kunnen dat deze analyse aan actualiteit nog niets heeft ingeboet. Daar komt bij dat de verantwoordelijk portefeuillehouder ook nog eens de bestuurlijke verantwoordelijkheid draagt voor de kwaliteit van de ambtelijke organisatie. De huidige situatie roept dan ook de vraag op wat de bestuurlijke regie is geweest op de noodzakelijke doorontwikkeling van de ambtelijke organisatie en welke resultaten daarbij zijn geboekt.

Grote kans dat de bewoners in de wijk Stad en Lande de grote verliezers zijn. Want waar haalt de gemeente zo maar € 10 miljoen euro vandaan. Welke verwachtingen zijn er gewekt in de wijk? Zijn er ook al toezeggingen gedaan? Hebben wij als gemeenteraad nog onze handen vrij om dit traject stop te zetten. Strikt formeel zal dat ongetwijfeld het geval zijn. Maar geldt dat nog steeds als we de verwachtingen die al dan niet zijn gewekt ook laten meewegen? Daar moet een duidelijk antwoord op komen.

En tenslotte misschien wel de belangrijkste vraag: welke lessen moet we hieruit trekken? Op de formatietafel lag een onderzoeksrapport waarbij geconcludeerd werd dat er de komende jaren fors extra geld moest worden uitgetrokken om de formatie in de organisatie op orde te brengen. Het rapport maakt ook wel duidelijk dat er meer nodig is dan alleen maar extra mensen erbij. Het is dus geen kwestie van: het budget incasseren, mensen aannemen en vervolgens op de oude voet verder gaan. Hoe geef je sturing aan die veranderopgave? Dat wordt een uitdagende klus voor het nieuwe college en de nieuwe wethouder Personeel en Organisatie.

De raad is het aan zich zelf verplicht om dit stevig uit te zoeken en de verantwoordelijk wethouder, nu het nog kan, hierover ter verantwoording te roepen. Er valt heel wat uit te leggen. Vragen moeten niet onbeantwoord boven de markt blijven hangen. Maar linksom of rechtsom, de burger van de Huizen is de dupe. Of het nou de wijkbewoner van Stad en Lande is, die de mooie plannen van de gemeente in rook ziet opgaan of de belastingbetaler die uiteindelijk moet opdraaien voor de ontbrekende 10 miljoen. Deze situatie kent alleen maar verliezers. We zullen hard moeten werken om dat vertrouwen te herstellen. 

 Denk en praat mee over de inhoud van het verkiezingsprogramma voor de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2022.Via ZOOMInschrijven bij Lily Ruijs, hattem@vvdhanzenetwerk.nl. Een link wordt je dan toegezonden.

Nieuwe Ooststellingwerver 01-04-21

SAMEN

Na mijn opleiding aan de Hogere Landbouwschool werd ik in 1989 Boer. In 1998 Raadslid en 4 jaar later acht jaar lang Wethouder. Dat levert veel bagage op om nu weer voor onze inwoners in de raad als ondernemer aan het werk te zijn. De onderwerpen zijn in de loop der jaren wel veel complexer geworden. Met name op het aspect Welzijn kan ik nog wel wat leren. Gelukkig bestaat de VVD-raadsfractie uit meerdere personen, die elkaar goed aanvullen.  Jakob Baar kent u al uit eerdere Columns.  Evert van Tellingen is de specialist Welzijn van hem leer ik veel.  Hij zegt dan, “Samenleven doe je met elkaar: Ieder met zijn eigen uitdagingen, kennis en vaardigheden”. Maar het is allemaal wel ingewikkeld.  De druk is groot, de regels te ingewikkeld en geld is er te weinig. Ik vind het belangrijk dat je als lokale overheid laat zien dat je financiële krapte samen met de inwoners oplost. Denk daarbij aan meer samenwerking in OWO verband. Dat je elke euro maar één keer uit kunt geven, geldt voor iedereen. Als de gemeente zou besluiten om meer euro’s bij de inwoners op te halen, dan kunnen die inwoners die euro’s niet uitgeven in de winkels en bij bedrijven in de gemeente. Maar het systeem kraakt. Er is een groeiende groep mensen die de eindjes steeds moeilijker aan elkaar kan knopen. Opvallend is dat daar een groeiende groep mensen bij zit, die inkomen uit werk hebben. Met die wetenschap moet je als gemeentebestuur terughoudend zijn met belastingverhoging. Waar wij het in de fractie ook over hebben. Iedereen moet de vrijheid voelen om zichzelf te zijn. Iedereen is evenveel waard, ongeacht afkomst, geslacht, geaardheid. In die gelijkwaardigheid en vrijheid kun je het beste uit jezelf halen.  Het is belangrijk dat de inwoners de overheid kunnen vertrouwen. Vooral het gedoe met de Toeslagen en met de boodschappen voor ontvangers van Bijstand hebben dat vertrouwen beschadigd. Vertrouwen komt te voet en gaat te paard. Ik denk echt dat je de inwoners aan moet spreken in hun eigen taal, naar ze moet luisteren en vertrouwen moet geven.  Evert zorgt voor evenwicht in de fractie.  Dat heb ik nodig om als ondernemer het welzijn van de mensen te kunnen ondersteunen. Niet Links niet Rechts.  Samen liberaal door het midden.  

Sierd van Weperen

VVD Ooststellingwerf

Het heeft lang geduurd sinds de eerste plannen, maar nu gaat het centrum van het dorp Sint Anthonis dan echt wel aangepakt worden.

Hoewel we afgelopen donderdag de kortste raadsvergadering hadden in de historie van de gemeente Sint Anthonis, hebben we inhoudelijk toch het een en ander te melden rondom de toekomst van de dorpskern van het dorp Sint Anthonis.   

Die raadsvergadering was overigens kort omdat we in aanloop richting de herindeling gemeente Land van Cuijk, zoals verwacht, minder stukken op de agenda zullen krijgen. Daarnaast had de raad deze besluiten al besproken tijdens de laatste commissievergadering. In die vergadering ging het overigens niet over het centrumplan van Sint Anthonis. Daarover werd een week eerder gesproken tijdens een besloten vergadering met de raad. Dat was overigens een moment van informeren en niet van besluiten nemen.   

Die besloten vergadering ging over de Integrale Visie Centrum Sint Anthonis. Nu is er in het verleden wel vaker gesproken over het aanpakken van het centrum van Sint Anthonis en zijn er ook vele plannen over gemaakt die allemaal in de spreekwoordelijke la zijn belandt. Op initiatief van de coalitie en in het kader van ons dorpeninvesteringsplan is het college opgeroepen nog voor de herindeling het centrum en speciaal ook de Brink te voorzien van meer 'reuring' en klaar te maken voor de toekomst. En omdat de tijd en het budget beperkt is, niet te komen met allemaal nieuwe plannen, maar de beste punten uit de plannen vanuit het verleden te pakken. En het is positief te noemen hoe voortvarend het college hiermee aan de slag is gegaan. Het kon rekenen op positieve reacties vanuit de gehele gemeenteraad.  

Er waren 10 jaar geleden al plannen voor het aanpakken van het centrum (vormgegeven in het Ontwikkelingsplan Centrum Sint Anthonis uit 2011). Maar helaas is er van doorpakken nooit sprake geweest. Een van de drempels was bijvoorbeeld destijds de voormalige garage aan de Breestraat 23a. Het pand was nog van (ook toenmalig) wethouder Bollen. Deze heeft zich vanwege dat juridisch eigendom destijds volledig buiten de aanpak van het gehele plan gehouden.

Maar van het plan kwam in de praktijk op alle punten niets terecht. Ook niet bij de colleges die volgden. Er was zelfs eerder sprake van een meer uitgekleed en gefragmenteerd plan. En ondanks de mond vol over doorpakken is er niets mee gebeurt. 

Huidig wethouder Bollen heeft het pand aan de Breestraat al lang geleden verkocht en heeft nu de opdracht van de raad om het centrum aan te pakken, heel serieus genomen . En daar is hij, met het huidige college, voortvarend aan de slag gegaan. Dat wil niet zeggen dat voor de herindeling er een nieuw centrum gereed is, maar wel dat de weg is ingeslagen en vastgelegd om het centrum aan te pakken zodat er geen weg terug is voor de nieuwe gemeente. Dat vernieuwde centrum gaat er nu eindelijk komen. Er komt meer reuring op de Brink.  

Het mooie van de Integrale Visie is de ontvangst binnen de gehele gemeenteraad: coalitie en oppositie zijn enthousiast. En waar in een vorig college nog sprake was van een uitgekleed en gefragmenteerd centrumplan is nu gekozen om de aanpassingen met elkaar te verbinden. Met respect voor verleden, heden en toekomst.   

Het plan is echter niet af. In zo'n Visie zitten aannames, veronderstellingen en verwachtingen. Denk aan projectontwikkelaars of huidige en toekomstige bewoners die nog hun eigen sausje erover willen doen. Maar het centrumplan heeft in impact ook waarde voor mensen die niet direct in het centrum wonen. Het centrum is van ons allemaal. En zoals het met dergelijke plannen gaat, zijn er momenten waarop jij je input kunt geven op deze Integrale Visie. Oproepen dat de bewoners betrokken moeten worden is dus een oproep die niet noodzakelijk is, want die momenten gaan er toch al komen. Dat klinkt alsof je tegen de winkelier zegt dat deze niet moet vergeten de BTW bij de netto prijs op te tellen. Dan kun je het beter hebben over de manier waarop we dat gaan doen.   

Samengevat is het goed dat nu eindelijk het centrum van Sint Anthonis aangepakt gaat worden. Plannen maken is goed, maar als je ze niet oppakt en aanpakt blijven het plannen voor in de la. En ondanks de coronapandemie gaan we de gemeente dus nog steeds zo optimaal mogelijk inbrengen in de nieuwe gemeente Land van Cuijk zodat onze inwoners nu en in de toekomst de vruchten plukken van uw en onze inspanningen tijdens de laatste regeerperiode van deze gemeente. 

We zijn er allemaal behoorlijk klaar mee. Dat het nu al een jaar duurt, maakt iedereen een beetje moedeloos. Dat gevoel heb ik ook regelmatig. Ik wil graag weer eens op een terras een kop koffie drinken, of met vrienden naar de bioscoop. Of langsgaan bij al die ondernemers die we al jaren kennen en die nu zo hard moeten vechten om te overleven. En zo zal iedereen ergens naar uitkijken. Naar het moment dat je weer met het hele voetbalteam een wedstrijd kunt spelen en daarna een biertje drinken. Dat je weer mensen kunt ontvangen in je winkel of restaurant.

Gelukkig was er ineens een prachtige week met sneeuw en ijs. Dat hadden we echt even nodig! Lekker schaatsen op natuurijs, sleeën in de sneeuw, of zelfs snowboarden in de duinen. En nagenieten van alle foto’s. En dit weekend hopelijk mooi weer, zodat we opnieuw naar buiten kunnen. Dat geeft nieuwe energie om het vol te houden. Dat kunnen we goed gebruiken. Want we moeten nog even doorzetten.

Het helpt als we ons realiseren dat er een einde aan de crisis komt. En dat we dan de schouders eronder zetten om samen sterker verder te gaan.

We zitten nu ook in verkiezingstijd. Veel politici doen dan beloften en komen met hun eigen plannen die zij als de enige oplossing presenteren. Ik denk dat het in deze bijzondere tijd niet realistisch is beloften te doen. Bovendien worden verschillen uitvergroot. We moeten juist de verbinding zoeken, want alleen samen komen we uit deze crisis.

Straks gaan we waarschijnlijk met een brede coalitie verder. Ik wil u graag bijpraten over de gedachten die ik daarbij heb. Want er is veel te doen! Met de volgende drie dingen gaan we na de crisis als het aan mij ligt in elk geval direct aan de slag:

De eindstreep

Maar eerst liggen er nog heel wat hobbels voor ons. Het is nog even doorbijten, maar de eindstreep komt in zicht. Het vaccineren is begonnen, en dat zal ons uiteindelijk beschermen. We willen allemaal dat het sneller gaat. Maar eerlijk is eerlijk. Als iemand een jaar geleden had verteld dat er nu een goed vaccin in Nederland zou zijn, zou ik me hebben afgevraagd of dat echt waar kon zijn.

Nu is het zaak om met zo min mogelijk schade de eindstreep te halen. Door ons allemaal aan de maatregelen te houden, zorgen we ervoor dat zoveel mogelijk mensen gezond blijven. Met steunpakketten zorgen we dat zoveel mogelijk mensen hun baan, hun huis of hun bedrijf kunnen behouden.

Het laatste wat we willen, is dat mensen in het zicht van de finish moeten afhaken. We moeten met elkaar die eindstreep halen. Ik moest denken aan dat beeld van die marathonloper, die niet meer kon, maar door twee andere lopers de finish over gedragen werd. Zo haalde hij het maar mooi. Daarom hebben we een nieuw en uitgebreid steunpakket voor ondernemers gemaakt. En als er nog meer nodig is, dan gaan we dat doen.

De weg naar de eindstreep is voor veel mensen een mentale uitputtingsslag. Ik vind het zelf ook weleens moeilijk. Als ik door een lege stad fiets, langs al die dichte winkels en restaurants waar het altijd vol met mensen was. Ik verlang ernaar om weer de krant te gaan lezen met een kopje koffie in mijn vaste café en bekende gezichten te zien.

Gelukkig zie ik hoe we elkaar erdoorheen slepen. Van de knuffels voor het raam in het voorjaar, tot boodschappen doen voor de buurvrouw en even aanbellen om te vragen hoe het gaat met die man verderop in de straat. Of samen wandelen met een vriend.

Let een beetje op elkaar. Het komt goed. En blijf ook na de coronacrisis omzien naar andere mensen. Dit gevoel van elkaar helpen mogen we niet kwijtraken.

Samen open

Op weg naar de eindstreep zal onze vrijheid steeds groter worden. De basisregels zoals afstand houden, handen wassen en een mondkapje dragen moeten we nog wel even blijven volgen. Maar door alle maatregelen, zoals vaccineren en testen, kunnen we ons land geleidelijk van het slot halen.

Ik hoor ook de roep uit de samenleving om meer ruimte. Met experimenten kijken we naar wat op een verantwoorde manier mogelijk is. Er zijn zoveel creatieve ideeën in de samenleving. We moeten goed luisteren en samen kijken wat beter kan.

Ik vind het belangrijk dat we de ruimte die we met elkaar verdienen eerlijk gaan verdelen, al weet ik niet of we dat bij een eerste voorzichtige stap al kunnen doen. Vorig jaar zagen we hoe dat kan wringen. Ik snap daarom de ergernis van restauranteigenaren die dicht moesten, maar wel rijen bij Ikea zagen.

Dat wil ik deze keer anders doen. Dus niet een sector helemaal open en de ander helemaal dicht, maar zoveel mogelijk sectoren tegelijkertijd iets van ruimte bieden.

Is dat ideaal? Nee. Is het de beste oplossing voor een moeilijke periode? Ik denk het wel.

Het is een beetje zoals met de mogelijkheid om zelf je bestelling bij winkels af te halen. Veel ondernemers zullen dan nog steeds verlies draaien, maar ze kunnen wel iets voor hun trouwe klanten doen.

Zo starten we straks ook de rest van de samenleving weer voorzichtig op. Stapje voor stapje, en alleen als het veilig kan. Al zal het ook deze keer niet foutloos gaan. We leren wat het beste werkt, en proberen het zo goed mogelijk te doen met de kennis die we op dat moment hebben.

Samen naar de eindstreep. En verder.

Vliegende start

Maar politiek gaat niet alleen over het bestrijden van de coronacrisis en de terugkeer naar al die gewone dingen die we zo missen. Het gaat ook over de toekomst van ons land. Ons land er weer bovenop krijgen zodra we de strijd tegen het virus gewonnen hebben. En dingen beter maken dan ze in de tijd voor het virus waren.

Ik zie ook dat er zaken scheefgegroeid zijn. Lange tijd profiteerden werkenden als het goed ging met bedrijven. Maar veel mensen voelden de economische groei van de afgelopen jaren te weinig in hun portemonnee. Dat moet anders, en daarvoor moeten we een vliegende start maken.

Ondernemers

Veel ondernemers, vooral in het midden- en kleinbedrijf, hebben al een jaar lang niet kunnen doen waar ze zo vreselijk goed in zijn. Een idee omzetten in iets tastbaars, klanten helpen, samen met hun personeel iets moois neerzetten. Om echt uit de crisis te komen, kunnen we niet zonder de energie en creativiteit van onze ondernemers.

Als we de eindstreep van de strijd tegen het virus hebben gehaald, zal steun nog een tijdje nodig blijven. Vergelijk het met een patiënt die ook niet zonder revalidatie naar buiten loopt als je van de ene op de andere dag het infuus loskoppelt. We zullen de hulp aan ondernemers langer in stand moeten houden, zodat mensen niet gedwongen worden hun bedrijf te verkopen aan investeerders die levensvatbare bedrijven voor een prikkie over willen nemen.

Ondernemers kunnen niet op volle kracht een herstart maken als ze nog jarenlang torenhoge schulden met zich meeslepen, of als ze al hun spaarpotten leeggeschud hebben. Ik wil nu geen concrete beloftes doen of bedragen noemen. Maar ik beloof wel dat als we bij de eindstreep zijn, ik samen met onder meer banken zal zoeken naar oplossingen. Want het laatste wat we willen is lege winkelstraten en dichtgetimmerde etalages. Zonder die ondernemers kunnen we als samenleving geen vliegende start maken.

Zo kunnen we de komende jaren weer echt genieten van de levendige samenleving waar we zo aan gehecht zijn. Waarbij de kledingwinkel ook weer de nieuwe collectie heeft kunnen aanschaffen, of een restaurant weer mensen heeft kunnen aannemen. We zetten alles op alles om ervoor te zorgen dat als corona voorbij is, en we weer kunnen winkelen, we niet langs lege etalages lopen omdat de winkeliers failliet zijn gegaan. En dat als we weer naar dat gezellige plein gaan, het restaurant of café waar je zo graag kwam nog bestaat.

Al die hardwerkende Nederlanders

Het afgelopen jaar vroegen we mensen om zoveel mogelijk thuis te werken, maar niet iedereen heeft die luxe om veilig vanuit huis te werken. Want verpleegkundigen of agenten kunnen niet inbellen.

Net als de pakketbezorgers, de vakkenvullers, en de maaltijdbezorgers. Zij houden allemaal de samenleving draaiende. En vaak voor een bescheiden salaris. Daarom vind ik het rechtvaardig dat we de komende jaren het minimumloon verhogen. Ik zie gelukkig dat veel politieke partijen net als ik deze wens hebben. Zo bouwen we de komende jaren samen aan een sterker Nederland.

Een deel van Nederland ervaart in deze crisis wel hoe fijn het is om thuis te werken. Of in ieder geval om af en toe thuis te werken. Want aan de ene kant missen we na maandenlang digitaal vergaderen het contact met collega’s, of dat goede idee dat ontstaat omdat je iemand toevallig even op de gang spreekt. Aan de andere kant ontdekken we hoe fijn het is om niet elke dag in de file of in die net iets te volle spitstrein te staan.

Laten we deze nieuwe gewoonte straks vasthouden. In een goede balans tussen thuiswerken en op kantoor zijn. Zo zorgen we ook dat een baan en een gezin beter te combineren zijn. Het zou zonde zijn als we straks weer allemaal achter in de file aansluiten.

Bij een herstel van de economie hoort ook dat die hele brede middenklasse profiteert als het economisch goed gaat. Ik snap dat bedrijven die door de lockdown een tijd gesloten zijn geweest, nu niet zomaar een loonsverhoging kunnen betalen. Maar als er in betere tijden geld is, moet dat niet gelijk naar bonussen en dividend gaan, maar eerst naar een hoger salaris voor de medewerkers.

Het geld voor die lonen moet natuurlijk wel verdiend worden. Daarom gaan we de komende jaren niet bezuinigen, maar uit de crisis groeien door te investeren. Ook om de ondernemers te helpen die we zo nodig hebben voor groei. We investeren in onderwijs, in infrastructuur, in klimaat, in innovatie. Zo creëren we nieuwe banen, die ook helpen om onze samenleving schoner en duurzamer te maken. 

Jongeren

We hebben straks allemaal veel in te halen. Maar ik wil mij toch even apart richten tot jongeren. Jullie hadden veel verwacht van het eerste jaar op de middelbare school, maar zitten nu vooral thuis. Jullie verheugden je zo op de feesten na het eindexamen. Jullie hadden zin in alles wat kwam kijken bij een studie, zoals nieuwe vriendschappen, lidmaatschap van een vereniging, of stagelopen bij een bedrijf, maar kruipen nu iedere dag thuis achter de computer.

Ik snap dat het voor jullie ontzettend moeilijk is. We hebben jullie weinig horen klagen. Ik wil jullie bedanken. Jullie krijgen vaak het verwijt je niet aan maatregelen tegen corona te houden, maar ik zie het tegenovergestelde. Ik zie jonge mensen die veel offers brengen, die geduld hebben, en er het beste van maken. Dat verdient een groot compliment! We gaan jullie ook helpen, door extra te investeren in het onderwijs en samen een toekomst op te bouwen.

De zorg

Alle mensen in de zorg leveren al een jaar lang een prestatie van wereldformaat. Dag in dag uit staan zij, met gevaar voor hun eigen gezondheid, in de frontlinie van de strijd tegen het coronavirus. De komende jaren moeten we de zorg versterken om beter voorbereid te zijn als we weer te maken krijgen met een pandemie of een andere gezondheidscrisis.

In deze crisis zien we tot hoeveel onze zorg met goede samenwerking in staat is. Dat heeft mij gesterkt in de gedachte dat marktwerking nooit een doel op zich mag zijn in de zorg. Ziekenhuizen die eerst elkaars concurrent waren, werken nu samen. Als het ene ziekenhuis geen bedden op de intensive care meer heeft, springt het andere ziekenhuis bij. Die samenwerking moeten we behouden waar dat helpt om mensen betere zorg te geven.

Bijvoorbeeld door een flexibele reserve van IC-bedden te hebben, zodat we in crisistijd snel kunnen opschalen. Corona heeft bovendien laten zien dat maximale economische efficiëntie kwetsbaar kan zijn. Het is gevaarlijk om afhankelijk te zijn van één of twee landen buiten Europa voor bijvoorbeeld het maken van mondkapjes. We moeten meer in Europa produceren. Soms zal dat iets duurder zijn. Die prijs moeten we betalen voor onze veiligheid.

Een ander belangrijk punt is een alternatief voor het eigen risico in de zorg. Ziek zijn is al vervelend genoeg. Niemand zit er dan op te wachten honderden euro’s aan eigen risico te betalen. Tijdens die zoektocht naar een alternatief drukken we even op de pauzeknop, door het eigen risico te bevriezen.

Sterke overheid

De komende jaren wil ik graag samen met Nederland aan de slag om met zijn allen op een rechtvaardige manier uit de crisis te komen, en de problemen van de toekomst aan te pakken. Daarbij hebben we een sterkere overheid nodig, maar wel één die een menselijk gezicht heeft.

Uiteraard zal ik me ervoor blijven inzetten dat basiszaken zoals veiligheid op orde zijn. Maar een sterke overheid moet ook rechtvaardig en menselijk zijn. Bij de toeslagenaffaire hebben we gezien hoe de overheid mensen enorme schade kan berokkenen als zij rechtvaardigheid en menselijkheid uit het oog verliest.

Dat klinkt misschien abstract, maar het gaat er gewoon om dat mensen het recht hebben om een keer een fout te maken. Dus in de sociale zekerheid moeten we iemand niet meer automatisch als fraudeur zien, als die per ongeluk een keer een formulier verkeerd heeft ingevuld.

Ook zorgen we dat er een medewerker van vlees en bloed bereikbaar is, via de telefoon of een loket, als mensen vastlopen in de digitale systemen van de overheid. Die digitale systemen zijn vaak heel handig. Denk aan je vooraf ingevulde belastingformulier. Maar als er iets fout is gegaan, of iets niet duidelijk is, moet een mens met kennis van zaken je helpen, en kijken of waar we mee bezig zijn wel eerlijk en normaal is.

Een sterke en rechtvaardige overheid is er ook om de rafelranden van het kapitalisme bij te schaven. Bedrijven moeten hun eerlijke aandeel aan belastingen betalen. Daarom hebben we al maatregelen genomen tegen belastingontduiking en belastingontwijking door multinationals. Daar wil ik mee doorgaan. Dan profiteren middeninkomens meer van economische groei, en hebben bedrijven die hun eerlijke aandeel aan de samenleving bijdragen minder last van oneerlijke concurrentie. Dat is goed voor ons allemaal, want onder deze bedrijven bevinden zich vaak de mkb’ers die hier voor de meeste werkgelegenheid zorgen.

De overheid heeft ook een taak om ondernemers te beschermen tegen oneerlijke buitenlandse concurrentie. Want ondernemers uit Nederland en andere Europese landen hebben te vaak het nakijken als buitenlandse bedrijven hier de markt proberen te veroveren. Bijvoorbeeld onze winkeliers en webwinkels, die concurrentie krijgen van Chinese webwinkels als AliExpress. Of denk aan Nederlandse bedrijven die moeten opboksen tegen concurrenten die met staatssteun opdrachten wegkapen. Daarom trekt Nederland nu al samen met andere landen in Europa op om te zorgen dat onze bedrijven een eerlijkere kans hebben.

Samen sterker verder

Politiek gaat ook over samenwerking. De komende weken staan alle lijsttrekkers tegenover elkaar in televisiedebatten, en hebben politici soms felle kritiek op elkaar. Maar we kunnen alleen iets bereiken door met alle redelijke partijen samen te werken.

Natuurlijk denken wij niet over alles hetzelfde. De een wil iets meer geld naar dit onderwerp, en de ander weer naar die maatregel. De volgende wil hier een accent zetten, en de ander heeft daar nog een puntje. Daar komen we samen uit. Want uiteindelijk willen we allemaal het land vooruithelpen. Problemen aanpakken. Al deze partijen willen samen sterker verder. Daar ben ik van overtuigd.

En mijn partij, en zeker ik alleen, hebben echt niet alle wijsheid in pacht. De mooie dingen in ons land ontstaan gewoon door samenwerking tussen partijen en mensen in het hele land. Verschillende inzichten en ideeën zorgen samen voor een beter plan. En om plannen in daden om te zetten moeten we ook met zijn allen aan de slag. Op die manier gaan we samen de eindstreep halen, en kunnen we daarna sterk uit de crisis komen.

Dat is waarom ik opnieuw premier wil worden. De komende periode hoop ik in gesprek te gaan over mijn ideeën. Met de collega’s van andere partijen en met u. Om te horen waar ik het bij het juiste eind heb, en waar het volgens u anders moet. In een tijd als deze campagne voeren heb ik ook nog nooit gedaan. Ook hier zullen we met elkaar moeten uitvinden hoe dat het beste gaat en wat gepast is. Zodat u straks uw keuze kunt maken. Want op 17 maart is de keuze aan u.

Mark Rutte