Poliflw

Tijdens de algemene beschouwingen van de voorjaarsnota 2019 sprak Liza Luesink de volgende woorden namens GroenLinks Zutphen.

Dank u voorzitter.

Heeft u vorige week ook zo genoten van de avondvierdaagse, beachvolleybal en de Roparun? Al die vrijwilligers die samen knallen na hun werk, op vrije dagen en zelfs tot diep in de nacht. Die momenten laten zien wat we allemaal kunnen bereiken als we het sámen doen. En dat gaat nog hard nodig zijn de komende tijd… Want duidelijker krijgen we het niet: Zutphen heeft het financieel zwaar.

Natuurlijk wil niemand graag bezuinigingen, maar we hebben geen andere optie. Daar is iedereen van doordrongen en de 10 uitgangspunten voor de begroting zijn helder. Geen ruimte voor nieuw beleid, maar de notitie Krachtig Zutphen laat zien dat we anticiperen op veranderende omstandigheden en tegelijk binnen beperkte mogelijkheden vooruitstrevend durven zijn. Een vraag die ons als GroenLinks fractie bezighoudt is: hoe voorkomen we dat de huidige financiële zorg onze focus op de toekomst niet in de weg staat? En hoe kunnen we dat samen met inwoners, ondernemers en lokale initiatieven? Met deze vraag in ons achterhoofd lopen we de verschillende punten in de notitie Krachtig Zutphen langs en lichten een aantal van onze speerpunten hier uit.

GroenLinks is groen.

In het programma duurzaamheid zien we mooie voorbeelden, zoals het recent aangenomen voorstel om Zonnestroom voor iedereen beschikbaar te maken, juist ook voor huurders en mensen die geen financiële ruimte hebben om zelf investeringen te doen. Voor het slagen van de energietransitie is het cruciaal dat het voor alle inwoners ook betaalbaar is. Zutphen Energie is een belangrijke partner en zorgt ervoor dat de opbrengsten terugvloeien in onze eigen gemeente, in plaats van dat we deze verliezen. Ook de Werkmakers en Walburgers zijn inspirerende initiatieven die samen met lokale ondernemers letterlijk werk kunnen maken van energiebesparing. Het is van groot belang dat mensen die nu weinig kans hebben op werk, kansen krijgen én dat ze enthousiast worden hun talenten te ontwikkelen. De Warnsveldse installateur Kimenai zei het al goed in de Forumspecial over duurzaamheid: “laten we niet teveel praten, maar het vooral gaan doen!” Want dit soort initiatieven hebben ruimte nodig voor experiment en wij blijven het college oproepen de ruimte in regelgeving op te zoeken. Daarbij uit te gaan van vertrouwen en durf om het op te pakken mét mensen die ervoor gaan. Durft het college dit? En collega’s in de raad: durft u deze ruimte ook te geven?

Bij de focus op de binnenstad zien we in combinatie met duurzaamheid legio kansen. Gister nog een mooi voorbeeld: voor Pure taste wordt de pallet met leveringen aan de rand van de stad gedropt en door fietskoeriers naar de winkel gebracht. Schone mobiliteit is duurzamer én maakt de omgeving aantrekkelijker, win-win dus. In ons verkiezingsprogramma schreven we: wat ons betreft mag Zutphen de meest duurzame monumentale stad van Nederland worden. En als we dat met onze beperkte financiële middelen weten te bereiken, krijgen we vast bonuspunten. De ambitie lezen we in ieder geval terug.

Een van de bekendere speerpunten van GroenLinks in de binnenstad is een autoluw ’s Gravenhof. In plaats van stilstaand blik zien we hier het liefst groen en cultuur bij elkaar komen. Het ’s-Gravenhof kan meer dan nu een culturele functie krijgen door gebruik te maken van de Witte Vleugel. We hebben namelijk ook nog een uitdaging met de Hanzehof op te lossen, dus zou dat geen mooie plek zijn voor de Muzehof samen met het popcollege en andere initiatieven? Hoe dan ook, laten we zorgen dat onze financiële zorgen, niet onze lange termijn doelstelling voor een sociaal economisch sterk Zutphen dwarsbomen.

GroenLinks is groen én links.

Één op de tien kinderen in onze gemeente groeit op in armoede en teveel mensen hebben geen werk. In het Waterkwartier nog net iets meer dan elders. De familie van mijn vaders kant is opgegroeid in het Waterkwartier. De vader van mijn vader overleed te vroeg en oma stond er alleen voor met zeven kinderen van 2 tot 18 jaar. Geen cent te makken, maar het hebben van werk heeft eraan bijgedragen dat ze goed terecht gekomen zijn. De combinatie met werk maken van energiebesparing en daarmee lagere maandelijkse lasten voor de mensen waar het om gaat, maakt de focus op het Waterkwartier een logische. De lessen daar kunnen vervolgens vertaald worden naar andere wijken. De enige manier om de focus op het Waterkwartier te laten slagen is door echt de mensen te betrekken waar het om gaat. Denk niet voor ze, praat niet over ze, maar bel bij ze aan en ga oprecht in gesprek.

In het kader van het linkse hebben we nog wel een punt. Voor GroenLinks moet de stad in balans zijn, voor iedereen. Iedereen moet een woning kunnen vinden. Maar de inkt van de woonvisie is nog niet droog en we lezen in de Burap dat het budget voor jongerenhuisvesting ter discussie staat? Jongeren onder de 23 jaar hebben een slaagkans van nog geen 10% voor een sociale huurwoning, tegenover meer dan 100% voor 65+ers. Dat rechtvaardigt investeren in jongerenhuisvesting. We maken ons zorgen dat de investeringen voor deze groep mogelijk niet doorgaan. Graag horen we hier van het college meer over en gaan we hier indien nodig met elkaar over in gesprek.

GroenLinks is groen én links. En staat voor vernieuwende politiek.

Zoals we bij duurzaamheid al benoemden zien we daar mooie voorbeelden, maar er is nog een wereld te winnen. De Omgevingswet klinkt niet sexy als term, maar biedt veel kansen om inwoners veel meer een rol te geven in hun eigen omgeving. We vinden het dan ook jammer om te zien dat dat bijvoorbeeld de communicatie over het omgevingsplan voor het landelijk gebied traditionele inspraak lijkt te zijn in plaats van een kans om het op een verfrissende manier te doen. Dit is de eerste voorjaarsnota in de tijd dat ik fractievoorzitter ben van GroenLinks dat ik niet namens onze fractie pleit voor een burgerbegroting. Het is teleurstellend dat het vorige college niet geslaagd is in deze unanieme wens van de raad sinds 2015. Wat was het bijzonder geweest om juist nu mét inwoners samen de begroting met deze grote financiële uitdaging in elkaar te puzzelen. Dan hadden we echt samen de afwegingen kunnen maken. Een jaar geleden hadden we nog hoop dat de burgerbegroting wel zou kunnen lukken, maar de realiteit maakte duidelijk dat dit niet haalbaar is. Graag spreken we wel de wens uit voor een burgerbegroting in 2022. Als de eerste bezuinigingshobbels genomen zijn, komen we hier graag op terug. Een vraag aan de andere raadsfracties, deelt u deze ambitie nog?

Tot slot, Zutphen is een geweldige stad. Denk nog even terug aan de energie van Roparun afgelopen weekend. Hoe mooi zou het zijn als Zutphen ook in de toekomst haar historie en duurzame ontwikkeling met elkaar in balans houdt? Dat gecombineerd met oprechte aandacht voor de mensen waar het om gaat. Op een manier waarbij er snel geleerd, gereflecteerd en verbeterd wordt. En waarbij we het sámen doen.

Dank u voorzitter. Het was een eer om deze voor mij persoonlijk laatste algemene beschouwingen, namens GroenLinks Zutphen, uit te mogen spreken.

Maandagavond 20 mei 2019 heeft de gemeenteraad het Rekenkamerrapport ‘Een wankel geheel’ behandeld.

Dit rapport is in opdracht van de raad uitgevoerd om te onderzoeken hoe Zutphen overvallen kon worden door de snel verslechterde financiële positie. En hoe we daarvan kunnen leren voor de toekomst. Het rapport van de rekenkamer laat zien dat zowel College als Raad scherper hadden kunnen zijn, maar ook dat de informatievoorziening aan en van het college tekort geschoten heeft. Een serieuze zaak.

Helaas was het geen debat gericht op de toekomst en was het gevraagde 'nederige mea culpa' van het college voor de oppositie niet voldoende. Het lijkt erop dat de conclusie van tevoren al vast lag. GroenLinks staat vol achter dit college en het harde werk dat zij verzetten om onze stad duurzamer en nog mooier te maken en vooral om Zutphen weer financieel gezond te maken. Wij zien dat het college hier juist pijnlijke keuzes durft te maken en daarbij de Raad ook actief betrekt. 

In de bijlage vind je de spreektekst van GroenLinks fractievoorzitter Liza Luesink.

Het zomerreces is ten einde en de fractie is weer vol aan de slag in een (tijdelijk) nieuwe samenstelling. Fractievoorzitter Liza Luesink gaat met zwangerschapsverlof en wordt vervangen door André Putker. Forumlid Nicole Bossenbroek heeft een baan in Den Haag en draagt haar functie over aan Casper Jansen.

Zwangerschapsverlof fractievoorzitter

Fractievoorzitter Liza Luesink gaat met zwangerschapsverlof en de ervaren André Putker zal haar vervangen. André heeft zich al veertien jaar verdienstelijk gemaakt voor GroenLinks Zutphen, in de afgelopen periode als raadslid en daarvoor als forumlid. Samen met Liza en Joram vormde hij het onderhandelingsteam om tot het huidige nieuwe college te komen. André is manager Fysiek Domein bij de Gemeente Doesburg en actief bij voetbalvereniging AZC Zutphen. Hij zal zich de komende periode vooral richten op de bezuinigingsopgave waar de gemeente voor staat.

Nieuw forumlid

Daarnaast nog een wijziging in de fractie. Nicole Bossenbroek heeft een baan gevonden bij het Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport in Den Haag. Zij is daarom verhuisd en heeft haar functie als forumlid in Zutphen neer moeten leggen. Ontzettend jammer, want Nicole is zeer getalenteerd en had nog veel zin om door te gaan.

Gelukkig kunnen we meteen een nieuw forumlid verwelkomen, namelijk Casper Jansen. Hij werkt als Unitmanager bij Reclassering Nederland, is voorzitter van het Warnsvelds mannenkoor en van de Zutphense afdeling van de Fietsersbond. Vanuit de Fietsersbond heeft Casper onder andere bijgedragen aan een beter fiets-parkeerbeleid in de binnenstad. Volgens de kandidatencommissie zal zijn luisterende en analytische grondhouding leiden tot breedgedragen initiatieven.

In de raadsvergadering van 24 september a.s. worden André en Casper officieel benoemd, maar zij zijn al gestart. Eind december is Liza weer terug van verlof.

Wijziging bestuur

De wijziging in de fractie brengt meteen een wijziging in het bestuur met zich mee aangezien Casper ook de huidig bestuursvoorzitter is. Zijn rol wordt overgenomen door Annelies Bickes én het bestuur wordt versterkt met Bas Bresters.

Het is gelukt! Maandagavond 28 mei is het nieuwe college van Zutphen geïnstalleerd met Harry Matser als wethouder van GroenLinks. 

Als grootste partij met het vertrouwen van de kiezers op zak zijn we de formatie in gegaan en presenteerden we met SP, PvdA en VVD het coalitie-akkoord ‘Met elkaar kleuren we Zutphen en Warnsveld’. Lees hier het coalitieakkoord voor de komende vier jaar: www.zutphen.nl/wegevenzutphenkleur.

21 maart 2018 is GroenLinks de grootse partij van Zutphen geworden. Fractievoorzitter Liza Luesink: “Geweldig! En ik moet iets bekennen, dat is behoorlijk spannend. De afgelopen weken heb ik me soms stiekem de woorden van Pipi Langkous ingeprent: “Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan” Keihard werken, elkaar eerlijk bevragen, flink botsen en er samen sterker uit komen. Maar het is gelukt! Er ligt een mooi akkoord en er staat een sterk en divers team van wethouders om hier uitvoering aan te geven.”

De tekst die Liza Luesink namens de GroenLinks fractie uitsprak in de raad van 28 mei:

VERANDERING BEGINT HIER is de slogan van GroenLinks. Voor ons staat dit voor positiviteit, vertrouwen en de overtuiging dat we met elkaar het verschil kunnen maken. Deze coalitie heeft ervoor gekozen het akkoord niet dicht te timmeren, zodat het ruimte geeft aan de raad om in te kleuren en we de komende vier jaar echt open aan de slag kunnen met inwoners, ondernemer, initiatieven en partners in de regio.

De GroenLinks fractie betiteld dit akkoord als ambitieus, enthousiasmerend en vol energie. De komende vier jaar gaan we verandering tegemoet op het gebied van de energietransitie, zorg, werk en de manier waarop we zaken organiseren. Een van de terreinen waar dit voor geldt en een belangrijk punt voor GroenLinks, is de energietransitie.

De koers is helder: we gaan toe naar een energiezuinige, aardgasloze samenleving. Deze coalitie wil niet afwachten, maar voorop lopen en de regie pakken met een Zutphens Energieakkoord. Binnen deze collegeperiode zullen resultaten in de gemeente zichtbaar zijn: gasloze nieuwbouw, grootschalige verduurzaming van bestaande woningen, drie nieuwe windmolens, een sterke uitbreiding van laadpalen voor auto’s en veel meer zonnepanelen.

De gemeente neemt de regie om vaart te maken, maar ook hier geldt dat we iedereen uitnodigen om zelf, als individu of als collectief, initiatief te nemen. Nadrukkelijk ademt dit coalitieakkoord: samenwerking, vertrouwen en ruimte voor initiatief. Wat ons betreft gaan mensen dat echt merken.

GroenLinks is blij met het duurzame, sociale en frisse akkoord.

Waaruit blijkt voor GroenLinks die ‘verandering begint hier”? Deze verandering zit er niet zozeer in dat alles inhoudelijk opeens anders moet. Dit gaat vooral om de manier waarop we dingen doen, zodat daarmee de inhoud ook gaat en blijft passen bij inwoners, ondernemers en een nieuwe bestuurscultuur in Zutphen.

Op hoofdlijnen is de inzet er en de daadwerkelijke inkleuring doen we met elkaar. Een mooi punt vindt onze fractie de focus op preventie en de overtuiging dat nieuwe initiatieven bestaand beleid en taken echt kunnen uitdagen en overnemen. De GroenLinks fractie heeft daar zin in en ziet aanknopingspunten om vanuit de raad extra accenten te leggen.

Een paar voorbeelden: Dolf werkt aan een natuurvisie, Nicole neemt nog geen genoegen met het tempo waarop woningen voor jongeren gerealiseerd worden, Irene blijft zich kwaad maken als vluchtelingen uitgezet dreigen te worden, Lilly-Ann wil dat cultuur veel meer iets is van alle inwoners, Mirjam gaat op zoek naar nog meer Right to Challenge initiatieven, Martine werkt met Burgerbelang, D66 en sportverenigingen aan een initiatiefvoorstel en ik lever in het najaar mijn bijdrage aan het aandeel jonge inwoners. Vol energie en samen met alle fracties in de raad bouwen we door!

Tot slot, GroenLinks draagt Harry Matser voor als wethouder voor dit college. Zoals hij zelf zegt “hij voelt zich een echte Zutphenees”. Hij is een ervaren bestuurder in de zorg en de rechtspraak en een teamspeler. In zijn portefeuille o.a. de energietransitie en klimaatagenda en financiën.

Eind 2017 dachten we nog financiële ruimte te hebben voor nieuw beleid en nu staat alles on hold omdat we een structureel tekort hebben. De zorg over de financiën is groot en terecht. Het akkoord geeft voor een deel antwoord op de vraag hoe de coalitie de financiële uitdaging wil aanpakken. Tegelijk werken we daar in de raad samen aan verder op 15 juni a.s. en gaat het college vervolgens aan de slag voor de begroting.

De burgerbegroting is voor GroenLinks steeds een speerpunt geweest. Dat we dat juist durven inzetten in een financieel lastige tijd laat zien dat we inwoners écht serieus nemen. Voorwaarde voor een burgerbegroting én voor een goed functionerende raad, de baas van de gemeente, is het beter inzicht en grip. Dit staat ook nadrukkelijk in het akkoord.

Wat geeft GroenLinks vertrouwen dat we dit met elkaar op een goede manier gaan doen?

We zien dit college als een divers team dat de uitdaging om Zutphen sociaal economisch sterker te maken samen aan gaat. Ook de raad met meer dan de helft nieuwe mensen, is ontzettend gedreven. Samen met het college, met de raad, inwoners, ondernemers en onze partners in de Cleantechregio en Stedendriehoek gaan we zorgen voor de omslag in denken en doen in de komende vier jaar: verandering begint hier én verandering begint nu!