Poliflw

Jeugdzorgmedewerkers hebben meer steun nodig. De werkdruk moet omlaag, hun salaris omhoog en de arbeidsvoorwaarden beter. Tweede Kamerlid Lisa Westerveld was vandaag aanwezig bij de manifestatie van Jeugdzorgwerkers in Den Haag om hen een steuntje in de rug te geven en stelde Kamervragen over de problemen in de Jeugdzorg.  

De nood is hoog in de Jeugdzorg. Te veel jongeren staan op een wachtlijst omdat er onvoldoende plaats is. Steeds meer kwetsbare jongeren raken verstrikt in een systeem waar ze niet meer uit komen. De ene na de andere gemeente meldt zich ondertussen met miljoenentekorten. Van de werknemers in de jeugdzorg geeft 4 op de 5 aan dat de werkdruk te hoog is.

Lisa Westerveld: “Kinderen zijn hiervan de dupe. Het is een onhoudbare situatie. Het kabinet belooft veel, maar komt niet over de brug. Terecht dat Jeugdzorgwerkers in actie komen.”

Meer dan applaus Niet alleen de uitstroom van personeel neemt toe, er is ook minder instroom van nieuwe krachten. Begonnen in het eerste kwartaal van 2019 bijna 5.300 nieuwe medewerkers in Jeugdzorg, een jaar later zijn dat er nog geen 3.700. Een daling van 30 procent (CBS). Intussen stijgt het aantal jongeren in de jeugdzorg al meer dan 5 jaar op een rij.

“Dit zijn ook de zorgmedewerkers die doorwerkten in de lockdown. Die er waren voor kinderen die hulp nodig hadden. De hulpverleners voor wie geen beschermingsmiddelen beschikbaar waren, maar er toch stonden. De mensen waar we voor applaudisseerden. Zij verdienen meer steun.”

Vertrouwen in professionals Als het aan GroenLinks ligt, komt er fors meer geld vrij voor de jeugdzorg. Er gaat nu ruim een miljard per jaar naar coördinatiekosten, in plaats van naar hulp. Daarnaast moet er een einde komen aan de regeldruk waar zorgverleners nu mee te maken hebben.

“Professionals moeten het vertrouwen krijgen om te doen waar ze goed in zijn, zonder iedere handeling bij te hoeven houden,” zegt Westerveld.

Dat jeugdzorg door de gemeente wordt georganiseerd, werkt goed voor jongeren die relatief laagdrempelige hulp nodig hebben. Maar het werkt niet voor iedereen. Bovendien is met de stelselwijziging 450 miljoen bezuinigd, en dat heeft de sector gemerkt. Voor jongeren met complexe psychische problemen moeten we weer centraal de regie gaan nemen. Daarvoor worden de komende jaren landelijke expertise-centra opgericht, op initiatief van GroenLinks.

De ervaringen die zijn opgedaan met afstandsonderwijs tijdens de corona-crisis, worden ingezet voor de aanpak van langdurig thuiszittende leerlingen. Een Kamermeerderheid steunt het voorstel van GroenLinks hiervoor.

"Thuiszitters" zijn kinderen en jongeren die zonder onderwijs thuis zitten. Het lukt hen niet om mee te doen aan regulier of speciaal onderwijs, bijvoorbeeld vanwege psychische - of gedragsproblemen of om andere redenen. Ondanks alle inspanningen blijft het aantal thuiszitters stijgen. Bijna 5.000 leerlingen zijn vorig jaar meer dan drie maanden niet naar school geweest.

“Alle kinderen hebben recht op onderwijs. Deze kinderen en hun ouders hebben maatwerk nodig”, zegt Tweede Kamerlid Lisa Westerveld.

De Kamer wil nu de ervaringen van de afgelopen periode gebruiken om maatwerk mogelijk te maken.

“Hoewel de tijd waar we inzitten naar is, hebben we enorm mooie voorbeelden gezien van wat er mogelijk is”, aldus Westerveld. “Elk kind dat kan worden geholpen met afstandsonderwijs is er één.”

Westerveld prees in het onderwijsdebat in de inzet van personeel in alle onderwijsinstellingen.

“Iedereen heeft keihard gewerkt om onderwijs en opvang zo goed als mogelijk door te laten gaan. In deze onvoorspelbare tijd, met alle onzekerheid die erbij komt kijken, en soms met gebrekkige ondersteuning. Dit schept enorm veel vertrouwen, ook in de tijd die we met elkaar tegemoet gaan.”

D66, VVD, PvdA, SP en PvDD hebben het voorstel van GroenLinks mede ondertekend. De stemming is 6 mei.  

Er zijn zo snel mogelijk richtlijnen nodig om psychische zorg (GGZ en Jeugd-GGZ) weer op peil te brengen. En de overheid moet met zorgverzekeraars een gesprek aangaan om ook voor de toekomst GGZ veilig te stellen. GroenLinks heeft hierover Kamervragen gesteld. 

Vanwege de corona-maatregelen hebben instellingen voor psychische zorg fysieke afspraken, dagbesteding en behandelingen acuut moeten stopzetten. Jonge en volwassen patiënten die in een instelling verblijven, krijgen geen verlof meer. Ook zijn bezoekregelingen onduidelijk, waardoor mensen vereenzamen. Voor kinderen en hun ouders is het belangrijk is om elkaar te blijven zien.

“Voor mensen met psychische problemen is goede zorg van levensbelang. Nu vallen structuren weg. En raken ze in een steeds groter isolement. Dat veroorzaakt een enorme terugval en leidt zelfs tot gevaarlijke situaties”, zegt Tweede Kamerlid Lisa Westerveld (Jeugdzorg).

Dringend richtlijnen nodig Het is dringend nodig dat er richtlijnen komen om de zorg weer op gang te krijgen, vindt GroenLinks. Bijvoorbeeld therapeutische gesprekken en ambulante zorg op anderhalve meter afstand, beschermende kleding voor zorgverleners, en verlof- en bezoekmogelijkheden binnen de grenzen van veiligheid.

Verder is GroenLinks zeer bezorgd over financiële problemen waarin GGZ-instellingen komen. Doordat zij niet meer volgens de regels hun zorg verlenen, keren zorgverzekeraars minder geld uit. En dat ondanks het aangenomen voorstel dat GroenLinks eerder deed om dit te voorkomen.

Voorkom dat instellingen omvallen

Tweede Kamerlid Wim-Jan Renkema (GGZ): “Als GGZ-instellingen omvallen is dat echt ernstig. De al veel te lange wachtlijsten in de GGZ lopen dan nog verder op. En zorgverleners, die we keihard nodig hebben, raken hun baan kwijt. We moeten alles op alle zetten om dat te voorkomen.”

GroenLinks wil dat het kabinet erop toeziet dat zorgverzekeraars hun betalingsverplichtingen nakomen. Immers, dat is wat een Kamermeerderheid wil. En verzekeringsgeld wordt ook nog steeds gewoon geïnd.

Deskundigen voorspellen dat het aantal mensen dat psychische zorg nodig heeft na deze crisis zal toenemen. Een toegenomen aantal mensen zal last hebben van depressies en trauma’s door verlies van dierbaren, isolatie, verlies van inkomen en stress. Op dit moment staan er al zo’n 90.000 volwassenen op de wachtlijst voor passende psychische zorg.

Er moet meer steun komen voor kinderen en jongeren die door de corona-crisis geen Jeugdhulp meer kunnen krijgen. En voor kinderen en jongeren die geen veilige thuissituatie hebben. GroenLinks en PvdA maken zich over deze groepen grote zorgen en stelden hierover Kamervragen.

Kinderen en jongeren die hulp nodig hebben bij psychische problemen worden dubbel getroffen door deze crisis. “Ze stonden vaak al op een wachtlijst, maar vanwege de corona-maatregelen worden opnames nog verder uitgesteld of gaan therapieën niet door. Dat maakt hen vaak radeloos,” zegt GroenLinks Kamerlid Lisa Westerveld, die dagelijks noodkreten van jongeren ontvangt.

Ook kinderen die in een minder fijne, of zelfs een onveilige thuissituatie zitten, worden hard geraakt. Nu ze niet naar school kunnen is de thuissituatie enorm belangrijk. Maar in combinatie met spanning door bijvoorbeeld inkomstenverlies van ouders, is het thuis voor veel kinderen niet fijn.

Extra hulp nodig GroenLinks wil van de regering weten of er voldoende zicht is op deze groepen en welke extra ondersteuning er komt. Ook wil GroenLinks weten of er voldoende crisisbedden zijn voor mensen die acute hulp nodig hebben. En of hulpinstanties zoals de Kindertelefoon voldoende capaciteit hebben. Daar bovenop zijn er zorgen over de tekorten aan beschermingsmiddelen van hulpverleners in de Jeugdzorg.

Schade beperken “Dat de aandacht gaat naar direct bestrijden van het coronavirus, begrijpen we goed,’’ aldus Kamerlid Lisa Westerveld. “Maar voorkomen moet worden dat de schade voor mensen met psychische problemen of kinderen met een onveilige thuissituatie te groot wordt. Helaas zien we dat gebeuren, dus wij hopen dat het kabinet snel meer oog kan hebben voor deze mensen.”