Poliflw

In Diessen, Esbeek en Haghorst is onrust over de opkomst van de lelie- en pioenrozenteelt in onze gemeente. Die onrust gaat over het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen (landbouwgif), dat vooral bij deze teelten komt kijken. Zo wordt voor lelieteelt 114 kilo per hectare gebruikt, terwijl voor bijvoorbeeld uien maar 12 kg nodig is. Omwonenden maken zich zorgen om hun gezondheid. Voor HOI Werkt aanleiding om over deze lelie- en pioenrozenteelt vragen te stellen.

Verband tussen gebruik gewasbeschermingsmiddelen en Parkinson, ALS en Alzheimer

Uit verschillende onderzoeken blijkt een verband tussen het gebruik van pesticiden en het ontstaan van neurologische ziektes als Parkinson, ALS en Alzheimer. De GGD adviseert omwonenden niet voor niets om tijdens het spuiten ramen en deuren te sluiten en een paar uur binnen te blijven. De middelen kunnen overwaaien naar de omgeving tot meer dan 500 meter. Zeker wanneer de gebruiker de spuitvoorschriften niet naleeft.

Is er een vergunning verleend?

De percelen liggen vlakbij Natura 2000 gebied Kempenland-West. Als er duidelijke effecten zijn op dit gebied is er een vergunning nodig van de provincie. HOI Werkt wil dan ook weten of er een vergunning is verleend op de verschillende locaties in Hilvarenbeek. En of er een vergunning is voor afvoer en onttrekking van grondwater, wat voor lelieteelt vaak nodig is.

Gemeente moet opkomen voor de gezondheid van inwoners

Daarom wil HOI Werkt weten wat op gemeentelijke pachtgronden de afspraken zijn over deze teelten. En of de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit controles uitvoert bij telers in Hilvarenbeek. Tot slot vindt HOI Werkt dat de gemeente juridische en beleidsinstrumenten moet inzetten om de lelie- en pioenrozenteelt te regelen en desnoods stil te leggen. Want de gezondheid van inwoners moet voorop staan. De vragen vind je op https://hilvarenbeek.notubiz.nl/modules/8/raadsinformatiebrieven_en_schriftelijke_vragen_%28art._44_rvo%29/view

In Anderen, bij Nieuw Altinge, worden we gewezen op waar geparkeerd mag worden en maken we kennis met de dochter des huizes.

Eenmaal binnen in de gezellige ontvangstruimte werken we onder leiding van het bestuur de jaarlijkse Algemene LedenVergadering 2024 af waarna Geertje Enting enthousiast het podium overneemt.

Geertje, haar man Albert Jan Knijp en hun drie kinderen van Nieuw Altinge in Anderen (Drenthe) leiden samen een melkvee, akkerbouw- en loonbedrijf dat midden in het Nationaal Park Drentsche Aa en dichtbij Natura 2000 gebieden ligt. Het gemengde bedrijf in combinatie met de grondsoort en omgeving waarop zij als gezin boeren, maakt de overstap naar een meer natuurinclusief en/of regeneratief bedrijf. Dat betekent: de natuur voor je laten werken en meer gebruik maken van wat de omgeving biedt.

Op Drentse zandgrond wordt al generaties lang een landbouwpraktijk toegepast waarbij akkerbouw en veehouderij samenwerken door een ruime teeltrotatie. Dit betekent dat boeren gewassen afwisselen op elkaars grond, wat goed is voor de bodem, het bodemleven en de biodiversiteit. Het werkt als een regio-kringloop waarbij boeren samen verantwoordelijk zijn voor de bodem van alle percelen. Deze aanpak sluit aan bij moderne landbouwvisies en klimaat- en biodiversiteitsdoelen, waarbij minder gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en een gezonde bodem centraal staan.

Dat de bodem het belangrijkste kapitaal is voor een boer, geldt ook voor Albert Jan en Geertje. Ze werken daarom aan een sterke bodem met een groot vochtvasthoudend vermogen. Met hun eigen Ovlac Ecoploeg (hiermee ploegen ze minder dan 15 cm diep) met Morenokopeg (dit is voor de grondbewerking van de bovenste laag, maakt de gewas resten kapot en egaliseert) zien ze positieve veranderingen in de bodem doordat je minder diep roert in het bodemleven. Albert Jan en Geertje passen niet standaard glyfosaat toe vanwege de negatieve effecten op biodiversiteit en de maatschappelijke discussie. Op een bedrijf als Nieuw Altinge betekent samenwerken in de ogen Albert Jan en Geertje: een natuurorganisatie maait zijn eigen gronden en voert het maaisel onder andere af naar Nieuw Altinge. Het natuurmaaisel is goed voor het Organische Stofgehalte van de bodem.

Eiwit van eigen land is invulling geven aan een maatschappelijke vraag, zeggen Albert Jan en Geertje. Daarom telen ze eigen (kracht)voer voor hun koeien. Doordat Albert Jan vanwege zijn akker- en loonbedrijf een ruime mechanisatiegraad heeft kan hij zelf al het werk doen. “Qua kosten en arbeid zien wij nog geen grote voordelen, maar wél voor de omgeving”. Eiwit van eigen land betekent voor Albert Jan een ruime gewasrotatie met diverse eiwit- en zetmeelgewassen en kruidenrijk grasland met vlinderbloemigen en kruiden. Hij ziet dat dat positief is voor de bodem: een betere beworteling, hoger organische stofgehalte en een rijker bodemleven.

‘De bodem is het begin van alles. Ben je goed voor je bodem, dan ben je ‘lief’ voor het bodemleven en alle andere vormen van biodiversiteit in en om je bedrijf.’

Waar Geertje vooral het verhaal van ‘de bodem’ , de samenwerking en het organiseren van bedrijf en gezin, waarin je altijd aan staat, deelt met haar toehoorders is Albert Jan van het ‘uitvinden’ van nieuwe techniek en van het uitproberen van nieuwe teelten. Zo deelt hij graag zijn kennis en ervaring met mengteelten tarwe-veldboon en gerst-erwten, zonnebloemen, stokbonen in mais, koolzaadteelt, soja en veldbonen.

Kortom: dit bedrijf is een ‘manier van leven’ waarin mens en bodem de basis vormen. De natuur voor je laten werken en meer gebruik maken van wat de omgeving biedt, is hun tweede natuur geworden, het is in hun beider bloed gaan zitten. Als Geertje spreekt over de kinderen in dezen dan is het dat bloed kruipt waar het niet gaan.

De toekomst is ongewis maar wat ons duidelijk is geworden is dat er geen schakel gemist kan worden in samenwerken binnen de ‘regio-kringloop’. Het omvormen naar een meer natuurinclusieve landbouw gaat niet op voor elk boerenbedrijf en ook niet voor elk gewas dat je zou kunnen verbouwen. Voor Albert Jan, Geertje en hun kinderen is het een vorm van boeren wat ze samen vol passie doen. Het past gewoon bij hun.

“Het is een grote stap in de goede richting“, aldus fractievoorzitter Michiel van de Kasteelen na de raadsvergadering van 26 maart jl. Wethouder Masselink deelde daarin mee dat een teler afziet van het telen van lelies en ook van andere sierteelt bij basisschool De Singelier in Diever. “Het is voor het eerst dat een overheid hier in Drenthe zich heeft ingespannen om een teelt op een specifieke locatie geen doorgang te laten vinden. En dat is pure winst. Ook is het vanzelfsprekend fantastisch nieuws voor de omwonenden en bezorgde ouders, die zich gigantisch hebben ingespannen om dit voor elkaar te krijgen”

Progressief Westerveld en PvdA hadden voor de raadsvergadering van 26 maart, toen alles er nog op weest dat de teelt zou doorgaan, een interpellatieverzoek ingediend (24.03.22 Verzoek tot interpellatie lelieteelt Diever). Maar aan het begin van de vergadering deed de wethouder haar mededeling. Dat was voor de andere fracties aanleiding om het interpellatieverzoek af te wijzen (“want de urgentie was weg”). Michiel van de Kasteelen vond dat buitengewoon jammer: “We hadden ook in deze situatie nog veel vragen over het proces dat tot deze beslissing heeft geleid. Wat is de teler precies geboden en waar? En wat had het College gedaan in het geval de teler hiertoe niet zelf besloten had?”

Die vragen wil Progressief Westerveld (liefst weer samen met de PvdA) alsnog aan de orde stellen in de vorm van Schriftelijke Vragen.

“Maar het grote debat over de sierteelt moet nog steeds gevoerd worden“, zegt Michiel van de Kasteelen, “Daar lijkt ook de rest van de gemeenteraad inmiddels van overtuigd. En daarbij is het echt fundamenteel nieuw dat een Westerveldse wethouder uitspreekt, dat het heel mooi zou zijn als met alle partijen (provincie, gemeente, telers en omwonenden) gekeken gaat worden wat er waar mogelijk is: een proces waarin je de belangen van alle partijen goed in ogenschouw neemt.”

Progressief Westerveld en PvdA hebben daartoe een gezamenlijke werkgroep gevormd, die bezig is met een initiatiefnota, waarin dit onderwerp in de volle breedte aan de orde komt. En dan gaat het om

het ruimtelijke spoor (omgevingsplan, omgevingsvisie),

een inventarisatie van lopende rechtszaken en uitspraken,

de gezondheid en de toelating door het CTGB, en de rol van de gemeente onder de omgevingswet,

(een eventueel vervolg op) de Pilot Duurzame Bollenteelt,

water (zowel kwaliteit als kwantiteit),

natuur en biodiversiteit,

de bedrijfsschade voor biologische agrarische bedrijven en voor recreatiebedrijven,

en grondgebruik in meer algemene zin (sierteelt vs. voedselproductie of de productie van biobased bouwmaterialen).

Op uitnodiging van de fractie ChristenUnie-SGP Westland bracht minister Henk Staghouwer van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit een bezoek aan Van Onselen Aubergines. Een familiebedrijf met meer dan 70 jaar ervaring in het telen van groenten, waarvan de laatste 25 jaar aubergines. Inmiddels telen zij op 4 locaties in het Westland. De broers Arjan en Martijn van Onselen staan als derde generatie aan het hoofd van hun auberginekwekerij.

Wat opvalt zijn de moderne kassen waardoor optimale klimaatomstandigheden gecreëerd worden en de planten beschermd worden tegen schadelijke insecten en ongewenste weersinvloeden. Daarbij wordt maximaal ingezet op het gebruik van biologische bestrijders.

Arjan van Onselen: “Hierdoor leveren wij topkwaliteit”.

De aubergines worden direct op de locatie verpakt, waarbij voedselveiligheid en productkwaliteit hoog in het vaandel staan. Dit is één van de aspecten die de minister zeker aanspreekt omdat hij voedselkwaliteit in zijn portefeuille heeft.

Uiteraard komen tijdens het bezoek van de minister ook de hoge energieprijzen aan de orde. Voor de energievoorziening maakt Van Onselen Aubergines gebruik van WKK’s (warmte- krachtkoppeling), die een deel van de CO2 leveren die nodig is voor de teelt.

Martijn van Onselen: “Naar de toekomst toe nemen we deel aan een aardwarmteproject”.

Van Onselen Aubergines gaat verder met kwaliteitsverbetering en verduurzaming. Zij hebben ook het Planet Proof certificaat behaald.

“Positief”, stelt Bea Koen, nr. 2 op de kandidatenlijst, “want de ChristenUnie-SGP Westland vindt investeren in duurzame energiebronnen een belangrijk speerpunt voor de komende raadsperiode”. 

Minister Staghouwer krijgt in ieder geval genoeg input mee naar Den Haag.

Pligt Professionals is een mooi voorbeeld van innovatie in de glastuinbouw. De ChristenUnie-SGP mocht een kijkje nemen achter de schermen van vestiging Heenweg. Eén van de drie vestigingen van dit dynamische familiebedrijf, toonaangevend in de productie van bloeiende planten. Het bedrijf werkt vanuit 6 kernwaarden: respectvol, betekenisvol, resultaat op één, passie, flexibel en betrouwbaar.

Als rentmeester van de aarde wordt ingezet op duurzaam telen, een belangrijk element in hun visie op maatschappelijk verantwoord ondernemen. Dit houdt in dat er energiezuinig geteeld wordt door onder andere toepassing van LED verlichting. Het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen is minimaal door de inzet biologische bestrijders en er wordt zoveel mogelijk recyclebaar plastic gebruikt. Het restafval van de rozenstekken verdwijnt niet in de afvalcontainer maar in de maag van o.a. giraffen van Diergaarde Blijdorp.  

Gert van der Pligt: “Door innovatie en ontwikkeling groeien we mee met onze klanten en kunnen we grote stappen zetten die voordeel opleveren voor het klimaat en onze relaties”.

Deze ontwikkeling zien wij ook tijdens onze rondleiding door Arjan van der Pligt. Door herstructurering kan het bedrijf uitbreiden. Inmiddels is de nieuwe kas zo goed als klaar, voorzien van de nieuwste technieken om productieprocessen te stroomlijnen en topkwaliteit te kweken.

Ad van Harmelen: “Pligt Professionals laat zien waar de ChristenUnie-SGP Westland zich de komende 4 jaar onder andere voor wil inzetten: een sterk innovatief tuinbouwcluster waarin duurzaamheid vanzelfsprekend is en er respectvol om gegaan wordt met mensen.