Poliflw

Voorzitter,

Onze algemene indruk van de voorliggende begroting is positief. De nabije toekomst ziet er goed uit, maar over een aantal jaren wordt het bedrag dat wij dan te besteden hebben onzeker. Dat is zo omdat het niet duidelijk is wat wij vanaf 2026 uit het gemeentefonds zullen krijgen. Toch zullen de beslissingen die wij nu nemen gevolgen hebben na 2026.

Een begroting gaat niet alleen over cijfers. Het gaat om een visie om doelen voor onze inwoners te bereiken. Inwoners, die zelf een visie hebben over de toekomst van hun dorp. Besturen is niet terugkijken, maar toekomstgericht kijken naar wat onze inwoners vragen en welke initiatieven zij nemen. Luister niet alleen naar hen, maar ga aan de slag met de dorpsvisies die gemaakt zijn. Blijf onze inwoners betrekken en informeren over de stand van zaken. Voorkom dat inwoners afhaken!

De doelen die vóór ons liggen omvatten meer dan één raadsperiode Wij moeten Cranendonck doorgeven aan toekomstige generaties Cranendonckers. Voor nu is ons weerstandsvermogen goed, maar wij moeten steeds zorgvuldig zijn in de besteding van ‘ons’ gemeenschapsgeld.

Er wordt al veel gesproken over de schaalsprong. Er worden zelfs al investeringen gevraagd voor de komende tien jaar! Dat terwijl de schaalsprong voor velen nog een ‘ver van mijn bed show’ is. De gevolgen van een eventuele schaalsprong voor Cranendonck zijn nog onduidelijk. De opbrengsten van de door het college gevraagde investeringen zijn óók onduidelijk.

Dat moet concreter worden! En houdt de raad en inwoners op de hoogte van ontwikkelingen!

Voordat we vooral gaan inzetten op nieuwe ontwikkelingen die op ons afkomen, roep ik het college op om lopende projecten af te ronden. Hierdoor kan er wat rust in de organisatie komen en lopen we niet achter de feiten aan. Maak bijvoorbeeld werk van de Baronie van Cranendonck als Natuurpoort alvorens in te zetten op een openluchttheater. Eerst het een dan ’t ander!

INVESTERINGEN

Investeringen in de openbare ruimte zijn hard nodig. Wegen moeten worden opgeknapt en verduurzaamd. De huidige wegenstructuur van Cranendonck leidt vaak tot gevaarlijke situaties. Hiervoor moeten maatregelen getroffen worden.

Er moet een overkoepelend beleid komen voor héél Cranendonck, het zogenaamde masterplanverkeer, maar tegelijkertijd moeten er nu oplossingen komen voor de meest urgente verkeersproblemen, zoals de Tijdelijke Randweg-Zuid, de Burgemeester van Houtstraat, en het centrum Dorplein. Zet daar stappen die een voorschot nemen op de richting die wij inslaan in het Masterplan verkeer.

Wij pleiten nu voor een vrachtwagenverbod op de Hoofdstraat tussen de Fabrieksstraat en de ingang van Nyrstar. Treed in overleg met Nyrstar over welke (financiële) steun de gemeente kan bieden om de weg over de Dam versneld aan te leggen.

Verder moet er dus ook overkoepelend beleid komen voor heel Cranendonck, waarin doorgaand vrachtverkeer uit de kernen geweerd wordt, en waarbij de nadruk verschuift van automobilisten naar voetgangers en fietsers. We moeten naar centra waar 30 km/h gereden wordt; niet 50 km/h!

Voorzitter:

De transitie in het buitengebied begint nu echt vorm te krijgen. Groen is en blijft voor ons een speerpunt. Groen is recreatie, welzijn en gezondheid! Niet alleen voor nu maar ook voor de toekomstige generaties.

De omslag in de agrarische sector vraagt veel. Help boeren en biedt ze perspectief.

Combineer landbouw en veehouderij met natuurbeheer. Werk aan natuur inclusief ‘boeren’, waarbij gewerkt wordt aan een verantwoorde productie van groente, fruit en vlees; zodat de biodiversiteit toeneemt; de druk op ons milieu afneemt én de boer perspectief wordt geboden.

Maar ook binnen onze kernen moeten we blijven werken aan het behoud van groen. Een mooiere aankleding van De Brink voor Marishof, bijvoorbeeld met leilindes, en bloembakken aan de lantaarns op de Smits van Oyenlaan in Maarheeze zal daar zeer gewaardeerd worden. Dat lijkt me redelijke compensatie voor de lelijke camerapalen en verdwenen bankjes.

natuur heeft ons nodig en wij de natuur!

VITALE GEMEENSCHAPPEN

Voorzitter

Voor ons gevoel blijven we een beetje hangen in de doorontwikkeling van vitale gemeenschappen. Voor kernen die een dorpsvisie hebben opgesteld is het niet duidelijk hoe nu verder.

Wij krijgen signalen dat de rol van de gemeente niet altijd duidelijk is. Wanneer is de gemeente aan zet en wanneer zijn de inwoners aan zet? Wat is zelfsturing, wat niet? Welke rol mag vanuit de gemeente verwacht worden? Is die coachend, afwachtend of misschien wel reactief?

Pro6 vindt het heel belangrijk dat het gesprek met de vitale leefgemeenschappen zelf structureel wordt.

Wat vooral belangrijk is: BLIJF MET ONZE INWONERS PRATEN, DEEL INFORMATIE, SCHEP GEEN VALSE VERWACHTINGEN EN VOORAL: BLIJF DUIDELIJK IN WAT WEL OF NIET KAN!

In Budel-Dorplein en Maarheeze is er een grote behoefte aan meer duidelijkheid over hun gemeenschapshuis, respectievelijk De Schakel en De Smeltkroes. Ga hier voortvarend mee aan de slag.

In de begroting wordt een “Bestemmingsreserve Gemeenschapsvoorzieningen” van 3 miljoen voorgesteld, waarin o.a. sport, cultuur en gemeenschapshuizen vallen. Dat is een groot bedrag. Helaas wordt het alleen gevraagd voor onderzoek in aanloop van te realiseren projecten. Een potje, dat je altijd ter beschikking hebt om snel te kunnen handelen, begrijpen we. Drie miljoen op zak voor onderzoek: dat snappen wij niet. Wij stellen voor om een kleinere pot voor onderzoek ter beschikking te stellen, zodat we ook geld overhouden om projecten te realiseren.

Ben transparant en eerlijk over waar je de prioriteit én het geld legt.

Wat Pro6 betreft moet een goede verdeling van de voorzieningen over de kernen hét uitgangspunt zijn bij de besteding van onze middelen. We hebben investeringen nodig in onze kleine kernen! College, ben duidelijk en maak die prioritering!

Voor de leefbaarheid in Budel-Schoot en Budel-Dorplein is het van groot belang dat er snel duidelijkheid komt over de nieuwe locatie van de school voor ‘Schoot’ en ‘Dorplein’. We horen bezorgde geluiden van onze inwoners, ook omdat er geen zichtbare vooruitgang wordt geboekt! College, communiceer over de vooruitgang en houd betrokkenen aangehaakt. Er moeten stappen gezet worden in dit dossier om het tijdspad, dat al te veel tijd in beslag neemt(!), waar te maken!

Kom in voor de zomervakantie 2024 met de concrete locatie!

Hiervoor dienen wij een motie in!

ZORG

Voorzitter

In de begroting staat dat wij gaan werken aan een gezonde en veerkrachtige gemeenschap, waarbij we uitgaan van eigen kracht en basisondersteuning, waarbij wij zo weinig mogelijk gebruik maken van een maatwerkvoorziening, alleen als dit echt nodig is.

Voor veel mensen is het een enorme drempel om een maatwerkvoorziening aan te vragen, maak deze procedure gemakkelijker en duidelijker.

De mentaliteit van “Ik heb er recht op, dus ik vraag het aan” is inmiddels wel voorbij.

Er loopt nu een onderzoek naar de maatschappelijke impact van de inzet van Sociaal Makelaars.

De conclusie kennen we denk ik allemaal al: we staan positief tegenover de inzet van onze sociale makelaars.

Ga daar dus mee door en maak haast met het invullen van de openstaande vacatures.

Het is prima om kleine verbeteringen, aanscherpingen en wellicht zelfs uitbreidingen te realiseren naar aanleiding van het onderzoek, maar het belang van de sociale makelaars is Pro6 al duidelijk.

Hiervoor dienen wij een motie in!

Verder maken wij ons zorgen over de mentale gezondheid bij jongeren. Leken deze problemen vooral te komen als gevolg van de coronacrisis. Er zijn nog andere oorzaken die een rol spelen, zoals druk door schoolwerk, minder positief over sociale relaties en maatschappelijk ontwikkelingen zoals de oorlogen die nu gaande zijn, klimaat en energiecrisis.

Daarom dienen wij een motie in om meer onderzoek te doen naar preventie

WONEN

Qua wonen blijven wij bij ons standpunt “inbreiding voor uitbreiding”. Volgens ons past woningsplitsing prima in dit standpunt. Je hoeft niet extra te bouwen want op die ruimte staat al een woning.

Denk ook na over andere (creatieve)vormen van wonen, zoals een pre-mantelzorgwoning.

Het doel is dat de toekomstige zorgvrager in de eigen vertrouwde omgeving kan blijven wonen.

Ook hiervoor dienen wij een motie in!

DUURZAAMHEID

Voorzitter

Duurzaamheid loont!

Investeringen verdienen zichzelf terug en duurzaam gedrag bespaart geld. Het is belangrijk dat de maatregelen die wij nemen en stimuleren ook terecht komen bij de mensen die het nodig hebben. Mensen met een laag inkomen kunnen meestal niet investeren. Mensen in een sociale huurwoningen hebben maar een beperkte inbreng in hun woonsituatie.

We moeten als gemeente achter de deur zien te komen bij de mensen die het niet kunnen betalen, of die niet op de hoogte zijn van de mogelijke besparingen. Help mensen die het nodig hebben en doe moeite om deze mensen te bereiken!

Geef ook meer ruchtbaarheid aan de voorzieningenwijzer, Kijk samen met een adviseur naar de mogelijkheden die deze voorzieningenwijzer biedt. Dit kan net het verschil maken tussen meedoen en tekortkomen

Ben creatief in oplossingen en behoud de regie in de energietransitie. Dat vraagt om investeringen, ook vanuit de gemeente Cranendonck zelf!

POLARISATIE

Voorzitter

Het is al vaker gezegd.

Er is een ontwikkeling van polarisatie zichtbaar in de samenleving.

Wat ik vooral online en op TV zie en hoor zijn uitersten. Dat snap ik ook wel.

Luister naar de zachte stemmen, het stille midden dat open staat voor een constructieve dialoog hoor of zie je zelden.

Belangrijk in de strijd tegen polarisatie is uitleggen waarom we iets doen en hoe we dat doen.

We willen de discussie op inhoud voeren.

We moeten hierbij scherp blijven op die inhoud en het woordgebruik en elkaar hierop aanspreken als we hierin te ver gaan.

We moeten onze democratie koesteren en hier zuinig op zijn. Wij moeten hierin het goede voorbeeld geven.

Wij zijn van mening dat onze communicatie begrijpelijker kan om op die manier ook de mensen te bereiken die wellicht niet zo taalvaardig zijn en moeilijk begrijpen wat we zeggen.

Ga gesprekken aan met onze inwoners over opvanglocatie COA, zoals toegezegd tijdens het bespreken van de begroting 2023. Op die manier kunnen wij naar onze mening ook de afstand tussen inwoners en overheid verkleinen.

Voorzitter, Raads- en Commissieleden,

Tot slot, een bemoedigend woord richting de organisatie. Er worden stappen gezet om de dienstverlening te verbeteren dit horen wij ook terug van onze inwoners. Echter, we horen ook dat het piept en kraakt op diverse afdelingen in dit huis. Gelukkig wordt er nu bij de gemeenteraad aangeklopt met de vraag naar extra ondersteuning. Wat we vooral niet willen is een grote uitstroom of uitval als gevolg van ziekte omdat de werkdruk te hoog is. Als raad hebben wij ambities en die moeten we in samenwerking met de ambtenaren uitvoeren.

Wij vragen iets van jullie, dan is proportionele versterking gepast.

Dank u voor uw aandacht

Een belangrijke ambitie binnen de gemeente Cranendonck is het beter betrekken van inwoners bij de gemeentelijke politiek. Een proces dat van onderop, vanuit de inwoners zelf opgebouwd moest worden. Een combinatie van bestaande dorpsplatforms en nieuwe initiatieven hebben zich over deze omvangrijke opgave gebogen. Met resultaat! De eerste dorpsvisies komen al binnenstromen!

Tegelijkertijd staan ‘ de oude ‘ instrumenten ook tot beschikking van de inwoners. Zoals het inwonersvoorstel, waarbij inwoners een voorstel kunnen agenderen bij de commissievergadering. Dát gebeurde bij de Commissievergadering van 12 september: Stichting Burgemeester van Houtstraat had voldoende handtekeningen verzameld om een bewonersvoorstel in te dienen dat kortweg inhield: 1) tref maatregelen op de Burgemeester van Houtstraat om de situatie verkeersveiliger te maken 2) wacht zolang met de maatregelen op de Tijdelijke Randweg-Zuid( TRZ ).

Het advies van de Commissievergadering: Agendeer het inwonersvoorstel niet zolang het proces rondom de maatregelen voor de TRZ nog loopt. Onvoorstelbaar dat het harde werk van inwoners (én stichting) op die manier aan de kant wordt geschoven. Ook wanneer man negatief staat tegenover het inwonersvoorstel zoals het er nu ligt, zou het wél inhoudelijke behandeling tijdens een raadsvergadering verdienen.

Maar het is nog niet te laat. De oproep van Pro6 aan de andere partijen moet dan ook duidelijk zijn: Doe recht aan de ambitie van deze gemeenteraad om inwoners beter te betrekken bij de gemeentelijke politiek! Agendeer het voorstel dus alsnog: de gemeenteraad kan dan besluiten om het aan te passen, aan te houden tot een later moment of het gemotiveerd af te wijzen. Dat doet meer recht aan de inzet van inwoners dan het helemaal niet te agenderen!

Vaste prik voordat de gemeentelijke politiek ‘op vakantie gaat’ is de behandeling van de Kadernota. In de Kadernota geeft de gemeenteraad de uitgangspunten en de kaders aan het college voor het opstellen van de begroting. Kortgezegd: Kost je project geld dan kun je er beter alvast op voorsorteren dat het ook in de Kadernota terugkomt.

De kadernota 2024 ziet er alleen anders uit dan haar voorgangers. Het college heeft gekozen voor een meer strategisch , jaar overstijgend document. Het gevolg: de Kadernota 2024 bevat nog maar weinig kaders.

Pro6 heeft zijn best gedaan om alsnog kaders en zwaartepunten mee te geven.

Neem kortetermijnmaatregelen op de N611, Tijdelijke Randweg Zuid en Dorplein;

Maak van biodiversiteit een speerpunt in het buitengebied én in de centra van onze kernen;

Weer grootschalige, overlast gevende en vervuilende industrie in Cranendonck;

Zet in op het opwekken van duurzame energie;

Maak cultuur toegankelijk voor alle Cranendonckers.

Pro6 pleit voor het verankeren van een regeling die het mogelijk maakt voor mensen met een laag inkomen om deel te nemen aan culturele activiteiten. Helaas is het niet voor iedereen mogelijk om deel te nemen aan culturele activiteiten( tentoonstellingen, theater, cabaret etc.), terwijl cultuur het bindmiddel is van onze maatschappij! De deadline van de Kadernota was nier gehaald, maar de burgemeester heeft toegezegd dat de motie uitgevoerd wordt en de terugkoppeling KW3 2023 volgt.

Verder pleit Pro6 voor het doorzetten van het opwekken van duurzame energie in Cranendonck. Het college stelt dat er geen energieopwekking projecten zijn voorzien, omdat de situatie op het elektriciteitsnet dat niet toe laat. Op die manier gaan we onze duurzaamheidsdoelen niet halen. Meer zelfvoorzienend, meer energieneutraal en minder afhankelijk van fossiele brandstoffen! Pro6 roept daarom op om in te zetten op energieprojecten die weinig of geen beslag leggen op het elektriciteitsnet, zoals het local-to-local energie opwekken en energie leveren. De urgentie over duurzame energie werd weliswaar gedeeld door het college, maar er moest tóch maar gewacht worden op nieuw beleid. In de tussentijd komen creatieve oplossingen voor het realiseren van duurzame energieopwekking weer in de ijskast te liggen. Ergens tussen de ijsco’s en de duurzaamheidsambities vermoed ik zo.

Wederom mocht de gemeenteraad zich buigen over een aantal interessante agendapunten, dat bleek ook aan de voorafgaande commissiebehandeling die gesplitst moest worden over twee avonden. Voor beide avonden gold; Avondvullend programma!

Belangrijke onderwerpen lopen al snel on de minuten. Het Integraal Huisvestingsplan werd besproken, waarbij in het bijzonder het perspectief voor een nieuwe school tussen Budel-Schoot en Budel-Dorplein werd besproken. Verder kwam het BRAVO ter sprake. De prognose voor de aantallen middelbare scholieren is zo groot dat er rap voorzien moet worden in tijdelijke huisvesting, waarbij het langetermijnperspectief uiteraard nier mag ontbreken.

Over de situatie betreffende de toekomstige huisvesting van de basisscholen in Schoot en Dorplein werd met meer ernst en urgentie gesproken. Tijdens de Raadsvergadering stemde het somber, zeker nadat iedereen kennis kon nemen van een intern ambtelijk verslag met de provincie van 1 december 2022: ‘De provincie geeft als tip de samenvoeging op de locatie in Schoot een jaar aan te kijken en te monitoren wat er gebeurt.’ Op een dergelijke afwachtende houding van de provincie, zit Pro6 niet te wachten.

De oproep van Pro6 is duidelijk: Het toekomstbeeld voor een nieuw schoolgebouw is nog onzeker door de houding van de provincie. Het is enorm belangrijk voor de leefbaarheid van Schoot en Dorplein dat er snel weer een goede, levensvatbare schoolvoorziening komt te staan. Maak haast met formaliteiten, en ben ook creatief in de uitvoering. Snelle bouw door innovatieve inzet van bijvoorbeeld houtskeletbouw kan voor dit dossier de noodzakelijke tijdswinst opleveren, waarmee het tijdspad realisatie in 2026 haalbaar moet blijven. 2026 is het zo!

Actualisatie Woonvisie:

Twee onderwerpen zijn uitvoerig besproken. De streefpercentages van het sociale deel en het eventueel invoeren van een zelfbewoningsplicht. De streefpercentages zijn geamendeerd: Het college beoogd een verdeling van 10% sociale koop en 30% sociale huur. Ondanks de inspanningen van Pro6, CrA en CDA, hebben Elan en VVD er ‘hun’ amendement doorheen gekregen. Dat was overigens alleen mogelijk door de afwezigheid van één raadslid bij zowel CDA als CrA. Een ongelukkig toeval en de realisatie dat bij ‘gewone’ verhoudingen het amendement van Pro6, CrA en CDA de eindstreep gehaald had. Enfin, de conclusie is dat de streefpercentages zijn vastgesteld op 20% sociale koop en 20% sociale huur.

Het onderwerp van een eventuele zelfbewoningsplicht werd aangedragen door Pro6 zelf. Sinds 1 januari 2022 bestaat er de mogelijkheid om een woningkoper de verplichting op te leggen om zelf in de woning te wonen, in plaats van deze woning te verhuren of leeg te laten staan. Er is in de gemeente Cranendonck een groot tekort aan betaalbare woningen (en woningen tot de HHG-grens van € 405k). Pro6 vindt dat woningen er zijn om te bewonen, en niet om geld aan te verdienen. Voor ons geldt dat iedere woning telt. Afwachten op verder landelijk beleid zit er voor niet in. Nu proactief handelen  betekent dat verkochte woningen vanaf morgen al door de kopers zelf bewoond moeten worden, en garandeert dat wij grote beleggers in de toekomst ook buiten onze gemeenten houden!

Voldoende medestanders voor onze visie konden wij in de raadszaal niet vinden ( Stemmen voor: Pro6(1), CDA(4); Stemmen tegen: ELAN(7), CrA(2), VVD(2), Lijst Kraaijvanger(1)). Water bij de wijn om een zelfbewoningsplicht alleen in te stellen voor nieuwbouwwoningen kon ook andere fracties niet verleiden.

De ambitie van Pro6 om beleggers op de Cranendonckse woningmarkt te weren, sneuvelt daarmee. Is uw droomwoning( tot en met de prijsklasse van €405k) voor uw neus weggekocht door een belegger die hieruit een slaatje wil slaan? U kunt uw dankwoord richten aan ELAN, Cranendonck Actief en de VVD: Uw problemen waren niet omvangrijk of urgent genoeg. Helaas!

Wil jij altijd op de hoogte blijven van de meest recente ontwikkelingen? Dat kan via onze sociale media!

Met vriendelijke groet,

Fractie & bestuur Pro6

Gemeentelijke politiek; Bij vlagen saai ,maar ook zinvol .In het kort ging het tijdens de raadsvergadering over enkele ruimtelijke ordeningsstukken( alle drie ten behoeve van het realiseren van woningen), het integraal veiligheidsplan, de begroting GRSA en de motie ‘primaire levensbehoefte’.

Het leeuwendeel van de agenda spreekt dan ook niet tot de verbeelding. Dat doet natuurlijk niets af aan het feit dat de raadsvoorstellen op orde moeten zijn. Twee ruimtelijke ordeningsstukken konden door als hamerstuk( lees zonder: op of- of aanmerkingen vanuit de raad). Het formele verzoek over De Branten 2 en 4 te Soerendonk bleef op de agenda staan door Pro6. Het raadsvoorstel voldeed niet aan de toezeggingen die wethouder Boonen in het verleden had gemaakt. Aan de verhoudingen tussen de Raad en het College moet natuurlijk altijd gewerkt worden. Onderdeel daarvan is elkaar aanspreken op gemaakte afspraken. Toezeggingen van het College behoren daar ook toe. Gelukkig is en blijft er in Cranendonck de ruimte om elkaar hierop aan te spreken en zelfs af en toe een foutje te maken. Het ingediende amendement van Pro6 trok het raadsvoorstel weer recht, waarna het unaniem aangenomen werd.

Het vaststellen van het Integraal Veiligheidsplan is een wettelijke verplichting. Bijzonderheid uit het stuk is dat de gemeente Cranendonck helaas niet goed uit de verf komt wanneer de cijfers over de criminaliteit afgezet worden tegen de ‘gemiddelde’ Nederlandse gemeente. De plannen van het College konden op steun rekenen vanuit de Raad. Raadsvoorstel aangenomen

De Gemeentelijke regeling Samenwerking A2 gemeenten( GRSA2) heeft extra geld nodig. Het college heeft hier begrip voor in haar zienswijze. Pro6 6 is kritisch: De Stip op de Horizon blijft maar op de horizon. We moeten nu aan de slag in plaats van naar de toekomst te kijken. Met frisse tegenzin wordt het raadsvoorstel toch aangenomen.De GRSA2 moddert door, maar zelfstandig alle functies uitvoeren lijkt ook geen reële optie.

De motie ‘Primaire levensbehoefte’ wordt tijdens de raadsvergadering ingediend door Cranendonck Actief, Lijst Kraaijvanger en Pro6. Het Raadsvoorstel vanuit het College ‘Plan aanpak bestaanszekerheid’ is doorgeschoven naar de volgende raadsvergadering. Pro6 wil dat er nu al proactief gehandeld word. Er moet sneller, concreet gehandeld worden om armoede tegen te gaan en gezondheid op scholen te bevorderen. VVD steggelde ( en profileren ) nog op de overwegingen die ten grondslag liggen aan het volgende: Meer boterhammenbars op basisscholen en meer menstruatie uitgiftepunten. Na kort overleg in de ‘ achterkamertjes’ haalt de motie het ongeschonden.

Raadslid Bart Kraaijvanger van Pro6 verlaat per direct zijn partij en gaat zijn raadslidmaatschap op een andere manier invullen.

De verwachtingen en de ambities van Bart en de Pro6 fractie kwamen niet overeen. Hij wil, vanuit een onafhankelijke positie als raadslid, zich meer gaan richten op het betrekken van inwoners buiten de raad.

Bart is van mening dat er meer impact gemaakt kan worden buiten de raad dan van binnenuit. Als onafhankelijk raadslid kan hij nog steeds gebruik maken van de instrumenten van de raad en behoudt hij de informatievoorziening die bij het raadslidmaatschap behoort.

Pro6 benadrukt het belang van het betrekken van burgers bij de gemeentelijke politiek. Het stimuleren hiervan blijft voor Pro6 een belangrijke prioriteit. Pro6 betreurt de keuze van Bart om zich af te splitsen van Pro6 en zelfstandig verder te gaan. In de visie van Pro6 betekent een verantwoordelijke invulling van het raadslidmaatschap dat een raadslid zich in zet op alle gemeentelijke thema’s (Wonen & Leven, Economie & Ondernemen, Recreatie & Toerisme, Sociaal Domein, Bestuur), en hierop vooruitgang te boeken in lijn met onze kernwaarden. Het betrekken van burgers bij politiek, burgerparticipatie en inwonersinitiatieven zijn daar onderdeel van.

Pro6 blijft zich inzetten voor een vernieuwend, sociaal en duurzaam Cranendonck binnen al deze thema’s. Pro6 betreurt dat wij dit in de toekomst met één raadslid in de gemeenteraad moeten doen in plaats van twee raadsleden. Anja van de Burgt-Briels blijft zich als raadslid van Pro6 inzetten in de gemeenteraad voor onze kernwaarden.

Pro6 wenst Bart veel succes met de toekomstige invulling van zijn raadslidmaatschap. Wij hopen dat deze invulling recht doet aan het vertrouwen dat de kiezers in Cranendonck in hem hebben gesteld en aan de inzet van de vrijwilligers van Pro6 die hem tot op heden hebben ondersteund.

Een weergave van onze algemene beschouwing die we hebben gegeven op het begrotingsvoorstel van het college voor 2023:

We zijn begonnen aan een nieuwe bestuursperiode, de verkiezingen zijn geweest. Met vele beloften en slechts 1 thema dat de verkiezingen domineerde, met het resultaat dat bekend is. Er staan nieuwe partijen aan het roer. We merken dat dit tot heden moeizaam op gang komt. Op het bekende verkiezingsthema zien we weinig vooruitgang (of eerder achteruitgang?), ondanks het harde roepen van een tweetal partijen die nu in de coalitie zitten. Ook vanuit het college zien we dat belangrijke dossiers het afgelopen half jaar nog niet of nauwelijks zijn aangeraakt en raadsvoorstellen die we ontvangen kunnen beter. Laten we hopen dat deze diesel de komende periode verandert in een elektrische auto die wat sneller accelereert.

Desalniettemin zien we een begroting waar wij best blij van worden. Cranendonck heeft weer geld, en dat is in het verleden wel eens anders geweest. Voor nu is het daarom terecht dat onze inwoners komend jaar niet met een lastenverhoging vanuit de OZB geconfronteerd gaan worden, een kleine pleister op de wond van de hoge inflatie die er is. We zien een verdubbeling van het duurzaamheidsbudget, hier hebben we als Pro6 voor gepleit en dit is hoog nodig gezien de opgaven waar we voor staan. We lezen ambitie op het gebied van cultuur, toerisme en recreatie, er gaat geïnvesteerd worden in fietspaden, in onze cultuurpodia en er is een doordacht toeristisch plan beloofd: laten we doorpakken op het potentieel dat Cranendonck bezit, en dit goed benutten. Dit gaat ten goede komen van de leefbaarheid, economie en werkgelegenheid.

En, we zien dat er geïnvesteerd gaat worden in de organisatie en de dienstverlening naar onze inwoners toe. Ondanks dat veel Cranendonckers hier met enig cynisme naar kijken – men heeft teveel negatieve ervaringen meegemaakt – hebben wij vertrouwen in de gemeentesecretaris, die aan het roer staat van de organisatie, en de portefeuillehouder hierin. Wij zullen de ontwikkelingen kritisch volgen en verwachten volgend jaar resultaat van deze investeringen te gaan zien: burgers en bedrijven die beter geholpen gaan worden. Gerelateerd hieraan hopen wij ook dat het college haar toezegging uit de Cultuurkoers nakomt, waarin zij aangeeft dat zij evenementen gaat begeleiden bij de vergunningaanvraag ervan. Want dat hoort ook bij dienstverlening: verbetering op evenementenvlak is hoognodig getuige de vele opmerkingen hierover van verenigingen en initiatieven.

Tot zover het halfvolle glas rond de begroting, want dat is het. Of de andere helft ook gevuld gaat worden hopen wij komend jaar te zien. Ik heb de algemene beschouwingen van de partijen van vorig jaar er eens bij gepakt, en kom helaas tot de conclusie dat er weinig vooruitgang is geboekt op de dingen die de partijen daarin benoemden. Verkeersknelpunten, fietsbrug, wonen, gemeenschapshuizen, de basisscholen in Schoot en Dorplein.. ze kwamen allemaal voorbij in 2021, maar op al deze dossiers lijkt er nauwelijks iets veranderd. Het gaat te traag, het gaat teveel ‘des overheids’. Gelukkig kunnen Elan, VVD en CA! nu laten zien wat ze hierin waard zijn. Want dat we snel woningbouw, al is het maar op korte termijn tijdelijke woonvormen willen zien, dat staat buiten kijf. En dat we duidelijkheid willen voor Gastel en Dorplein rond hun gemeenschapshuizen, alsmede snel de aannemersbus die voorrijdt bij de Smeltkroes in Maarheeze, dat hebben we al meermalen benoemd. We hebben onze gemeenschapshuizen benoemd als basisvoorziening voor ieder dorp, laten we hier ook naar handelen en de benodigde middelen voor reserveren. Het is tijd voor actie op deze vlakken. Vandaar dat we op beide onderwerpen, woningbouw en de gemeenschapshuizen, met een motie en amendement zullen komen. En waar we de actie al hadden willen zien is in Dorplein en Schoot: duidelijkheid rond de basisscholen aldaar. Wat gaan we wanneer doen, komt er een nieuwe school op 1 plek? We lezen er niets over in de begroting helaas, en de mededeling van wethouder Lemmen over het stopzetten van het nieuwe Integraal Huisvestings Plan voor onze schoollocaties is zeer zorgelijk. Wij verwachten in 2023 meer daadkracht op deze belangrijke dossiers, en zullen de coalitie hier van harte in steunen als men daarin slaagt.

Waar we de begroting in te kort vinden schieten is op sociaal gebied en op duurzaamheidsvlak. Twee onderwerpen die elkaar in toenemende mate raken. We moeten meer investeren in duurzaamheid. Een verdubbeling van de middelen hierop is mooi, maar van 2% naar 3% van het totale budget binnen Wonen & Leven is eigenlijk nog niets. Onbegrijpelijk dat de andere partijen hier niet of nauwelijks over reppen, gezien wat we om ons heen zien gebeuren. We trekken slechts 4 ton uit op een totaal van 13 miljoen euro in dit programma. Hoe belangrijk vinden we dit? Hoe serieus nemen we de opgaven waar we voor staan? Gaan we niet harder verduurzamen, dan gaan we met meer problemen geconfronteerd worden. De toeslagen van dit moment zijn slechts lapmiddelen, er moet structureel geïnvesteerd worden om ervoor te zorgen dat we niet afglijden. Want de situatie waar we nu mee te maken hebben is niet tijdelijk. Hoosbuien, droge,hete zomers, 24 graden bij het ingaan van de wintertijd, het wordt ‘het nieuwe normaal’. En als we niet oppassen wordt ook de armoede en eenzaamheid in ons land het nieuwe normaal . Want de brug van duurzaamheid naar sociaal domein is maar een kleine brug. Energiearmoede is een term waar een jaar geleden nog nauwelijks iemand van had gehoord. Dit komt bovenop de covidpandemie waar we langzaam uit aan het kruipen zijn. Armoede en eenzaamheid nemen toe. Deze ellende vindt helaas voornamelijk plaats achter de voordeur. We moeten in Nederland weer toe naar schoolontbijten, de voedselbank is in ieder dorp terug – daar waar het geld, de bank, uit ieder dorp verdwenen is – en we zien uitgiftepunten ontstaan voor gratis menstruatieproducten. Ja, dit is Nederland. En ja, dit is ook Cranendonck. Waarom lezen we hier in de begroting zo weinig over terug? Wat gaan wij in Cranendonck doen om deze stille ramp, die zich achter vele voordeuren afspeelt, aan te pakken?

Wij willen een intensivering van de aanpak op preventie en een intensivering op het bereiken van de mensen die we nu niet bereiken, maar wel iedere dag in armoede en/of eenzaamheid zitten. Dat vraagt een andere aanpak dan we nu doen, dat vraagt een andere inzet. Dat vraagt ook om te kijken naar mogelijkheden zoals het eerder genoemde uitgiftepunt voor menstruatiemiddelen, het instellen van een cultuurbudget voor mensen die een avondje theater of een muziekles niet kunnen betalen, en het vraagt het extra bijspringen voor mensen met schulden of dreigende schulden. Want die 38.000 euro extra bijzondere bijstand klinkt leuk maar met ruim 400 bijstandsgerechtigden op dit moment, zonder de stijging die er hoe dan ook aan zit te komen, komt dit neer op 95 euro per jaar per gerechtigde. Dat is geen hulp, helaas, hoe goed bedoeld ook. In het persbericht vanuit het college voorafgaand aan de begroting doet zij voorkomen alsof onze onderkant van de samenleving niets te vrezen heeft – we lezen dit ook uit de algemene beschouwingen van onze grootste partij ELAN in het HAC – wij vragen ons ten zeerste af waar zowel het college als ELAN dit op baseert. Want – een exemplarisch voorbeeld – als puntje bij paaltje komt blijkt dat een inwoner van onze gemeente naar de rechter moet stappen om een traplift af te dwingen. Dit kan niet; wanneer je zoiets tot aan de rechter laat oplopen zegt dat iets over de huidige bestuurscultuur en de wijze waarop je er voor deze groep inwoners bent, of eigenlijk dus niet bent. Dit moet anders!

Goed, er ligt een begroting met potentie, maar er missen essentiële zaken. En er mist daadkracht. Wij rekenen er op dit volgend jaar wel te gaan zien, op de basisscholen, op de gemeenschapshuizen, in woningbouw. En op een exponentiële groei van inzet op duurzaamheid en zorg voor onze mensen, specifiek die gebukt gaan onder de problemen van deze tijd. Daarom komen wij met een aantal moties en amendementen:

wij willen de komende jaren geld gereserveerd zien voor de duurzaamheidsopgaven, in de vorm van een sterkere duurzaamheidsreserve

wij vragen meer inzet voor de groep die het op dit moment het hardste nodig heeft, zodat armoede en eenzaamheid bestreden kunnen worden. Tevens vragen wij het college te komen met een plan van aanpak zodat ook die inwoners bereikt worden waarbij dit leed vooral achter de voordeur plaatsvindt, en welke we nu niet in beeld hebben

wij roepen het college op om cultuur voor iedereen in Cranendonck bereikbaar te maken, ook voor hen met een kleine portemonnee voor wie dit financieel nu niet mogelijk is

we willen dat er middelen begroot worden voor onze gemeenschapshuizen, specifiek voor de Smeltkroes, de Schakel en de Schaapskooi, zodat zij voort kunnen

en, last but not least: wij vragen het college om inzichtelijk te maken waar tijdelijke woonruimte gerealiseerd kan worden, in de vorm van beschikbare vrije gronden en leegstaande panden, zodat er binnen 2 jaar flexibele woonruimte komt voor Cranendonckers die hier willen (blijven) wonen.

Wat niet in een motie of een amendement te vatten is, is de menselijke maat. Het uit de ivoren toren klimmen en op een andere golflengte werken, namelijk op die van onze inwoners. Daarom nogmaals de nadruk hierop, wij zullen hiervoor blijven pleiten. Wij hopen dat het college onze woorden ter harte neemt en ze beschouwt als een constructieve bijdrage tot een beter plaatje voor de toekomst, in het belang van onze inwoners. Het is tijd voor het nieuwe college om haar woorden om te zetten in daden!

De financiële positie bij aanvang van deze nieuwe raadsperiode is goed. De begroting voor 2023 is gemaakt in een onzekere tijd. Hoge inflatiecijfers en een dreigende escalatie van de oorlog in de Oekraïne. In de begroting wordt o.a. het tarief OZB en de afvalstoffenheffing niet verhoogd. Er wordt extra budget vrijgemaakt voor bijzondere bijstand. Drie grote plannen welke de komende jaren miljoenen gaan kosten zijn nog niet verwerkt in de begroting: sportaccommodaties, onderwijshuisvesting en verduurzaming van gemeentelijke gebouwen. Wat willen wij veel beter terugzien: 1.Meer woningen. In alle dorpen, voor alle doelgroepen, voor de middellange en korte termijn. Inzetten op flex-wonen waardoor binnen een jaar veel Cranendonckers een plek kunnen vinden. 2.Totaalplaatje verkeer. We vragen al jaren om een compleet verkeersplaatje. Helaas gebeurt er tot op heden nog te veel op postzegelniveau. Er moet tempo gemaakt worden. 3.Onderwijs. Het college moet vaart gaan zetten met de visie onderwijs. In Dorplein en Schoot wil men inmiddels wel weten waar men aan toe is. Het college moet hier de regie nemen en zorgen dat er ook in de toekomst basisonderwijs voor beide kernen mogelijk is. 4.Vereningen. Veel (sport)verenigingen en exploitanten van sportlocaties kampen met hoge kosten door de stijgende energieprijzen. Hierdoor dreigt het verenigingsleven onbetaalbaar te worden. Verenigingen moeten gecompenseerd worden. 5.Gemeenschapshuizen. De Smeltkroes in Maarheeze moet open blijven en er moet duidelijkheid komen in 2023 voor Gastel en Dorplein.

SCHRIFTELIJKE VRAGEN INGEVOLGE ARTIKEL 38- REGLEMENT VAN ORDE. Datum: 26 oktober 2022 Vragensteller: CDA Cranendonck Aan: het college en poho Hennie Driessen Betreft: RIB dd. 2 september 2022 inzake uitvoering besluit Raad dd 8 maart 2022 Geacht college en poho Hennie Driessen, In voornoemde RIB informeert u onder 1, dat de eerste evaluatiemogelijkheid in 2026 is. Pas dan kunt u nieuwe afspraken maken met het COA. In de Bestuursovereenkomst (BOVK) staan o.a. de volgende artikelen: BESTUURSOVEREENKOMST De Nassau Diets kazerne wordt een opvangcentrum inclusief aanmeldstraat.In aanmerking nemend: Aan te gaan voor 10 jaar met verlenging van 5 jaar. Artikel 3: COA spant zich in om overlast voor de omgeving zoveel mogelijk te beperken Artikel 8: Er is een omwonenden overleg en ook de inwoners worden geïnformeerd Artikel 9: ambtelijk is er 2 wekelijks overleg met het COA; bestuurlijk jaarlijks een evaluatie Artikel 10: duur 10 jaar met mogelijk verlenging met 5 jaar. Artikel 10.6: Gemeente kan opzeggen als COA tekort schied; wel eerst in overleg gaan om problemen op te lossen. Artikel 12: COA is verantwoordelijk voor verbouwing vd opvanglocatie Artikel 13: Men zal dagbestedingsactiviteiten aanbieden aan de bewoners Artikel 15: afspraken over een mogelijk herontwikkeling van de locatie worden in een Samenwerkingsovk opgenomen. CONCLUSIE: EINDDATUM BOVK IS 8-2-2028 MET MOGELIJK EEN VERLENGING MET 5 JAAR. VRAAG: Vindt U cq. het college dat is voldaan aan de artikelen 3, 8, 9, 10, 12, 13 ? Zo nee, is dan het COA niet tekort geschoten? En is dit dan geen aanleiding om NU met het COA in gesprek te gaan om de kaders van de overeenkomst te wijzigen? Zeker nu de tijdelijke ontheffing vervalt per 1-7-2024? Deze vragen zijn relevant, omdat de BOVK leidend is. Daarnaast is er een Samenwerkingsovereenkomst: SAMENWERKINGSOVEREENKOMST Overwegende onder punt 4: de BOVK is aangegaan voor 10 jaar met mogelijke 5 jaarlijkse verlenging ( dit staat niet in de BOVK!) Het COA wil de locatie gebruiken als een G(emeenschappelijke) V(reemdelingen) L(ocatie). COA gaat onderzoeken naar de haalbaarheid om tot een GVL te komen. Artikel 3.2: na 8-2-02028 telkens met aansluitende perioden van 5 jaar verlengen; In 2026 vindt een formele evaluatie plaats. Artikel 3.5: COA kan alle categorieen asielzoekers onderbrengen Artikel 7.1: Het college doet er alles aan om het bestemmingsplan te herzien tbv de Herontwikkeling door COA. Artikel 7.4: Als Gemeente voornemens is haar beleid te wijzigen en dit invloed heeft op de Herontwikkeling, dan gaat de Gemeente tijdig in overleg met COA Artikel 9.6: opzegging van de BOVK leidt tot eindigen van de SOVK VRAAG: Gelet op artikel 7.1 en artikel 7.4 is dit dan geen reden om NU met het COA hierover te praten? Door het Raadsbesluit van 8 maart 2022 is het beleid immers gewijzigd. (geammendeerd door CDA Cranendonck) In voornoemde RIB onder 3 doet u verslag van uw besprek met Defensie. Het Nassau Dietz terrein is enkel te gebruiken voor een AZC of voor Defensie doeleinden. Het in overleg gaan met de inwoners over een bestemming behelst dan enkel de vragen: Kan er een grootschalige opvang van asielzoekers blijven op het ND terrein? Kan er een kleinschaliger centrum komen voor opvang van asielzoekers op het terrein? Kan er geen opvangcentrum voor asielzoekers komen op het terrein? VRAAG: Bent u het eens met deze vraagstellingen?

Verslag ‘Onderons’ in Maarheeze. Onder het motto van ‘onderons’ gaan wij als CDA Cranendonck alle kernen van onze gemeente af, om zo direct in contact te komen met de inwoners. Aan de hand van thema’s proberen we zo de wens en behoefte van de diverse dorpen te achterhalen, om er vervolgens met de fractie mee aan de slag te gaan. Van elke bijeenkomst komt een verslag, en is vervolgens via diverse kanalen terug te lezen. De eerste ‘onderons’ heeft inmiddels plaatsgevonden op donderdag 1 september ’22, bij ‘Ons Lieske’ in Maarheeze. Er waren een vijftal thema’s die centraal stonden, KERMISSEN-SMELTKROES-WONINGBOUW-SPEELTUINEN/CENTRUM-AZC.