Poliflw

Twee jaar geleden schreven we een stuk over de fosfaatrechten. Alle melkveehouders moesten van staatssecretaris van Dam hun veestapel terugbrengen naar het aantal wat ze op 1 juli 2015 op hun bedrijf hadden. Ook al hadden sommigen intussen fors geïnvesteerd in nieuwe stallen, waarin dierenwelzijn en duurzaamheid voorop staan. Vergunningen werden aangevraagd en gegeven, banken stonden garant voor de financiering. En toch kende de staatssecretaris geen pardon. Wat een verdriet en zorgen dit veroorzaakt heeft onder de boeren bleef lang buiten beeld. Boeren werden niet gehoord, wel zagen we beelden van koeien die naar de slacht gingen. Maar het echte leed bleef achter de voordeur. De boerengezinnen bleven ondanks alles hun vee verzorgen en dankzij hen kunnen wij uit een breed assortiment voedsel kiezen. Als je voor producten van Nederlandse bodem kiest, weet je dat je veilig eten hebt. Er wordt door bepaalde organisaties steevast kritiek geleverd en beweerd dat ons voedsel vol zit met gif, hormonen en antibiotica. Middelen die al lang verboden zijn. Nederland heeft de strengste eisen en regels en toch blijven sommigen dat roepen. Je mag best tegen het eten van vlees zijn, maar ga geen onwaarheden verkondigen. Of beweren dat een megastal slecht is voor de koeien. Dat is onjuist. Misschien vind je ze niet mooi of te groot. Maar geldt dat dan ook voor buitenplaatsen, met omheining en toegangspoort met intercom in het buitengebied of flatgebouwen? Mensen die er wonen, vinden het prima en hebben het goed naar de zin net als de koeien in de megastal. Ondertussen gaat de boer weer aan het werk. De dieren wachten. Dan komt daar opeens de stikstofproblematiek. En weer heeft de agrarische sector het gedaan. Maar deze keer haalt de boer niet z’n schouders op. Hij komt in verzet. En terecht. De landbouwsector is de enige sector die de uitstoot van stikstof heeft weten te terug te brengen door innovatie of investeren. “De helft van de veestapel moet weg”, is de druppel. Nu laten de boeren van zich horen. En eindelijk kunnen ze hun verhaal doen in Hilversum, laat Nederland merken dat ze achter de boeren staan. En dat hebben ze nodig. We hopen dat dit de komende tijd zo blijft, want de boeren gaan weer de straat op. Eerst naar de provincie om de beleidsregels voor stikstof van tafel te krijgen. De provincies hanteren in een eerder deze week vastgestelde beleidsregel een strengere norm dan minister Carola Schouten in de brief aan de Tweede Kamer heeft verwoord. De minister rekent met de vergunde stalcapaciteit. De provincies gaan uit van het aantal dieren dat in de stal werd gehouden op 8 oktober 2019. Dit houdt dat als er door omstandigheden minder dieren op stal stonden, dan er volgens de vergunning hadden mogen staan, de provincie deze niet gevulde plekken afpakt. De provincies gaan uit van het werkelijke aantal dieren, om te zorgen dat bij afroming een zo groot mogelijk effect wordt gerealiseerd in de vermindering van stikstofdepositie. En zo doen de provincies er dus nog een schepje bovenop. Dat dwingt de boeren tot weer tot actie. Waarom wordt er bij de landbouw alleen gekeken naar de uitstoot van stikstof en niet wat al die hectare gewassen aan stikstof opnemen? Waarom worden er berekeningen gebruikt en geen objectieve metingen? Alles wat Nederland minder moet gaan produceren, zal elders opgepakt worden. In landen waar de regels minder streng zijn, dierenwelzijn ondergeschikt is en de productie per koe of hectare veel lager is. Dan hebben we het nog niet eens over de gevolgen voor Nederlandse werkgelegenheid. De agrarische sector in Nederland is al tijden volop in beweging, op weg naar een kringlooplandbouw. Dit is een vorm van duurzame landbouw waarbij de kringloop van stoffen gesloten is. Dit houdt in dat alle stoffen die door de landbouw uit een gebied verdwijnen ook weer teruggebracht worden in het gebied. Dat is een vorm die toekomstbestendig is voor de Nederlandse landbouw. Soms wil de boer sneller, maar staat regelgeving in de weg. Zou daar de aandacht bij de politici niet naar uit moeten gaan? En zouden de supermarkten bereid zijn om duidelijk te maken waar hun koopwaar vandaan komt zodat wij kunnen kiezen voor het Nederlandse product? Dat moet toch mogelijk zijn? Het eerlijke verhaal en een eerlijke boterham, dat verdient de Nederlandse boer! Coby Wiltink-Roeterdink, Fractievoorzitter CDA Lochem.

Kringlooplandbouw?

In het regeerakkoord staat dat Nederland overgaat op kringlooplandbouw. Maar, wat is kringlooplandbouw eigenlijk? Bij kringlooplandbouw wordt voedsel voor mens en dier zo lokaal mogelijk geproduceerd en gaat het afval ervan als grondstof terug naar de bodem. Net als vroeger eigenlijk. Er wordt niks meer weggegooid. Hierdoor wordt de kwaliteit van de bodem beter (met meer organische stoffen), waardoor water beter wordt vastgehouden en de gewassen meer vitaminen, mineralen en spoorelementen (micronutriënten) bevatten, die belangrijk zijn voor onze gezondheid. Uiteindelijk, als kringlooplandbouw helemaal is doorgevoerd eten dieren voornamelijk gras en het afval van eten voor menselijke consumptie (van restaurants, winkels, boeren, voedselproducenten, huishoudens, etc.). In deze ideale eindsituatie wordt nog steeds vlees gegeten, maar met mate. We hebben dan weer meer evenwicht tussen wat de aarde aankan en wat wij nodig hebben. Deze verandering kun je niet van de ene op de andere dag doorvoeren. Het betekent een grote cultuuromslag. Consumenten in de westerse wereld moeten hun voedselpatroon veranderen. De meeste boeren moeten op een andere manier voedsel produceren. Dat betekent dat deze boeren keuzes moeten maken hoe in hun specifieke situatie over te schakelen op kringlooplandbouw. Daar komt bij dat veel boeren geen opvolger hebben. Om deze omslag te maken is voor de boeren, de hoeders van ons landschap en producenten van ons voedsel door dit kabinet een half miljard euro beschikbaar gesteld. Omdat een deel van onze boeren geen opvolger hebben moet er daarnaast extra geld komen om deze bedrijven uit te kopen. Deze omslag kunnen wij niet maken van vandaag op morgen, maar hiervoor moet een plan gemaakt worden dat decennialang kan worden doorgevoerd, zodat boeren weten waar ze aan toe zijn. Niet om de haverklap ander beleid, bijvoorbeeld bij een nieuw kabinet.

De Nederlandse boeren zijn koplopers op het gebied van efficiëntie en productiviteit in het huidige systeem.

Het is denkbaar en zou mooi zijn als kringlooplandbouw wereldwijd wordt doorgevoerd en wij ook in dit systeem onze koploperspositie behouden. Zie de video voor een verkorte versie van de Mansholtlezing door Imke de Boer van Universiteit Wageningen, waarin gesteld wordt dat we misschien toch een beetje stikstof nodig hebben en ze uitlegt waarom een dieet met vlees voor kringlooplandbouw juist goed is.

Halvering veestapel?

Nederland is een relatief klein, dichtbevolkt land en telt op dit moment duizenden landbouwbedrijven met in totaal ca. 100 miljoen kippen, 12 miljoen varkens, 4 miljoen runderen en 600.000 geiten. Zoals u wellicht al via andere media vernomen hebt, heeft D66 een visie waaruit blijkt dat kringlooplandbouw op lange termijn de enige duurzame manier is om voedsel te produceren. Ook de minister wil inmiddels dat boeren (die dat nog niet doen) overgaan op kringlooplandbouw. Dat betekent dat deze boeren keuzes moeten maken hoe in hun specifieke situatie over te schakelen op kringlooplandbouw. Daar komt bij dat veel boeren geen opvolger hebben. D66 vindt dat het kabinet onze boeren, de hoeders van ons landschap en producenten van ons voedsel, moet helpen. Hiervoor is een half miljard euro beschikbaar gesteld. Daarnaast moet er extra geld komen om boerenbedrijven uit te kopen. Nu er ook een uitspraak ligt van de Raad van State over vermindering van stikstof is dit hét moment om door te pakken en heeft ons Tweede Kamerlid Tjeerd de Groot geopperd het aantal varkens, kippen en geiten in Nederland te halveren. Niet van vandaag op morgen, maar met een plan voor kringlooplandbouw dat decennialang kan worden doorgevoerd, zodat boeren weten waar ze aan toe zijn. Geen hap-snap-beleid.

Wat koeien betreft: Daar is de problematiek minder urgent. In het Klimaatakkoord staat dat het aantal koeien rond natuurgebieden en veenweidegebieden moet verminderen. Maar ook daarbuiten zullen boeren een omslag naar kringlooplandbouw moeten maken. Voor de ene boer is dat makkelijker dan voor de andere. D66 vindt dat de minister meer geld vrij moet maken om met maatwerk alle boeren te helpen deze omslag te maken. Ook de boeren die willen stoppen.

Het plan van D66 om het aantal dieren omlaag te brengen, ligt zeer gevoelig bij coalitiepartners CDA en VVD, die een grote agrarische achterban hebben. D66 vindt dat ook de banken, die de agrarische bedrijven financieren, hun verantwoordelijkheid moeten nemen en over de brug moeten komen. Zij zullen fors moeten afschrijven op de investeringen die zij hebben gedaan in de bio-industrie. Het zijn geen prettige berichten, maar wij nemen onze politieke verantwoordelijkheid. Aan onze achterban en toekomstige generaties zijn wij verplicht nú politieke te keuzes maken. Marleen van der Meulen, raadslid D66 in Lochem

Tijdens de eerste ronde door de gemeente hebben we vooral actieve 50 plussers gesproken. Allemaal mensen die zich inzetten als vrijwilliger in hun kern of in de gemeente Lochem. In ieder verhaal zat wel een onderwerp waar we als politiek iets mee kunnen. Omdat het een prettige manier is om zo met inwoners in contact te komen, gaan we ermee door. Deze ronde zijn de jongeren aan de beurt. Sander Diepeveen gaf het stokje door aan Floris Makkink uit Lochem. Floris en ik spreken elkaar aan de grote tafel bij “de Hoofdige Boer” in Almen. Wie is Floris Makkink? Floris Makkink is 28 jaar. Het adres van zijn ouderlijk huis is officieel Harfsen, maar valt onder ‘de schoolkring Almen’. Sinds oktober 2018 woont hij bij zijn vriendin Fleur in Lochem. Wat doe je in het dagelijks leven? Na zijn studie aan de Wageningen Universiteit werkt Floris sinds april 2018 bij Agrifirm in Apeldoorn. Zijn functie is Adviseur Rundvee. Floris komt zelf van de boerderij. Tot vorig jaar zomer was er nog steeds de gedachte dat hij en zijn broer samen de boerderij zouden overnemen. Echter de boerderij is te klein om met twee gezinnen van te leven. “En ik weet niet of het verstandig is om met je broer een onderneming te hebben. We kunnen het heel goed vinden met elkaar, maar denken niet altijd hetzelfde. Daarnaast heb ik door de internationale stages en reizen die ik heb gemaakt, inspiratie op gedaan over ondernemerschap en management van een agrarisch bedrijf. Op deze manier van ondernemen wordt in Nederland beperkt door wet en regelgeving en niet past bij de huidige grootte van ons bedrijf. Bovendien heb ik het erg naar mijn zin bij Agrifirm. Het adviseren en contact met de boeren ligt me wel. Daarom heb ik afgelopen zomer de knoop doorgehakt en betekent dit dat mijn broer te zijner tijd de boerderij overneemt. Bovendien weet ik zeker dat ik met een leven buiten de boerderij ook gelukkig word. Een leventje op een woonboerderij met wat dieren buitenaf zie ik wel voor me.” Wat valt op? Floris vindt het vreemd dat de gemeente Lochem het goed vindt dat goeie landbouwgrond opgeofferd wordt voor zonneakkers. Hij vraagt zich sowieso af waarom er per gemeente naar oplossingen gezocht wordt om de klimaatdoelstellingen te halen. “Het is toch veel beter dat dit veel breder wordt opgepakt? Windmolens daar waar het hard waait, zonnepanelen op alle daken of onvruchtbare gronden, de agrarische bedrijven op plekken waar de omstandigheden goed zijn. In mijn ogen wordt er gedaan aan 'landgrensdenken', ook bij provincies en gemeenten. Tijdens mijn reizen kwam ik in landen waar je drie koeien nodig hebt om dezelfde productie als een koe in Nederland te halen. Daarnaast waren de omstandigheden vaak niet optimaal en ben ik van mening dat gemiddeld genomen de koeien het qua dierenwelzijn en gezondheid in Nederland een stuk beter hebben. Dan kun je dat toch beter aan Nederland overlaten? We zijn de nummer 2 van de wereld als je het over landbouwexport hebt. Critici vinden dat het allemaal wel minder kan in Nederland. Je kunt niet de hele landbouwsector extensiveren. Nederland voedt ook en groot deel van de wereld waar omstandigheden of kennis ontbreken. Dat wordt weleens vergeten. Los van de inkomsten die het voor Nederland oplevert.” Wat kan er beter? Floris en Fleur wonen nu nog in een appartement in Lochem, maar willen graag een huis in de omgeving kopen. Ze zijn nog maar net actief op zoek, maar merken al wel dat het vinden van een huis lastig is. Veel vrienden bijvoorbeeld zijn op zoek naar betaalbare koopwoningen voor starters, maar die zijn er bijna niet in Lochem. Volgens Floris moet er meer met jongeren dan over jongeren gepraat worden. Als voorbeeld noemt Floris dat er voor Almen geen woningbouw voor starters in het plan zat terwijl die interesse er onder de jeugd wel is. ''AIs er geen woningen zijn, trekt de jeugd vanzelf weg. Voor levendige kernen heb je ook gezinnen nodig. Gelukkig is er onlangs in het dorpshuis in Almen een bijeenkomst geweest om dit eindelijk te bespreken!” En verder? Floris was voor onze afspraak al bij “de Hoofdige Boer” voor de overhandiging van een cheque voor het goede doel. Op 10 juni doet Floris met een groep Almenaren mee aan “samen de Mont Ventoux op tegen MS”. Almenaar Erwin Lenderink lijdt sinds begin 2018 aan deze slopende ziekte. Multiple Sclerose is de meest invaliderende aandoening onder jonge mensen, zelfs kinderen, in Nederland. Er is nog maar weinig bekend om mensen met MS te helpen. Daarom is er onderzoek nodig. En dat kost geld. Onder de naam ovERWINms probeert de Almense groep de top van de Mont Ventoux te bedwingen. “Met verschillende activiteiten proberen we sponsorgeld binnen te halen en er moet natuurlijk getraind worden om de top te bereiken. Heel mooi om dit met zo’n grote groep te doen.”, aldus Floris. Aan wie draag je het stokje over? Floris geeft het stokje door aan Mark Berenpas uit Lochem. Binnenkort ga ik met hem in gesprek. Tot slot Floris voelt zich erg thuis in Lochem en omgeving. “Het is hier gemoedelijk en alles is voorhanden. Dat geldt eigenlijk voor de hele Achterhoek. Het vele groen en het afwisselende landschap, het trekt veel toeristen en we genieten er zelf ook van. Daar moeten we zuinig op zijn.” Dank je wel Floris. Coby Wiltink-Roeterdink.