In restaurant De Rechter in Boxtel hield D66 Boxtel zondag een politiek café met als onderwerp: ‘Samen werken, op weg naar een raadsakkoord?’ Twee sprekers vertelden over de voor- en nadelen van het raadsakkoord, de valkuilen en aandachtspunten waarbij de vraag centraal stond: Is een raadsakkoord ook een mogelijkheid in Boxtel?
D66 organiseerde het politiek café omdat de partij dit ziet als een mogelijkheid om meer eensgezindheid te creëren in de raad. ,,In deze tijden waarin we grote besluiten moeten nemen over zaken als bezuinigingen, jeugdzorg, verkeer en energietransitie zou het mooi zijn als we naar buiten toe eenheid uit zouden stralen. Dat vraagt om een andere werk- en denkwijze, een raadakkoord wellicht”, aldus D66.
Diverse politieke partijen en belangstellenden kwamen naar De Rechter om zich te laten informeren over het raadsakkoord. De eerste spreker was Ton Dijkmans. Hij maakt deel uit van de werkgroep Weg met het Coalitieakkoord, heeft artikelen hierover geschreven en treedt op als politiek adviseur. ,,In een raadsakkoord gaan de partijen na de verkiezingen om de tafel om een aantal zaken te noteren die in de raadsperiode worden aangepakt. Daarin gaat het om ‘wat gaan we doen’ en niet over de hoe-vraag. Een stelling kan bijvoorbeeld zijn ‘we gaan de komende jaren een besluit nemen over het zwembad’. Dat kan van alles betekenen, de uitwerking ligt bij het college.”
De voordelen van een dergelijke werkwijze is volgens Dijkmans dat een wethouder meer ruggespraak moet houden met stakeholders en inwoners om te komen tot een goed raadsvoorstel. Tijdens de gemeenteraadsvergaderingen kunnen politieke partijen dicht bij hun partijprogramma blijven en wordt er meer inhoudelijk gedebatteerd. ,,Omdat er geen oppositie en coalitie meer is, ontstaan elke vergadering andere meerderheden. Dat maakt het politieke spel veel transparanter.”
In een dergelijk systeem staan de wethouders buiten de fracties, zij hoeven niet per se afkomstig te zijn van een politieke partij. ,,Er kan voor worden gekozen om wethouders van buiten de gemeente aan te trekken of wethouders die niet partijgebonden zijn”, legde Dijkmans uit. ,,Het duale stelsel kan met dit systeem beter nageleefd worden.”
Spreker Ton van Happen is fractievoorzitter van D66 in Geldrop-Mierlo. In de vorige raadsperiode deed hij ervaring op met het werken met een raadsakkoord. Toen in Geldrop-Mierlo zo’n twee jaar voor de verkiezingen van 2018 het college viel, werd gekozen voor een raadsovereenkomst op hoofdlijnen. ,,Het kwam het debat ten goede en alle partijen – zowel oppositie als coalitie – konden successen behalen. Er moesten meer compromissen worden gesloten, wat uiteindelijk de kwaliteit en draagvlak van raadsvoorstellen ten goede kwam. Een ander voordeel: in het traditionele systeem heeft de coalitie vaak alles vooraf al afgetikt, nu was er meer ruimte voor inbreng, tips en aanpassingen. Helaas zijn we na de verkiezingen in 2018 weer overgestapt naar het traditionele systeem. Ik vind dat jammer.”
Na een korte pauze werden de aanwezigen uitgedaagd zelf mee te denken aan de hand van een aantal stellingen. De belangrijkste stelling was natuurlijk: ‘Boxtel moet streven naar een raadsakkoord’. 75% van de aanwezigen steunde deze stelling.
Hoe nu verder?Als het aan D66 ligt, wordt in het presidium verder gesproken over het raadsakkoord. De partij vraagt in ieder geval aan de andere fracties intern eens na te denken over het onderwerp zodat we wellicht deze stap kunnen gaan zetten.
