Poliflw

Afgelopen oktober maakte het college bekend dat het beheer van de binnensportaccommodaties in Lingewaard gaat veranderen. De contracten met de beheerders worden opgezegd, nieuwe worden op dit moment opgesteld. Het college hoopt daarmee een aantal problemen op te lossen, maar het is maar helemaal de vraag of dat lukt. Wie goed kijkt, ziet namelijk dat alles bij het oude blijft.

‘In oktober reageerde Lingewaard Sport al tijdens de Politieke Avond op de plannen, toen zijn we gaan uitzoeken wat er nu eigenlijk aan de hand is’, zegt Inge Sloot, raadslid van GroenLinks. ‘Wat bleek: er was een Adviescommissie ingesteld en samen met Lingewaard Sport werden er plannen gemaakt. Er zou een stichting moeten komen voor de binnensport in Lingewaard, die stichting zou de sporthallen in Huissen, Gendt en Bemmel gaan beheren. Verenigingen hebben dan één aanspreekpunt en kunnen meepraten over de verdeling van de schaarse ruimte.’

Het college zette echter een streep door dat advies en besloot de contracten met de huidige beheerders opnieuw te gaan vormgeven. Waarom bleef lang onduidelijk, ook een serie schriftelijke vrage van GroenLinks den Partij van de Arbeid bracht niet echt duidelijkheid. Het college stelde dat de ‘lokale binding’ van de bestaande beheerders de doorslag gaf. De argumenten uit het Adviesrapport deden er blijkbaar niet meer toe. Dat het rapport de volle steun had van Lingewaard Sport ook niet.

‘Inmiddels is het er allemaal niet beter op geworden’, zegt PvdA-fractievoorzitter Maarten van den Bos. ‘Lingewaard Sport schreef in december direct een brief aan het college met daarin tal van zorgen en aandachtspunten vanuit verenigingen. Zo wil het college het beheer van de sporthallen middenin het sportseizoen omgooien. Bij verenigingen zijn er bovendien veel vragen, veel zorgen. Als je dan de reactie van het college leest, die bovendien drie maanden op zich liet wachten, dan val je van de ene verbazing in de andere. Zelden een brief gelezen waarin de oprechte zorgen van betrokken mensen zo weinig serieus genomen worden’.

PvdA en GroenLinks stellen daarom opnieuw vragen. Hoe gaat het college ervoor zorgen dat de problemen van verenigingen worden opgelost? En hoe staat het eigenlijk met de beloftes die keer na keer gedaan zijn aan de binnensport? Wanneer gaan we aan de slag met vernieuwing van onze accommodaties? Verenigingen verwachten actie, Lingewaard Sport verwacht actie, PvdA en GroenLinks verwachten actie. Niet voor niets nam de Raad afgelopen december unaniem een motie aan met als titel ‘aan de bak voor de binnensport’. Het is tijd dat het college aan het werk gaat, onze verenigingen verdienen beter.

Het bericht PvdA en GroenLinks stellen opnieuw vragen over de binnensport. verscheen eerst op PvdA Lingewaard.

NB: gesproken woord geldt, deze tekst is louter bedoeld als achtergrond ten behoeve van publicatie. 

Mevrouw de voorzitter, 

Zoals op de Politieke Avond al aangegeven zijn de financiële vooruitzichten voor gemeenten dit jaar niet direct rooskleurig. En ja, de septembercirculaire laat wel wat meer ruimte zien, maar het is afwachten of beloftes daarin voor komende jaren ook echt waargemaakt worden. En ja, we hebben als gemeente een prima weerstandsratio, maar wat als we in 2020 opnieuw te maken krijgen met forse tekorten? Dan kan het zo maar zijn dat we daar volgend jaar wat andere getallen zien staan. Mede daarom, voorzitter, moeten we zorgvuldig omgaan met de reserves die we hebben. Daarom verwachten we van het college bij de Kadernota 2021 een aantal scenario’s voor de inzet van de reserve die we opgebouwd hebben met inkomsten uit Precario. Hiervoor dienen we een motie in.

Daarbij komt dat onze inwoners een relatief fors bedrag bijdragen. De lokale lastendruk is – niet tegenstaande de campagneretoriek van een aantal, toevalligerwijze nu in de coalitie vertegenwoordigde, partijen – hoog in Lingewaard. Dat is op zichzelf niet zo erg, zolang de sterkste schouders de zwaarste lasten blijven dragen, we een fatsoenlijke kwijtscheldingsregeling overeind houden en inwoners er ook echt wat voor terug zien. En juist bij dat laatste hebben we wel vraagtekens.  

—

In mijn beschouwing over de Kadernota heb ik vier thema’s de revue laten passeren: de omgevingswet, de demografische revolutie in onze gemeente (en de daarmee samenhangende aandacht voor volkshuisvesting), klimaat, energie en verduurzaming en het sociaal domein. Ik wil deze thema’s vanavond nog eens nalopen om vanuit dat perspectief naar deze begroting te kijken. 

Het onderwerp omgevingswet krijgt in de begroting niet heel veel aandacht. We zien stellig opgemerkt worden dat we bij de invoering van de Omgevingswet op 1 januari 2021 ‘Omgevingswet-proof’ zijn, maar wat wil dat eigenlijk zeggen? Voorlopig is het werken aan een omgevingsvisie in volle gang, waarbij de PvdA gepleit heeft voor wat we een waardengedreven omgevingsvisie noemen: een visie waarin we vanuit een aantal centrale, funderende waarden naar de inrichting van onze gemeente kijken. We zijn benieuwd naar de uitwerking het komende jaar. 

Voor de demografische revolutie in onze gemeente geldt helaas hetzelfde als voor de omgevingswet: er wordt relatief weinig over gezegd. In programma acht zien we de demografische druk snel oplopen tot 83 procent in 2023. Daar moeten we verder over nadenken: hoe gaan we bij een veranderende bevolkingssamenstelling een leefbare en gezonde gemeente overeind houden? Dat gaat niet vanzelf, maar vraagt veel aandacht voor bijvoorbeeld het toekomstbestendig maken van de bestaande woningvoorraad. Volkshuisvesting is meer dan bouwen alleen, voorzitter. Tegelijkertijd is bouwen wel nodig: verschillende doelgroepen vinden in onze gemeente gewoonweg geen woning meer. We zijn daarom heel benieuwd naar de startnota wonen, zodat we met elkaar in detail het gesprek kunnen voeren over de vraag hoe we deze immense uitdaging aangaan. 

Het thema klimaat, energie en verduurzaming raakt hier aan. Als we naar de nieuwe paragraaf duurzaamheid kijken vallen ons drie dingen op. De Raad is over veel tegelijk in gesprek, maar de samenhang die we zoeken komt hier niet echt tot uitdrukking. Waar willen we nu met elkaar naar toe en (vooral) hoe doen we dat? Inwoners mogen van ons scherper antwoord op die vraag verwachten. Tegelijkertijd hebben we relatief weinig cijfers: we weten op veel punten niet hoe het gaat. En dat zou wel moeten: pas als we bijvoorbeeld weten hoe het gaat met opwek- en besparing van energie weten we of we op de goede weg zijn. Vraag aan het college: wanneer kunnen we echt actuele cijfers verwachten? 

Dan in de derde plaats: de inzet van middelen via het Transitiefonds duurzaamheid. Dat hebben we vorig jaar bij de Begroting 2019 ingesteld, maar als ik de tabel reserves en voorzieningen goed lees hebben we het geld nog niet daadwerkelijk in het fonds gestopt, laat staan dat we er wat mee gedaan hebben. En dan gaan we nu een aantal fondsen bundelen en er een Transitiefonds Energie van maken. Maar wat gaan we daar dan mee doen, voorzitter? Komend jaar moet er 300.000 euro uit dat fonds komen voor de routes ‘energiebesparing’ en ‘duurzame energie opwekken’. Maar wat kopen we daarvoor? En was het nu echt de bedoeling van deze middelen om daaruit externe inhuur te betalen? Dat leek ons toch bij het instellen van het Transitiefonds niet de bedoeling, of zaten we op dat punt mis? Hoe het ook zij: duidelijkheid is nodig, en daarom dienen we op dit punt een motie in.

Dan ten slotte het sociaal domein. Dat was, is en blijft omgeven van zorgen voorzitter, zowel inhoudelijk als financieel. Zonder inhoudelijke en beleidsmatige verbeteringen (en de daarbij horende investeringen) geen betaalbaarheid op lange termijn. En, toegegeven, ook de Rijksoverheid heeft hier een verantwoordelijkheid. Helaas ziet het huidige kabinet dat anders. 

Als er bij ons in de gemeente ondertussen iets belangrijk is, dan is het wel dat we op dit punt schouder aan schouder staan om zorg en ondersteuning voor onze inwoners beter te maken. Dat lijkt nu ook te lukken: zowel afgelopen mei in het debat over de Taskforce als in juni over de Kadernota zijn unaniem moties van de PvdA aangenomen die richting geven aan het gesprek over de toekomst. Maar, voorzitter, waarom wordt dat dan vervolgens niet verwerkt in de begroting? Op dat punt een amendement. En ook waar het gaat om de verwerking van financiële afspraken vanuit de Kadernota in de begroting ging iets niet goed, voorzitter. De voorgestelde besparing van 1 miljoen euro werd geheel en al toegerekend aan de post Jeugd ZIN. Dat was niet de bedoeling, gaf het college ook al aan, en verdient het om twee redenen gecorrigeerd te worden. In de eerste plaats is een reëel budget voor jeugdzorg gewoon nodig en moeten alle kinderen in Lingewaard zeker kunnen zijn van zorg en ondersteuning als die nodig is. In de tweede plaats is een aparte post voor de voorgenomen ombuigingen nodig, vooral ook om te kunnen blijven volgen hoe het gaat. Daarom ook wat dit betreft een amendement. 

Gelukkig was voor deze amendementen bij de Politieke Avond direct veel steun, waarvoor dank. 

Voorzitter, ten slotte kom ik graag nog even terug op de vraag die ik in het begin van mijn betoog heb opgeworpen: krijgen onze inwoners eigenlijk de gemeente waar zij recht op hebben? Hoe zou het antwoord op die vraag luiden als we hem stellen aan de turners van SGS Lingewaard en hun ouders, om maar een voorbeeld te noemen? 

Juist in een tijd dat we als gemeente elke euro moeten omdraaien en we een dure plicht hebben richting onze inwoners om de goede keuzes te maken, is er volgens de Partij van de Arbeid nog wel wat af te dingen op de in de begroting gekozen richting. We missen soms nog de urgentie en ambitie waar het gaat om de omgevingswet en de demografische verschuivingen in onze gemeente. We zijn blij met de inzet op duurzaamheid, maar missen samenhang. We zijn met de wethouder sociaal domein echt bezig aan een nieuwe koers, maar verwachten wel een blijvende samenwerking over grenzen van college en Raad, oppositie en coalitie heen. Ten bate van al onze inwoners. En soms moeten we eens stevige keuzes durven maken als Raad: dus aan de rem trekken waar het gaat om een enorme investering in het verflauwen van twee haakse bochten. Op dit laatste punt het inmiddels al veelbesproken amendement met GroenLinks.

Ter afronding, voorzitter. Ons valt op dat we in de informatiepositie van de Raad wel wat slagen te maken hebben. Denk aan Next Garden, denk aan sportpark Polseweg, denk ook aan het ‘project Karstraat’. De Raad, geachte leden van het college, is niet de vijand. Samen zijn wij het gemeentebestuur, samen staan we voor onze inwoners. Ieder vanuit onze eigen rol en positie. Handel daar ook naar. Onze Raad is een bron van kennis en inzicht, met leden die vanuit een positieve grondhouding kijken naar ons college. Dat is een inzicht dat dezer dagen her en der wel wat scherper op het netvlies mag, voorzitter. 

Het bericht Reactie op de Begroting 2020 verscheen eerst op PvdA Lingewaard.

Bouwen, Bouwen, Bouwen. Het was de slogan van de coalitie die een jaar geleden aantrad. Nodig om te voorkomen dat onze gemeente verder zou vergrijzen. Nu een jaar later is de vraag gerechtvaardigd hoe het daarmee staat, met dat bouwen. In de Begroting 2019 werd een bedrag vrijgemaakt van jaarlijks 150.000 euro voor een ‘versnelling in het nieuwbouwprogramma’. In gewone mensentaal betekent dat: sneller meer huizen bouwen. Maar dat lijkt nog niet echt op te schieten. Ook dit jaar lazen we in het jaarverslag weer dat onze gemeente nog sneller vergrijst dan we verwachtten. Dat komt doordat ‘de nieuwbouw de afgelopen jaren is achtergebleven’. Die versnelling is dus nodig, zou je denken. Maar wat merken we daar dan concreet van? Weinig. Er zijn plannen voor nieuwe woningen. Meer dan 900 zullen er bijkomen de komende jaren, vertelt het college steeds weer. Maar navraag leert dat veel van die plannen nog niet verder zijn dan de tekentafel. Dat duurt dus nog wel even. Ondertussen zijn de huizen nu nodig. Wie op dit moment een woning wil huren moet onvoorstelbaar lang wachten. En een beetje betaalbaar huis kopen is heel moeilijk. In Bemmel – misschien wel de snelst vergrijzende kern van Lingewaard – staan dit moment 29 woningen te koop onder de 275.000 euro. 11 daarvan zijn al verkocht onder voorbehoud. En 275.000 euro is voor vrijwel iedere starter natuurlijk al veel te veel. Er zijn dus meer woningen nodig, maar de gemeente is afwachtend. Initiatieven van inwoners die zelf een plekje zoeken om te bouwen kwamen maar moeilijk van de grond. En mensen die op hun eigen kavel een extra woning willen neerzetten kregen de afgelopen jaren standaard nee te horen. Toen we dat, net als CDA en GroenLinks overigens, wilde veranderen sputterde het college nogal tegen. Het zou maar tot problemen leiden, als mensen extra woningen gaan bouwen. Gelukkig besloot de Raad dat we hier opnieuw over gaan nadenken, maar ook dat zal nog wel even duren. Voor meteen beginnen was geen meerderheid. Waar inwoners dus niet mogen bouwen, geeft het college wel veel ruimte aan grote ontwikkelaars. Daar moet het heil van komen. Maar voor wie bouwen zij eigenlijk? Liefst natuurlijk voor mensen met een goed gevulde portemonnee. Dat levert immers geld op. Maar wie een wat smallere beurs heeft, op zoek is naar een huurwoning of als starter de woningmarkt op gaat? Voor hem of haar is in onze gemeente weinig ruimte. Terwijl we juist hen nodig hebben. Jonge mensen, gezinnen. Doorstroming. Een levendige gemeente met een gezonde leeftijdsopbouw kan niet zonder betaalbare woningen. Willen we die ‘versnelling’ echt concreet maken zijn drie dingen nodig. Meer ruimte voor inwoners die willen bouwen. Actief grondbeleid en een duidelijk woningbouwprogramma. Zodat die huizen die nodig zijn er ook komen. En een stevig gesprek met de woningcorporaties over meer goede en betaalbare huurwoningen. Jongeren moeten in onze gemeente meer kansen krijgen, ouderen moeten kleiner kunnen gaan wonen als ze dat willen. Het motto bouwen, bouwen, bouwen is dan ook zo gek nog niet. Maar in geouwehoer kun je niet wonen. We moeten aan het werk.

Bouwen, Bouwen, Bouwen. Het was de slogan van de coalitie die een jaar geleden aantrad. Nodig om te voorkomen dat onze gemeente verder zou vergrijzen.

Nu een jaar later is de vraag gerechtvaardigd hoe het daarmee staat, met dat bouwen. In de Begroting 2019 werd een bedrag vrijgemaakt van jaarlijks 150.000 euro voor een ‘versnelling in het nieuwbouwprogramma’. In gewone mensentaal betekent dat: sneller meer huizen bouwen.

Maar dat lijkt nog niet echt op te schieten. Ook dit jaar lazen we in het jaarverslag weer dat onze gemeente nog sneller vergrijst dan we verwachtten. Dat komt doordat ‘de nieuwbouw de afgelopen jaren is achtergebleven’. Die versnelling is dus nodig, zou je denken. Maar wat merken we daar dan concreet van?

Weinig. Er zijn plannen voor nieuwe woningen. Meer dan 900 zullen er bijkomen de komende jaren, vertelt het college steeds weer. Maar navraag leert dat veel van die plannen nog niet verder zijn dan de tekentafel. Dat duurt dus nog wel even. Ondertussen zijn de huizen nu nodig. Wie op dit moment een woning wil huren moet onvoorstelbaar lang wachten. En een beetje betaalbaar huis kopen is heel moeilijk. In Bemmel – misschien wel de snelst vergrijzende kern van Lingewaard – staan dit moment 29 woningen te koop onder de 275.000 euro. 11 daarvan zijn al verkocht onder voorbehoud. En 275.000 euro is voor vrijwel iedere starter natuurlijk al veel te veel.

Er zijn dus meer woningen nodig, maar de gemeente is afwachtend. Initiatieven van inwoners die zelf een plekje zoeken om te bouwen kwamen maar moeilijk van de grond. En mensen die op hun eigen kavel een extra woning willen neerzetten kregen de afgelopen jaren standaard nee te horen. Toen we dat, net als CDA en GroenLinks overigens, wilde veranderen sputterde het college nogal tegen. Het zou maar tot problemen leiden, als mensen extra woningen gaan bouwen. Gelukkig besloot de Raad dat we hier opnieuw over gaan nadenken, maar ook dat zal nog wel even duren. Voor meteen beginnen was geen meerderheid.

Waar inwoners dus niet mogen bouwen, geeft het college wel veel ruimte aan grote ontwikkelaars. Daar moet het heil van komen. Maar voor wie bouwen zij eigenlijk? Liefst natuurlijk voor mensen met een goed gevulde portemonnee. Dat levert immers geld op. Maar wie een wat smallere beurs heeft, op zoek is naar een huurwoning of als starter de woningmarkt op gaat? Voor hem of haar is in onze gemeente weinig ruimte. Terwijl we juist hen nodig hebben. Jonge mensen, gezinnen. Doorstroming. Een levendige gemeente met een gezonde leeftijdsopbouw kan niet zonder betaalbare woningen.

Willen we die ‘versnelling’ echt concreet maken zijn drie dingen nodig. Meer ruimte voor inwoners die willen bouwen. Actief grondbeleid en een duidelijk woningbouwprogramma. Zodat die huizen die nodig zijn er ook komen. En een stevig gesprek met de woningcorporaties over meer goede en betaalbare huurwoningen.

Jongeren moeten in onze gemeente meer kansen krijgen, ouderen moeten kleiner kunnen gaan wonen als ze dat willen. Het motto bouwen, bouwen, bouwen is dan ook zo gek nog niet. Maar in geouwehoer kun je niet wonen. We moeten aan het werk.

Het bericht Bouwen, Bouwen, … verscheen eerst op PvdA Lingewaard.

Doorslaggevend detail Soms ben je ergens tegen, en dan stem je tegen. Maar het komt ook af en toe voor dat je ergens eigenlijk voor bent, maar toch tegen stemt. Omdat er een onderdeel is van een besluit dat zo zwaar weegt, dat al het andere van ondergeschikt belang is. Een doorslaggevend detail. Juist dat was afgelopen donderdag in de Raad aan de hand. Het ging over het afvalbeleid voor de komende jaren. En, ere wie ere toekomt, er lag een uitstekend beleidsplan. Met heldere doelen (minder restafval, beter scheiden, meer hergebruik) en duidelijke afspraken over hoe daar te komen. Daar kon het college mee aan de slag. En zo hoort dat ook. De Raad stelt – zoals we dat noemen – de kaders. En daarbinnen voert het college uit. Besluit uit het boekje, zou je zeggen. Op een punt na echter. In het stuk stonden namelijk ook enkele afspraken over hoe een en ander betaald zou moeten worden. Ook die waren simpel: het afvalbeleid moest voor de gemeente ‘kostenneutraal’ ingevoerd worden en de afvalstoffenheffing zou ‘100 procent dekkend’ moeten blijven. In gewone mensentaal betekent dat, dat alle extra kosten die het nieuwe beleid met zich mee zou brengen worden doorberekend aan inwoners via de afvalstoffenheffing. Dat is overigens niets nieuws, dat is al jaren zo. Probleem was ondertussen dat in het beleidsplan ook een aantal keren stond dat inwoners die hun afval (nog) beter zouden gaan scheiden konden besparen op de kosten. En dat, zo weten we, is gewoon niet waar. De Rijksoverheid heeft een forse belasting ingevoerd op het verbranden van restafval en ook het ophalen en verwerken van grondstoffen als PMD (de plastic zakken) en GFT (de groene bak) wordt duurder. Dat komt dus gewoon op het bordje van de inwoner, of we dat nu leuk vinden of niet. Wie dan zijn afval (nog) beter scheidt heeft daar minder last van, maar het wordt niet goedkoper. Door D66 werd dat al op de Politieke Avond aan de orde gesteld en mede ondertekend door PvdA en GroenLinks legde deze partij de Raad een amendement voor. Daarmee zou in het besluit duidelijk worden opgenomen dat de afvalstoffenheffing zou gaan stijgen – dat was immers logisch gezien de afspraken in het beleidsdocument – maar dat dit alleen een gevolg kon zijn van oplopende kosten waar de gemeente niets aan kan doen of veel van betere dienstverlening aan inwoners. Hiermee was de Raad direct eerlijk over de kosten en was de stijging ervan bovendien gebonden aan voorwaarden. Dat vond ook wethouder Theo Janssen, zo leek, want op de Politieke Avond gaf hij aan het wel eens te zijn met die analyse. Maar dat was buiten de rest van het college gerekend. In de Raad was de wethouder van mening veranderd, het amendement dat moesten we maar niet aannemen. Beter was het nog even te wachten om te zien hoe veel hoger de kosten precies zouden worden. De inwoner alvast eerlijk en open vertellen hoe het zit, dat moesten we nog maar even uitstellen. Als PvdA vonden we dat dusdanig ongeloofwaardig, dat we vervolgens tegen het afvalbeleid hebben moeten stemmen. Want als je inwoners niet direct vanaf het begin open en eerlijk durft te vertellen hoe het zit, wat is dan nog de waarde van afvalbeleid waarin nota bene goede communicatie een van de uitgangspunten is.

Soms ben je ergens tegen, en dan stem je tegen. Maar het komt ook af en toe voor dat je ergens eigenlijk voor bent, maar toch tegen stemt. Omdat er een onderdeel is van een besluit dat zo zwaar weegt, dat al het andere van ondergeschikt belang is. Een doorslaggevend detail. Juist dat was afgelopen donderdag in de Raad aan de hand.

Het ging over het afvalbeleid voor de komende jaren. En, ere wie ere toekomt, er lag een uitstekend beleidsplan. Met heldere doelen (minder restafval, beter scheiden, meer hergebruik) en duidelijke afspraken over hoe daar te komen. Daar kon het college mee aan de slag. En zo hoort dat ook. De Raad stelt – zoals we dat noemen – de kaders. En daarbinnen voert het college uit. Besluit uit het boekje, zou je zeggen.

Op een punt na echter. In het stuk stonden namelijk ook enkele afspraken over hoe een en ander betaald zou moeten worden. Ook die waren simpel: het afvalbeleid moest voor de gemeente ‘kostenneutraal’ ingevoerd worden en de afvalstoffenheffing zou ‘100 procent dekkend’ moeten blijven. In gewone mensentaal betekent dat, dat alle extra kosten die het nieuwe beleid met zich mee zou brengen worden doorberekend aan inwoners via de afvalstoffenheffing. Dat is overigens niets nieuws, dat is al jaren zo.

Probleem was ondertussen dat in het beleidsplan ook een aantal keren stond dat inwoners die hun afval (nog) beter zouden gaan scheiden konden besparen op de kosten. En dat, zo weten we, is gewoon niet waar. De Rijksoverheid heeft een forse belasting ingevoerd op het verbranden van restafval en ook het ophalen en verwerken van grondstoffen als PMD (de plastic zakken) en GFT (de groene bak) wordt duurder. Dat komt dus gewoon op het bordje van de inwoner, of we dat nu leuk vinden of niet. Wie dan zijn afval (nog) beter scheidt heeft daar minder last van, maar het wordt niet goedkoper.

Door D66 werd dat al op de Politieke Avond aan de orde gesteld en mede ondertekend door PvdA en GroenLinks legde deze partij de Raad een amendement voor. Daarmee zou in het besluit duidelijk worden opgenomen dat de afvalstoffenheffing zou gaan stijgen – dat was immers logisch gezien de afspraken in het beleidsdocument – maar dat dit alleen een gevolg kon zijn van oplopende kosten waar de gemeente niets aan kan doen of veel van betere dienstverlening aan inwoners.

Hiermee was de Raad direct eerlijk over de kosten en was de stijging ervan bovendien gebonden aan voorwaarden. Dat vond ook wethouder Theo Janssen, zo leek, want op de Politieke Avond gaf hij aan het wel eens te zijn met die analyse. Maar dat was buiten de rest van het college gerekend. In de Raad was de wethouder van mening veranderd, het amendement dat moesten we maar niet aannemen. Beter was het nog even te wachten om te zien hoe veel hoger de kosten precies zouden worden. De inwoner alvast eerlijk en open vertellen hoe het zit, dat moesten we nog maar even uitstellen.

Als PvdA vonden we dat dusdanig ongeloofwaardig, dat we vervolgens tegen het afvalbeleid hebben moeten stemmen. Want als je inwoners niet direct vanaf het begin open en eerlijk durft te vertellen hoe het zit, wat is dan nog de waarde van afvalbeleid waarin nota bene goede communicatie een van de uitgangspunten is.

Het bericht Doorslaggevend detail verscheen eerst op PvdA Lingewaard.

Een paar weken geleden stelden we samen met GroenLinks vragen over het perceel Dorpsstraat/Oostervelden in Bemmel. Daar ligt werk aan broodnodige sociale huurwoningen al tijden stil omdat de grond vervuild blijkt en er asbest is gevonden. Dat riep vragen op en die vragen zijn inmiddels beantwoord. De antwoorden leveren wat ons betreft een gemengd beeld op.

Eerst het goede nieuws: het werk kan nu echt beginnen. Er wordt gewerkt aan een saneringsplan en dit voorjaar kan de schop de grond in. De woningen worden dan een jaar later opgeleverd. Bovendien heeft de wethouder op 31 januari toegezegd dat het hele perceel door de gemeente schoon wordt opgeleverd. Zorgen over vervuiling zijn dus niet langer nodig, alles wordt netjes opgeruimd.

Op onze vragen waarom niet al naar aanleiding van het rapport uit 2016 nader onderzoek naar aanwezigheid van asbest gedaan is komt, eerlijk is eerlijk, een helder antwoord. In het rapport wordt gesproken over asbestverdachte grondmonsters, maar dat blijkt standaard procedure. Onderzoekers moeten immers weten dat er mogelijk asbest zit in de grondmonsters die ze onderzoeken. Uiteindelijk bleek geen van de monsters daadwerkelijk asbest te bevatten. Dat het toch in de grond zat was dus, zo geeft het college aan, onmogelijk te voorzien. De vertraging die ontstond toen er toch asbest onder de fundering bleek te zitten was volgens het college ‘overmacht’.

Toegegeven: als je het rapport met dit in het achterhoofd nogmaals bekijkt lijken die conclusies te kloppen. Toch blijft er iets knagen. In 2016 liet de gemeente onderzoek doen naar aanwezigheid van asbest ondanks dat ‘visuele inspectie op maaiveldniveau’ uitwees dat er geen asbest te vinden was. Verstandig. Toen het rapport vervolgens uitwees dat er niets in de grondmonsters was het daarmee klaar. Dat er vervolgens toch asbest onder de fundering zat kon men niet weten, dat is waar. Maar kon men het – gezien de geschiedenis van het perceel – ook niet vermoeden?

Blijkbaar niet en op een gegeven moment moet je ook weer vooruit kijken. In een dossier dat veel vertraging opliep is het ook gewoon goed te zien dat nu de gang erin komt. Voor de zekerheid is bijvoorbeeld de locatie nu ook beter afgedekt. Zo zie je maar dat vragen stellen soms direct effect kan hebben. En we weten nu wanneer de bouw start, wanneer de woningen er staan en dat het hele perceel schoongemaakt wordt. Dat is gewoon winst.

Maar waarom zijn er dan vragen nodig om die informatie boven tafel te krijgen. De laatste informatienota over het perceel verscheen in november 2017. In 2018 kreeg de Raad wel twee mailtjes, maar verscheen er geen officieel bericht over (het gebrek aan) voortgang. Dat moet gewoon beter. Het college geeft aan dat de Raad voldoende is geïnformeerd omdat tot twee keer toe schriftelijke vragen beantwoord werden. Dat is de omgekeerde wereld. Ook over zaken die even wat minder gaan, wat de oorzaak ook is, zou de Raad gewoon direct volledig geïnformeerd moeten worden. Niet alleen bij goed nieuws.

Bovendien laat dit dossier nog wat anders zien. Een recent rapport van de Rekenkamer over de stand van het vastgoed dat onze gemeente bezit plaatste vraagtekens bij het inzicht in wat de gemeente aan panden in bezit heeft. Binnenkort gaan we er in de Raad verder over in debat, als het college een zogenoemde contourennota over het vastgoed publiceert. Belangrijke vraag voor de PvdA is daarbij of we ook goed zicht hebben in mogelijke vervuilingen die in gebouwen en gronden zitten. Welke inschattingen kunnen we daarvan maken, wat weten we en wat weten we (nog) niet? Dit dossier leert dat we daarop, ook als Raad, beter moeten letten.

Het bericht Verrasbest, deel twee verscheen eerst op PvdA Lingewaard.

Verrasbest in Bemmel? Op de hoek van de Dorpsstraat en de Oostervelden in Bemmel, de locatie van de voormalig brandweerkazerne, komen broodnodige sociale huurwoningen. Althans, dat is de bedoeling. De Raad stelde in juli 2017 het bestemmingsplan vast, de woningen zouden er in de zomer van 2019 staan. Althans, dat was de bedoeling. Want wie nu naar de locatie kijkt, ziet hopen zand, hekken en vervaarlijk ogende afzetlinten. Pas op: asbest. Wat is er aan de hand? Eerst bleek de grond verontreinigd, moest er aanvullend onderzoek gedaan worden. Het werk lag ondertussen stil. Toen uiteindelijk na de zomer van 2018 begonnen kon worden met het grondwerk stuitte men op asbest. Onverwachts, schreef de gemeente aan omwonenden in december vorig jaar. En juist dat is opvallend. Want in een rapport uit 2016 van een onafhankelijk bureau over de grond op deze locatie komt het woord asbest talloze keren voor. Onder meer op pagina 71, waar staat dat monsters genomen op deze locatie ‘als asbest verdacht gekwalificeerd zijn’. Hoe kan het dan twee jaar later verrassend zijn dat er asbest zit? Verrasbest in Bemmel, blijkbaar. ‘Als het niet zo ernstig was, was het bijna komisch’, zegt PvdA-fractievoorzitter Maarten van den Bos. ‘Hoe kan het nu dat wanneer men in 2016 weet dat er mogelijk asbest in de grond zit, men daar in 2018 als bij verrassing op stuit? Dat is toch vreemd, waarom niet direct onderzoek gedaan? Begin 2018 werd al gekeken naar grondverontreiniging, waarom is toen met dat rapport uit 2016 in het achterhoofd geen verder onderzoek naar asbest gedaan?’ ‘En dat terwijl mensen juist staan te springen om deze woningen’, valt Lianne Duiven van GroenLinks hem bij. ‘Er is een groot tekort aan sociale huurwoningen in Lingewaard. Dan is het onverteerbaar dat het zo lang duurt voordat de woningen die er gebouwd zouden worden er ook staan. De gemeente had juist hier doortastender moeten optreden’. Om die reden stellen GroenLinks Lingewaard en Pvda Lingewaard opnieuw vragen over dit dossier, waarbij ook nog een rol speelt dat de Provincie Gelderland dit project met een subsidie van meer dan vier ton mogelijk gemaakt heeft. In de subsidievoorwaarden stond echter dat de woningen er dan wel in 2019 zouden moeten staan. Of de enorme vertraging die dit project inmiddels opgelopen heeft nog gevolgen heeft voor de verkregen subsidie willen beide partijen daarom ook graag weten.

Op de hoek van de Dorpsstraat en de Oostervelden in Bemmel, de locatie van de voormalig brandweerkazerne, komen broodnodige sociale huurwoningen. Althans, dat is de bedoeling. De Raad stelde in juli 2017 het bestemmingsplan vast, de woningen zouden er in de zomer van 2019 staan. Althans, dat was de bedoeling. Want wie nu naar de locatie kijkt, ziet hopen zand, hekken en vervaarlijk ogende afzetlinten. Pas op: asbest.

Wat is er aan de hand? Eerst bleek de grond verontreinigd, moest er aanvullend onderzoek gedaan worden. Het werk lag ondertussen stil. Toen uiteindelijk na de zomer van 2018 begonnen kon worden met het grondwerk stuitte men op asbest. Onverwachts, schreef de gemeente aan omwonenden in december vorig jaar. En juist dat is opvallend. Want in een rapport uit 2016 van een onafhankelijk bureau over de grond op deze locatie komt het woord asbest talloze keren voor. Onder meer op pagina 71, waar staat dat monsters genomen op deze locatie ‘als asbest verdacht gekwalificeerd zijn’. Hoe kan het dan twee jaar later verrassend zijn dat er asbest zit? Verrasbest in Bemmel, blijkbaar.

‘Als het niet zo ernstig was, was het bijna komisch’, zegt PvdA-fractievoorzitter Maarten van den Bos. ‘Hoe kan het nu dat wanneer men in 2016 weet dat er mogelijk asbest in de grond zit, men daar in 2018 als bij verrassing op stuit? Dat is toch vreemd, waarom niet direct onderzoek gedaan? Begin 2018 werd al gekeken naar grondverontreiniging, waarom is toen met dat rapport uit 2016 in het achterhoofd geen verder onderzoek naar asbest gedaan?’

‘En dat terwijl mensen juist staan te springen om deze woningen’, valt Lianne Duiven van GroenLinks hem bij. ‘Er is een groot tekort aan sociale huurwoningen in Lingewaard. Dan is het onverteerbaar dat het zo lang duurt voordat de woningen die er gebouwd zouden worden er ook staan. De gemeente had juist hier doortastender moeten optreden’.

Om die reden stellen GroenLinks en PvdA opnieuw vragen over dit dossier, waarbij ook nog een rol speelt dat de Provincie Gelderland dit project met een subsidie van meer dan vier ton mogelijk gemaakt heeft. In de subsidievoorwaarden stond echter dat de woningen er dan wel in 2019 zouden moeten staan. Of de enorme vertraging die dit project inmiddels opgelopen heeft nog gevolgen heeft voor de verkregen subsidie willen beide partijen daarom ook graag weten.

Het bericht Verrasbest in Bemmel? verscheen eerst op PvdA Lingewaard.

Afgelopen donderdag sprak de Raad lang over de geitenhouderij gevestigd aan de Angerensestraat 38 te Gendt. Niet dat daarover op dit moment een besluit moest vallen, maar voor sommigen vergt lokale politiek iets meer zelfbeheersing dan ze kunnen opbrengen. Dus voerden we als Raad een lang debat. En als we dat dan doen, dan wat de PvdA betreft ook op basis van feiten, inhoud en kennis van zaken. Helaas gold dat niet voor iedereen.

Wat was er aan de hand? December vorig jaar besloot de Raad geen zogenoemde verklaring van geen bedenkingen af te geven voor de bouw van een geitenstal en zes sleufsilo’s voor dit bedrijf. Het college had die vergunning eerder verstrekt, maar deze was door de Rechtbank Arnhem vernietigd, onder meer omdat er geen verklaring van geen bedenkingen gevraagd was aan de Raad. Hoe dat ook al weer zat? Lees er hier meer over.

Er was veel onrust rond het bedrijf. Sommige omwonenden ervaren overlast en uit onderzoek blijkt dat er een verband is tussen een verhoogd risico op longproblemen en wonen nabij een geitenhouderij. Hoe dat precies komt en of er een rechtstreeks verband is, is nog niet bekend. Maar het gegeven alleen al veroorzaakt onrust. Begrijpelijk, gezondheid is een groot goed.

Vorig jaar dachten tal van collega’s dat het niet bouwen van de nieuwe stal zou betekenen dat het aantal geiten zou afnemen. Wij betoogden toen al dat dit onzin was en hebben gelijk gekregen. Het bedrijf heeft een milieuvergunning voor het houden van 2200 geiten en het perceel is in het bestemmingsplan aangewezen als ruimte voor een intensieve veehouderij. Opvallend genoeg werd die vergunning verleend en dat bestemmingsplan voorbereid door wethouders van partijen die nu om het hardst schande roepen, maar dat zal wel bij politiek horen.

Enige probleem is dat 1500 van de 2200 geiten nu staan in een stal die volgens de vergunning bedoeld is voor opslag. Formeel mag dat niet, maar wanneer de stal voldoet aan de voorwaarden kan vergunning worden aangepast. Sterker nog: moet vergunning worden aangepast, zo leert wet en regelgeving. De benodigde wijziging van de milieuvergunning is door de ondernemer aangevraagd. Het college moet daarover beslissen, maar ook het provinciebestuur – meer precies: Gedeputeerde Staten – heeft een verantwoordelijkheid. De gedeputeerden moeten bekijken of de uitstoot van stikstof op zogenoemde natura 2000 gebieden valt binnen de daarvoor in wet en regelgeving gestelde normen. Als dat zo is, dan geeft Gedeputeerde Staten een verklaring van geen bedenkingen en kan het Lingewaards college vervolgens de milieuvergunning veranderen.

De Gemeenteraad heeft daar helemaal niets over te zeggen, dat is nu eenmaal zo in wet en regelgeving bepaald. Toch wilden een aantal collega’s een debat. En in dat debat deden zij een voorstel: om Gedeputeerde Staten te vragen de bedoelde verklaring van geen bedenkingen maar niet af te geven. En juist dat was voor ons een probleem. Want dat kan immers niet zomaar. Wet en regelgeving is kristalhelder: alleen wanneer het bedrijf niet zou voldoen aan de norm wat betreft uitstoot kan Gedeputeerde Staten weigeren. En dat het bedrijf voldoet aan die normen, dat wisten we al sinds de zomer toen Gedeputeerde Staten dat via een concept verklaring van geen bedenkingen liet weten.

Ook het college in Lingewaard heeft weinig ruimte voor een eigen afweging. Wanneer het bedrijf voldoet aan in wet en regelgeving vastgelegde normen, dan moet een milieuvergunning simpelweg aangepast worden. Maar het college zou in theorie kunnen weigeren. Dat brengt grote juridische risico’s met zich mee, de gemeente maakt zich dan enorm kwetsbaar. Rechter zal de vergunning alsnog aanpassen en de gemeente mogelijk een forse rekening presenteren. Maar het kan. Maar wil je dat als fractie voorstellen, moet je komen met een juridisch doortimmerd initiatiefvoorstel. En dat kost tijd en werk, veel werk.

Een aantal collega’s had daar geen zin in, maar wilde wel laten zien o zo begaan te zijn met omwonenden. Een signaal afgeven, zogezegd. Dus vroeg men via een motie aan Gedeputeerde Staten geen verklaring van geen bedenkingen af te geven. Argumenten dat Gedeputeerde Staten daar juridisch helemaal geen ruimte voor heeft werden weggewoven. Het was immers maar een signaal. Een signaal zonder waarde bovendien, als de motie was aangenomen was er immers niks veranderd. Een goedkope motie, een beetje als een snack uit de muur: even kort een goed gevoel, maar al snel weer honger. Of misselijk. Goedkoper politiek theater heb ik in tijden niet gezien.

Al met al een trieste gang van zaken. Gelukkig konden wij een meerderheid overtuigen van een andere koers. Met het gewoon in procedure brengen van een milieuvergunning wordt immers duidelijk wat op het bedrijf wel en niet mag. Heldere regels, duidelijkheid voor de ondernemer. Het is een basis om aan de slag te gaan met het verminderen van overlast en het terugbrengen van risico’s.

Om dat proces nog een handje te helpen dienden ook wij een motie in. Om een bijeenkomst met experts te organiseren. Experts verbonden aan het kennisplatform veehouderij, experts die alles weten van gezondheidsrisico’s en overlast rond veehouderijen. Door met hen in gesprek te gaan kunnen we de ergste zorgen wegnemen, maatregelen bedenken om overlast te verminderen en risico’s te beperken. Kunnen we, met andere woorden, werken aan oplossingen. Onze motie – ingediend met steun van Lingewaard.NU en GroenLinks – werd, unaniem, door de Raad aangenomen. Motie PvdA Geitenhouderij – Motie M3.

Zo kunnen we verder. Met het normaliseren van de verstoorde verhoudingen in de omgeving. Door risico’s te bespreken maken we helder welke zorgen reëel zijn en wat we kunnen doen om die weg te nemen of te beperken. Door verstandige keuzes te maken en te zorgen voor heldere vergunningen weet iedereen waar we aan toe zijn. En door in ingewikkelde dossiers de feiten, juridische kaders en context te doen spreken en het gezond verstand te gebruiken komen we verder. Dat is constructieve politiek en daar staan wij als PvdA voor. Altijd.

Meer weten? Vragen of suggesties. Neem vooral contact op, denk mee of wordt lid.

Het bericht Geiten in Gendt verscheen eerst op PvdA Lingewaard.