26 april heb ik vragen aan het college gesteld over de jeugdzorg voor onze gemeente. Dit naar aanleiding van een krantenartikel in het Noord Hollands Dagblad van die dag. Er zijn door meerdere raadsleden van diverse raden vragen gesteld. In het hier onder volgende artikel vind u de vragen en antwoorden.
Er zijn binnen de achttien gemeenten een aantal dezelfde vragen gesteld naar aanleiding van berichtgeving in de media. Hieronder vindt u de beantwoording van deze vragen.
Bent u bekend met de recente uitspraak van de kinderrechter Alkmaar dat de plaatsing van een minderjarige op de locatie Antonius in strijd was met de kwaliteitseisen uit de jeugdwet? Zo ja, kunt u aangeven op welke punten dit is en welke acties er ondernomen worden om deze situatie recht te zetten?
Ja, daar zijn we mee bekend. In dit specifieke geval is de rechter van mening dat de zorg in strijd was met artikel 4.1.1 van de Jeugdwet. Uit de uitspraak vernemen wij dat de strijdigheid met de jeugdwet gaat over de zorg en veiligheid op Antonius omdat deze naar het oordeel van de rechtbank onvoldoende was afgestemd op de specifieke en ernstige problematiek van de jeugdige. Daarnaast is de rechter van mening dat de jeugdige in de periode dat zij op Antonius verbleef in onvoldoende mate scholing heeft gehad en dat de behandeling niet is gestart.
Het is ons bekend dat Horizon in Bakkum niet aan alle jeugdigen zorg kan bieden. De problematiek van de doelgroep in een gesloten jeugdinstelling is namelijk zo divers en complex dat dit lastig is om te regelen op één locatie. Het is om deze reden niet ongebruikelijk dat jeugdigen overgeplaatst worden. Dit was bij Transferium ook het geval.
Het was eerder bekend dat de jeugdige uit deze casus in een andere zorginstelling beter passende zorg zou kunnen krijgen. Hierover waren Horizon en de gecertificeerde instelling het met elkaar eens. Horizon en de gecertificeerde instelling hadden echter op inhoudelijke gronden een verschil van inzicht over het best passende vervolg-behandeltraject. Bij deze discussie is de desbetreffende gemeente nauw betrokken geweest. Op inhoudelijke gronden is vervolgens gekozen voor een behandeling bij Transferium.
Wat betreft het onderwijs was het ons bekend dat de formele gedoogverklaring nog niet was afgegeven. Wel waren wij van mening dat er scholing op Antonius werd geboden. Begin februari door pedagogische personeel van Horizon met een onderwijsbevoegdheid, later door docenten van het Spinaker.
Horizon heeft een uniek concept voor de JeugdzorgPlus, de JouwZorg-methode. De behandeling in de periode van geslotenheid is gericht op het activeren en stimuleren van jongeren en zijn/haar systeem (leefomgeving, familie, vrienden), om goede behandeldoelen neer te zetten en zelf een keuze te maken voor passende jeugdhulpverlening. De gekozen hulpverlening van de jongere vindt vervolgens plaats in de eigen woon- en leefomgeving. Met als doel dat jongeren en hun ouder(s) dit direct toe kunnen passen. De werkwijze van Transferium is meer gericht op behandeling in geslotenheid. Het verschil in werkwijze is nog niet bij iedereen bekend of voelt men zich (nog) niet comfortabel bij. Verandering heeft gewenning nodig.
Wij herkennen dat in de opstartfase niet alle processen optimaal hebben gefunctioneerd, maar we hebben vertrouwen dat Horizon verantwoorde jeugdhulp levert. Ook de jeugdrechter concludeerde op 20 februari 2019 dat gelet op de verbouwing de opening te vroeg heeft plaatsgevonden, maar dat Antonius voldeed aan de vereisten voor zorg en veiligheid.
De instelling geeft zelf aan dat ze de uitspraak van de kinderrechter ‘kortzichtig’ vindt. Hoe wordt gemonitord of voldaan wordt aan de kwaliteitseisen?
De inspectie van Onderwijs is belast met het toezicht op het onderwijs en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd is belast met het toezicht op de kwaliteit van de geleverde jeugdhulp. Aan de hand van een toetsingskader controleert de inspectie een organisatie. Ze kijkt of de organisatie voldoet aan de wettelijke eisen en of zij verantwoorde hulp biedt van voldoende kwaliteit. Wij hebben contact gehad met de Inspectie van Gezondheidszorg en Jeugd. De inspecteur gaf aan Horizon te kennen en vertrouwen te hebben in de aanpak. Een inspectie vindt nog voor de zomer plaats. Zij doen dit na een gebruikelijke opstartperiode. We zien de inspectierapporten over Antonius met belangstelling tegemoet.
De achttien Noord-Hollandse gemeenten hebben gezamenlijk contractmanagement geregeld. Contractmanagement is belast met de toezicht op de contractuele afspraken die zijn gemaakt tussen Horizon en de gemeenten.
De raad voor de Kinderbescherming heeft, aldus het NHD, eerder twijfels geuit over de veiligheid van de locatie Antonius. Kunt u ons aangeven welke twijfels dit precies waren, welke maatregelen er getroffen zijn om deze twijfels weg te nemen en hoe u het vervolg monitort?
De Raad voor de Kinderbescherming heeft twijfels geuit over de locatie, het onderwijs en de behandeling in Antonius. Deze twijfels zijn onder andere onderwerp geweest van de zitting die op 20 februari 2019 is gepubliceerd. Hierin concludeerde de rechter dat gelet op de verbouwing van Antonius de opening te vroeg heeft plaatsgevonden, maar dat Antonius voldeed aan de vereisten voor zorg en veiligheid. Op korte termijn zullen wij het gesprek voeren met de Raad voor de Kinderbescherming om rechtstreeks hun bevindingen te bespreken.
Wij maken uit het artikel op dat Defence for Children op basis van signalen van ouders en advocaten heeft aangegeven dat onderwijs, dagbesteding en veiligheid niet (altijd) op orde zijn. Klopt dit, was u hier mee bekend en welke actie heeft u hierop ondernomen?
Wij kennen de signalen van de jeugdrechtadvocaten. Deze hebben we ook besproken met de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd die de signalen inmiddels had ontvangen. Wij hebben meerdere malen op ambtelijk niveau het initiatief genomen om een gesprek met de jeugdrechtadvocaten te voeren. Tot op heden is dit niet tot stand gekomen, maar dit zal snel plaatsvinden.
Wij herkennen ons niet in het beeld dat in het artikel van Defence for Children wordt neergezet. Wij erkennen dat in de opstartfase niet alle processen optimaal hebben gefunctioneerd, maar we hebben vertrouwen dat Horizon verantwoorde jeugdhulp levert. Elke jeugdige krijgt de best passende zorg.
De kinderrechter Alkmaar heeft gesteld dat de regie over de behandeling van een minderjarig kind naar Parlan overgedragen moet worden. Ligt de verantwoordelijkheid daarmee nu bij Parlan? En zo ja, is dit in strijd met de aanbesteding?
Het is niet wat we hebben beoogd met de aanbesteding, maar we staan toe dat Horizon hierover afspraken heeft gemaakt met Parlan.
In reactie stelt wethouder Does uit Heerhugowaard dat de inspectie ‘zeer tevreden’ is over Horizon, is er een inspectierapport, specifiek over de locatie Bakkum, waar dit uit blijkt en zo ja, zou u ons dit kunnen doen toekomen?
Wethouder Does doelde met zijn uitspraak op de mening van de inspecteur – van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd – over Horizon. Zie ook het antwoord op vraag 2.
We lezen dat de jeugdzorg die door Horizon geleverd wordt niet geschikt is voor elke jeugdige. Mocht de situatie zo worden dat het Transferium niet open kan blijven voor dergelijke zorg en Horizon blijkt niet aan de gemaakte afspraken te kunnen voldoen of de volgende aanbesteding hen niet gegund wordt, hoe gaat deze zorg dan geregeld worden? Ziet de wethouder (of het college) hier de zorgelijkheid van in?
Horizon heeft binnen de eigen gelederen voldoende mogelijkheden. Dit zou kunnen betekenen dat jongeren buiten Noord-Holland (tijdelijk) opgevangen moeten worden. Dit is overigens geen uitzondering. Ook Transferium plaatst jongeren die specifieke hulp – die zij niet kunnen leveren – nodig hebben, in een andere JeugdzorgPlus-locatie elders in het land. JeugdzorgPlus is de meest intensieve vorm van jeugdhulp. Als een kind specifieke, intensieve hulp nodig heeft die niet binnen de eigen regio te verkrijgen is, dan kan het buiten de regio geplaatst worden. Net als binnen de gezondheidszorg gebruikelijk is wanneer iemand een specifieke operatie of behandeling nodig heeft en daarvoor bereid is een gespecialiseerd ziekenhuis verder in het land te bezoeken.
Het behouden van specialistische jeugdhulp op bovenregionaal, zelfs landsdeel-, niveau was gespreksonderwerp in het overleg van 3 april jongstleden dat de wethouders Van Gent (regio Kop Noord-Holland), Van der Ven (regio West-Friesland) en Does (regio Alkmaar) met minister De Jonge van VWS hebben gevoerd. De minister gaf daarbij aan dit proces op landsdeelniveau tussen alle regio’s en alle vier de JeugdzorgPlus aanbieders in het landsdeel te willen faciliteren.
De aanbesteding hield vanaf het begin risico’s in. Werd en wordt er met die risico’s rekening gehouden? Is er nagedacht over een ”plan B”, als de zorg door Horizon toch niet zo rooskleurig blijkt als dat deze is voorgesteld?
Wij hebben vertrouwen in de hulpverlening van Horizon. Daar waar de contractuele afspraken niet nagekomen worden, gaan we hier via de geëigende manier – namelijk via contractmanagement – op sturen.
Omdat Horizon niet de kwaliteit en veiligheid kan bieden aan minimaal 5 jeugdigen, zijn zij overgeplaatst naar Transferium. Heeft Parlan daar nog wel voldoende personeel voor in huis, gezien het vertrek van haar medewerkers na het verlies van de aanbesteding?
Er zijn vijf jeugdigen in Transferium geplaatst op inhoudelijke gronden. Hierover heeft Horizon inhoudelijke afspraken met Transferium gemaakt. Transferium heeft voldoende bezetting om de gewenste jeugdhulp te bieden.
Zijn de contacten met Parlan zodanig dat er sprake kan zijn van goede samenwerking, gezien de voorgeschiedenis en als we kijken naar de opstelling van Horizon bij het zogenaamde onderaannemerschap en de bijbehorende verantwoordelijkheid voor de behandeling? Maakt u zich daar, net als wij, zorgen over?
Zowel Horizon als Parlan zijn professionele zorgaanbieders. We hebben signalen ontvangen dat het niet altijd soepel loopt, maar we hebben vertrouwen in de professie van beide aanbieders. Zij stellen beide de belangen van de jongeren voorop.
Met vriendelijke groet,
Elbert Volkers. Fractie PvdA
Klik hier voor het artikel in het NHD.
Klik hier voor de raadsinformatie over deze problemen
Het bericht Vragen aan college over jeugdzorg in Hollands Kroon. verscheen eerst op PvdA Hollands Kroon.
