GroenLinks Lelystad is niet blij met het advies van informateur Wouter Kolff voor de vorming van een coalitie in de gemeenteraad. In dit advies wordt GroenLinks namelijk, samen met een aantal andere partijen, volledig buiten beschouwing gelaten. Wat ons betreft doet dat geen recht aan onze constructieve houding in de oppositie van de afgelopen jaren. Maar het lukte de fractie in het debat erover toch nog een kleine opening te creëren.
De informateur, aangesteld door de VVD als grootste partij, komt met het advies om de huidige coalitie van VVD, Inwonerspartij, PvdA, ChristenUnie en SP simpelweg aan te vullen met D66, om zo te komen tot een meerderheid van 19 zetels. Een andere optie is er volgens hem niet, behalve dan een raadsbreed akkoord met een ‘zakencollege’.
Toelichting van de informateur en VVD schept verwarring In zijn mondelinge toelichting op het advies gaf de informateur echter toe dat er wel degelijk meer opties mogelijk zijn. Volgens hem hadden meerdere kleine partijen (met 2 zetels) net zo goed in het voorstel kunnen staan. Het had volgens Kolff bovendien geholpen als de partijen zich bereid hadden getoond in het college deel te nemen zonder een wethouder te leveren. En gaf vervolgens toe dat GroenLinks daarin wel enige openheid had geboden.
Edwin Hers van de VVD had het in zijn reactie vervolgens over een versnipperde raad, die ertoe leidt dat er maar een paar verschillende opties zijn voor een coalitie. GroenLinks vraagt zich, in het licht van deze toelichtingen, af waarom die andere opties dan niet zijn uitgewerkt in het advies van de informateur.
Reacties van de gemeenteraad Het advies leidde afgelopen dinsdagavond dan ook tot een stevig debat in de gemeenteraad. Want ook de ChristenUnie is niet per se heel blij met het advies, waarin zij niet een hele wethouder, maar een wethouder met 0,8 fte leveren. Henk Schraa van de ChristenUnie nodigde ons dan ook uit op de koffie om nog eens te praten over een gezamenlijke wethouder. Die uitnodiging namen wij natuurlijk graag aan.
Onze fractievoorzitter Sjaak Kruis fileerde vervolgens het proces rond deze informatie: "De versplintering in de gemeenteraad vraagt om een zorgvuldig en open formatie-proces. Maar deze (in)formatie door de heer Kolff is een eenzijdige VVD-opdracht en heeft geen democratische legitimatie. De raadsfracties moeten het doen met een uurtje met de informateur en 5 minuten spreektijd hier in de raad."
Daarnaast hebben wij nog steeds veel vragen over hoe de informateur tot zijn advies is gekomen, omdat dat verder niet is onderbouwd. Waarom komt GroenLinks er niet in voor? Wie blokkeert onze deelname? Waarom denkt de informateur dat dit de enige oplossing is? En misschien wel de belangrijkste vraag: waarom heeft de informateur niet besloten om in een tweede gespreksronde partijen die wat moeite met elkaar (inhoudelijk of persoonlijk) samen uit te nodigen om eventuele belemmeringen weg te nemen?
D66, SP en PvdA bekenden vervolgens kleur in hun reacties op het advies en gaven hun inhoudelijke verwantschap met GroenLinks aan. En ook andere partijen (zoals de Inwonerspartij en de VVD) gaven aan goed met ons samen te kunnen werken.
Deur op een kier Al met al, lijkt de informateur in zijn advies te kort door de bocht te zijn gegaan. Daardoor zagen verschillende raadsfracties ruimte zelf de handschoen op te pakken en elkaar uit te nodigen voor een nieuwe gespreksronde. Want uit vrijwel alle reacties bleek dat er wel degelijk openingen zijn voor andere coalities. GroenLinks diende daarom een motie in om een nieuwe informatie-opdracht te verstrekken namens de hele gemeenteraad om de fouten uit het eerste proces te herstellen.
Desondanks stelde de VVD voor om op de huidige voet verder te gaan en een formateur te benoemen die het college samenstelt op basis van het advies van de heer Kolff. Onbegrijpelijk, vond Sjaak Kruis, want daarmee was de hele discussie in de raad dus een wassen neus. Het voorstel gaat bovendien voorbij aan alle uitnodigingen voor een kopje koffie die eerder werden gedaan.
Daarom stelden wij voor om het voorstel van de VVD te wijzigen. De formateur krijgt daarmee de extra opdracht mee om nog een gespreksronde te houden met de 2-zetel partijen om erachter te komen of zij ofwel met elkaar, ofwel met bijvoorbeeld ChristenUnie of PvdA gezamenlijk een wethouder kunnen leveren. De VVD stemde in met dit amendement en het voorstel werd met een ruime meerderheid aangenomen. Daarmee staat de deur naar de coalitie-onderhandelingen toch weer op een kier.
Wat is er eigenlijk de laatste vier jaar door de fractie van de ChristenUnie bereikt? En waar heb ik me als fractievoorzitter specifiek voor ingezet? Met de verkiezingen in aantocht, is het een goed moment om terug te blikken.