Poliflw

Het lukt Pallas - de partij die op het terrein van de reactor in Petten een nieuwe productiefaciliteiten voor medische isotopen wil bouwen - niet om de lening van € 40 miljoen van de provincie terug te betalen. De beoogde private investeerders willen nog geen “JA” zeggen tegen samenwerking.

De investeerders willen meer zekerheid over de invloed die de overheid nog blijft houden op het productieproces en de exploitatie. Zo moet helder worden afgesproken wie het straks voor het zeggen heeft. Ook is er nog veel onduidelijkheid over de vergunning, die in het kader van de Kernenergiewet nog verleend moet worden. 

Gedeputeerde Staten heeft Pallas tot 1 januari 2022 uitstel gegeven. De lening kan namelijk pas worden terugbetaald als de investeerders echt partner in het project zijn. De SP benoemde tijdens de commissievergadering van afgelopen maandag dat dit dus nog allerminst zeker is. Statenlid Wim Hoogervorst: “De provincie, en dus onze belastingbetalers, loopt een groot risico. De gedeputeerde heeft er ‘veel vertrouwen in dat het goed komt’, maar de bezwaren die wij altijd hebben aangevoerd blijven bestaan.”

Hoogervorst benoemde ook nog een ander mogelijk probleem. “Inmiddels zijn de oude laboratoria van de Reactorcentrale Nederland (RCN) gesloopt. Het zou zomaar kunnen dat de grond onder deze gebouwen ernstig vervuild is. Dan hebben we een groot probleem”. Gedeputeerde Zaal kon niet zeggen of er vervuiling is. Ze zegde voorzichtig een onderzoek toe. “Alle reden om alert te blijven”, aldus SP-er Hoogervorst.

Rijk, provincies en gemeenten gaan de komende jaren € 30 miljoen investeren in het plaatsen van laadpalen. In 2030 wil de overheid dat er geen auto’s meer op onze wegen rijden ‘met uitstoot’ – er zullen in dat jaar 1,9 miljoen elektrische auto’s moeten rijden. Dat vraagt om zo’n 1,7 miljoen laadpalen.

Een flink deel daarvan zal natuurlijk in Noord-Holland moeten staan. “Onze provincie neemt op dit moment bijna 1/7 deel van het totaal aantal wegvoertuigen voor haar rekening”, rekent SP-statenlid Wim Hoogervorst ons voor. “Doorrekenend zullen er in 2030 dan zo’n 250.000 laadpalen moeten staan, om aan de behoefte aan elektriciteit voor personenauto’s te kunnen voldoen”.

Van de € 30 miljoen zal de helft moeten komen van provincies en gemeenten. Van deze lagere overheden zal een investering worden gevraagd. “Natuurlijk moeten we investeren in duurzaam en uitstootvrij autorijden. Maar het is de vraag of deze investering goed uitgewerkt is en wordt”, aldus Hoogervorst. Het statenlid vraagt zich af of er hier sprake is van een subsidie. “De laadpalen zullen worden aangelegd door marktpartijen. De opbrengsten zullen gaan naar de elektriciteitsbedrijven. Zo werkt ‘de markt’. Zou het niet slimmer zijn om het geld in een fonds te stoppen? Als eenmaal de elektriciteit wordt afgenomen kan het geld weer terugvloeien naar de overheid, om er daarna nieuwe initiatieven mee te helpen financieren.”

De SP waarschuwt voor een nieuw verdienmodel. “Het zou verstandig zijn om deze nieuwe brandstoflijn zoveel mogelijk in eigen hand te houden. Laat de uiteindelijke opbrengst weer ten goede komen van de overheidskas en niet wegstromen naar de stroomleveranciers. Dat moet je nu goed regelen om er straks van te kunnen profiteren”, zegt Hoogervorst. Hij diende afgelopen week schriftelijke vragen in over dit onderwerp.¹

Ook vraagt de SP zich af op welke plekken deze honderdduizenden laadpalen dan wel moeten en kunnen komen. “Wie bepaalt de juiste plek? Hoe worden gebruikers betrokken bij de plaatsing? En is er wel voldoende capaciteit om de 550 (!) laadpalen per dag (in heel Nederland) te plaatsen?”.

Kortom: de palen staan er straks niet zomaar. “We zijn benieuwd naar verdere ontwikkelingen”.

¹ De schriftelijke vragen van de SP - 'Dertig miljoen voor nieuwe laadpalen' - treft u hieronder in PDF.

Elke regio in Nederland geeft invulling aan de afspraken die zijn gemaakt in het Klimaatakkoord. Samen met maatschappelijke partners, overheden, inwoners en bedrijfsleven komt men tot een regionaal gedragen Regionale Energie Strategie (RES). Vandaag konden de provinciale statenfracties duidelijk maken wat goed is aan het concept-RES en waar het aan schort. SP-fractievoorzitter Eric Smaling vroeg onder anderen aandacht voor het gebrek aan draagvlak in de regio’s en voor het grensgebied met de provincie Utrecht. Verder wees hij op het feit dat datacentra de duurzame energie monopoliseren: “Het aantal datacentra neemt een vlucht in onze provincie. Ze eisen de nieuw verworven energie uit wind en zon op, ze verlangen prioriteit op het elektriciteitsnet en kunnen tevens subsidies op duurzame energie benutten waar wij met z’n allen aan meebetalen.Hoe ga je het verkopen aan de inwoners als gesubsidieerde duurzame energie naar grote Amerikaanse multinationals gaat?”, aldus Smaling.

Gebrek aan draagvlak

De regionale concept-RES’sen spitsen zich toe op het zoeken naar locaties voor het opwekken van zonne-energie en windenergie. Er zijn vanaf het begin inwoners, energiecoöperaties, experts, bedrijven en maatschappelijke organisaties betrokken, zo geeft Gedeputeerde Staten te kennen. Aan die betrokkenheid schort het echter behoorlijk. In de regionale overleggen zijn mensen gehoord, maar was het vooral éénrichtingsverkeer. Natuurmonumenten gaf bijvoorbeeld aan dat de zoekgebieden voor wind en zon zoals die nu zijn vastgesteld geen weergave zijn van het participatieproces. En Kor Buitendijk, voorvechter van een alternatief, veel minder landschap-belastend plan, wordt buiten de dijk gehouden. Ook bleek dat de in de vorige collegeperiode bereikte overeenstemming over 600 meter afstand tussen windmolens en woningen op de helling staat. Het Planbureau voor de Leefomgeving gaat nog kijken naar de ruimtelijke inpassing en het maatschappelijk draagvlak.

Grensgebied

De Provincie Noord-Holland heeft buren. Met name aan de grens met Utrecht zijn veel zoekgebieden geïdentificeerd die hinderlijk zijn voor de overkant. Zo heeft Utrecht tegen Amsterdam Zuid-Oost aan een flinke hoeveelheid windmolens ingepland, net in een uitwaaigebied voor veel mensen.

In september van dit jaar gaat de discussie verder. De SP volgt in de tussentijd de ontwikkelingen op de voet.

* Artikel Noord-Hollands Dagblad: “Kor Buitendijk voelt zich buitenspel gezet met alternatief RES-plan en roept hulp bevolking in.” 

** Artikel SP Noord-Holland, 6 februari 2020: “Werken aan draagvlak voor energietransitie grondig mislukt”

*** De aangenomen SP-motie “draagvlak en participatie in de Regionale Energiestrategieën (RES)” kunt u hieronder in de bijlage lezen in PDF. 

 

Zie ook:

“SP stelt vragen over datacenters en windmolens in Wieringermeerpolder”

en:

De weblog van Marie-France van Oorsouw: "RES - kent u die uitdrukking?"

Fractievoorzitter Eric Smaling stelde vandaag vragen aan het provinciebestuur over windenergie en de datacenters in de Wieringermeerpolder. Dit n.a.v. de berichtgeving in het NRC-artikel op 5 juni j.l. genaamd '“De verrommeling van een oer-Hollandse polder”. In het artikel worden vele woorden gerept over de valse beloften die gemaakt zijn over zowel de datacenters als de windmolens.

Het online artikel heeft een andere titel: ‘Gebroken beloftes. Hoe de Wieringermeerpolder dichtslibde met windturbines en datacentra’. De tekst van dit artikel treft u tevens onderaan deze pagina, in PDF.

De SP stelde er de volgende vragen over aan Gedeputeerde Staten:

1. Hoeveel datacentra zijn er in Noord-Holland en hoeveel zitten er in de pijplijn? Graag uitsplitsing naar groot en klein op basis van stroomverbruik. 2. Hoeveel stroomverbruik bij bestaande en geplande datacentra word geleverd door duurzame bronnen, zoals windmolens en zonne-energie? Om hoeveel windmolens en zonnepanelen spreken we dan? Om hoeveel procent van het in Noord-Holland Noord opgesteld windvermogen gaat het? 3. Hoeveel restwarmte van bestaande en geplande datacentra wordt geleverd aan andere sectoren? Het NRC artikel vermeldt namelijk dat dit nog niet plaatsvindt. 4. Hoe intensief is het contact met de gemeente Hollands Kroon en Agriport over de ontwikkeling van datacentra? 5. Kunt u de suggestie van grondspeculatie bevestigen, in het NRC artikel verwoord als: ‘Zo verkocht grondhandelaar Agriport 36 hectare voormalig boerenland aan Google voor 46 miljoen euro, die het eind 2019 voor 265 miljoen euro doorschoof naar een Luxemburgs bedrijf van een Texaanse oliemiljardair’? 6. Wie profiteren van de aanleg van windparken en zonne-energie ten behoeve van het leveren van duurzame stroom aan de datacentra? Zijn dat slechts enkele boeren en ontwikkelaars, of de hele bevolking van de gemeente Hollands Kroon? 7. Hoeveel participatie heeft plaatsgevonden bij het plaatsen en plannen van windmolens in Noord-Holland Noord om deze datacentra van duurzame stroom te voorzien? 8. Bent u op de hoogte van de rol van de in het artikel genoemde VVD wethouder in de gemeente Hollands Kroon en bent u het met zijn werkwijze eens? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet? 9. Waarom ging een gedeputeerde mee naar Seattle om de deal te sluiten? Is dit gecommuniceerd met PS? 10. Hoeveel arbeidsplaatsen hebben de datacentra tot nu toe opgeleverd? Welk soort arbeid betreft het en zijn het arbeidsplaatsen die toevallen aan de bevolking van Noord-Holland Noord? 11. Mocht deze ontwikkeling niet te keren zijn, kunnen dan de daken van datacentra beschikbaar komen voor zonnepanelen en kunnen de revenuen daarvan naar de lokale bevolking/omgeving gaan? Kunt u dat in vergunningvereisten opnemen? 12. Bent u niet bang dat door de zaken die in het NRC artikel worden genoemd, het draagvlak voor duurzame energie helemaal stilvalt in het noorden van onze provincie? Zo nee, waarom niet? 13. Wat gaat u doen om alle negatieve ontwikkelingen die het artikel in NRC belicht, tegen te gaan? En als u niet van plan bent om dat te doen, graag een toelichting.

De Gedeputeerde Staten van Noord-Holland heeft de vragen inmiddels beantwoord. U treft ze hieronder in de bijlage aan als PDF.

 

Achttien statenleden van de oppositie, waaronder de SP-fractie, verlieten de vergadering van Provinciale Staten. Zij protesteerden daarmee tegen de onwil van het provinciebestuur om aan draagvlak te werken voor de Regionale Energie Strategie (RES).

De gedeputeerde Stigter wilde zijn met ambtelijk jargon doordrenkte stuk over het 'Noord-Hollands perspectief op de RES' laten vaststellen door de vergadering, maar was niet bereid in te gaan op moties en amendementen van de oppositie. Smaling tegen gedeputeerde Stigter: “De manier waarop u hiermee omgaat doet bij mij de vraag rijzen wat we hier eigenlijk aan het doen zijn. Ik kan mijn maandag ook op een andere, betere manier doorbrengen.”

Vanwege de afspraken in het Klimaatakkoord moeten provincies samen met bewoners kijken waar zonnepanelen en windmolens kunnen komen. De uitgangspunten, verwoord in het Perspectief, waren tijdens deze vergadering onderwerp van gesprek. Heikel punt daarbij was dat het provinciebestuur de in de vorige statenperiode moeizaam bevochten 600 meter afstand tussen windmolens en woningen heeft losgelaten. De publieke tribune zat dan ook vol met bewoners die juist aan die 600 meter willen vasthouden. Een tweede punt van kritiek was de slechte manier waarop de samenwerking met bewoners gezocht wordt.

Bij de bespreking van de ingediende moties en amendementen zei de gedeputeerde dat hij daar op dit moment niets mee wilde doen en of we ze aan wilden houden tot juni. Daarmee werd duidelijk dat draagvlakverhoging een wassen neus zou worden. Alleen een amendement van coalitiepartner VVD kreeg zijn fiat. Die stemden vervolgens voor hun eigen amendement, maar tegen een motie van de SP die exact hetzelfde bepleitte. Reden voor de achttien statenleden om de zaal te verlaten toen over het coalitievoorstel gestemd werd. Het gewraakte stuk waarover het debat ging werd vervolgens aangenomen met alleen de steun van de vier coalitiepartijen. Het was een treurigstemmend schouwspel. 

De bewoners verlieten gedesillusioneerd de zaal. Het plaatsen van windmolens zonder op een serieuze manier met mensen in gesprek te gaan zal voor grote protesten gaan zorgen.

Bekijk hier het fragment waarop SP fractievoorzitter Eric Smaling het vertrek van de oppositie aankondigt

Eerder schreef Marie-France van Oorsouw een blog over het RES proces : "RES - kent u die uitdrukking?"

Artikelen Noord-Hollands Dagblad:

“Statenleden lopen uit protest weg bij stemming; 600 meter geen harde grens windmolen meer”

"Windmolen op 600 meter afstand staat symbool voor leefbaarheid. Andere provincies kennen afstandseis niet"