Poliflw

Burgemeester Bolsius, Hans van Wegen en een gedragscode voor raadsleden

door John Spijkerman

Dat de begroting dinsdagavond is goedgekeurd, met tegenstemmen van Amersfoort 2014, BPA en SP en dat er toch 80 procent sociale huurwoningen komen in het woningbouwproject Park Weelde 3 in Kruiskamp, is vanavond bijzaak. In deze politiek ruis gaat het over de vraag hoe je je moet gedragen als raadslid. Daarvoor is in 2011 een gedragscode voor raadsleden gemaakt. Alleen houdt niet iedereen zich daar aan. Vanavond ligt BPA-voorman Hans van Wegen onder vuur, want kan hij op social media en in de raadzaal zomaar alles zeggen?

Er zijn duizenden Amersfoorters die hun vertrouwen in hem hebben gesteld, getuige de twee zetels die zijn partij heeft in de gemeenteraad en hij hoort al een beetje bij het meubilair: Hans van Wegen. Sinds 2002 is hij raadslid voor de Burger Partij Amersfoort. Sommige Amersfoorters waarderen zijn persoonlijke inzet en betrokkenheid, anderen verafschuwen hem. Voor collega-raadsleden is hij politieke ruis of erger een stoorzender. Zijn manier van politiek bedrijven is persoonlijk. Het persoonlijke is politiek, maar de politiek is ook persoonlijk bij Hans van Wegen.

Zijn hoogtepunt beleefde hij bij de verkiezingen in 2010 toen zijn partij met zeven zetels de grootste werd en in het college belandde. Toen brak al snel de storm los. De lokale partij ging ten onder aan interne strubbelingen en onverenigbare ego’s. De enige constante factor die overbleef was Van Wegen. Hij is een overlever en vecht altijd terug tegen aantijgingen die tegen hem gedaan worden. In rechtszaken en in politieke confrontaties.

In het tijdperk van sociale media is hij nadrukkelijk aanwezig op Twitter en Facebook, met hoofdletters, hashtags en uitroeptekens, maar vooral met zijn inhoudelijke aanvallen op de ‘jongens en meisjes’ van GroenLinks en D66, die de verkeerde besluiten nemen. Soms zit er dedain in zijn tweets naar collega-raadsleden. Hij twittert zijn voorliefde voor woorden als ‘opmerkelijk’ ‘humor’ en ‘helder’. Ondanks zijn stellige uitspraken, komt hij vaak niet met bewijzen. Wel zijn er insinuaties, over vermeende belangen, zoals eerder dit jaar een vermeend belang van de gemeente en wethouder Kraanen bij de kap van grote bomen. Hij liket en retweet veel berichten en is nadrukkelijk aanwezig in de sociale media met oproepen zijn berichten toch vooral te delen. En hij betrekt ook anderen ongevraagd in twitterdiscussies. En nu wordt hem een racistische tweet verweten en nagelt burgemeester Bolsius hem vanavond publiekelijk aan de schandpaal.

Directe aanleiding voor de tirade van burgemeester Bolsius dinsdagavond vormt een tweet van Hans van Wegen van 30 oktober. Daarin reageerde de BPA-voorman op een krantenbericht in het AD over twee overvallers die een juwelierszaak op De Kamp hadden overvallen. Een van de overvallers heette Youssef. Van Wegen tweette: ,, Als je Youssef heet en geen Henk komt het vast wel goed via het OM.’’ Ter ondersteuning van zijn tweet, retweette hij een krantenartikel van een rechtszaak in België waar iemand die Youssef heette niet veroordeeld werd voor doodslag, maar er af kwam met een taakstraf en geldboete voor bedreiging.

Meteen nadat Van Wegen de gewraakte tweet verstuurde, werd er al boos op gereageerd, bijvoorbeeld door D66 raadslid Dirk Joost van Hamersveld. Kon het Openbaar Ministerie de schrijver van deze tweet niet aanpakken voor racisme en wellicht voor smaad, vroeg Van Hamersveld zich af. GroenLinks raadslid Linda van Tuyl had het over een ‘racistische uitspraak’. En haar partijgenoot Youssef el Messaoudi stuurde via twitter een link rond met een aangifteformulier voor discriminatie. En vanavond is het de beurt aan burgemeester Bolsius in de raadzaal.

‘Hoogst ongebruikelijk’, noemt Bolsius zijn publieke verklaring. De tweet van Van Wegen kan volgens Bolsius worden opgevat als ‘buitensluitend, polariserend en ook discriminerend. Het gebruik van het woordje ‘kan’, maakt meteen al duidelijk waar het probleem zit. Want wat voor de een discriminerend is, is dat blijkbaar niet voor de ander.

Bolsius zegt geprobeerd te hebben Van Wegen op zijn gedrag aan te spreken, zo staat het in de gedragscode voor raadsleden uit 2011, maar dat leidde niet tot zichtbare veranderingen. ,,U laat zich niet aanspreken op de uitspraken die u in het publieke domein doet. Daarom zie ik geen andere weg dan u in datzelfde publieke domein op deze weg aan te spreken.’’

De ‘discriminerende’ tweet staat voor een veel breder ongenoegen bij de burgemeester over de ‘niet respectvolle manier’ waarop Van Wegen op social media en in de raadzaal omgaat met collega-raadsleden en het college. ,,Daarbij trekt u de integriteit van collega’s in twijfel, verkondigt u halve waarheden, doet u ongegronde insinuaties, maakt ongepaste vergelijkingen of speelt u op de man of de vrouw. U schaadt daarmee het aanzien van de gemeenteraad, het aanzien van het stadsbestuur.’’ Het zal je maar gezegd worden als gemeenteraadslid…

Van Wegen ondergaat de publieke veroordeling gelaten. Direct na de verklaring van Bolsius wandelt hij naar de microfoon en zegt de reactie van Bolsius ‘nogal fors’ te vinden. Dat hij in zijn tweet de naam Youssef gebruikte, heeft niks te maken met het GroenLinks raadslid Youssef El Messaouidi, verzekert Van Wegen. ,,Ik heb niet bedoeld om iemand met dezelfde naam te beledigen. Dat mensen daar wat achter zoeken, laat ik aan hun. Ik betreur het dat de persoon waar u nu aan refereert mij niet persoonlijk heeft aangesproken. Dat is onderdeel van de gedragscode.’’ Later op de avond ligt er een uitgebreide verklaring van Van Wegen. Een dag later spreek ik hem telefonisch.

Hij beroept zich eigenlijk op de vrijheid van meningsuiting. Het probleem ligt niet bij de boodschapper, maar bij de ontvanger van de boodschap. ,,Aan iedere mening kan in principe aanstoot worden genomen. Er bestaat niet zoiets als een recht om je nooit gekwetst te voelen.’’

Waar Van Wegen door de burgemeester in het beklaagdenbankje is gezet, draait Van Wegen de zaak om. Hij vindt dat burgemeester Bolsius de gedragscode niet goed heeft uitgevoerd. Volgens Van Wegen voelde raadslid Youssef El Messaouidi zich persoonlijk gekwetst en is hij daarom naar de burgemeester gestapt. Maar volgens de gedragscode had El Messaoudi met hem contact moeten opnemen. ,,In de 18 jaar dat ik raadslid ben geweest is er nog nooit een raadslid geweest of een collegelid dat ons gevraagd heeft voor een gesprek onder vier ogen. En dat is het eerst dat je doet als je denkt dat iemand je onheus behandelt. Ik ga met Lucas een stevig gesprek aan. Het kan niet zijn dat een burgemeester van de veertiende stad in Nederland zich niet aan de procedures houdt.’’ We hebben een gedragscode en die volgt men niet.’’

Van Wegen geeft aan dat de burgemeester hem enkele weken geleden had uitgenodigd voor een gesprek, maar dat daar ook de griffier en een jurist bijzaten. En daar had hij geen zin in. ,,Ik heb dat ook meegemaakt met de aangifte bij het OM in 2011.’’ Na een aangifte van Bolsius in verband met vermeende fraude van de fractievergoedingen door de BPA, onderzocht de Rijksrecherche de zaak. Uiteindelijk kwam er niets uit het onderzoek Daar ligt Van Wegens ongenoegen. Volgens Van Wegen heeft Bolsius in deze zaak veel te snel gehandeld en had hij toen eerst de lokale rekenkamer onderzoek moeten laten doen. ,,Hij maakt naar mijn mening weer een fout. Ik heb een verleden met deze burgemeester. Deze burgemeester profileert graag zichzelf over de ruggen van anderen en daar maak ik bezwaar tegen.’’

Maar is de tweet dan niet racistisch? ,,Absoluut niet’’, zegt Van Wegen. ,,Iedereen kan zichzelf gekwetst voelen. Gekwetst voelen is geen recht. Dan kan je helemaal niets meer zeggen.’’ Van Wegen is niet van plan zijn toon te veranderen. ,,De BPA gaat niet met de stroom meedrijven. Ik hou me aan de gedragscode en mochten anderen daar twijfel over hebben, dan kunnen ze me daar op aanspreken. Dat is nooit gebeurd tot op heden. Er is altijd een grijs gebied. Denigrerend? Als ze dat vinden kunnen we het erover hebben.’’

Van Wegen wil dat er zo snel mogelijk een gesprek komt tussen de burgemeester en de fractie van de BPA. Ik ga niet meer alleen met deze burgemeester aan de tafel. We gaan eerst praten en daarna komt er wat mij betreft een nieuw statement van de burgemeester in het openbaar. Ik heb hem woensdagmiddag een persoonlijke mail gestuurd. Dit moet ruim voor Sinterklaas opgelost zijn.

,,Ik vind dat Hans van Wegen in zijn taalgebruik al lange tijd niet respectvol omgaat met collega-raadsleden, wethouders en ambtenaren’’, zegt D66 raadslid Dirk Joost van Hamersveld. ,,Er wordt op denigrerende wijze over anderen gesproken. Dit schaadt het aanzien van de gemeenteraad. Als je onderling al geen respect hebt, wat moeten de inwoners dan?’’ Volgens Van Hamersveld speelt Van Wegen ‘het altijd slim’. ,,Hij is moeilijk te pakken, maar hij insinueert wel.’’

Vorig jaar was er op twitter al een discussie over een tweet die werd geliked door Van Wegen of zijn tweede man Ralph Langendam, waarin iemand aangaf een teringhekel te hebben aan de Islam. En van Hamersveld zegt de raadsvergadering een keer te hebben stilgezet, nadat Van Wegen hem ‘kluns of klungel’ had genoemd. ,,Maar de burgemeester had het niet gehoord.’’ De tweet van vorige week was de druppel die de emmer deed overlopen. Dat vond Van Hamersveld een racistische tweet. ,,Ik was er wel klaar mee, met die Van Wegen.’’ Veel hoop dat het in de toekomst wezenlijk zal veranderen heeft Van Hamerveld niet. ,,Goed dat de burgemeester het gezegd heeft, maar Van Wegen is niet aanspreekbaar op dit vlak. Ik denk niet dat er iets gaat gebeuren.’’

GroenLinksraadslid Youssef El Messaoudi signaleert structureel discriminerend racistisch gedrag bij Van Wegen. ,,Dit is een opeenstapeling van negen jaar lang aan incidenten. Dit is gewoon keiharde discriminatie.’’ Alhoewel hij dezelfde voornaam draagt als de Youssef in de tweet, zegt El Messaouidi de tweet op geen enkele manier persoonlijk te hebben opgevat. ,,Het gaat me erom dat de man een discriminerende, racistische tweet verstuurt.’’ Voor El Messauoidi is elke vorm van discriminatie ontoelaatbaar. Hij bevestigt dat hij naar aanleiding van de tweet contact heeft gehad met de burgemeester. ,,Maar ik ben niet de enige.’’ Hij overweegt niet zelf aangifte te doen. Een persoonlijk gesprek met Van Wegen heeft volgens El Messaoudi geen zin.

Aan het einde van zijn publieke verklaring kondigt Bolsius dinsdagavond aan dat de gemeenteraad en het college op 7 januari een hele avond gaat praten over integriteit. De burgemeester wil het ook graag hebben over gedrag en onderling respect. Maar gelet op de al ingenomen standpunten en de karakters van de betrokkenen lijkt de kans dat er iets nieuws uit deze bijeenkomst gaat komen bij voorbaat minimaal.

Naar aanleiding van de opmerkingen van Hans van Wegen heb ik burgemeester Bolsius nog enkele vragen gesteld. Zojuist kreeg ik via de woordvoerder van de burgemeester zijn reactie binnen, die ik hierbij integraal toevoeg.

Ja er zijn meerdere gesprekken en pogingen daartoe geweest de afgelopen jaren dat ik burgemeester ben. Ik kan en wil over de inhoud van die gesprekken uiteraard niet in detail vertellen. Dat zijn contacten die tussen gesprekspartners in vertrouwelijkheid plaatsvinden. Wel wil ik benadrukken dat het niet gaat om één of twee voorvallen. Het gaat om herhaaldelijk gedrag naar raads- en collegeleden en ambtenaren toe dat ik als ‘niet respectvol’ duid. Neerbuigende opmerkingen over collega’s uit de raad, het college en ambtenaren. Het verkondigen van aantoonbare onwaarheden of insinuaties: het beschuldigen van anderen van eigen gewin of financiële problemen, terwijl de feiten niet kloppen. Allemaal opmerkingen die zijn gericht op de man of vrouw en niet op de inhoud.

Zaken waar ik de heer Van Wegen eerder op heb aangesproken. Gesprekken die in de afgelopen jaren niet hebben geleid tot zichtbare veranderingen. Dhr. Van Wegen laat zich niet aanspreken op de uitspraken in het publieke domein. Daarom zag ik geen andere weg, en ik besef heel goed dat dit uitzonderlijk is, dan mij in datzelfde publieke domein uit te spreken. Ik heb een opdracht vanuit de gemeentewet om te waken over de integriteit.

Er is overigens geen klacht ingediend.

Naar aanleiding van dinsdag heeft de heer van Wegen zelf aangegeven open te staan voor een gesprek. Die afspraak staat natuurlijk meteen in mijn agenda. Dat is hoe we het samen in het stadsbestuur hebben afgesproken.

Wat betreft het onderzoek van de rijksrecherche. Dat ligt achter ons, dat is goed uitgezocht. Ik kijk daar niet meer op terug. Ik ga ervan uit dat dat ook voor de heer Van Wegen geldt.

Wij, raad en college, starten het nieuwe jaar met een gesprek over integriteit. Daar zullen we samen moeten afspreken  hoe respect eruit ziet en welke woorden en gedrag daarbij horen.

Burgemeester Bolsius reageert fel op ‘discriminerende’ tweet van raadslid

Burgemeester Lucas Bolsius van Amersfoort heeft dinsdagavond aan het begin van de gemeenteraadsvergadering op stevige wijze afstand genomen van een tweet van raadslid Hans van Wegen van de Burger Partij Amersfoort (BPA). Het bericht kan volgens de burgemeester als “discriminerend, polariserend en buitensluitend” worden opgevat en staat niet op zichzelf.

In reactie op een Vlaams nieuwsartikel, waarin wordt gemeld dat een allochtone jongen in Antwerpen ‘slechts’ een taakstraf heeft gekregen voor het aanrijden van zijn rij-examinator, schrijft Van Wegen: “Hij heet Youssef en geen Henk en dus ontspringt hij de dans.” Veel raadsleden zijn boos over de tweet. GroenLinks-raadslid Youssef el-Messaoudi overwoog zelf een officiële klacht in te dienen.

Van Wegen staat bekend om zijn controversiële tweets en persoonlijke aanvallen op collega-raadsleden. Bolsius zegt voorstander te zijn van een scherp debat, maar stelt dat in een gedragscode staat dat een raadslid met respect en zorgvuldigheid handelt. De burgemeester probeert naar eigen zeggen de integriteit te bewaken en raadsleden aan te spreken op hun gedrag als formuleringen uit de bocht vliegen.

U treedt begrippen als respect met voeten en toont een gebrek aan respect”Burgemeester Lucas Bolsius

“Helaas is een van u onaanspreekbaar gebleken. Gesprekken tussen u mij hebben niet geleid tot verbeteringen. Daarom zie ik geen andere weg dan u in dat publieke domein aan te spreken. U treedt begrippen als respect met voeten en toont een gebrek aan respect.” Bolsius vindt dat raadslid Van Wegen hiermee het aanzien van de gemeenteraad en het stadsbestuur van Amersfoort schaadt.

Het BPA-raadlid zegt de reactie van de burgemeester “fors” te vinden. “Ik heb recent een tweet uit België geretweet. Wat mij betreft zat daar geen enkele bedoeling achter. Niks persoonlijks. Ik betreur het dat de persoon die hier aanstoot aan neemt (red: Youssef el-Messaoudi) mij niet persoonlijk heeft aangesproken. Ik laat het hierbij.”

Op de website van de BPA staat inmiddels een verklaring. Daarin staat dat de partij afstand neemt van het statement van de burgemeester. “Het is hierbij nooit de intentie om individuen, waaronder collega raadsleden, te beschadigen.” Verder bekritiseert de BPA de burgemeester in zijn optreden.

“Door het kiezen van de openbare ruimte, voor het maken van dit statement, kiest de burgemeester ervoor om een raadslid publiekelijk te beschadigen. Dit is een erg zwaar middel en wij keuren dit als fractie dan ook ten zeerste af. Het statement gaat hiermee namelijk in tegen dezelfde gedragscode als waar de burgemeester aan appelleert.”

De hele verklaring van de Burger Partij Amersfoort is hier te lezen.

Lucas Bolsius, burgemeester. © Nico Brons

Bolsius pakt raadslid aan: ‘U toont geen respect’

Burgemeester Bolsius heeft BPA-voorman Hans van Wegen vanavond in ongekend felle bewoordingen aangesproken op zijn ‘zeer respectloze’ en ‘uiterst schadelijke’ uitlatingen.

Directe aanleiding voor de hoogst ongebruikelijke publiekelijke reprimande is een bericht, dat de fractievoorzitter van de twee zetels grote oppositiepartij begin deze week op Twitter zette. Als reactie op een Vlaams bericht over een jongeman die een rij-examinator had aangereden, insinueerde hij dat de straf een stuk hoger uit zou zijn gevallen als de dader Henk heette in plaats van Youssef. Verschillende raadsleden schoot het bericht volledig in het verkeerde keelgat, en de burgemeester duidelijk ook.

Hans van Wegen met de betreffende tweet. © Nico Brons

,,Ik heb als burgemeester de expliciete opdracht om de integriteit binnen de politiek de bewaken”, aldus Bolsius, die voor aanvang van de raadsvergadering vanavond het woord nam. ,,In die rol spreek ik raads- en collegeleden (wethouders, red.) weleens aan. Helaas, meneer Van Wegen, hebben alle gesprekken met u geen enkel effect gehad. U treedt de regels met voeten, u heeft geen respect voor het instituut waar u zelf deel van uitmaakt en speelt op de man in plaats van op de bal. Daarmee schaadt u de gemeenteraad, de politiek als geheel en de stad.”

‘Gebeten hond’ Van Wegen reageerde op het oog ongeslagen op de kritiek. ,,Ik laat de aanstoot die u neemt aan mijn uitlatingen aan u. In het geval van de tweet: er zijn meer hondjes die Fikkie heten, ofwel, er zijn meer personen met dezelfde naam.” Hiermee verwees de BPA-voorman naar GroenLinks-raadslid Youssef el-Messaoudi, die in deze krant al aangaf zich gekwetst te voelen. In een statement op zijn website meldde hij later op de avond evenwel ‘open te staan voor een gesprek met Bolsius’.

Het is zeker niet voor het eerst dat er commotie ontstaat over uitspraken die Van Wegen in de raadszaal of op ‘politieke praatpaal’ Twitter doet. In 2017 was een constante stroom aantijgingen dat de bouwer van zwembad Amerena financieel aan de afgrond stond voor toenmalig PvdA-raadslid Louis de la Combé al reden om met collega’s te spreken over de invoering van een gedragscode.

Ook aantijgingen over xenofobie en racisme zijn niet nieuw. De BPA haalde zich in 2018 nog de woede van twitteraars op de hals door een islamofoob bericht te ‘liken’, en de inhoud vervolgens te verdedigen. ‘Ik heb een teringhekel aan de islam, de meest agressieve (…) godsdienst van allemaal’, aldus het bericht.

Burgemeester Bolsius krijgt vanavond bijval in zijn woorden, onder meer van GroenLinks-raadslid Youssef el-Messaoudi, die voor de gelegenheid zijn Twitternaam veranderde in ‘Fikkie’:

AMERSFOORT Burgemeester Lucas Bolsius heeft raadslid Hans van Wegen publiekelijk de les gelezen. In een bomvolle raadszaal opende hij de vergadering met een lang betoog waarin hij de voorman van de BPA beschuldigde van discriminerende uitlatingen. Van Wegen zou bij herhaling ‘buitensluitende’ uitlatingen hebben gedaan en daarmee de gedragscode van politici hebben geschonden. Het onverwachte betoog stond niet op de agenda.

Jeroen de Valk

Bolsius: ,,Er is een twitterbericht doorgestuurd met commentaar. Dit commentaar is buitensluitend, polariserend en daarmee discriminerend. Ik ben vóór een scherp debat. Maar als volksvertegenwoordiger vertegenwoordig je fulltime het volk, ook in je vrije tijd.”

De tweet waar de burgemeester naar verwees, was een bericht uit België. Hierin werd verteld dat een allochtone jongeman zijn rij-examinator had aangereden. De dader kreeg hiervoor slechts een taakstraf. Van Wegen stuurde het bericht door met  als commentaar: ,,Hij heet Youssef en geen Henk, dus ontspringt hij de dans!”

Van Wegen wilde kennelijk aangeven dat er te mild wordt geoordeeld over allochtonen. Diverse politici hadden al eerder geërgerd gereageerd; onder anderen Dirk-Joost van Hamerveld (D66) en Youssef el-Messaoudi (GroenLinks).

RESPECT Bolsius vervolgde: ,,De gedragscode voor politici schrijft voor dat we zorgvuldig en met respect met elkaar omgaan. We spelen op de bal, niet op de man. Soms vliegen we uit de bocht in de hitte van de strijd; we moeten elkaar dan aanspreken. Het is dan mijn taak om een goed gesprek te hebben met het betreffende raadslid.”

Het was hem ‘helaas’ niet gelukt om in dit geval zo’n gesprek te voeren. ,,Eén van u is onaanspreekbaar gebleken. Het is daarom dat ik u nu publiekelijk toespreek. Ik reageer hiermee ook op wat u herhaaldelijk hebt laten weten via Twitter, mail en hier in deze raadszaal. U verkondigt halve waarheden en verspreidt insinuaties. Daarmee schaadt u het aanzien van het stadsbestuur. Graag wijs ik u en alle andere raadsleden er op dat er hier in de raadszaal in januari volgend jaar een discussie is over onze gedragscode.”

Hierna stapte Hans van Wegen naar de microfoon voor een wederwoord. Van Wegen: ,,Met deze tweet had ik geen enkele bedoeling. Ik doelde niet op iemand in deze zaal die toevallig dezelfde naam heeft. Ik betreur het dat we er samen niet uit kwamen.” Van Wegen reduceerde het conflict hiermee tot een verwarring tussen de Belgische Youssef en het gelijknamige raadslid.

‘WINDEIEREN’Maar de kwestie lijkt van een grotere omvang te zijn. Ook waren er al eerder incidenten. Van Wegens mederaadslid Ralph Langendam twitterde enkele jaren terug, nadat bekend werd dat Simone Kennedy (CU) een zetel ambieert in de Tweede Kamer: ,,Het koketteren met asielzoekers (…) heeft Simone Kennedy geen windeieren gelegd.”

Kennedy heeft zich inderdaad ingezet voor de opvang van vluchtelingen. Maar, zo vonden meerdere raadsleden: zij deed en doet dat uit oprechte, christelijke betrokkenheid. Niet om carrière te maken.

Dank u wel voorzitter,

De BPA zal slechts een klein aantal van de opvallende punten uit de begroting bespreken.

De gemeente Amersfoort groeit uit haar voegen. Er is een enorme vraag naar woningen; betaalbare koopwoningen, maar vooral sociale huurwoningen. In de begroting staan aardige plannen om snel meer woningen te bouwen, maar dit gaat de BPA niet ver genoeg. Alle inspanningen ten spijt slaat het college hiermee nog geen deuk in een pakje boter. De wachtlijst is namelijk nog altijd 10 jaar en deze maatregelen zullen dit niet verbeteren, omdat ondertussen de vraag gewoon blijft toenemen. De BPA wil de wachtlijst veel korter zien. Om dat te bereiken moeten we duizenden sociale huurwoningen en goedkopere koopwoningen bouwen.

Eindelijk gaat het college uitvoeren wat de BPA al jaren aangeeft: maak onze mooie historische en gevoelige binnenstad vrij van motorverkeer. Het geeft namelijk veel geluid en stankoverlast en dat past niet bij deze plek. Wel vinden wij dat het college nog steeds terughoudend is in de uitvoering. De BPA ziet graag dat ook al het zoekverkeer wordt geweerd en dat in de hele binnenstad vergunning parkeren wordt ingevoerd.

Het college stelt zich in deze begroting in te zetten om de zorg kwalitatief en betaalbaar te houden. De afgelopen tijd is echter het tegendeel gebleken. Veel mensen zijn de dupe van de bezuinigingen in het sociaal domein. De problemen in de jeugdzorg, ggz en thuiszorg leveren schrijnende voorbeelden. De kwaliteit is volgens de BPA nu dus ver te zoeken. Daarnaast is het ook nog eens onbetaalbaar. De aanstelling van dure adviseurs en het wiel opnieuw moeten uitvinden resulteert in het opsouperen van zorggelden die niet meer aan handen aan het bed kunnen worden besteed. De ambitie van het college klinkt goed, maar is voor ons inmiddels ongeloofwaardig geworden. De BPA wil structureel meer geld naar zorg, want de rek is er meer dan uit. De afbraak van het sociale stelsel gaat anders onherroepelijk door.

We hebben maar één Aarde en daar moeten we zuinig op zijn. Anders hebben de generaties na ons een groot probleem. Daarom moeten we allemaal wereldwijd ons steentje bijdragen door een duurzame levensstijl te omarmen. We moeten ook realistisch zijn. De Amersfoortse bijdrage aan de wereldproblematiek is slechts een druppel op de gloeiende plaat. Het beste jongetje van de klas willen zijn kost ons veel, maar levert weinig op. Wanneer we met een realistische blik naar de begrotingsplannen kijken dan vindt de BPA deze niet alleen te ambitieus, maar ook weinig effectief. Met wat groen op bushokjes, het opofferen van groen voor zonnepanelen of het plaatsen van enkele windmolens vlakbij woonwijken gaan we de wereld niet redden. De overheid lijkt bovendien blind voor de problemen met de aanleg van warmtenetten in de randstad. De BPA ziet liever dat er geïnvesteerd wordt in bewezen duurzame technieken, waarmee we echt vooruitkomen. Investeer bijvoorbeeld in grote duurzaamheidsprojecten op landelijk of Europees niveau.

Voorzitter, de BPA rond af. Wij zijn niet blij met deze begroting. Dit zeggen we niet omdat we een oppositie partij zijn, maar omdat we er oprecht van overtuigt zijn dat we hiermee de verkeerde kant op gaan. Wij begrijpen dat het coalitieakkoord belangrijk is, maar dat is nog geen reden om het verstand uit te schakelen. Daarom wensen wij de raad veel wijsheid toe in haar beslissing. Voorzitter, dank voor uw aandacht.

Beste Amersfoorters,

Vanavond heeft de burgemeester een publiek statement gemaakt over het gedrag van raadslid Hans van Wegen. Hierin wordt gesteld dat hij in het politieke debat vaak op de man speelt en polariserend zou optreden. Als fractie van de Burger Partij Amersfoort (BPA) nemen wij afstand van dit statement; zowel inhoudelijk als procesmatig. Daarnaast is er onzes inziens sprake van een onjuiste voorstelling van feiten die wij middels deze brief willen rectificeren.

De actuele onderwerpen die ons aanzetten tot politieke uitlatingen nopen tot het voeren van een scherpe discussie. Het is hierbij nooit de intentie om individuen, waaronder collega raadsleden, te beschadigen. Wel is het zo dat wij staan voor maximale transparantie en het daarom belangrijk vinden dat de discussie op basis van feiten en niet op basis van onderbuikgevoelens plaatsvindt. Wanneer raadsleden ongevoelig zijn voor de ratio dan maken wij dat op heldere wijze duidelijk. Dit is niet polariserend, maar slechts een weergave van onze visie op de wijze waarop de politieke discussie gevoerd wordt.

Ten tweede zijn wij van mening dat aanstoot enkel kan worden genomen en nooit gegeven. Wanneer collega raadsleden zich gekwetst voelen door onze uitspraken dan is hier op zichzelf niets mis mee. Het is geen recht om je nooit gekwetst te voelen. Als dit wel zo zou zijn dan is iedereen effectief monddood. Immers, aan iedere mening kan in principe aanstoot worden genomen, omdat iemand het moeilijk te verteren kan vinden dat iemand anders over de situatie denkt dan jijzelf.

De burgemeester creëert hiermee, onzes inziens, een cordon sanitair.

Door het kiezen van de openbare ruimte, voor het maken van dit statement, kiest de burgemeester ervoor om een raadslid publiekelijk te beschadigen. Dit is een erg zwaar middel en wij keuren dit als fractie dan ook ten zeerste af. Het statement gaat hiermee namelijk in tegen dezelfde gedragscode als waar de burgemeester aan appelleert.

De directe aanleiding voor dit statement is een tweet waardoor een specifiek raadslid zich gekwetst voelde. Volgens de gedragscode behoort dit raadslid eerst contact te zoeken met de heer van Wegen om er samen uit te komen. Dit is bij weten van de fractie niet gebeurd. In plaats daarvan is dit raadslid naar de burgemeester gestapt.

De burgemeester heeft verzuimd dit raadslid op de gedragscode te wijzen en deze contact te laten leggen met de heer van Wegen om er samen uit te komen. In plaats daarvan kiest de burgemeester voor het aan de schandpaal nagelen van de heer van Wegen.

Het afgeven van dit statement is geen onderdeel geweest van de agenda van de raadsvergadering, noch zijn de BPA-fractie, dan wel de heer van Wegen als fractievoorzitter, vooraf geïnformeerd over dit voornemen van de burgemeester. Hierdoor hebben zowel de BPA-fractie als de heer van Wegen zelf zich niet kunnen voorbereiden op de aantijgingen. Echter, een dergelijk statement van de burgemeester noopt ons er wel toe direct te reageren.

Volgens de fractie van de BPA zijn dit handelen van zowel de burgemeester als het raadslid zeer verwerpelijk.

In het statement geeft de burgemeester aan dat de heer van Wegen herhaaldelijke verzoeken tot het aangaan van een gesprek met de burgemeester heeft geweigerd.

De heer van Wegen is bij weten van de fractie één keer individueel uitgenodigd voor een gesprek met de burgemeester. Hierbij was de beleving van de heer van Wegen dat het een 1-op-1 gesprek met de burgemeester zou betreffen. Bij aankomst bleek echter dat er ambtelijke ondersteuning aan de zijde van de burgemeester aanwezig was. Zowel de aanwezigheid, als de motivatie, van deze ondersteuning is niet vooraf met de heer van Wegen gecommuniceerd. Hij werd hierdoor dus ter plaatse verrast.

De heer van Wegen heeft een verleden met deze burgemeester. De burgemeester heeft destijds aangifte tegen de heer van Wegen bij het OM gedaan zonder eerst de lokale rekenkamer onderzoek te laten doen. Dit resulteerde in een totaal overbodig rijksrechercheonderzoek, want de aangifte bleek ongegrond na anderhalf jaar zeer intensief onderzoek.

Het is volgens de BPA-fractie dan ook niet onredelijk dat de heer van Wegen wantrouwend tegenover de hoedanigheid van het gesprek stond en er dan ook voor heeft gekozen het niet onder deze voorwaarden te voeren. Er is ter plekke door de heer van Wegen voorgesteld om zich in een dergelijk gesprek te laten ondersteunen door de BPA-fractie. De burgemeester heeft aangegeven hier geen aanleiding toe te zien. Er heeft hierop verder geen contact over dit onderwerp tussen de heer van Wegen en de burgemeester plaatsgevonden.

Op basis van deze informatie, door de heer van Wegen aan de fractie geleverd, kunnen wij weinig anders dan concluderen dat de opvatting van de burgemeester niet overeenkomt met die van onze fractievoorzitter. De fractie kan zich niet voorstellen dat de heer van Wegen een gesprek uit de weg zou gaan omwille van de inhoud. Een van onze BPA-kernwaarden is dat we de (moeilijke) discussies niet uit de weg gaan. Onze openbare uitlatingen geven hiervan regelmatig blijk.

Wij hopen met deze brief, als eerste reactie, het statement van de burgemeester enigszins te nuanceren. Ondanks het voorgaande gaan wij nog steeds de discussie niet uit de weg. Graag gaat de fractie dan ook alsnog het gesprek aan met de burgemeester en eventueel diens ondersteuning, over de inhoud en wij hopen op een spoedig nader tot elkaar komen. Deze integriteitsdiscussie is niet alleen contra productief; het leidt ook nog eens af van de politieke inhoud. Iets waar wij, juist als kleine fractie, veel liever onze kostbare en schaarse tijd aan besteden.

Wij vertrouwen op een goede afloop en hopen op een gezamenlijk statement van de burgemeester en de heer van Wegen waaruit overeenstemming van beide partijen spreekt.

Hoogachtend,

De fractie van de Burger Partij Amersfoort (BPA)

Ralph Langendam

Hans van Wegen

Nummer: 2019-024

Datum: 11 september 2019

Aan de voorzitter van de gemeenteraad van Amersfoort.

Stellers: Burger Partij Amersfoort (BPA) en Amersfoort2014

Onderwerp: Buitenlandse Reizen door Amersfoortse Ambtenaren en Bestuurders – deel 2 –

Het College wordt verzocht (n.a.v. onderstaande toelichting) de volgende vragen schriftelijk te beantwoorden:

In vraag 4 van de vorige schriftelijke vragen van de BPA ( 2019-083 ) vroegen we het College om de kosten van de buitenlandse reizen. Graag ontvangen we nogmaals het overzicht, maar ditmaal met de volledige kosten in euro’s per afzonderlijke reis.

Graag ontvangen we van het College ook een overzicht van de reizen die vanaf 1 januari 2019 tot op heden zijn gemaakt

Uit de eerder, door het College verstrekte antwoorden aan de BPA ( 2019-083) blijkt dat er in de jaren 2017 en 2018 drie collegeleden een buitenlandreis hebben gemaakt. Graag ontvangen we een:

overzicht waarbij de naam van de wethouder wordt vermeld en

de kosten per reis per wethouder.

en graag ontvangen we ook de eindverslagen van de drie betreffende reizen.

De specificatie van de doelgroep ( bestuurlijk of ambtelijk) zouden we graag, door het College verder gepreciseerd zien in de volgende  categorieën:

Ambtelijk per afdeling

Bestuurlijk per afdeling

Collegeleden ( naam)

Griffier en medewerkers griffie

Het reeds, door het College, verstrekte overzicht beperkt zich tot dienstreizen, maar wij zien het overzicht graag uitgebreid met niet-dienstreizen. Bijvoorbeeld, reizen op uitnodiging van derden (overheden, bedrijfsleven e.d.)

Toelichting:

In de Telegraaf van 3 juli 2019 viel te lezen dat ambtenaren en bestuurders van de gemeente Amsterdam, ondanks de luide roep uit de gemeente om minder te reizen, volop naar het buitenland gaan voor tripjes. De afgelopen twee jaar stapten bijna dagelijks ambtenaren of bestuurders in het vliegtuig of de trein om elders in de wereld namens de gemeente actief te zijn.

De Burger Partij Amersfoort (BPA) en Amersfoort2014 zijn niet tevreden over de eerder verstrekte antwoorden aan de BPA, over de buitenlandse reizen van Amersfoortse ambtenaren en bestuurders ( 2019-083 ) en willen daarom nadere informatie van het College.

Voor alle duidelijkheid willen we ook graag dat al de buitenlandreizen van de griffier en al de griffie-medewerkers worden opgenomen in het overzicht

Ralph Langendam

en

Hans van Wegen                                                       Ben Stoelinga

fractie Burger Partij Amersfoort (BPA)                    Amersfoort2014

Huis dat volledig energie-neutraal moest worden veroorzaakt vooral veel hoofdpijn

VIDEOHet moest een van de eerste volledige energie-neutrale woningprojecten in het land worden, maar de 52 gezinnen van de verduurzaamde huizen in Zoetermeer liggen wakker en kampen met hoofdpijn door te veel CO2 in huis.Ingrid de Groot 13 aug. 2019 Laatste update: 11:25

Volgens Denis de Jong wordt de lucht in de duurzame woningen niet goed ververst. © Frank jansen

52 gezinnen uit wijk Palenstein in Zoetermeer hebben gezondheidsklachten sinds hun bestaande woning door verhuurder De Goede Woning als een van de eerste in Nederland is verduurzaamd en CO2-neutraal is gemaakt. Ze hebben al een jaar hoofdpijn door een te hoge concentratie CO2in huis. Verder kampen ze met benauwdheid, hebben ze een droge mond en slapen ze slecht.

GGD Haaglanden, die door de bewoners werd ingeschakeld, constateerde dat de woningen – die werkelijk potdicht zijn geïsoleerd – een te hoge concentratie CO2 bevatten. De ventilator die lucht in- en uitlaat, kan de capaciteit niet aan. ,,De lucht met CO2 die de bewoners uitademen, wordt niet goed ververst”, aldus bewoner Denis de Jong, die namens de tientallen gezinnen de woordvoering doet. ,,We werden maandenlang niet serieus genomen; ‘Die klachten kunnen niet’, werd gezegd.” De bewoners hebben inmiddels een advocaat op de zaak gezet. ,,Ik moet elke ochtend na mijn slaap naar buiten rennen om frisse lucht te krijgen.”

Het voelt benauwd, zegt ook Sunita Panday, die met enige regelmaat bij haar vriend in de straat slaapt. ,,Je slaapt slecht, je wordt wakker van de warmte. De lucht is droog.”

Verhuurder De Goede Woning kwam uiteindelijk in beweging na onderzoek door de ggd. Zij meldde gisteren dat in vier van de 120 verduurzaamde huizen inmiddels duidelijk is hoe de installatie beter kan worden afgesteld. ,,We hebben de aannemer aangesproken op het niet goed functioneren van de ventilatie”, aldus de wooncorporatie. ,,We zetten druk op de aannemer om de maatregelen zo snel mogelijk bij alle woningen door te voeren.” De gemeente Zoetermeer verklaart dat zij het project nauwgezet volgt.

Willen we de duurzaam­heids­am­bi­tie van het kabinet waarmaken, dan zul je de huizen zo moeten inpakken.De Goede Woning

Ruim een jaar geleden werden de 120 huizen klimaatneutraal gemaakt. Alle huizen van de klimaatpioniers kregen muren en gevels met daarin 37 centimeter dik isolatiemateriaal. De ramen kregen driedubbel glas. En in het huis kwamen ventilatieroosters waarbij schone lucht werd ingeladen en vervuilde lucht werd uitgeladen. In elke voortuin werd een grote systeemkast gezet met daarin een warmtepomp om de boiler van warm water te voorzien, plus de aansturing van de zonnepanelen op het dak.

In huis kwam een bedieningspaneel dat aangeeft hoeveel vermogen de zonnepanelen leveren, en hoeveel de wasmachine, televisie en andere huishoudelijke apparaten verbruiken. Het idee is dat de woning net zoveel energie produceert, als dat het gebruikt: zogeheten nul op de meter-huizen.

,,Dit zijn wel de huizen de toekomst”, aldus een woordvoerder van De Goede Woning. ,,Willen we de duurzaamheidsambitie van het kabinet waarmaken, dan zul je de huizen zo moeten inpakken.” Duurzaamheidsprofessor Jan Rotmans gelooft in het Zoetermeerse concept. ,,De huizen krijgen een isolatieschil om zich heen in combinatie met een waterpomp en zonnepanelen. Er zijn kinderziektes geweest, er wordt aan gewerkt. De techniek wordt steeds geavanceerder. Er wordt geleerd, er worden fouten gemaakt. Maar in de kern is dit de toekomst. Ik ben optimistisch.” De woningen staan onder meer ook al in Tilburg, Amersfoort, Groningen, Kerkrade en Leeuwarden somt hij op. ,,De meeste bewoners zijn juist tevreden.”

Volgens ontwikkelaar Jan Willem van de Groep van Factory Zero die de installaties leverde, zitten de gezondheidsklachten van de bewoners uit Zoetermeer mogelijk tussen de oren. ,,Misschien zit er toch een psychologie achter. De mensen ervaren het in ieder geval zo. Er zijn ook veel gezinnen die de klachten niet hebben.”

Van de Groep erkent dat er in Zoetermeer instellingsfouten zijn gemaakt. ,,Het is nu een kwestie even langs alle 120 woningen gaan en zorgen dat het systeem goed gaat werken.” De ventilator uitzetten kan niet, zegt hij. Maar bewoners kunnen volgens hem wel frisse lucht binnenhalen door een raam open te zetten.

’Noodlijdend afvalbedrijf heeft nog meer miljoenen nodig’

Door MIKE MULLER in BINNENLAND

AMSTERDAM – Het Afval Energiebedrijf (AEB) in Amsterdam klopt zeer waarschijnlijk voor veel meer miljoenen aan bij de gemeente en banken om voorlopig de deuren open te kunnen houden. Dat blijkt uit een brief van de gemeente aan de raad.

Het AEB heeft al 16 miljoen noodsteun gekregen, maar volgens verwachting is dat lang niet genoeg.

Door misstanden bij het afvalverwerkingsbedrijf zijn bovendien vier van de zes verbrandingsovens gesloten en dreigt AEB niet meer voldoende warmte te kunnen leveren.

Om komende winter aan de warmtevoorziening voor 25.000 woningen en 300 grootgebruikers te kunnen voldoen worden momenteel dieselgeneratoren geplaatst. Of die worden ingezet, hangt af van de vraag naar warmte in de winter en van de capaciteit van de verbrandingsovens.

Als de generatoren aan moeten, zorgt dat voor maximaal 35.000 ton extra CO2-uitstoot. De gemeente vindt de warmtevoorziening belangrijker dan de luchtvervuiling die dit mogelijk veroorzaakt.

Warmtenet kun je niet als ‘open’ net beschouwen, zoals gemeenten doen

Opinie | Bianca Bovenhoff-van der Meer van Solo ta hari, Jan-Peter Heida van SiRm en Peter Keizer van Agnoconsult

Veel gemeenten zetten in op warmtedistributienetten als alternatief voor verwarming met aardgas. Gemeenten zoals Delft, Ede, Zaanstad en Hengelo hebben aangegeven dat ze streven naar een ‘open’ warmtenet.

Veelal wordt een analogie met elektriciteit- en gasnetten gesuggereerd waarbij eindgebruikers zelf kiezen van wie ze warmte afnemen. De warmte wordt dan via het warmtedistributienet, en eventueel een warmtetransportnet vervoerd. Dit uitgangspunt van ‘open’ warmtenetten wordt vaak gebracht als manier om betaalbaarheid, keuzevrijheid (onder meer van lokale bronnen) en duurzaamheid te stimuleren.

Wij stellen dat gemeenten daarmee een irreëel beeld schetsen. De analogie met elektriciteit- en gasnetten gaat niet op. Een warmtedistributienet is veel kleiner, dat geldt ook als meerdere distributienetten verbonden zijn middels een warmtetransportnet. De technische karakteristieken van warmtenetten nopen tot integratie van levering en distributie en er is risico op ‘stranded assets’ voor investeerders in warmteproductie. We illustreren dat hier door voor warmte-, elektriciteit-, en gasnetten steeds belangrijke grootheden te vergelijken.

Gas kan efficiënt over duizenden kilometers getransporteerd worden, bijvoorbeeld van Siberië naar West-Europa. Bij transport van elektriciteit over honderden kilometers gaat ongeveer 10% van de getransporteerde energie verloren door de weerstand in de kabels. Voor een warmtenet is de relevante schaal tientallen kilometers. Het verpompen van water kost namelijk veel meer energie en bovendien koelt het water af tijdens het transport; samen kost dat ongeveer 10% van de energie over 30 kilometer. Een warmtenet is dus veel kleiner dan een elektriciteit- of gasnet.

‘Een warmtedistributienet is helaas een natuurlijk monopolie dat goed gereguleerd moet worden’

De hoeveelheid geleverde warmte moet, op redelijke termijn, gelijk zijn aan de hoeveelheid afgenomen warmte. Gasleidingen worden ’s nachts volgepompt zodat overdag grofweg dubbel zoveel gas geleverd kan worden. In een warmtenet kun je nauwelijks extra warmte kwijt. Bufferen van warmte kan wel, maar is veel duurder dan bufferen van gas. Op het elektriciteitsnet moet de energie die geconsumeerd wordt gelijktijdig worden geleverd. Deze instantane balancering wordt centraal georganiseerd tegen ongeveer 1% van de uitgaven aan elektriciteit.

Fluctuaties van tientallen miljoenen gebruikers van elektriciteit heffen elkaar namelijk grotendeels op. Een warmtenet is relatief klein – honderden tot honderdduizenden gebruikers – waardoor fluctuaties elkaar minder uitmiddelen. Bovendien kun je warm water niet met de lichtsnelheid transporteren; er verstrijkt tijd tussen het opstoken van een ketel en het afleveren van de warmte. Alleen al qua technische bedrijfsvoering is het dus voor warmte veel moeilijker en duurder om levering, netbeheer en productie van elkaar te scheiden.

Stel een papierproducent of raffinaderij past zijn installaties, onderhoudsprogramma’s en productieplanning aan om warmte te kunnen leveren en er is bovendien een transportbuis aangelegd. Als er vervolgens min-der huizen dan voorzien die warmte afnemen (het ‘vollooprisico’), dan kan de investering niet uit.

Ook zouden nieuwe bewoners kunnen kiezen voor een andere warmtebron zoals een geothermische put. De eerste investeerder blijft dan zitten met ‘stranded assets’ die (deels) waardeloos zijn geworden. Deze risico’s leiden tot hogere rendementseisen en daarmee tot hogere inkoopprijzen voor warmte, afnamegaranties of de benodigde investe-ringen in warmteproductie worden niet gedaan.

Als warmteproducent concurreer je met enkele andere warmtebronnen in dezelfde stad of regio. Als elektriciteitscentrale met honderden andere elektriciteitsproducenten in Nederland en Europa; en als gasproducent potentieel zelfs met lng dat per schip vanuit de hele wereld kan worden aangevoerd. Een nieuwe toetreder heeft bij warmte dus veel grotere impact dan bij elektriciteit of gas. Een netbeheerder van een gesloten net kan langere termijn afspraken maken met een warmteproducent. Toekomstige eindafnemers moeten dan verplicht kunnen worden hun warmte af te nemen bij die warmteproducent. Met een ‘open’ net kan dat niet.

‘Open’ warmtedistributienetten leiden niet tot een goed functionerende warmtevoorziening. Daarmee worden zelfs waarschijnlijk benodigde investeringen afgeremd. Zelfs zeer grote warmtenetten zoals in Kopenhagen, Warschau en München zijn geen ‘open’ netten. Een warmtedistributienet is helaas een natuurlijk monopolie dat goed gereguleerd moet worden.

Bianca Bovenhoff-van der Meer is verbonden aan Solo ta hari dat diverse trajecten voor warmtenetten begeleidt. Jan-Peter Heida werkt bij SiRm dat economisch advies geeft aan onder meer het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Peter Keizer is van Agnoconsult dat adviseert over technische bedrijfsvoering van warmteproductie en – distributie.