Poliflw

Wetenschappers waarschuwen al jaren voor de ontwikkeling van volledig autonome wapensystemen. Sinds de ontwikkeling van onbemande gevechtsdrones, die op afstand worden bestuurd, zijn de ontwikkelingen steeds sneller gegaan. Belhaj: ‘Het grote verschil met een onbemande, bestuurbare drone en een volledig autonoom wapensysteem is dat er altijd nog een menselijke vinger aan de trekker zit. Niet in het vliegtuig, maar wel achter de computer waarmee de drone bediend wordt. Hoe vervelend het ook is, er zal helaas altijd ergens op de wereld een gewelddadig conflict zijn. Ook Nederland wordt in sommige gevallen gedwongen om met geweld op te treden. Dat geldt ook voor onze NAVO-bondgenoten en andere Europese legers. Het is onacceptabel dat in oorlogssituaties volledig zelfstandige wapensystemen worden ingezet, of dat nu door terroristische groepen is of NAVO-legers. Geweld bewaar je als optie tot je echt niet meer anders kan, omdat het bijna kwestie van leven en dood is. Een menselijk oordeel hoort daar vanzelfsprekend bij.‘

Addressing the pressing issues that come with emergence of (new) technologies, this event will bring together researchers and liberals in the field to discuss what Europe’s digital future should look like.

Algorithms increasingly become part of government policy, ranging from social security, education and healthcare to policing. This digitalization poses great opportunities, such as efficiency gains but also comes with threats to liberal values such as individual freedom and autonomy, equality of opportunity, and rule of law. For digitalization to benefit individuals and societies, European liberals should join forces to make sure that the use of algorithms is in line with liberal values.

Three panelists and a group of experts will share their expertise on the topic. Confirmed panelists are Ann Cathrin Riedel, chairwoman of LOAD e. V. – Association for Liberal Internet Policy – and manager Digital Transformation and Innovation at the Friedrich-Naumann-Stiftung, and Dr. Darian Meacham, Associate Professor of Philosophy and Principal Investigator for Ethics and Responsible Innovation at the BISS Institute.

The new research paper ‘Algorithms and Local Government. Opportunity for everyone?’ of the European Liberal Forum and the Mr. Hans van Mierlo Foundation will also be presented during the event.

This roundtable will be held in English and via Zoom.

Van lieve vrienden die er onvoorwaardelijk voor mij waren. Van transgender mensen die mij voorgingen. Van rolmodellen in de media, om te beginnen met de transvrouw die ik op tv zag toen ik acht was. Andere transgender mensen zien in mij nu een rolmodel. Dat is eervol, maar ik kwam hier dankzij een pad dat vele anderen voor mij gebaand hebben. Ik hoop met mijn werk hier in de Kamer dat pad weer net een beetje te verlengen. Transgender-zijn weer iets normaler en iets zichtbaarder te maken.

Voorzitter, ik ben een hoopvol mens. Het is mij gelukt, om met mijn transitie mezelf op de mores te heroveren. En nu sta ik hier: in de meest diverse Kamer in de geschiedenis van ons land – ook al is er nog genoeg te wensen op dat punt. Het moet ons met elkaar toch lukken om de normatieve samenleving te ontstijgen die we zelf geconstrueerd hebben? Het moet ons toch lukken om te snappen dat ruimte voor de één niet ten koste gaat van ruimte voor de ander? Het moet ons toch lukken om een samenleving te creëren waarin iedereen meetelt en iedereen meedoet?

Voorzitter, wij spreken vandaag over het identiteitsbewijs. En op een praktisch niveau gaat dit over een naam, over een geslachtsaanduiding – waar ik hier hopelijk op een later moment nog over zal spreken -, en vandaag over een vingerafdruk en over een vlag. Maar het diepere bewijs van identiteit ligt in het vermogen om te zien dat we allemaal hetzelfde verlangen delen. Het verlangen om gezien te worden als wie we zijn.

Wat doen we aan het economisch en maatschappelijk herstel? Aan de toenemende en geconstateerde kansenongelijkheid? Pre-corona maar ook door corona. De klimaatcrisis en voldoen we wel tijdig aan de Urgenda-uitspraak? De stikstofproblematiek, het woningtekort?

Over de antwoorden op die vragen mogen we acht weken na de verkiezingen wel eens écht gaan praten. Dát is waar Nederland iets aan heeft, waar mensen iets aan hebben. En wat ze ook mogen verwachten na de verkiezingen. De problemen zijn té groot om nog langer te dralen.

Andere landen lukt het wel om op dit moeilijke moment in de geschiedenis, in een corona-crisis, in een pandemie, stappen vooruit te zetten. In de Verenigde Staten trekt president Biden 2.000 miljard dollar uit voor economische steun. Duitsland verhoogt de klimaatdoelstelling naar 65% CO2-reductie in 2030. En in tegenstelling tot Nederland heeft België wél een plan ingediend voor het Europese coronafonds waarmee het land groen, digitaal en sociaal uit de crisis komt.

Die beslissing viel rond mijn tweeëntwintigste. Ik ben iemand die graag de handen uit de mouwen steekt en met anderen in de weer is. Na wat gesprekken met mensen in mijn omgeving, besloot ik mij aan te melden voor de opleiding HBO-V in Groningen. Omdat je zo voor mensen een verschil kunt maken op vaak hun meest waardevolle plek, daar waar ze thuis zijn. Het gevoel van vrijheid sprak mij ook aan, om zo met de fiets van afspraak naar afspraak te gaan en zelfstandig aan de slag te zijn. Dat was een beetje een romantisch beeld natuurlijk, want als verpleegkundige moet je flink de schouders eronder zetten.

Dan over hetgeen dat stof heeft doen opwaaien. Namelijk dat er gesproken is in de Trêveszaal over Kamerleden. Maar: dat was geen nieuws, dat viel namelijk al te lezen in het eindverslag van de POK.

Wat we wél dankzij de openbare notulen weten, is de toon waarop er werd gesproken. Dat had niet gemoeten, dat was onnodig, onwenselijk en ongepast. Dat zeg ik ook tegen de bewindspersonen van mijn eigen partij. Alle bewindspersonen hadden hun ogen op de bal moeten houden, niet op de persoon. Wat was de aanleiding voor deze ontstemde reacties? Was het frustratie over de casus of over de Tweede Kamer? Ik vraag het kabinet om daar uitleg over te geven.

Wat dat betreft voel ik me dan ook meer thuis bij de woorden van Sigrid Kaag in de Ministerraad, die stelde dat het een gezond teken is dat er fel wordt gedebatteerd, ook door leden van coalitiefracties.

Maar, zo vraag ik minister-president Rutte, waarom heeft hij zich niet achter háár woorden geschaard?

Waarom was hij het wel eens met zijn partijgenoot Van Nieuwenhuizen, die vond dat het ‘in geen geval acceptabel te noemen is dat coalitiefracties een scherper standpunt innemen dan oppositiefracties?’

Waarom heeft hij dit gesprek als voorzitter van de ministerraad überhaupt toegestaan, en door het te beamen zelfs aangemoedigd?

“De afgelopen dagen zijn er berichten naar buiten gekomen. Meerdere mensen verklaren contact met mij als ongewenst te hebben ervaren. Zoals ik ook gisteren al zei, ben ik daar erg van geschrokken, omdat het nooit mijn intentie is geweest.

Na de rollercoaster van gisteren staat vandaag voor mij voorop dat ik wil voorkomen dat het aanzien van de Kamer en het belang van de partij schade wordt toegebracht. Daarom heb ik, na overleg met Sigrid Kaag, de Kamervoorzitter laten weten dat ik per direct mijn zetel ter beschikking stel en terugtreed als Kamerlid.

Deze stap doet mij pijn. Ik vond het ongelooflijk eervol om Kamerlid te mogen zijn. Het was helaas maar van korte duur.

De gebeurtenissen van de afgelopen dagen hebben veel impact. De komende periode heb ik nodig om tot rust te komen. Ik vraag iedereen om dat te respecteren.”

“Op woensdag 31 maart is er bij de partij een bericht binnen gekomen. Dit betrof een bericht over mogelijk ongewenst gedrag van Sidney Smeets in de periode voor zijn kandidatuur als Kamerlid. De melder had dit niet zelf ervaren, maar zei namens anderen te spreken. Sinds dat moment is er meermaals contact geweest met de melder om meer informatie te krijgen. Als eindverantwoordelijke voor integriteit in de vereniging laat ik me daarbij adviseren door het recent ingestelde Team Verantwoord Gedrag.

Samen met Sigrid Kaag heb ik op basis van die melding een indringend gesprek gehad met Sidney Smeets. Gisteren zijn ook via sociale media een aantal berichten over Sidney Smeets gedeeld. Die zijn voor de partij aanleiding geweest opnieuw het gesprek met hem aan te gaan.

Omdat we dit goed en zorgvuldig willen aanpakken, hebben we – conform de nieuwe werkwijze van de partij – besloten advies te vragen aan een intern onderzoeksteam. Zij zullen alle beschikbare informatie verzamelen en bevindingen op een rij zetten om te kunnen bepalen of er sprake is geweest van mogelijk ongewenste omgangsvormen of eventueel grensoverschrijdend gedrag.

Mochten er meer berichten bij onze vertrouwenspersonen of het landelijk bestuur binnen komen, dan zullen deze bij het werk van het onderzoeksteam worden betrokken.”

Op basis van eigen onderzoek concludeerde de Tweede Kamer dat er naast kennisgebrek sprake is van gefragmenteerde aandacht. Met als gevolg dat overstijgende thema’s als algoritmes versus de rechtstaat of de geopolitiek van het 5G-netwerk onderbelicht blijven. In tegenstelling tot de EU en vergelijkbare lidstaten kent Nederland geen digitale besluitvormingsstructuur. Brussel kreeg een sterke Eurocommissaris Digitale Zaken, Berlijn en Kopenhagen stelden digitale commissies in, maar Den Haag blijft achter. De stap naar een vaste Kamercommissie en minister voor Digitale Zaken moet nu gezet worden. De ambtelijke organisatie behoeft naast de CIO Rijk een Chief Technology Officer, naar Brits model. In aanvulling op het Bureau ICT Toetsing (BIT) moeten grote uitvoeringsinstanties een Chief Privacy Officer aanstellen.

Gezien het grensoverschrijdende karakter van digitale vraagstukken is het begrijpelijk dat het parlement vaak naar de Europese Unie kijkt. Maar Nederland heeft een eigen verantwoordelijkheid om mensen te beschermen tegen oprukkende datamachten. Dit vergt een doelgerichte digitale agenda voor het komende decennium. Met een overheid die zich aan de wet houdt en tegenmacht biedt aan techreuzen. Met een samenhangende aanpak om de vitale infrastructuur beter te beschermen tegen externe dreigingen. Met serieuze investeringen in startups, onderzoeksprogramma’s en de innovatieve industrie. Met open source ICT-projecten, kleinschalige aanbestedingen en toegankelijke dienstverlening. En met maatregelen als een digitaks of een basisinkomen zodat iedereen meeprofiteert.

Om grip te houden op digitale technologie moeten zowel wetgeving als toezicht sluitend gemaakt worden. Lacunes binnen en tussen wetten laten ruimte voor ongewenste praktijken zoals de gezichtsherkenningscamera van een supermarkt in Alphen aan de Rijn. Het bleef lang onduidelijk of dit mocht en wie erover ging. Toekomstige wetgeving moet enerzijds experimenteerruimte bieden en anderzijds horizonbepalingen kennen die dwingen tot voortdurende heroverweging en aanpassing. Daarbij moeten toezichthouders beter in staat gesteld te worden om bestaande regels toe te passen op de digitale werkelijkheid. Naast meer budget voor de Autoriteit Persoonsgegevens moet het kabinet een waakhond instellen die zijn tanden zet in de wildgroei aan publieke algoritmes en die onder de digitale motorkap van techbedrijven kan kijken.

Naast het beter benutten van de kennis van bedrijven, wetenschappers en belangenorganisaties is intensieve publiek-private samenwerking nodig bij vraagstukken over cybersecurity, de digitale infrastructuur en het bestrijden van desinformatie. De overheid kan dit niet alleen. Ook vanwege het logge wetgevingsproces is zelfregulering via gedragscodes en certificering vaker succesformule dan zwaktebod.

Net als bij andere maatschappelijke vraagstukken is het bij digitale dilemma’s aan de politiek om aan te jagen, bij te sturen, af te remmen of te begrenzen. Teneinde een gezonde en eerlijke balans te vinden. Na decennia van gebrekkige aandacht en selectieve daadkracht, is het tijd voor een Kamer en kabinet met duurzame grip op digitalisering.

Wouter Koolmees waarschuwt dat door de coronacrisis het programma meer onzekerheden bevat dan anders, vooral omdat de economische vooruitzichten hoogst onvoorspelbaar zijn. “Verkiezingsprogramma’s krijgen soms een mythische status. Laten we eerlijk zijn: zeker in de tijd waarin we nu leven is dat niet zo. Wie durft te zeggen hoe samenleving en economie eruit zien over een maand, over een jaar? Komt er snel een goed vaccin of worstelen we nog jaren met de gevolgen van de coronapandemie? Een verslechtering van de situatie kan ervoor zorgen dat we de snelheid van onze ambities moeten bijstellen. Net zoals een verbetering ervoor kan zorgen dat we meer gas willen geven. Veel zal afhangen van het tempo waarmee de wereldeconomie zich in 2021 kan herstellen. De ontwikkeling van het coronavirus is daarvoor bepalend.”

De leden van D66 stellen op het congres van 28 november het programma definitief vast.