Ambitie, daadkracht en visie! Gezondere financiën voor
Rijswijk.
Rijswijk staat er financieel slecht voor. Door enorme
tegenvallers en veel te dure projecten van dit college loopt de kas van
Rijswijk snel leeg. Ondertussen is de boel nog steeds niet op orde en komen er
enkel nieuwe projecten bij! Het is tijd voor actie en een nieuwe koers.
Het college praat met grote woorden, maar durft te
weinig en neemt geen verantwoordelijkheid. Het verslag van de accountant over
de financiën en organisatie van Rijswijk is te negatief, er zit een tekort aan
te komen van €3,1 miljoen en het college neemt geen tot te weinig doeltreffende
maatregelen.
De VVD Rijswijk wil dat het college nu echt werk gaat
maken van de boel op orde brengen en gaat ingrijpen in de financiën. Als
Rijswijk doorgaat op deze weg dan is het lastig te zeggen hoe de toekomst voor
de gemeente Rijswijk eruit gaat zien.
Wat
wij voorstellen:
Verlaag
de lasten voor burgers en bedrijven en hou deze laag!Stop
met het graaien in de reserves van Rijswijk!Breng
de interne organisatie op orde en voorkom daarmee onnodige en veel te dure
uitgaves!Durf
in te grijpen en verantwoordelijkheid te nemen, zoals in het sociaal domein
waar de tekorten enorm oplopen!Stop
met dure en onnodige prestigeprojecten, zoals het Huis van de Stad en het
aanleggen van een 'Salamanderpad' over de A4!Investeer
slim en doeltreffend!
Fractievoorzitter
Coen Sleddering bij het Kaderdebat van 7 juli 2020
Voorzitter,
De
jaarrekening 2019
Nog
maar net bijgekomen van de beslissing van dit college, gesteund door de
meerderheid van de raad, om voor minstens €6 miljoen een salamanderpad over de
A4 aan te leggen moeten wij ons alweer bezighouden met de financiële positie
van de gemeente Rijswijk. Als je minstens €6 miljoen over hebt voor zo’n
salamanderpad, dan moet die financiële positie wel uitstekend zijn, zeker als
je als college ook niet zenuwachtig wordt van een eerste tegenvaller bij het
Huis van de Stad van €4 miljoen. Dan moet het geld wel tegen de plinten klotsen.
Helaas
is dit niet het geval. 2019 was een beroerd financieel jaar. Een tekort van een
kleine €5 miljoen en het college heeft dit laten gebeuren door niet tijdig in
te grijpen door direct bezuinigingen door te voeren en/of uitgavenstops af te
kondigen. Er is een late poging gedaan in 2019, maar de doelstelling is bij
lange na niet gehaald. Bovendien is er vooral bezuinigd door het leegplukken
van reserves, de gemakkelijke weg. Met visie en ambitie het tij keren, dat is
niet gebeurd.
Maar
goed, dat is geen kwaliteit die aan dit college is gegeven. Dat bleek al uit
het inhoudsloze programma waarmee dit college de stad denkt te kunnen besturen.
Het blijkt zo dadelijk ook nog wel als we komen te spreken over de
halfjaarrapportage en de kadernota.
Maar
stel dat het college alleen de ambitie zou hebben om op een verstandige manier
op de winkel te passen. Laten we het anders ‘de boel op orde brengen’ noemen.
Ook dat lukt al niet. De VVD Rijswijk moet helaas net als vorig jaar
constateren dat de boel financieel en organisatorisch niet ‘op orde is’ en dat
was nu net het motto van dit college. De VVD Rijswijk heeft in november middels
een motie een tool aangeboden waarmee iedere uitgave getoetst kon worden of er
een bijdrage was aan ‘de boel op orde brengen’. Het college vond dat echter
niet nodig, want zo werkte het college al. Niets is minder waar. En ook de
accountant heeft dat nog maar eens vastgesteld in de bevinden over 2019.
Een paar citaten:
‘Wij constateren hierbij dat de kennis bij de
afdeling interne beheersing en financiële verantwoording erg beperkt is.’‘De kwaliteit van de jaarrekening en het
jaarrekeningdossier moet verbeterd worden.’‘Het is lastig te toetsen of de informatie
bij tussentijdse cijfers betrouwbaar is.’‘Het Contractenregister wordt niet
geanalyseerd op volledigheid.’‘Wij hebben reeds een aantal jaren
geconstateerd dat er geen subsidiecoördinatie is. Hierdoor ontstaan er
verschillen in de verstrekking en vaststelling van de subsidies.’
Als
de accountant dit soort woorden spreekt dan is het echt goed mis met het in
control zijn van de gemeente en bij de gemeentelijke organisatie. Hoe zit
het nu eigenlijk met het samenvoegen van control binnen het sociaal domein en
de overige afdelingen? En hoe is het mogelijk dat ook dit jaar weer
onrechtmatigheid is geconstateerd bij aanbestedingen, waardoor er weer een
accountantsverklaring komt met een beperking?
Voorzitter,
we kunnen er lang en kort over praten. Maar de VVD Rijswijk moet simpelweg
constateren dat 2019 een duur verloren jaar is geweest.
Halfjaarrapportage
2020/Kadernota
Voorzitter,
Ook
in het halfjaarbericht 2020 ziet de VVD Rijswijk geen verbeteringen. Sterker
nog, het verwachte overschotje van €180.000 euro is alweer omgeslagen naar een
tekort van €3,1 miljoen. Hoe snel kan het gaan. Volgens het college zullen wij
2020 door de te nemen maatregelen wel met een positief saldo afsluiten. Vind u
het vreemd dat de VVD Rijswijk dit niet gelooft, gelet op de prestaties van dit college tot nu
toe en de bevindingen van de accountant?
U
probeert weer te wijzen naar het landelijke beleid waardoor dit allemaal
ontstaat. Bij sommige onderdelen klopt dat, maar dat ontslaat u niet van de
plicht om dan de kosten ergens anders en op plekken die u wel kunt beïnvloeden
te beperken. In het sociaal domein zijn er naast wettelijke taken ook zaken die
in Rijswijk bovenop de wettelijke taken worden verricht en daar kunt u wel
degelijk ingrijpen. Dan moet je wel
weten waar het over gaat. Op een van de technische vragen van de VVD Rijswijk
over de splitsing van uitgaven in het sociaal domein tussen wettelijke verplichtingen
en toegevoegde Rijswijkse maatregelen gaf het college aan dat die splitsing
moeilijk te maken is, omdat alles zo met elkaar verbonden is. Ongelofelijk. En
daarom doen we maar niets. Dat geeft maar weer eens duidelijk aan dat de boel
administratief en qua organisatie niet op orde is, maar ook dat de wil
ontbreekt om stevige beslissingen te nemen om de uitgaven te beperken. Ja, die
doen pijn, maar dat kan niet anders als het zo slecht gaat met de financiën.
Die
onwil om zelf verantwoordelijkheid voor bezuinigingen te nemen blijkt ook uit
het project ‘Transparant begroten.’
Het
college stelt een hele lijst samen met mogelijke bezuinigingen, maar durft zelf
niet te kiezen en verantwoordelijkheid te nemen. Onder de noemer van ‘participatie’,
het meest misbruikte woord van dit college, laat u de keuze voor de
bezuinigingen over aan de raad.
Kortom
geen visie, geen ambitie van dit college en het weglopen van de
verantwoordelijkheid om de boel echt ‘op orde te maken’.
Participatie
over de besteding van de Eneco-gelden bent u plotseling vergeten. U boekt
zonder overleg met de Raad €20 van de €70 miljoen over naar de algemene
reserves. Hoe dubbelhartig! De afspraak was dat het college samen met de raad
zou praten over de besteding van de Eneco-gelden. Op verzoek van de VVD Rijswijk
zou dit voor de kadernota moeten gebeuren. De VVD Rijswijk had al een vermoeden
dat u er anders met vele euro’s vandoor zou gaan en ja hoor, u gebruikt €20
miljoen om het falend financiële beleid op te vangen. Het is niet te geloven. Wij
zullen samen met andere partijen hierover een amendement indienen.
Suggesties
en opmerkingen over de kadernota
Voorzitter,
De
VVD Rijswijk zal u middels een motie verzoeken om echt in te grijpen bij het
sociaal domein om de alsmaar optredende budgetoverschrijdingen te beperken. Op
mondelinge vragen van de VVD Rijswijk om iets te doen aan een van de mogelijke oorzaken
van budgetoverschrijding, de zogenaamde up-coding, weigerde de wethouder
actie te ondernemen en verwees naar de accountant. Alsof die het al niet druk
genoeg heeft. Vandaar deze motie.De
VVD Rijswijk is voor het beperken van de lasten voor burgers en bedrijven. U
zegt in de kadernota dat ook te willen. De VVD Rijswijk zal u daaraan houden. Geen
extra verhogingen van de belastingen en heffingen voor burgers en bedrijven!De
VVD Rijswijk is van mening dat het college te vaak verrast wordt door budgetoverschrijdingen
en tegenvallers. Daarom vraagt de VVD Rijswijk u een einde te maken aan de vele
open einderegelingen waarmee u in de begroting te maken heeft. Bijvoorbeeld, de
Ooievaarspas viel in 2019 veel duurder uit dan begroot met als oorzaak dat er
meer passen afgenomen werden en het gebruik intensiever was. U krijgt
vervolgens een rekening van de gemeente Den Haag en hoppa, weer wat meer euro’s
kwijt dan begroot. Het lijkt ons goed om dit soort open einderegelingen
structureel tegen het licht te houden. Bent u bereid dat te doen? Tevens bij
dit soort regelingen een piepsysteem in te voeren die tijdig aangeeft als het
gereserveerde budget opraakt. Voor de VVD Rijswijk geldt dan: op is op! Niet
alleen bij de Ooievaarspas, maar bij veel van dit soort regelingen. En als
maximering niet mogelijk is, dan afschaffen die regeling. Ja, ook de Ooievaarspas,
waarna we een beter en beheersbaarder alternatief kunnen verzinnen.De
VVD Rijswijk is van mening dat de gemeente Rijswijk niet op moet draaien voor
de kosten van de energietransitie bij Stedin. Die hebben zelf middelen genoeg
en kunnen eventueel steun vragen bij het Rijk. Is het college bereid dit
standpunt in te brengen in de aandeelhoudersvergadering van Stedin?De
VVD Rijswijk is van mening dat, nu de bepalingen van de veiligheidscirkel van
TNO per 1 januari verdwijnen, de upgrade en uitbreiding van de RHC-velden met
spoed ter hand moet worden genomen. De vernieuwing van veld 3 en de aanleg van
een vierde veld kunnen niet langer wachten. Dus graag aan de slag in de winterstop
van 2020/2021. Bij de aanleg zal uiteraard rekening moeten worden gehouden met
de toekomstplannen van het totale sportpark Elsenburg. De VVD Rijswijk heeft
hierover een motie achter de hand.De
apparaatskosten per hoofd van de bevolking stijgen. Juist bij een groeiende
bevolking zou door efficiency deze kosten lager moeten worden. Kunt u
ons uitleggen hoe dat zit en dan net iets overtuigender dan de antwoorden die
op de technische vragen zijn gegeven.
En hoe is het toch mogelijk dat de inhuur van externen buitensporig is gestegen? Het is een mooi verhaal in uw
antwoorden op vragen uit de raad over onvervulbare vacatures en daarnaast naast
kosten voor inhuur ook besparingen van loonkosten. De VVD Rijswijk gelooft daar
echter niets van en het blijkt ook niet uit uw eigen cijfers. De gerealiseerde
formatie en bezetting per 1000 inwoners is in 2019 hoger uitgevallen dan u zelf
had begroot. U moet uzelf een harde target opleggen voor de inhuur van externen
gecombineerd met een professioneel werving- en selectiebeleid om jonge,
startende ambtenaren aan Rijswijk te binden. Maak het leuk en aantrekkelijk. En
tuurlijk, na vijf jaar zullen ze wellicht vertrekken naar een grotere stad. Dat
is oké, maar laat ons dan gebruik maken van hun nieuwe kennis op alle gebieden,
elan en enthousiasme! En ja, ambtenaren die al heel lang op hetzelfde dossier
zitten moeten middels modern HR-beleid nieuwe uitdagingen krijgen binnen of
buiten Rijswijk. Is het college bereid dit serieus op te pakken? Het wordt namelijk
al jaren gezegd, maar we zien er niets van! Verder willen wij graag van het college
weten of er bij de inhuur van externen serieus wordt gekeken naar eventueel
belangenverstrengeling van die externen, omdat zij bijvoorbeeld afkomstig zijn
uit de adviespool van een bouwer of projectontwikkelaar?De
parkeerreserve is intussen geworden tot de Rijswijkse grabbelton. Re pas en te
onpas wordt er een greep in die reserve gedaan voor een fietsenstalling, fietsboxen
of het salamanderpad over de A4. Is het college bereid eerst een mobiliteitsvisie
met de raad te bespreken en daarna te bepalen voor welke onderdelen daarvan de
parkeerreserve gebruikt kan worden?
Voorzitter,
Ik
sluit af met coronacrisis. In mij bijdrage heb ik die tot nu toe niet genoemd,
anders dan in de teksten van het college.
De coronacrisis kost de gemeente geld en het is goed dat de VNG voor de
gemeente bezig is om de kosten van die crisis vergoed te krijgen van het Rijk.
U gebruikt de coronacrisis te vaak als excuus voor zaken die niet gerealiseerd
zijn. ‘Sorry, de ambtenaren werkten thuis, dus het werk ligt stil.’ Dat kan niet waar
zijn. Ook wilt u alle werkplekken van medewerkers thuis volledig opnieuw
inrichten voor, als de VVD Rijswijk het goed begrepen heeft, €1800 euro per
werknemer. Ook dat kan niet waar zijn. Mensen hebben ook een eigen
verantwoordelijkheid voor het goed inrichten van de werkplek thuis.
Al
met al geen vrolijk beeld in deze kadernota, maar wat de VVD Rijswijk de meeste
zorgen baart is het gebrek aan ambitie, daadkracht en degelijk financieel
beleid van dit college. Het moet vanaf morgen echt anders!
Dank
u wel voorzitter.
