Poliflw

Jaco Geurts en Maurits Von Martels maken zich zorgen over de manier waarop politiek, boeren en burger tegenover elkaar staan in de stikstofcrisis. In een opiniestuk in de Telegraaf doen ze een oproep om uit de ’schuttersputjes’ van het eigen gelijk te klauteren. ,,Het poldermodel is harder nodig dan ooit.” „Als er tijdens de ‘stikstofcrisis’ iets duidelijk is geworden, is dat er in Nederland een strijd om de ruimte woedt. We leven in een klein en dichtbevolkt land met veel economische activiteiten, een sterke verstedelijking en grote druk op de ruimte. In de stad verdwijnt langzamerhand ieder stukje groen. Onze landbouwgronden worden in rap tempo gebruikt voor infrastructuur, woningbouw, distributiecentra, nieuwe natuur, zonnevelden en windmolens. De inwoners van het buitengebied en vooral de boeren voelen zich steeds meer bedreigd door deze ontwikkelingen. In dat ‘geweld’ moet een stikstofoplossing gevonden worden.RegelsVoor die oplossing hebben we het Hollandse poldermodel, door met elkaar in gesprek te blijven, harder nodig dan ooit. Vroeger waren het de lokale overheid, de kooplieden en de boeren die met elkaar de uitdagingen van die tijd aangingen. Door het algemeen belang boven het eigen belang te stellen. Denk aan het droogleggen van land en het bouwen van dijken. Tegenwoordig zien we een overheid die steeds meer regels oplegt. De kooplieden zijn veranderd in grote voedsel- en supermarktconcerns met (te) veel financiële macht. En de boeren zitten nu klem en kunnen geen kant meer op. Dat is de situatie waar we nu in zitten. Dan helpt het niet als politici gaan schreeuwen om halvering van de veestapel, of alleen maar roepen om nieuwe natuur. De discussies over een oplossing worden daardoor te plat en eenzijdig. Het poldermodel piept en kraakt.De onrust onder boeren is begrijpelijk. Ze hebben het gevoel langzaam weggesaneerd te worden. Daarnaast wordt hen onterecht verweten, dat ze niet zouden willen werken aan (agrarisch) natuurbeheer. Juist veel boeren willen wél. De landbouwsector heeft sinds 1990 rond de 65% emissies gereduceerd. We behoren tot de kopgroep van de wereld als het gaat om voedselveiligheid, duurzaamheid en dierenwelzijn. Je moet boeren perspectief bieden om die lijn zelf door te trekken. En niet zoals andere partijen eigenlijk zeggen: spring over die sloot. Maar niet helpen als de boer er halverwege in valt. Het is beter om de voorstellen van het Landbouw Collectief serieus te nemen. Stimuleer innovatie en ondernemerschap. En als boeren willen stoppen, bijvoorbeeld omdat zij geen bedrijfsopvolging hebben, moet de overheid een bijdrage leveren aan een sociaal vangnet.RealiteitIedere sector, ook de industrie en de luchtvaart, moet voor de stikstofoplossing z’n steentje bijdragen. En we moeten kijken naar de realiteit. Ook door onszelf eerlijk af te vragen: zijn de doelen die we in het verleden gesteld hebben voor Natura 2000-gebieden wel haalbaar? Herindeling van gebieden en het tegengaan van versnippering zou de natuur in ons land juist kunnen versterken. Maar ook voor wonen en werken een oplossing bieden. Er lopen nog onderzoeken naar het stikstofmodel, die binnenkort verschijnen.We moeten af van het geschreeuw en juist de kracht van het poldermodel gebruiken als uitweg voor de stikstofcrisis. Zo is Nederland groot geworden. Als iedereen alleen vanaf de zijlijn voor zijn eigen belang blijft roepen, verliezen we allemaal. Door gezond boerenverstand te gebruiken kan het namelijk ook allebei: perspectief bieden aan zowel de boeren als de natuur.”Maurits von Martels en Jaco Geurts zijn de landbouwwoordvoerders van het CDA in de Tweede Kamer.

Dit interview is op zaterdag 30-11-2019 gepubliceerd in de Leeuwarder Courant.Auteur:Saskia van Westhreenen Pieter Heerma, fractieleider van het CDA, vertelt half september in Buitenhof dat hij agnost is. Het lokale CDA-bestuur van Hoogeveen schrijft een kritische mail. Hoe kan dat, een niet-kerkganger aan het hoofd van hun Christen-Democratisch Appèl? Ze prikken een datum. Heerma komt op vrijdagavond 22 november naar Hoogeveen, de plaats die in de jaren negentig door het Nieuwsblad van het Noorden nog het Jeruzalem van het Noorden werd genoemd. Maar in twee maanden tijd kan er veel gebeuren. Het geloof blijkt deze vrijdag allang niet meer het hoofdonderwerp van gesprek. Voor de zaal in Het Klooster drommen ruim honderd boeren samen. Oranje zwaailichten van trekkers flikkeren dreigend in het donker. Buiten heffen de boeren hun arm. ,,Dit kabinet moet vallen!’’ roepen ze. ,,Val-len! Val-len! Val-len!’ Heerma staat voor de voordeur. Hij recht zijn rug en gaat in gesprek. - Een paar dagen eerder zitten we in zijn Haagse werkkamer, die sinds het vertrek van Sybrand Buma nauwelijks is veranderd. Nou ja, tegenwoordig staat er een schaaltje M&M’s op tafel. En een fotolijstje op het bureau met een lachende Buma en in blauwe viltstift de letters ‘Denk aan mij!’ Dat was een cadeautje op zijn eerste werkdag. ,,Typisch Buma.’’ Tot en met het kabinet-Van Agt zaten hier de opeenvolgende ministers van Justitie. En tussen 1994 en 1997 zat hier zijn vader, Enneüs Heerma, de Fries uit Amsterdam die in ’97 vastliep in de Haagse arena. Het CDA was veroordeeld tot de oppositie. Anonieme fractiegenoten pleegden karaktermoord. Ze maakten hun leider zwart in de media. Enneüs Heerma noemde hen ‘ratten’. In maart 1997 was de emmer vol. Heerma stapte op. Het wordt zoon Pieter vaker gevraagd. Hoe kan het, dat hij diezelfde wereld in wilde? ,,Zelfkastijding’’, lacht hij. In werkelijkheid zit het anders. Zijn vader was tot 1986 een gepassioneerd gemeenteraadslid en wethouder in Amsterdam. ,,Mijn pa was wethouder vanaf het moment dat ik kon kruipen. Die periode behoort tot mijn jeugdherinneringen. Het was de mooiheid van het vak. De mooiheid van het dienen van de publieke zaak.’’ ,,Zijn werk was meer dan ‘werken omdat je anders aan het einde van de maand geen salaris krijgt’. Die extra laag, je kunt het heilig vuur noemen, die heb ik vanaf het vroegste begin meegekregen. Veel meer dan die latere moeilijke jaren, die er natuurlijk ook waren. Ik ben niet naïef in dit vak gestapt.’’ - Op 21 februari 1995 spreekt Enneüs Heerma in Hoogeveen. Een jonge Sybrand Buma is zijn beleidsmedewerker. Na afloop stappen Heerma en Buma samen in de dienstauto, een tweedehands Opel Omega. De chauffeur is een banenpooler. Heerma zit met het stratenboek op schoot achterin. De chauffeur gooit per ongeluk benzine in de dieseltank, ze stranden op de vluchtstrook bij ’t Harde en bereiken pas vroeg in de morgen Amsterdam. De volgende ochtend vraagt Buma waarom Heerma zijn chauffeur niet ontslaat. Heerma vindt dat niet kunnen; de man volgt een werkgelegenheidsproject en heeft het al moeilijk genoeg. - Pieter Heerma neemt een slok koffie. ,,Dat is natuurlijk ook wel waar…’’ Hij kent de anekdote. Fries, calvinistisch, rechtlijnig, sociaal. Zo was zijn vader. Zelf is hij een geboren en getogen Amsterdammer. In zijn jeugd stonden bij het woord ‘Fries’ IJlst en Aldeboarn met stip bovenaan. Zijn neefje van moederskant woonde in IJlst. Ze brachten om en om vakanties bij elkaar door. In Aldeboarn staat de boerderij waar vader opgroeide. ,,Als hij bij zijn broer Gerrit op de boerderij was, praatten ze altijd Fries. Dat zit voorgoed in mijn systeem.’’ Hij wilde journalist worden, maar koos voor een studie politicologie. Lang heeft er op zijn prikbord nog een knipsel gehangen van een postdoctorale opleiding journalistiek aan de Erasmus Universiteit van Rotterdam. Heerma stortte zich op onderzoek, werkte mee aan het NIOD-rapport naar de Val van Srebrenica en dubde of hij zou gaan promoveren. In de periode dat zijn vader ziek was kwam Jack de Vries, voorlichter van de CDA-fractie, bij hen thuis over de vloer. Pieter Heerma kreeg een tienmaandencontract aangeboden op bij de Tweede Kamer fractie aan de Kuyperstraat in Den Haag. ,,Ik dacht: tien maanden in het hart van de democratie werken is spannender dan nog maanden onderzoek doen.’’ Op 10 september 2001 begon hij. Een dag later waren de aanslagen van 11 september. Jaap de Hoop Scheffer werd aan de kant geschoven, Pim Fortuyn kwam op en na de Tweede Kamerverkiezingen van 2012 werd Jan Peter Balkenende premier. ,,Ik begon in een tijd waarin het CDA was afgeschreven. En aan het einde van mijn contract was het CDA de grootste partij.’’ Een beetje student zet zich af tegen de partijkeuze van zijn ouders. Maar zo zit Pieter Heerma niet in elkaar. ,,Ik ben van mijn leven nooit radicaal geweest. Het CDA was gewoon mijn partij. Punt. Als je mij ‘s nachts wakker maakt en je vraagt wat ik ergens van vind, dan is de kans groot dat daar een autonoom CDA-antwoord uit komt.’’ Hij refereert aan de Franse revolutie; vrijheid, gelijkheid, broederschap. ,,De vrijheid is van de liberalen, de gelijkheid is van de socialisten en de broederschap is van het CDA. De broederschap is de belangrijkste van deze drie. Dat zit echt heel diep in mijn vezels.’’ Negen jaar lang bleef hij voorlichter. Heerma was woordvoerder van Pieter van Geel en zat met Maxime Verhagen aan tafel tijdens de formatie van Rutte-I. Hij maakte kort een uitstapje naar Leeuwarden, waar hij voorlichter werd van zorgverzekeraar De Friesland. Na anderhalf jaar viel het kabinet. ,,Een stemmetje in mijn hoofd zei: als ik nu niet solliciteer ga ik spijt krijgen.’’ In 2012 werd hij Tweede Kamerlid. In mei 2019 volgde hij Sybrand Buma op als voorzitter van de fractie. ,,Voor Sybrand was de cirkel rond met zijn benoeming in Leeuwarden. In zekere zin is dat voor mij ook zo. Ik zit nu in de werkkamer waar mijn vader vijfentwintig jaar geleden huisde. En van Buma leerde ik het vak toen ik hier als 23-jarig mannetje binnenkwam.’’ Was er twijfel? ,,Nee. Ik voelde aankomen dat Sybrand een keer zou gaan. En dan denk je na. Daar zit een randje plichtsbesef in. Ik dacht: ik kan dit. Ik heb de ervaring. Ik heb de formatie meegedaan. Iemand moet dit op zich nemen. Het is een fantastische baan hoor, maar het is ook met regelmaat een hondenbaan.’’ Hij draagt de titel ‘tussenpaus’ met trots. En nee, geen twijfel, Heerma wordt beslist geen lijsttrekker voor de eerstvolgende verkiezingen. ,,Zelfkennis. Ik heb niet de drang om partijleider te willen zijn. Ik wil het gewoon niet. En ik vind Kamerlid zijn het mooiste dat er is.’’ - In Hoogeveen kunnen Heerma, Landbouwwoordvoerder Jaco Geurts en Drents Tweede Kamerlid Agnes Mulder het boerenoproer buiten maar moeizaam sussen. Heerma roept dat geen boer geholpen is met de val van dit kabinet. Hij staat pal achter Jaco Geurts die dag en nacht op pad is voor de boeren. Hij belooft dat er geen gedwongen inkrimping van de veestapel komt. Een half uur later dan gepland begint binnen de partijavond in het zaaltje in Het Klooster. Een bestuurslid verzucht dat het er nog nooit zo druk met jongeren is geweest. Bij de aftrap benoemt Pieter Heerma dat historische bezoek van zijn vader aan Hoogeveen in 1995. ,,Ik hoop dat ik vanavond na deze bijeenkomst iets eerder thuis ben dan mijn vader destijds.’’ - Pieter Heerma is ,,niet iemand die ervoor leeft om elke avond met mijn smoel op de televisie te zitten’’. Toen hij in mei de voorzittershamer van Buma kreeg, schreef hij twee data roodomrand in zijn agenda; de algemene politieke beschouwingen in september, en het eerste CDA-congres van november. Hij spreekt over de drie V’s: voorbereiden, voorbereiden, voorbereiden. ,,Zo’n congres van laatst, dat vind ik echt mooi, daar heb ik van genoten. Maar het is ook spannend. Absoluut. Dan sta je daar, voor het eerst als fractievoorzitter, op een klein podium zonder katheder. En dan moet je een speech doen. Dat is natuurlijk knei-ter-tje spannend. Natuurlijk!’’ Hij is meer een denker en een bouwer. ,,Bouwen aan de agenda van het CDA van de toekomst, dat vind ik mooi. Ik heb het idee dat de samenleving hongert naar een duidelijk verhaal. Daar kom ik iedere ochtend vroeg mijn bed voor uit. Voor mij is het een rode lijn die overal doorheen loopt. Voor het CDA, en omdat dit land het hard nodig heeft.’’ Heerma noemt the fear of falling out. Mensen in Nederland hebben het goed, maar als je hen vraagt naar de toekomst dan klappen de verwachtingen om. Dan zijn er grote zorgen. In Nederland keldert dat percentage harder dan in welk land ook. Hij denkt dat het ligt aan het doorgeslagen individualisme. De dominantie van het John Rawls-denken. ,,Ieder voor zich en de staat voor ons allen. Het probleem is alleen: het werkt niet! We hebben daar als CDA soms ook aan meegewerkt. Door alles naar de markt te brengen, door alles te liberaliseren.’’ Het leidt tot een negatief mensbeeld. ,,Iedereen is bezig met zichzelf en met de winst voor zichzelf. Dat leidt tot een samenleving die steeds minder leefbaar wordt. Mensen hongeren naar iets anders. Naar minder kilte van de markt, naar minder bureaucratie van de overheid. Dat voel je.’’ ,,Ik stond laatst voor een zaal in de Utrechtse Heuvelrug. Vrijdag sta ik in Hoogeveen. Als je hier met een zaal over begint te spreken, dan vliegt het ene na het andere voorbeeld je om de oren.’’ - In de zaal in Hoogeveen mag het een halfuur over stikstof, PFAS en boeren gaan. Daarna komen alle andere vragen aan bod. De vingers gaan omhoog. Over de gemeentefinanciën die onder druk staan. Over de hoge kosten voor de jeugdzorg. Er is kritiek op Europa. Omdat Europa ons opzadelt met al die rare regels. ,,Er is veel reuring in het land’’, zegt een CDA’er. ,,Er is best veel reuring ja’’, zegt Heerma onderkoeld. Maar: ,,Je moet niet bang zijn voor een beetje reuring. Al die stemmen moeten worden gehoord. En dan is het voor ons zaak om een verstandig compromis te sluiten.’’ Van kritiek op de rechtspraak wil hij resoluut niets weten. ,,Wees blij dat wij in een rechtsstaat leven.’’ - Op het CDA-congres toonde Heerma een filmpje van Teije Jacobi die met zijn vrouw De Hoveniersacademie runt in Opende, een zorgkwekerij voor jongeren en ouderen die zijn vastgelopen. Jacobi geeft hen eigenwaarde en nieuwe doelen in het leven. Heerma kwam een middag op bezoek. Hij werd stil van alle verhalen. ,,Dat wil ik veel meer gaan doen. Voorbeelden geven van wat goed gaat. Voorbeelden die de aandacht niet altijd krijgen.’’ Het is de broederschap die hij terug wenst. ,,Als de overheid niet in de weg zit blijken er heel veel mooie dingen te zijn. Dat noem ik ‘het andere Nederland.’ We moeten het zien en de ruimte geven.’’ Hij hekelt het ‘stukregelen’ van de overheid. Een overheid ,,die van alles wel de prijs, maar niet de waarde kent’’. Het duwt de kracht van de samenleving weg. Zoals Teije Jacobi zei: ‘Op papier ben ik ondernemer. Maar dan denkt de overheid dat het mijn doel is om zo snel mogelijk geld te verdienen. En dat is niet zo’. Nederland nam in de jaren negentig een verkeerde afslag. Het CDA moet de hand ook in eigen boezem steken. Heerma’s vader – staatssecretaris Volkshuisvesting van 1986 tot 1994 - zat zelfs erbij. Tijdens de algemene politieke beschouwingen noemde hij expres de privatisering van Nederlandse woningbouwcorporaties in 1995. ,,Mijn familiegeschiedenis is niet los te zien van die beweging die corporaties naar de markt liet brengen. Een markt, met Maserati’s als meest ultieme voorbeelden.’’ De term volkshuisvesting werd vervangen door woningmarkt. ,,Nou, we hoeven met elkaar niet lang te discussiëren om te concluderen dat die woningmarkt behoorlijk kapot is. Misschien moeten we het weer over volkshuisvesting gaan hebben.’’ Hij zoekt de winst in het politieke midden. Dat is geen spannende boodschap, dat weet hij zelf ook wel. ,,Maar het is wel waar. Kijk maar naar de Europese verkiezingen. De winst zat in het midden.’’ Mensen hebben genoeg van het polarisatiedenken. Het Sociaal Cultureel Planbureau onthulde dit najaar de grootste zorg van de Nederlander: polarisatie. ,,Op nummer één! Dat is voor mij een bevestiging dat mensen terug willen naar het midden. Terug naar oplossingen, in plaats van elkaar vanuit schuttersputjes voor rotte vis uitmaken.’’ - In Hoogeveen steekt na de pauze de plaatselijk voorzitter zijn vinger omhoog. Hij vertelt over de brief die hij stuurde na die Buitenhof-uitzending. Heerma zei dat hij niet actief kerks is. Maar hoe kan dat nou? Heerma vertelt over het christelijke gezin waarin hij opgroeide. De kerk die hij in zijn jeugd bezocht. De christelijke waarden die hij meekreeg. Op latere leeftijd veranderde zijn geloof. ,,Ik heb een natuurlijke neiging tot agnostiek.’’ Het CDA is en blijft zijn partij. Geen christen-partij, maar een christen democratische partij. ,,Het belangrijkste is dat ik niet wil liegen. En dit is de waarheid. Ook de grootste devoten hebben momenten van vertwijfeling.’’ - In het Kamergebouw noemen ze hem de Grote Vriendelijke Reus. Heerma is geen schreeuwer. Hij kan wel heel hard lachen, roept zijn woordvoerster vanuit de coulissen. Vooral over zijn eigen grappen. En soms kan hij iemand – Heerma is oud-judoka - van enthousiasme zo hard op de schouder slaan dat die zijn evenwicht verliest. ,,Ik ben doorgaans een redelijk gematigde persoonlijkheid. Wat ik in mijn jeugd vooral heb meegekregen is: zelfrelativering. Dat is iets heel belangrijks. Dat wordt in dit huis, en in dit vak, te vaak vergeten.’’ Als voorlichter stond hij zich soms te verbijten achterin de vergaderzaal. Zijn eerste debat als Tweede Kamerlid in 2012 was met staatssecretaris Paul de Krom. Het staat hem nog haarfijn bij. ,,Als je eenmaal zelf in die zaal staat is dat echt wel anders. Zoals die fysio van het Nederlands elftal. Die weet ook niet hoe het is om in het veld te staan.’’ Enneüs Heerma overleed in 1999. Mensen komen soms met herinneringen. Na dat optreden in Buitenhof mailde een partijlid over een dubbelinterview in Het Parool uit de jaren tachtig. Zijn vader werd daarin opgevoerd met Jan Schaefer, de PvdA’er met het hart op de tong. Samen waren ze wethouder in Amsterdam. ,,Schaefer begon te schelden. En mijn vader zei telkens: ‘niet vloeken Jan !’ De man die hem mailde zag parallellen. Heerma speurde de krant op en laat hem zien. Hij vindt dat mooi. De krant ligt in zijn bureau. Bij dat lachende fotolijstje van Sybrand Buma. ‘Denk aan mij!’

Op maandagavond 18 november vond er een CDA ledenbijeenkomst plaats in Haren met Tweede Kamerlid Jaco Geurts over het thema: Een afgewogen keuze rond stikstof. Onder deze link vindt u het verslag van deze avond.

Het kabinet komt vandaag met een noodpakket aan maatregelen voor de korte termijn om de woningbouw zo snel mogelijk vlot te trekken. Dat is met de huidige woningnood keihard nodig. Maar ook projecten die cruciaal zijn voor onze veiligheid, zoals dijkversterkingen, kunnen hiermee doorgaan. Het CDA wil dat boeren, bouwers en baggeraars weer aan de slag kunnen en Nederland niet op slot gaat. Fractievoorzitter Pieter Heerma: ‘Het kabinet heeft zojuist een pakket aan maatregelen en noodwetten gepresenteerd die ervoor zorgen dat de bouw weer van start kan. Dat is belangrijk voor de bouwbedrijven en belangrijk voor onze economie. Maar vooral van groot belang voor al die mensen die op zoek zijn naar een betaalbare woning, dat er snel gebouwd kan worden.’De snelheid wordt overdag verlaagd van 130km naar 100km. Tussen 19:00u en 06:00u mag er wel boven de 100km worden gereden. Daarnaast zal het kabinet opnieuw in gesprek met de Europese Commissie in Brussel moeten gaan om te kijken of Nederland de Europese natuurregels niet te strikt heeft doorgevoerd. Het CDA vindt dat de huidige versnippering van veel kleine, beschermde natuurgebieden onhoudbaar is. Voor een beter natuurbeheer en –herstel is herindeling noodzakelijk, daarnaast trekt het kabinet 250 miljoen extra uit aan natuurbeheer.Volgens het CDA moet voor oplossingen niet alleen gekeken worden naar de landbouw, waar de emissie-uitstoot sinds 1990 al met 64% is gedaald. Er wordt extra ingezet op uitbreiden en investeren als boeren zelf aangeven dat te willen. Er wordt een voermaatregel gemaakt, samen met de sector gaat de minister kijken hoe dat uitgevoerd kan worden. Het CDA wil dat ontwikkelingsruimte voor boeren wordt geborgd.CDA-Kamerlid Jaco Geurts: “Een cruciaal noodpakket voor heel Nederland om de woningbouw snel op gang te krijgen. Voor het CDA staat voorop dat iedereen z’n steentje bijdraagt om de stikstof te verminderen. Waarbij onze boeren nog steeds perspectief hebben om te investeren en eigen keuzes te maken als het gaat om bijvoorbeeld voermaatregelen. Goed nieuws dat het kabinet naar Brussel gaat en de status van Natura-2000 gebieden op de schop wil nemen. De huidige versnippering is onhoudbaar en slecht voor het natuurbeheer.”

CDA-woordvoerder landbouw Jaco Geurts debatteerde deze week over de stikstof-brief van minister Schouten. Hij richtte zich op de vele ondernemers, die met de toekomst van hun bouw- of agrarisch bedrijf) bezig zijn, maar niet weten wat er op hen afkomt. Geurts benadrukte tijdens het debat dat gedwongen krimp van de veestapel geen optie is, dat dit altijd hoort te gaan op basis van vrijwilligheid.Jaco Geurts: “We staan voor de uitdaging om de natuur te beschermen, maar ook economische activiteiten zoals nieuwbouw van woningen, nieuwe stalsystemen en verduurzaming mogelijk te maken. Een gebiedsaanpak en maatwerk lijken de enige oplossingen uit de juridische impasse.”Verder stelde Geurts dat het CDA de ‘latente ruimte’ voor doorgaande bedrijven wil ontzien, en geen stapeling van kortingen of afromingen accepteert. Er moet ontwikkelingsruimte zijn voor bedrijven die doorgaan, wat betekent dat er voldoende fosfaat- en dierrechten beschikbaar blijven. Daardoor zijn bedrijven in staat om te investeren in verdere verduurzaming, die bijdraagt aan de verlaging van de emissie-uitstoot. Aan dat laatste moeten alle sectoren een bijdrage leveren, zoals luchtvaart, binnenvaart, mobiliteit en de industrie. Tot slot pleitte Geurts ervoor “om een warm hart te houden voor de agrarische sector, maar het hoofd koel te houden in het verdere proces.”Eerder deze week werden al twee CDA-moties aangenomen over het stikstofprobleem, die gaan over onderzoek naar een drempelwaarde en een beter rekenmodel. Meer informatie via deze link.

Tijdens de Algemene Ledenvergadering van het CDA provincie Groningen sprak Erianne van der Burg de vergadering gepassioneerd toe. Naast dat zij fractievoorzitter en raadslid in Midden-Groningen is namens het CDA, is zij bovenal trotse boerin. Ondersteund door deze hartenkreet van haar, vele andere boeren en de overgrote meerderheid van de vergadering, overhandigde zij de petitie aan de partijvoorzitter Rutger Ploum. Naast dat ik fractievoorzitter en raadslid in Midden-Groningen ben, ben ik bovenal een trotse boerin op ons bedrijf in Steendam. We hebben duurzaamheid hoog in het vaandel. Maar trots ben ik op de agrarische sector in Nederland, van melkveehouders, akkerbouwers, aardappeltelers, van varkensboeren, groentekwekers, geiten en kippenhouders, enzovoorts. Ieder is op zijn of haar bedrijf bezig om op een verantwoorde manier hoogwaardig voedsel te produceren, treft daarbij duurzame maatregelen, innovaties en vooral aanpassingen aan de regels. Dat hoort ook bij het ondernemerschap. Na de fosfaatwet was het even weer rustig, aan de oppervlakte, want veel bedrijven zijn nog bezig met de gevolgen van de fosfaatwet en het eind lijkt nog niet in zicht. Maar daar kwam de uitspraak over de PAS (Programma Aanpassing Stikstof) en vervolgens de commissie Remkes met zijn rapport. Eensgezind trokken boeren naar Den Haag De sector is niet meer te houden, blijkt uit de gigantische actiedag op dinsdag 1 oktober. Eensgezind trokken de boeren op naar Den Haag om daar hun protest te laten zien en horen. Kippenvel had ik de hele dag. Van de tractoren die oprukten over snelweg en strand, onze Oldambster boeren die door de hekken gingen. En niet alleen ik als boerin had kippenvel, maar ook familieleden, die weten hoe het er op een agrarisch bedrijf aan toe gaat. En de mensen in de sector die onze bedrijven ondersteunen, dat zijn er velen. Ook burgers, die het gevoel wat wij als boeren hebben heel goed begrijpen. Er was steun van een heel groot deel van de bevolking van Nederland. Over de petitie We richten ons in deze petitie op de gevolgen de habitatrichtlijn en de natuurbeschermingswet. Maar er zijn meer onderwerpen die onze agrarische leden raken. Die punten zullen ongetwijfeld straks ook nog benoemd worden. Voorzitter, in Nederland wordt gerekend met een maximale stikstofuitstoot van 0,05 mol per ha op bepaalde natuurgebieden. In Duitsland is het maximum 20 mol. Bovendien zijn er in Duitsland heel weinig gebieden die meetellen en in Nederland wel 165! En hoe hoog is de stikstofuitstoot nu werkelijk. Er zijn meetgegevens waar vele vragen bij te stellen zijn. Van mijn vader heb ik altijd geleerd: meten is weten. Dat schijnt nu niet nodig te zijn. Ik wil nog graag iets zeggen, voor ik de petitie voor lees en aanbied. In de aanloop naar het opstellen van de petitie kwamen er vele reacties die het gevoel onder de CDA-leden duidelijk maken. Eén wil ik wel voorlezen: “Ik vind wel dat “mijn” CDA me de laatste jaren erg teleurstelt in de daden voor de landbouw. Ook het gedeelte dat gisteren is uitgekomen (doelend op de brief van de minister) is toch om je de ogen uit je kop te schamen als je zegt een landbouwpartij te zijn. Ook Jaco Geurts verpakte dinsdag zijn woorden al dermate dat je kon voelen dat we toch gewoon genaaid worden. Vindt het verbazingwekkend dat ze niet dwars voor de sector durven te gaan liggen en alle boeren vrolijk naar FVD jagen.” Eén van de hartenkreten dus, die we u mee willen geven. Petitie: ''De druk mag niet van de ketel!'' De uitspraak “De veehouderij in Nederland moet halveren”, is bij de sector als een morele mokerslag aangekomen. In het rapport Remkes worden de oplossingen voor de stikstofproblematiek bovenmatig en onevenredig op de agrarische sector afgewenteld. De toezeggingen van de minister bij de grote protestmanifestatie van afgelopen dinsdag 1 oktober, heeft de zorgen en het wantrouwen bij de sector niet weg genomen. Aan CDA Partijbestuur, Tweede Kamerfractie en CDA Statenfractie Groningen Wij, bezorgde agrarisch ondernemers en CDA leden in de provincie Groningen, Constateren: Dat er in de uitwerking van de Habitatrichtlijn en Natuurbeschermingswet binnen Europa grote onderlinge verschillen ontstaan zijn, en door de fijnmazige uitwerking in Nederland nu veel veehouderijbedrijven stagnatie oplopen en zelfs dienen te verdwijnen. Dat Nederland als Deltaland optimale productie omstandigheden heeft en dat deze ten volle benut moeten worden om Nederlandse burgers en burgers wereldwijd van voldoende voedsel te voorzien, en dat Nederland als gidsland wordt gezien. Een toppositie die we willen blijven behouden.Dat het reduceren van de agrarische sector grote economische en sociaal maatschappelijke gevolgen heeft, ook in de vele aanverwante sectoren. (elk agrarisch bedrijf staat voor 10 banen) Dat het onaanvaardbaar is dat de landbouw onevenredig meer stikstofuitstoot moet reduceren ten opzichte van andere veroorzakers als luchtvaart, verkeer, industrie en andere niet-essentiële en duurzame uitstoot als autoracen. En verzoeken: De uitwerking van de Habitatrichtlijn en Natuurbeschermingswet tegen het licht te houden en in overeenstemming te brengen met de ons omringende EU landen. Geen besluiten te nemen, met grote gevolgen voor de agrarische sector, alvorens alle kloppende en reële cijfers -gebaseerd op gemeten waarden- duidelijk in beeld zijn gebracht. (geen gegoochel met cijfers) In dit proces voldoende oog te hebben voor de grote inzet, de forse investeringen die gedaan zijn en de resultaten die tot nu toe bereikt zijn. Dat er voldoende beleid komt, teneinde de innovatieve ontwikkelingen te stimuleren en de jonge ondernemers weer perspectief en toekomst te bieden. Dat in géén geval het coalitiebelang prioriteit mag hebben boven het in stand houden van een efficiënte en duurzame voedselproductie welke tevens een sterke pijler onder onze economie is. Haren, 7 oktober 2019 Ondersteund door de ALV CDA Groningen

Tijdens de Algemene Ledenvergadering van het CDA provincie Groningen sprak Erianne van der Burg de vergadering gepassioneerd toe. Naast dat zij fractievoorzitter en raadslid in Midden-Groningen is namens het CDA, is zij bovenal trotse boerin. Ondersteund door deze hartenkreet van haar, vele andere boeren en de overgrote meerderheid van de vergadering, overhandigde zij de petitie aan de partijvoorzitter Rutger Ploum. Naast dat ik fractievoorzitter en raadslid in Midden-Groningen ben, ben ik bovenal een trotse boerin op ons bedrijf in Steendam. We hebben duurzaamheid hoog in het vaandel. Maar trots ben ik op de agrarische sector in Nederland, van melkveehouders, akkerbouwers, aardappeltelers, van varkensboeren, groentekwekers, geiten en kippenhouders, enzovoorts. Ieder is op zijn of haar bedrijf bezig om op een verantwoorde manier hoogwaardig voedsel te produceren, treft daarbij duurzame maatregelen, innovaties en vooral aanpassingen aan de regels. Dat hoort ook bij het ondernemerschap. Na de fosfaatwet was het even weer rustig, aan de oppervlakte, want veel bedrijven zijn nog bezig met de gevolgen van de fosfaatwet en het eind lijkt nog niet in zicht. Maar daar kwam de uitspraak over de PAS (Programma Aanpassing Stikstof) en vervolgens de commissie Remkes met zijn rapport. Eensgezind trokken boeren naar Den Haag De sector is niet meer te houden, blijkt uit de gigantische actiedag op dinsdag 1 oktober. Eensgezind trokken de boeren op naar Den Haag om daar hun protest te laten zien en horen. Kippenvel had ik de hele dag. Van de tractoren die oprukten over snelweg en strand, onze Oldambster boeren die door de hekken gingen. En niet alleen ik als boerin had kippenvel, maar ook familieleden, die weten hoe het er op een agrarisch bedrijf aan toe gaat. En de mensen in de sector die onze bedrijven ondersteunen, dat zijn er velen. Ook burgers, die het gevoel wat wij als boeren hebben heel goed begrijpen. Er was steun van een heel groot deel van de bevolking van Nederland. Over de petitie We richten ons in deze petitie op de gevolgen de habitatrichtlijn en de natuurbeschermingswet. Maar er zijn meer onderwerpen die onze agrarische leden raken. Die punten zullen ongetwijfeld straks ook nog benoemd worden. Voorzitter, in Nederland wordt gerekend met een maximale stikstofuitstoot van 0,05 mol per ha op bepaalde natuurgebieden. In Duitsland is het maximum 20 mol. Bovendien zijn er in Duitsland heel weinig gebieden die meetellen en in Nederland wel 165! En hoe hoog is de stikstofuitstoot nu werkelijk. Er zijn meetgegevens waar vele vragen bij te stellen zijn. Van mijn vader heb ik altijd geleerd: meten is weten. Dat schijnt nu niet nodig te zijn. Ik wil nog graag iets zeggen, voor ik de petitie voor lees en aanbied. In de aanloop naar het opstellen van de petitie kwamen er vele reacties die het gevoel onder de CDA-leden duidelijk maken. Eén wil ik wel voorlezen: “Ik vind wel dat “mijn” CDA me de laatste jaren erg teleurstelt in de daden voor de landbouw. Ook het gedeelte dat gisteren is uitgekomen (doelend op de brief van de minister) is toch om je de ogen uit je kop te schamen als je zegt een landbouwpartij te zijn. Ook Jaco Geurts verpakte dinsdag zijn woorden al dermate dat je kon voelen dat we toch gewoon genaaid worden. Vindt het verbazingwekkend dat ze niet dwars voor de sector durven te gaan liggen en alle boeren vrolijk naar FVD jagen.” Eén van de hartenkreten dus, die we u mee willen geven. Petitie: ''De druk mag niet van de ketel!'' De uitspraak “De veehouderij in Nederland moet halveren”, is bij de sector als een morele mokerslag aangekomen. In het rapport Remkes worden de oplossingen voor de stikstofproblematiek bovenmatig en onevenredig op de agrarische sector afgewenteld. De toezeggingen van de minister bij de grote protestmanifestatie van afgelopen dinsdag 1 oktober, heeft de zorgen en het wantrouwen bij de sector niet weg genomen. Aan CDA Partijbestuur, Tweede Kamerfractie en CDA Statenfractie Groningen Wij, bezorgde agrarisch ondernemers en CDA leden in de provincie Groningen, Constateren: Dat er in de uitwerking van de Habitatrichtlijn en Natuurbeschermingswet binnen Europa grote onderlinge verschillen ontstaan zijn, en door de fijnmazige uitwerking in Nederland nu veel veehouderijbedrijven stagnatie oplopen en zelfs dienen te verdwijnen. Dat Nederland als Deltaland optimale productie omstandigheden heeft en dat deze ten volle benut moeten worden om Nederlandse burgers en burgers wereldwijd van voldoende voedsel te voorzien, en dat Nederland als gidsland wordt gezien. Een toppositie die we willen blijven behouden.Dat het reduceren van de agrarische sector grote economische en sociaal maatschappelijke gevolgen heeft, ook in de vele aanverwante sectoren. (elk agrarisch bedrijf staat voor 10 banen) Dat het onaanvaardbaar is dat de landbouw onevenredig meer stikstofuitstoot moet reduceren ten opzichte van andere veroorzakers als luchtvaart, verkeer, industrie en andere niet-essentiële en duurzame uitstoot als autoracen. En verzoeken: De uitwerking van de Habitatrichtlijn en Natuurbeschermingswet tegen het licht te houden en in overeenstemming te brengen met de ons omringende EU landen. Geen besluiten te nemen, met grote gevolgen voor de agrarische sector, alvorens alle kloppende en reële cijfers -gebaseerd op gemeten waarden- duidelijk in beeld zijn gebracht. (geen gegoochel met cijfers) In dit proces voldoende oog te hebben voor de grote inzet, de forse investeringen die gedaan zijn en de resultaten die tot nu toe bereikt zijn. Dat er voldoende beleid komt, teneinde de innovatieve ontwikkelingen te stimuleren en de jonge ondernemers weer perspectief en toekomst te bieden. Dat in géén geval het coalitiebelang prioriteit mag hebben boven het in stand houden van een efficiënte en duurzame voedselproductie welke tevens een sterke pijler onder onze economie is. Haren, 7 oktober 2019 Ondersteund door de ALV CDA Groningen

Met een gebiedsgerichte aanpak van de stikstofproblematiek kiest het kabinet voor lokaal maatwerk om ervoor te zorgen dat de bouw van woningen en andere stilgevallen projecten op korte termijn kunnen worden hervat. CDA fractievoorzitter Pieter Heerma: ‘Dit is een afgewogen beslissing van het kabinet die heel hard nodig is. Want de woningnood is groot en er moet juist nu meer gebouwd worden. Met lokaal en regionaal maatwerk kunnen we dit aanpakken.’Het CDA heeft ingezet op een evenwichtig perspectief en gezond boerenverstand. Dat betekent dat alle sectoren een bijdrage moeten leveren bij het terugdringen van de stikstofuitstoot. Niet alleen de landbouw, ook de luchtvaart en mobiliteit gaan in de plannen van het kabinet een bijdrage leveren.CDA woordvoerder Jaco Geurts: ‘De overheid gaat ‘warm’ investeren om innovaties in de landbouw te bevorderen en maatregelen te nemen om de emissies terug te brengen. Het is voor de sector en voor het CDA van groot belang dat er geen sprake is van gedwongen krimp van de veestapel. Daar ga ik persoonlijk op toezien. Maatregelen in de landbouw vinden plaats op basis van vrijwilligheid en lokaal maatwerk. Daarmee krijgen boeren en hun gezinnen duidelijkheid en een nieuw perspectief voor de toekomst van hun bedrijf’.Volgens het CDA heeft het kabinet op verschillende terreinen al veel in gang gezet en bereikt om emissies terug te dringen, klimaat en natuur te versterken en de opgave om meer woningen te bouwen. Om de stikstofproblematiek aan te pakken is op onderdelen een versnelling noodzakelijk.

Dinsdag 1 oktober 2019 gaat de geschiedenis in als de dag waarop duizenden boeren met hun trekkers op een waardige en indrukwekkende manier in Den Haag hun stem lieten horen. Daar waren ook veel boeren uit de gemeente Deventer bij. En die stem is gehoord. Niemand kan om de boeren heen. Boeren zijn mensen die hun verantwoordelijkheid niet uit de weg gaan. Dat hebben ze in het verleden bewezen en dat zal in de toekomst ook zo zijn. Maar daarvoor hebben ze duidelijkheid nodig en niet steeds een ander beleid dat continu weer nieuwe regels oplegt en grote investeringen van de agrarische sector vraagt. De rek is er uit. Eenzijdig afwentelen van de stikstofproblemen op de boeren, zoals D66 en GroenLinks willen, is voor het CDA niet aan de orde. Dat gaat niet gebeuren. Ons Kamerlid Jaco Geurts is daar heel duidelijk over. We hebben een grote klus te klaren en dat gaan doen, samen met de boeren. Mensen die elke dag weer, op hun familiebedrijf, hard aan de slag gaan verdienen onze steun. Het CDA laat de boeren niet in de kou staan! Henk Groothuis

Het CDA ziet een aantal goede bouwstenen in het advies van de commissie-Remkes inzake de stikstofdiscussie. Het rapport laat duidelijk zien hoe we als klein land met veel economische activiteiten aanlopen tegen grenzen van de natuur en de leefbaarheid. Om de problemen aan te pakken pleit het CDA met de commissie Remkes voor regionaal maatwerk en een bijdrage van alle relevante economische sectoren. Generieke maatregelen, zowel in de landbouw als voor de snelheid op snelwegen, zijn geen oplossing voor het probleem. CDA-woordvoerder Jaco Geurts wil dat de minister voortvarend met het rapport aan de slag gaat. “Met een pakket aan verstandige en slimme maatregelen kunnen we ervoor zorgen dat Nederland niet op slot gaat. Dat is de opdracht aan het kabinet”. Geurts sluit noodwetgeving niet uit: “We moeten alles doen wat nodig is om ervoor te zorgen dat de bouw van woningen en andere stilgevallen projecten kunnen worden hervat en boeren en hun gezinnen duidelijkheid en perspectief krijgen voor de toekomst van hun bedrijf”.