Poliflw

Er is een adequaat noodpakketnodig om een kaalslag in de culturele sector te voorkomen. Dat zegt Tweede Kamerlid Niels van den Berge naar aanleiding van een survey onder meer dan 1500 respondenten freelancers, met name musici, makers en technici. Maandag debatteert de Tweede Kamer over de culturele sector in de corona-crisis. 

De survey werd afgelopen week gehouden. Daaruit blijkt dat er dringend noodsteun moet komen voor de grote groep zzp-ers in de culturele sector. De 300 miljoen aan noodsteun die de overheid aan het begin van de corona-crisis heeft vrijgemaakt voor deze sector, sijpelt nauwelijks naar hen door.

Er dreigt een kaalslag in de podiumkunsten, blijkt uit de survey. Bijna 61% van de respondenten geeft aan dat opdrachten tot en met december gecanceld zijn. Bijna 40% heeft zelfs te maken met annulering na december. Meer dan 70% is redelijk tot zeer bezorgd over zijn of haar financiële situatie vanaf september. Gevraagd naar de noodzaak om werkzaamheden buiten de sector te vinden of uit te breiden, zegt 43% zich daartoe in grote mate genoodzaakt te voelen. In totaal wil 27% zich laten omscholen.

Het is 5 voor 12

“De survey laat zien wat wij voortdurend horen van collega’s: mensen staan met de rug tegen de muur. Het is 5 voor 12.  Ze zijn onzeker over de toekomst. Het gaat om mensen die de afgelopen jaren, ondanks alle bezuinigen in de sector, in staat waren hier een goed inkomen in te verdienen. Maar door de corona crisis teren zij snel in p hun reserves. Als op korte termijn geen zicht is op aanvullende maatregelen of volledige herstart van de werkzaamheden, overbruggen vele zzp'ers de crisis niet”, zeggen musici Mattijs van de Woerd en Marjolein Niels, die het onderzoek initieerden, samen me het Platform voor Freelance Musici en met medewerking van GroenLinks.

Een adequaat noodpakket is nodig om kapitaalvernietiging en een braindrain te voorkomen, zegt GroenLinks. De partij hielp om de survey mogelijk te maken, om zo beter inzicht te krijgen voor beleidsvoorstellen. “Het onderzoek geeft een ontluisterend beeld van de kaalslag die dreigt in de culturele sector. Er is en stille ramp gaande. Er is te weinig oog voor de specifieke situatie van de grote hoeveelheid mensen zonder vast contract die zich inzet voor deze sector”, zegt Niels van den Berge Tweede Kamerlid van GroenLinks, die hielp om de survey mogelijk te maken.

Kabinet, zet een tweede stap

Volgens Van den Berge is gebrek aan inzicht in de situatie van zzp’ers mede de oorzaak van de traagheid van het kabinet om met noodsteun over de brug te komen. “Met dit onderzoek hebben we een beeld willen geven. Je ziet dat de steun die nu is vrijgemaakt – 300 miljoen euro - vooral gaat naar culturele instellingen, en niet naar de vele zzp’ers. Wij roepen het kabinet dan ook op: zet een tweede stap.“

Een noodpakket van 1 miljard euro nodig voor de culturele sector, waaronder een steunfonds van 200 miljoen voor freelancers en zelfstandigen zeggen PvdA, SP en GroenLinks. Volgens het CBS is de sector goed voor 3,7 procent van het Bruto Binnenlands Product. De cultuursector draait voor zo'n 60% op zzp'ers, die met diverse (kortlopende) projecten en activiteiten aan de kost komen. Zo’n 30.000 ZZP-ers kunnen nu geen aanspraak maken op steunmaatregelen.

Het Europees Parlement heeft de Europese wet aangenomen die definieert welke investeringen duurzaam genoemd mogen worden: de ‘groene taxonomie’. Europarlementariër Bas Eickhout is hoofdonderhandelaar namens het Europees Parlement: “Dit is een mijlpaal voor de verduurzaming van de financiële sector.”

Bekijk het interview met Eickhout over het belang van de groene taxonomie.

Met de taxonomie worden stappen gezet om van duurzaam investeren de norm te maken. De regels zorgen voor meer transparantie over de duurzaamheid van investeringen. Aanbieders van financiële producten moeten voortaan laten zien hoeveel procent van hun beleggingen daadwerkelijk duurzaam is. Hiermee wordt greenwashing tegengegaan.

Eickhout is tevreden met het resultaat: “Deze regels zetten in Europa, maar ook wereldwijd, de gouden standaard voor duurzaam investeren.” De wetgeving heeft grote invloed op aanbieders van financiële producten, maar kan ook gebruikt worden door de publieke sector. “Overheden gaan nu vele miljarden investeren om de economische gevolgen van de coronacrisis tegen te gaan. In de taxonomie staat tot in detail beschreven in welke delen van de economie we moeten investeren om ervoor te zorgen dat het herstel echt duurzaam wordt”, aldus Eickhout.

Groene taxonomie

De wet is een grote stap, maar Eickhout benadrukt dat deze nog niet compleet is. Zijn voorstel om in de taxonomie ook op te nemen welke activiteiten in het bijzonder schadelijk zijn voor het klimaat, biodiversiteit en andere duurzaamheidsopgaves, werd nipt door een rechtse meerderheid verworpen, maar blijft op de politieke agenda staan. Eickhout: “We moeten haast maken met het opstellen van een ‘bruine taxonomie’ zodat we ook eindelijk duidelijkheid krijgen met welke investeringen we zo snel mogelijk moeten stoppen.” De Europese Commissie buigt zich over de ‘bruine taxonomie’ in de nieuwe strategie voor duurzame financiering die eind van dit jaar wordt verwacht.

Vanaf 2021 treedt de groene taxonomie in werking. De Europese Commissie werkt momenteel samen met experts aan de technische criteria voor groene economische activiteiten. Die moeten tegen het eind van het jaar klaar zijn.

GroenLinks wil dat de het kabinet bij de uitwerking van de crisisregeling het werk en inkomen van de meest kwetsbare mensen in de samenleving beschermt.

GroenLinks Tweede Kamerlid Bart Snels heeft een voorstel daarvoor gemaakt dat gisteren is aangenomen door de Tweede Kamer.

Snels: ‘We moeten voorkomen dat het bedrijfsleven de kosten van de crisis afwentelt op de meest kwetsbare flexwerkers. Juist zzp’ers, mensen met flexibele contracten en uitzendkrachten moeten nu in hun werk en inkomen beschermd worden.’

Bij de vorige crisis in 2008 zijn zzp’ers en flexwerken hard geraakt. Er zijn al eerste signalen dat bedrijven, ondanks ruime crisisregelingen, willen bezuinigen op flexibele arbeid. GroenLinks wil voorkomen dat ook deze keer de meest kwetsbare werkenden de klappen vangen en kreeg een meerderheid van de Tweede Kamer achter zich.

Maandagavond is een akkoord bereikt over de Europese lijst die aangeeft welke investeringen duurzaam genoemd mogen worden: de ‘groene taxonomie’. Vorige week konden EU-landen hierover geen overeenstemming bereiken, nu stemden zij toch in. Bas Eickhout is hoofdonderhandelaar namens het Europees Parlement.

Eickhout: “De politiek wijst het grote geld de juiste weg. Met dit akkoord bewegen we investeringen in de richting van een milieu- en klimaatvriendelijke economie. Een duurzame financiële sector is onmisbaar voor het halen van de wereldwijde klimaatdoelen."

Greenwashing

Dankzij GroenLinks moeten aanbieders die beweren dat een investering duurzaam is, dat bewijzen aan de hand van de taxonomie. Bovendien kunnen investeerders voortaan zien hoeveel procent van hun financiële product daadwerkelijk duurzaam is. Hiermee wordt greenwashing van financiële producten tegengegaan. Als een financieel product geen duurzaamheid nastreeft, moet dit verplicht worden gemeld aan een investeerder. “Op deze manier worden grote stappen gezet om van duurzaam investeren de norm te maken”, aldus Eickhout. 

De voorstellen van het Europees Parlement om alleen daadwerkelijk duurzame economische activiteiten als duurzaam aan te merken, kregen flinke weerstand van het bedrijfsleven en enkele EU-landen. Eickhout: “Ondanks deze stevige lobby, voldoen de uiteindelijke criteria aan ambitieuze milieustandaarden en zijn ze gebaseerd op wetenschappelijk bewijs. Hiermee zet de EU wereldwijd de standaard voor duurzaam investeren. Het effect hiervan is niet te onderschatten.”

Gisteren hield Jesse een gloedvol betoog over nieuwe politiek, over de scorebordpolitiek in de Tweede Kamer en over het oplossen van de grote problemen van deze tijd. 

Bekijk de hele inbreng hier.