Poliflw

Erfgoed als uitgangspunt bij Ecohof

Dit is een bijdrage van: Geert van Bemmelen

Gisteren stemde de raad voor het bestemmingsplan voor het Ecohof in de Bloemenbuurt in Wormerveer. Dit sympathieke project zal worden gerealiseerd in de voormalige Floraschool, daterend uit 1953.

Het pand is sinds 2020 niet meer als school in gebruik, maar verkeert nog in prima staat. In de cultuurhistorische verkenning die de Zaanse ambtenaren hebben opgesteld wordt in geuren en kleuren verteld over de historie en de huidige status van het pand.

Een groep Zaankanters, de toekomstige bewoners van het Ecohof, heeft zich verenigd in een collectief particulier opdrachtgeverschap om hun droom van een duurzaam ecodorp in de Zaanstreek te realiseren. Deze groep stelt de cultuurhistorische waarden van het gebouw gelukkig ook op prijs en kiest er daarom voor om het huidige pand als uitgangspunt te nemen voor de nieuwe plannen. Zo blijven de gevels grotendeels behouden, waardoor het straatbeeld niet ingrijpend verandert, en wordt rekening gehouden met de ligging in de buurt. Erfgoed als uitgangspunt dus. Hier wordt maar weer eens laten zien dat dat veel minder beperkend is dan vaak wordt beweerd.

Deze samenwerking van Zaanse inwoners stemt ons sowieso vrolijk. Om de woningnood te bestrijden moeten we immers vele oplossingen vinden en het stimuleren van dit soort woonvormen is daar één van. Zo krijgen niet alleen meer mensen een woning, maar zijn de woningen ook zo passend mogelijk. Dat komt het woongenot ten goede, net als de sociale cohesie en de levensloopbestendigheid. Hopelijk hebben we geleerd van dit proces en hoeft de ontwikkeling van een dergelijk initiatief in de toekomst niet weer zo lang te duren.

Verder kiezen de toekomstige Ecohof-bewoners er ook voor om, de naam doet het al vermoeden, zo duurzaam mogelijk te bouwen en daarbij dus verder te gaan dan de wettelijke eisen op dat gebied. Dat kunnen wij natuurlijk alleen maar toejuichen. Daarnaast wordt er uitgebreid stilgestaan bij klimaatadaptatie en wordt er weinig ruimte verspild aan parkeerplekken voor auto’s. Vooral dat laatste zorgde toch nog voor wat discussie in het Zaanstad Beraad. Sommige partijen kunnen het nou eenmaal niet laten om elk onderwerp aan te grijpen om het over stilstaand blik te hebben.

In samenwerking met Parteon wordt er naast de koopwoningen ook sociale- en middeldure huur gerealiseerd op het terrein, zoals bij alle projecten van meer dan 20 woningen vereist is. Zo kan er uiteindelijk betaalbaar én duurzaam gewoond worden en is onze heilige drie-eenheid (Zaans, groen, sociaal) compleet.

We waren gelukkig niet de enige die voor stemden. Het voorstel heeft het met ruime meerderheid gehaald. Op die manier is de realisatie van het Ecohof weer een stapje dichterbij gekomen en dat vinden wij een mooie ontwikkeling.

Het is bijna Pasen, en dus zijn ook bij ons in de streek de hazen weer onderweg. Niet alleen om iedereen te verrassen met vrolijk gekleurde eitjes, maar vooral om een partner te zoeken. Het is paartijd, en dat is tegenwoordig helaas een hachelijke periode van het jaar.

De afgelopen decennia is het leefgebied van de haas versnipperd geraakt en verkleind. In de lente worden vaak grote afstanden afgelegd, waarbij in onze waterrijke streken ook de nodige slootjes en vaarten moeten worden bedwongen. En bij dat laatste gaat het steeds vaker mis.

In tegenstelling tot andere zoogdieren is de haas een zeer trage zwemmer. En aangezien vanwege de klimaatverandering zijn vacht ook steeds dunner wordt, raakt hij snel onderkoeld. Onderzoek wijst uit dat in Noord-Holland boven het IJ het jaarlijks aantal verdronken hazen is gestegen van nog geen 100 in de jaren negentig tot bijna 350 nu.

Hoog tijd om in te grijpen! Op initiatief van ROSA is Zaanstad overgegaan tot het plaatsen van de eerste hazenbrug van Nederland, misschien zelfs wel van de wereld. Het is een simpele constructie, vergelijkbaar met de traditionele kwakelbruggetjes die vroeger het Zaanse land ontsloten maar dan zo klein dat alleen hazen er gebruik van kunnen maken.

Wethouder Natasja Groothuismink van Dierenwelzijn zal de brug officieel in gebruik stellen door symbolisch het laatste plankje vast te schroeven. Dat gebeurt, hoe kan het ook anders, op Tweede Paasdag om 13.00 uur, in het weiland net ten westen van de Fronikboerderij, ten noorden van de braak. De Fronikboerderij vindt u op de hoek van de Westzanerdijk en het Westerwindpad in Zaandam.

U bent van harte welkom om de brug te komen bewonderen. Aanmelden is niet nodig en voor iedere bezoeker is er een leuke verrassing!

Systeem melding openbare ruimte flink verbeterd

Foto: gemeente Zaanstad, uit de technische presentatie ‘Signalen.’

Omgewaaide boom? Losse stoeptegel? Knipperende lantaarn?

Iedereen die wel eens een zogenaamde ‘melding openbare ruimte’ heeft gedaan via Slim Melden weet dat dit systeem niet perfect werkte.

Onoverzichtelijke categorieën, emails met de melding ‘afgehandeld’ terwijl de melding alleen nog maar was binnengekomen, geen directe mogelijkheid om feedback te geven: allemaal aanleiding voor veel frustratie.

Jaarlijks ontvangt de gemeente ruim 30.000 meldingen openbare ruimte die voor het grootste deel uitstekend worden afgehandeld door hard werkende medewerkers, die er in alle weersomstandigheden op uit gaan.

Gisteravond kregen wij een presentatie over ‘Signalen’: een nieuw systeem om waarmee Zaanse inwoners een melding openbare ruimte kunnen doen.

Het systeem wijst zélf de categorie toe, men ontvangt keurig telkens een update over de melding, eerst een ontvangstbevestiging en vervolgens zodra er actie is ondernomen.

Als de melding helemaal is afgehandeld wordt direct de mogelijkheid geboden om aan te geven of de indiener tevreden is met de afhandeling. Maar het is ook mogelijk om meteen aan te geven waarom je eventueel niet tevreden bent, bijvoorbeeld omdat de melding nog niet is afgehandeld.

En om het nog mooier te maken geeft het systeem bij het indienen van een melding een kaart waarop te zien is of de melding misschien al door iemand anders is gedaan.

Het nieuwe systeem gaat op 8 april live en we zijn hoopvol dat ‘Signalen’ een echte verbetering zal zijn in het doorgeven in meldingen openbare ruimte!

Parkeren is zeg maar een dingetje in de raad van Zaanstad.

Het onderwerp komt te pas en (vooral) te onpas voorbij tijdens veel debatten. In een stad die schreeuwt om nieuwe, betaalbare woningen is vaak de eerste vraag die de vroemvroempartijen stellen: kan de auto wel voor de deur staan? En als dat niet lijkt te lukken, gooien ze verontwaardigd de kont tegen de krib. Of ze dreigen onze waardevolle natuurgebieden te gaan bebouwen.

Niet zo gek dat wethouder Van der Laan onlangs bij de behandeling van de Woonvisie verzuchtte: ‘Dan moet je maar in een auto gaan wonen op de parkeerplaats, dan stoppen wij met bouwen. Misschien is dat een oplossing.’ De uitspraak is hier te horen op 03’42’’56.

Kortom, de opgeblazen Dafjes lijken de stad op slot te gaan zetten. Maar voor ROSA zijn straten vol met XXL exoskeletten, bestuurd door boze blikridders, een bedreiging voor de leefbaarheid. Ze maken onze toch zo mooie gemeente niet bepaald fraaier. En zelfs onze beeldspraak holt er zienderogen van achteruit…

En dan nu het goede nieuws!

Na lang wachten ligt er sinds afgelopen vrijdag een ontwerp-Parkeervisie waar ROSA goed mee kan leven. Het is een realistisch stuk dat het ruimtegebrek als uitgangspunt neemt. Een auto voor de deur, dat is zó jaren zestig… Het past gewoon niet meer, en spelende kinderen en groen zouden niet langer meer de dupe moeten zijn.

Lees het stuk hier.

Veel van wat er in de Visie staat, is prima en hoopgevend richting de toekomst. Maar op punten is het stuk nog wat voorzichtig, in onze optiek. En, verontrustender, tijdens de twee Zaanstad Beraden die aan de Visie zijn gewijd, op 14 december en 11 januari, bleek dat de fracties die een zwak hebben voor eenpersoonsblik de messen al aan het slijpen zijn. Ergens aan het eind van dit jaar zal de raad haar eindoordeel vellen – en het zal ongetwijfeld gaan stuiven.

Maar tot die tijd zijn de inwoners aan zet! Vanaf 8 maart tot 23 april kan iedereen die dat wil een reactie op de Visie geven. Die reacties én de beantwoording daarvan gaan vervolgens naar de gemeenteraad en worden betrokken bij de besluitvorming.

De kans is groot dat vooral de tegenstanders (in dit geval de autofielen) zich zullen laten horen, dat gebeurt vaker en is ook begrijpelijk. Maar voor een goede balans is het natuurlijk van belang dat ook de voorstanders, de fietsers en wandelaars, de ouders van spelende kinderen, de bewoners van stenige buurten zich duidelijk uitspreken.

Dat kan op twee inloopavonden:

Woensdag 3 april, van 19:00 tot 21:30 uur

Buurthuis Dirk Prins

A.G. Verbeekstraat 35, Zaandam

Woensdag 10 april van 19:00 tot 21:30 uur

Partycentrum De Admiraal

Dorpsstraat 1056, Assendelft.

Daarnaast kun je ook schriftelijk reageren. Stuur je reactie (die ten stadhuize een ‘zienswijze’ heet) naar

Burgemeester en Wethouders van Zaanstad,

Postbus 2000

1500 GA Zaandam,

onder vermelding van ‘Zienswijze ontwerp-parkeervisie’

Digitaal indienen kan via een e-mail naar parkeerbeleid@zaanstad.nl. Vermeld als onderwerp ‘Zienswijze ontwerp-parkeervisie’.

Wie liever op het stadhuis wil komen praten, kan een afspraak maken via een e-mail naar parkeerbeleid@zaanstad.nl onder vermelding van ‘Mondelinge zienswijze parkeervisie’. De mensen op het Klantcontactcentrum kunnen je ook telefonisch verder helpen, via telefoonnummer 14075.

ROSA zal zich in de debatten inzetten om Zaanstad schoner, veiliger en gezelliger te maken. Wij hopen dat velen van onze lezers die het met ons eens zijn, daaraan willen meehelpen.

Laat je horen, voor een leefbare stad!

Dit is een bijdrage van: Hans Kuyper

Het Zaanstad Beraad van 29 februari 2024 mag met recht historisch genoemd worden. Wat op het eerste gezicht een gewone technische sessie leek, weggestopt in de benauwde Zaal 4/5 van het Stadhuis, markeerde een omslag in het denken van de gemeentelijke organisatie. Op initiatief van ROSA werd de raad van Zaanstad bijgepraat over het Verdrag van Faro, via een enthousiaste presentatie vanuit de afdeling erfgoed.

Het Verdrag van Faro werd al in 2005 opgesteld en trad zes jaar later in werking, maar Nederland heeft het pas afgelopen 10 januari ondertekend. Daarom was het voor de meeste raadsleden nog redelijk onbekend. En dat terwijl het veel impact op toekomstig beleid zal gaan hebben.

In het Portugese Faro bespraken de landen van de Raad van Europa hoe ze uitvoering gaan geven aan al eerder gesloten verdragen over de bescherming van erfgoed en landschap. Daarbij is het uitgangspunt dat erfgoed van ons allemaal is, en dat dus ook zoveel mogelijk mensen erbij betrokken moeten zijn. Speerpunten zijn educatie en participatie. Lees er hier meer over, op de site van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed.

Het Verdrag van Faro hanteert een heel brede definitie van erfgoed. Niet alleen tastbare zaken als gebouwen of museumcollecties, maar ook tradities en regionale feestdagen vallen eronder. En de nadruk ligt daarbij op wat die plekken of gebeurtenissen betekenen voor de mensen die ze beleven of beleefd hebben. Zo bindt het erfgoed de samenleving. En aangezien de gemeentelijke organisatie zich richt op die samenleving, kan het erfgoed ook alle afdelingen binnen het stadhuis beter met elkaar verbinden. In de presentatie werd al uiteengezet hoe de projectmanagers van de diverse MAAK-gebieden (dat zijn de delen van Zaanstad waar veel ontwikkelingen (gaan) plaatsvinden) en de wijkmanagers worden aangehaakt. En ook economische zaken denkt al mee in de geest van Faro.

Daarmee maakt erfgoed voortaan onderdeel uit van de allereerste planvorming. Het bewaren en versterken van het verhaal van Zaanstad wordt een uitgangspunt voor het vormgeven van de toekomst. Dat is decennialang één van de speerpunten van ROSA geweest, maar vooral in de eerste jaren werden we vaak niet begrepen. Dus dat nu een vakkundige en bevlogen ambtenaar aan de raad kwam uitleggen dat we het voortaan gewoon zo gaan dóén, en dat de hele raad daar blij bij zat te knikken – dat was een hoogtepunt in ons bijna dertigjarig bestaan. Niet voor niets zat onze wethouder op de publieke tribune om mee te genieten en foto’s te maken.

Succes heeft vele vaders en je moet altijd terughoudend zijn met borstklopperij, maar nu moet het even. We kunnen hier rustig stellen dat de onverminderde inzet van ROSA om het verhaal van ons erfgoed de plaats te geven die het toekomt eraan heeft bijgedragen dat het Verdrag van Faro nu in een gespreid bedje landt, in onze wereld van hout. Dat maakte het voor ons niet alleen een historische avond, maar ook een ontroerende.

Want ergens hoog boven de glunderende Zaan zal onze Ruud ongetwijfeld hebben zitten stralen, met twee dikke duimen omhoog.

Albert Brinkman, Hans Kuyper en leerlingen van basisschool De Dijk Oost bewonderen de plaquette.

Een mooie, kleine ceremonie op de oevers van de Zaan vanochtend. Stadsdichter Lisa van Tongeren was er, en een afvaardiging van obs De Dijk Oost. En ROSA natuurlijk. We onthulden een nieuwe plaquette op de Wilhelminabrug, naast het Zaantheater.

Op die plek staat sinds 2001 een beeldje van kunstenares en verzetsvrouw Truus Menger. Het herinnert aan de Februaristaking van 1941. Zaandammer Albert Brinkman, zoon van één van de stakers van destijds, vond het jammer dat op de begeleidende plaquette het verhaal van het monument alleen in het Nederlands te lezen was. Er komen immers nogal wat toeristen langs die plek, en die spreken vaak andere talen.

Brinkmans idee om een korte verklaring in het Engels, Frans en Duits toe te voegen, werd door ROSA opgepakt en per motie door de raad geleid. Vervolgens hebben we ons ook met de uitvoering en de uiteindelijke onthulling intensief bemoeid. En sinds vanochtend hangt die nieuwe plaquette er dus, spiegelend in de winterzon en mooi op tijd voor de herdenking volgende maand, op 26 februari.

Dat doen we als ROSA wel vaker, een goed idee ‘adopteren’. Zo heeft Zaanstad sinds vorige week ook een zogenaamde bomenhub; op de schooltuintjes in het Darwinpark worden zaailingen, oftewel kleine boompjes, ingekuild om na de winter een nieuwe plek te krijgen. Vroeger werden zulke spontaan opgekomen dappere groeisels versnipperd, maar nu krijgen ze de kans op een plek waar ze wel gewenst zijn groot te worden en CO2 te blijven opslaan. Voor dit plan hebben wij ons ook sterk gemaakt.

De bomenhub is een idee van Meer bomen nu. Het werd gepresenteerd op de Motiemarkt die eenmaal per jaar wordt georganiseerd om inwoners de kans te geven de raad te winnen voor een goed idee. Een, door ROSA gemaakte en door vele partijen mede ingediende, unaniem aangenomen motie zorgde ervoor dat de gemeente op zoek ging naar een plek, en die is nu dus gevonden in samenwerking met het Zaans Natuur en Milieu Centrum.

ROSA is een fan van de Motiemarkt en we hebben ook al heel wat ideeën een eindje verder geholpen. Sommige plannen, zoals de bovenstaande twee, zijn relatief snel en voor niet al teveel geld te realiseren. Andere ideeën kosten meer tijd, zoals nostalgische lantaarns in Krommeniedijk of een herinrichting van de historische dijk bij Nauerna. Maar ook daarover voeren we gesprekken.

De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat het heel af en toe anders loopt dan wij hadden gedacht… In 2018 adopteerden wij het idee van een aantal inwoners van Krommenie om een uitzichtplatform te bouwen bij de Noorderham. Daar blijkt nu een ander deel van het dorp fel op tegen. Maar goed, zo blijft het werk in de wereld!

Ook dit jaar zal er, in de aanloop naar de behandeling van de Voorjaarsnota in juni, vast weer een Motiemarkt worden georganiseerd. We hopen veel van u daar te zien met mooie ideeën. Wij zetten ons er graag voor in!

De Beatrixtoren, een alternatief voor sloop

Vanaf vandaag, 21 december, ligt het bestemmingsplan Peperstraat zes weken ter inzage. U kunt het hier vinden. Iedereen die er ideeën over heeft, of bezwaren wil uiten, kan deze in de vorm van een zienswijze indienen.

Vervolgens worden al deze zienswijzen beantwoord en al dan niet verwerkt, waarna de gemeenteraad uiteindelijk een beslissing zal nemen. Naar verwachting zal dat ergens in het komend voorjaar gaan gebeuren.

ROSA is voorstander van de plannen, met één nadrukkelijk en groot voorbehoud: wij willen dat de Beatrixtoren behouden blijft als monument van de jaren van de wederopbouw. En daar staan we bepaald niet alleen in. Gezaghebbende organisaties als Zaans Erfgoed, Erfgoedvereniging Heemschut en het Cuypersgenootschap hebben ook al hartstochtelijk gepleit voor behoud van de trouwe kolos aan de Zaan.

In november 2021 schreef ROSA een motie, mede ingediend door GroenLinks en het CDA, die een ruime meerderheid haalde. In de motie werd gevraagd om een nadere onderbouwing van de plannen voor de Beatrixtoren, en het onderzoeken van alternatieven voor de door het college en de projectontwikkelaar beoogde sloop.

Vooruitlopend op dat onderzoek ontwikkelde ROSA, in samenspraak met een aantal deskundigen, een alternatief plan, dat hier te bekijken is. Uitgangspunt was dat de herontwikkeling van de Peperstraat niet wordt vertraagd en dat ongeveer hetzelfde aantal vierkante meters aan woningen en winkels wordt gerealiseerd, zodat er geen gaten vallen in de financiering.

Wij denken dat het kan: een prachtige, groene en autoluwe Peperstraat met een mooi verduurzaamde Beatrixtoren als icoon op de kop. En in 2024 zullen we ons uiterste best doen om de rest van de raad voor dit idee te winnen.

Een heerlijk avondje voor het erfgoed

Tijdens de raadsvergadering van donderdag 30 november kwamen weer wat zaken aan de orde die ons Zaanse hart sneller deden kloppen.

Zo stemde de raad unaniem voor het verlenen van de monumentenstatus aan Houtloods 17, het pand dat nu nog gedemonteerd in opslag ligt maar straks op schiereiland De Hemmes onderdak gaat bieden aan de houtbouwopleiding die daar molen De Zaadzaaijer (en liefst nog meer molens) gaat bouwen. Die monumentenstatus is noodzakelijk omdat een dergelijke loods onder het huidige bouwbesluit niet gebouwd kan worden; de maten en constructies zijn natuurlijk niet meer van deze tijd. Een monument hoeft niet aan alle voorschriften te voldoen. Dat de raad hierover dient te beslissen is een beetje omslachtig, en de verordening gaat ook worden aangepast. Maar dit was in elk geval een grote stap voor de Hemmes Groep, die op de publieke tribune zat te stralen.

Ook unaniem werd het nieuwe bestemmingsplan Lint Krommenie vastgesteld. Het kwetsbare hart van een van onze oudste dorpen wordt nu steviger beschermd, ook al hebben we een paar projecten nét niet kunnen tegenhouden. Het was de laatste grote klus waar onze Ruud zich voor ingezet heeft en dat hebben we uiteraard gememoreerd in een stemverklaring.

Foto uit: De tweede wijziging van de Visie “de identiteit van Zaanstad – linten, dijken en paden”

Vervolgens verdedigden wij ons amendement bij ‘De tweede wijziging van de Visie “De identiteit van Zaanstad – linten, dijken en paden”’. Dat is een document dat de kernwaarden van ons bebouwde landschap analyseert en vastlegt, zodat eventuele nieuwe ontwikkelingen objectief kunnen worden beoordeeld. De Visie begon een paar jaar terug met Westzaan en de ‘stadse Zaan’, Assendelft werd al eerder toegevoegd en nu kwam, in samenhang met het boven genoemde bestemmingsplan, Krommenie erbij. In de toekomst hopen we dat in elk geval de noordelijke Zaan, de zeedijken en de kerkenpaden nog worden toegevoegd. Het is een indrukwekkend en liefdevol document en het is mooi dat het ook in boekvorm zal verschijnen, want voor elke geïnteresseerde Zaankanter is dit smullen. Maar er blijft natuurlijk altijd wel wat te verbeteren. In dit geval stelde de Visie dat hier en daar in het lint van Krommenie wel iets hogers gebouwd mocht worden, zorgvuldig ingepast en bij wijze van uitzondering. Dat vonden wij niet. Maar ons amendement, mede-ingediend door de Christen-Unie, werd verder alleen gesteund door de Partij voor de Dieren, Democratisch Zaanstad en de kersverse Groep De Boer, en dat was helaas niet genoeg. De Visie zelf ging er dan wel weer bijna unaniem doorheen – alleen de PVV stemde tegen, maar die begrepen het niet helemaal.

En later werd bekend dat op diezelfde 30ste november een project in Poelenburg-Peldersveld subsidie van het Rijk toegekend gekregen heeft. Hierbij worden ‘buurtmakers en buurtdragers’ ingezet om dat indrukwekkende stuk Post 45-erfgoed te herstructureren. Wij zijn benieuwd wat dat aan nieuwe ideeën gaat opleveren.

Al met al een mooi resultaat op de laatste avond van de meteorologische herfst. Ons erfgoed gaat een warme winter tegemoet!

De afgelopen weken is de Zaanse raad druk in de weer geweest met de begroting. Met het vaststellen van de begroting maakt de raad afspraken over waar we de komende jaren geld aan willen besteden en hoe we dat gaan doen.

Dat is allemaal zeer gedetailleerd en resulteert dan ook meestal in een dik pak papier; dit jaar kwamen we op ruim 250 pagina’s. Onze Zaanse ambtenaren steken daar maandenlang ontzettend veel tijd en moeite in en daar zijn we ze elk jaar dankbaar voor. Afgelopen donderdag is de begroting vastgesteld, na veel debat en aanpassingen via moties en amendementen.

Verduurzaming Zaanse industrie

Ook ROSA deed een duit in het zakje. Je kunt je wel voorstellen dat er bij het maken van zo’n dik document ook weleens een foutje insluipt. Zo schrapte de raad, via een amendement van ROSA e.a. een passage over het uitstellen van het uitvoeren van de Economische Visie. Deze passage was per ongeluk blijven staan vanuit één van de conceptversies. De Economische Visie heeft onder andere als doel om de Zaanse industrie te helpen verduurzamen en juist dat gedeelte werd in deze passage op de lange baan geschoven. De wethouder verzekerde ons dat dat niet de bedoeling was en ons amendement zorgde ervoor dat het ook niet meer zo in de begroting staat.

Ook bij het hoofdstukje over het verduurzamen van de bestaande woningvoorraad was de pen een beetje uitgeschoten. Er stond botweg dat ‘sloop-nieuwbouw steeds vaker de meest serieuze optie’ zou zijn. Maar in de bouwwereld, en zelfs bij de woningbouwcorporaties, begint het meer en meer te dagen dat renovatie vaak heel goed mogelijk is, en zelfs ook duurzamer. Slopen is, kortom, juist steeds minder de norm. Ook het college was dat eigenlijk wel met ons eens, en dus haalde ons amendement om die onjuiste passage aan te passen een ruime meerderheid.

Een motie op initiatief van de PvdA welke opriep om te kijken wat wij doen als het gaat om het normaliseren in de jeugdzorg hebben we van harte gesteund. Goed kijken wat wij al doen op dit gebied past goed in de voorbereiding op het introduceren van het programma Opgroeien in een Kansrijke Omgeving (OKO), waar we vlak voor de zomer een unaniem gesteunde motie voor hebben ingediend. Naast het OKO-programma is het goed om goed te (blijven) kijken of (specialistische) jeugdhulp per se het antwoord is op de voorliggende hulpvraag, of dat er met andere vormen van hulp ook het gewenste resultaat behaald kan worden. De motie is met de grootst mogelijke meerderheid aangenomen.

Van een heel andere orde is de motie die we mede-ingediend hebben om de mogelijke gevaren van de fatbikes aan te pakken. Inmiddels een nationaal probleem, alleen ontbreekt het aan adequate regelgeving om deze gevaren goed aan te pakken. Zeker zolang dit het geval is, is het goed dat we niet alleen oproepen tot gerichte handhaving op opgevoerde fatbikes, maar juist ook de grootste groep gebruikers, jongeren, middels voorlichting wijzen op de gevaren die het met zich meebrengt. Ook deze motie kon rekenen op brede steun.

Een motie van Groen Links vroeg om aandacht voor de wijze waarop we met onze burgers communiceren. Met name het werken vanuit vertrouwen, en de wijze waarop we schriftelijk en mondeling communiceren met onze burgers. Hoewel we van mening zijn dat we hierin echt al stappen hebben gezet als gemeente en dit proces de aandacht van de portefeuillehouder heeft, delen we de oproep om dit proces goed te borgen in de organisatie. De motie is aangenomen.

Algemene Beschouwingen ROSA 2024 – 2027

Onderstaand de Algemene Beschouwingen van ROSA op de begroting 2024 -2027, zoals uitgesproken door onze fractievoorzitter Hans Kuyper, op donderdag 19 oktober:

“Voorzitter,

Vanavond spreken we de Algemene Beschouwingen uit en dus is het ‘weer tijd om te bepalen waar het allemaal om gaat.’ Dat is een uitdaging in een wereld die haar verstand lijkt te hebben verloren – of erger nog: haar menselijkheid. Het is moeilijk om de gedachten te beperken tot alleen dat kleine stukje aarde dat Zaanstad heet.

Toch, voorzitter: ROSA kan zich vinden in deze begroting en de uitgangspunten die eraan ten grondslag liggen. Maar leuk is anders. Dat Zaanstad geen sluitende meerjarenbegroting kan overleggen, is zeer zorgelijk en het feit dat we daarin niet uniek zijn, verandert daar niets aan. Het signaal aan het Rijk is terecht, het is ook goed om in VNG-verband samen op te trekken, maar dat in Nederland de verschillende overheden nu op een beschaafde ramkoers liggen, is triest. Verwonderlijk is het dan weer niet, nadat het Rijk al eerder de strijd heeft aangebonden met de rechterlijke macht en zelfs met de eigen bevolking.

‘Het is weer tijd om te bepalen waar het allemaal om gaat.’ De bedreigingen van onze tijd maken dat we niet op deze voet verder kunnen. We moeten elkaar weer leren vertrouwen en dat vertrouwen mag ook niet meer worden beschaamd. Dat betekent niet dat we geen moeilijke beslissingen meer kunnen nemen, maar wel dat we transparant moeten zijn, dat we verantwoording kunnen en willen afleggen én dat we niet doof zijn voor tegenargumenten, maar wel paal en perk stellen aan volksmennerij en valse informatie. Laten we elkaar weer opzoeken op basis van een gedeelde waarheid en met respect voor de verschillen.

En dat kan, voorzitter. Ook in Zaanstad. Een mooi voorbeeld is het Sinterklaasconvenant dat vorige week werd getekend in de Bullekerk. Tot voor kort leek zo’n gemeentebrede afspraak onmogelijk en we zijn blij en trots dat we ons steentje aan deze positieve ontwikkeling hebben kunnen bijdragen. Laten we hopen dat een dergelijke doorbraak komend jaar ook op de Zaanse Schans te vieren valt.

Het is terecht dat het college leegstand actief wil bestrijden, maar wat ons betreft zou dat ondertussen wel eens wat strenger mogen. Dan zouden drama’s als met De Bres voorkomen kunnen worden. Nog voor het einde van dit jaar is ons een RIB beloofd over de uitvoering van onze motie Beeldbepalende Panden. We zien veel meer plekken in de stad waar die nieuwe categorie meerwaarde kan hebben. De expliciete aandacht voor Post 45 erfgoed in deze begroting is terecht. En nog wel op pagina 45 ook! Het is een categorie die veel inwoners dierbaar is en we dienen er zorgvuldig mee om te gaan om Zaanstad leesbaar te houden. Met een s.

De leefbaarheid met een f staat al heel lang onder druk. En dan hebben we het over de staat van ons milieu. Op zo’n beetje elk gebied is een intensieve versnelling nodig. Stikstofreductie, terugdringen CO2-uitstoot, aanleg hernieuwbare energiebronnen, circulariteit afvalstromen, vergroting biodiversiteit, koelteplekken, waterberging, waterkwaliteit, kroonbedekking… We staan voor grote uitdagingen, die hopelijk de komende tijd voortvarend, en met gevoel voor urgentie, aangepakt zullen worden.

‘Het is weer tijd om te bepalen waar het allemaal om gaat.’ We hebben de wereld immers te leen van onze kinderen. We moeten ervoor zorgen dat zij alle kansen krijgen. Dat vermindert ook de instroom in de jeugdzorg en schept zo ruimte voor die jongeren die net dat beetje meer nodig hebben. De begroting maakt duidelijk hoeveel we al doen op dit gebied, maar ook dat deze inzet dwars door bijna alle programma’s heen loopt. Meer regie door Zaanstad, zoals het door ons voorgestelde programma ‘Opgroeien in een Kansrijke Omgeving’ mogelijk maakt, kan de noodzakelijke verbinding tussen de verschillende initiatieven brengen. Daarbij is het van groot belang dat de uitvoerende organisaties hun mensen binnenboord weten te houden. De eerste signalen dat de indexering voor gestegen kosten volgend jaar niet toereikend zal zijn, komen nu al binnen en dat baart ons zorgen. Een direct antwoord hierop hebben wij niet, behalve dan te herhalen dat Den Haag zich moet realiseren dat dit een kwestie van de lange adem is.

Goed dat er extra budget komt om de kleine evenementen te helpen in deze tijd van grote regeldruk, ook fijn dat er intensief wordt gesproken over de toekomst van de popcultuur met de makers en gebruikers zelf. Wat ROSA betreft hoopvolle ontwikkelingen in een gemeente die zich opmaakt haar eigenheid te vieren met 450 jaar Pinksterdrie en een gouden huwelijk.

Ook met het oog daarop hernieuwen wij onze inspanningen om te komen tot meer poëzie in de openbare ruimte. Waar muurschilderingen onze stad op steeds meer plaatsen verfraaien, actief gefaciliteerd door de gemeente, mag de taal niet achterblijven. We komen daarvoor wellicht met een motie.

‘Het is weer tijd om te bepalen waar het allemaal om gaat,’ zong Neerlands Hoop – in 1978. Want eigenlijk, voorzitter, was er nooit een periode waarin dat niet zo was. We voelen nu alleen de urgentie sterker, omdat het kwaad zo zichtbaar, haast tastbaar om ons heen sluipt. Volgende maand mogen we weer stemmen. In de campagne tot nu toe is polarisatie gelukkig tot een minimum beperkt gebleven. Dat is hoopvol, in een wereld die op zoveel plaatsen in brand staat.

En misschien is het er ook wel een gevolg van; het vuur van haat en wreedheid dat ons omringt, maakt dat we vaker het midden gaan opzoeken. ROSA hoopt op een grote opkomst bij de verkiezingen, op een vlotte formatie die uitgaat van vertrouwen en op een fris kabinet dat oog heeft voor de echte noden in het land.

Dan zal het met onze meerjarenbegroting ook wel goed komen, voorzitter.”

Hans Kuyper