Poliflw

Op 7 november 2023 heeft de gemeente Horst aan de Maas een vergunning verleend voor de huisvesting van 52 arbeidsmigranten in een bedrijfsloods aan de St. Jorisweg 70 in Hegelsom. De vergunning is verleend op basis van een aanvraag die ingediend is in april 2018.  De Werkgroep Huisvesting Arbeidsmigranten Horst aan de Maas – die eerder al bezwaar maakte tegen de vergunningverlening – heeft nu beroep aangetekend bij de rechter in Roermond (zie bijlage).

Naar aanleiding van het eerdere bezwaar zijn er enkele wijzigingen aangebracht in de vergunning, maar voor de werkgroep zijn die wijzigingen onvoldoende. Een belangrijk bezwaar tegen de vergunning is dat de aanvraag gebaseerd is op de regels die in 2018 golden, maar sinds die tijd is er veel veranderd. Beleid en wet- en regelgeving is zowel landelijk, provinciaal als gemeentelijk sinds de aanvraag drastisch veranderd. Zo is het Rapport van de Commissie Roemer verschenen, waarin onder andere ingegaan wordt op de leef- en huisvestingsomstandigheden van arbeidsmigranten. Door te toetsen aan het beleid zoals dat gold in 2018 worden arbeidsmigranten dus behandeld als “tweederangs burgers”, zoals Emile Roemer het noemde in diens rapport.

De Werkgroep is van mening dat door de initiatiefnemer van de huisvesting een geheel nieuwe aanvraag ingediend moet worden die gebaseerd is op de actuele inzichten en wet- en regelgeving. Volgens de gemeente hoeft dat niet omdat de wijzigingen in de aanvraag waarop nu vergunning verleend is “van ondergeschikt belang zijn”. De werkgroep bestrijdt dat in haar beroepsschrift. Daarbij geeft de werkgroep aan dat de gemeente zélf erkend dat de aanvraag slechts voor 90% voldoet aan het huidige beleid!

De werkgroep richt haar pijlen ook op het landschapsplan, waarin nauwelijks ruimte is ingetekend voor recreatiemogelijkheden voor de arbeidsmigranten. Dat leidt er toe dat – zoals op andere locaties blijkt – arbeidsmigranten hun vertier zoeken in de omgeving van de locatie, met in voorkomende gevallen overlast voor de buurt. En door de bedrijfsloods te definiëren als “logiesverblijf”,  wat betekent dat er aanzienlijk lagere eisen gesteld kunnen worden aan duurzaamheid, veiligheid en gezondheid van de locatie waar de arbeidsmigranten verblijven. Daarmee lijkt een schijnconstructie te zijn opgetuigd, waarbij niet het welzijn van de gehuisveste arbeidsmigranten als uitgangspunt is gehanteerd, maar de voordelen die de lagere normen hebben voor de huisvester. Dat is in dit geval zeker van belang omdat de arbeidsmigranten vlak naast een biomassacentrale moeten verblijven, met alle overlast van fijnstofuitstoot en geluidsoverlast van dien. Uitgaande van de aanbevelingen van de Commissie Roemer is de huisvesting in de bedrijfsloods niet humaan.

In de gemeente Horst aan de Maas gelden officieel de “Richtlijnen Omgevingsgesprek Horst aan de Maas”. Er hebben weliswaar een aantal informatiebijeenkomsten plaats gevonden, maar dat is iets anders dan een omgevingsgesprek. Tijdens de informatiebijeenkomsten is veel kritiek geuit op de plannen, maar daar is nauwelijks iets mee gedaan. Reden voor de deelnemers aan die informatiebijeenkomsten het verslag van die bijeenkomsten niet te ondertekenen. Iets wat in de richtlijn wel vereist wordt. B&W zeggen nu dat die eis in 2018 nog niet gold en daarom niet is mee genomen in de beoordeling van de vergunningaanvraag.

Bijlage: 

Beroepschrift tegen verlenen vergunning huisvesting arebidsmigranten St. Jorsiweg 70 in Hegelsom

De wegen van het college van B&W van de gemeente Horst aan de Maas zijn ondoorgrondelijk. Waar B&W steeds laat weten greep te willen krijgen op de instroom van arbeidsmigranten en de omstandigheden van arbeidsmigranten te willen verbeteren, blijft B&W doorgaan met het verlenen van vergunningen voor de huisvesting van  arbeidsmigranten. Oók als die arbeidsmigranten gehuisvest worden in een tuinbouwloods, zoals nu gebeurd, op basis van een vergunning-aanvraag uit 2018. Vreemd, want bij een andere vergunningaanvraag uit 2018 heeft de gemeente de vergunningaanvraag afgewezen, omdat een vergunningaanvraag uit 2018 volgens B&W niet past in het huidige beleid. Dat schrijft de gemeente zelf bij een vergunningaanvraag voor  Bergerbaan in Sevenum.

Het college van B en W heeft besloten een omgevingsvergunning te verlenen voor het huisvesten van 52 arbeidsmigranten in een bestaande locatie (de tuinbouwloods!) aan de St. Jorisweg 70 in Hegelsom. De oorspronkelijke aanvraag – uit 2018 (!) - betrof de huisvesting van 92 arbeidsmigranten. Maar naar aanleiding van 21 zienswijzen - waaronder een zienswijze van de Werkgroep Huisvesting Arbeidsmigranten - heeft de aanvrager zijn plannen aangepast naar in totaal 52 arbeidsmigranten en wat marginale maatregelen in de aanvraag opgenomen die eventuele overlast door arbeidsmigranten op en rond het bedrijf zouden moeten beperken.

De aanvraag is vier jaar blijven liggen en er is in die tussentijd geen besluit genomen op de aanvraag. Dat was “op initiatief van de toenmalig wethouder”. Het is niet bekend wat de reden is van het initiatief van de toenmalig wethouder. En nu wordt er op basis van een “gewijzigde” aanvraag vergunning verleend. Op basis van de regelgeving die gold op de datum van de eerste aanvraag, in 2018 dus!

De datum van de wijziging van de aanvraag is door de aanvrager in het oude formulier over de oude geplakt (rode tekst: 20 juni 2023 – was eerder datum in 2018). Als het college van B&W de wijziging van 20-7-2023 als een nieuwe aanvraag had behandeld dan had de aanvraag volgens het huidige beleid getoetst moeten Dat wilde de gemeente kennelijk niet. Want ze heeft de aanvrager niet gewoon gevraagd een geheel nieuwe aanvraag in te dienen. In al haar wijsheid heeft de gemeente geoordeeld dat de wijzigingen “van ondergeschikte aard” zijn en daarom hoeft (zo stelt B&W) geen nieuwe aanvraag ingediend te worden. Terwijl er sinds 2018 veel nieuwe regelingen en wetten zijn ingevoerd en op het gebied van arbeidsmigranten veel is veranderd (er is bijvoorbeeld sprake van een cumulatie van huisvestingslocaties in de regio). En last but not least: het rapport van de Commissie Roemer is verschenen, dat een einde probeerde te maken aan de misstanden in de huisvesting van arbeidsmigranten. De vorm van huisvesting aan de St. Jorisweg - werken en wonen is gekoppeld - wordt in het rapport van Roemer omschreven als “huisvesting voor tweederangsburgers”. De werknemers zijn door deze constructie sterk afhankelijk van de werkgever. Ze zijn dan kwetsbaar en hebben geen huurbescherming, aldus “Roemer”.

Waar de gemeente de vergunningaanvrager zeer ter wille is hebben de indieners van de zienswijzen van de gemeente nooit een reactie gekregen op hun zienswijze. De vergunningaanvrager heeft die zienswijzen en het commentaar van de gemeente daarop wél ontvangen. Opvallend: de gemeente stelt dat ze de zienswijzen wel als “input” heeft geleverd aan de vergunningaanvrager, maar desalniettemin zijn alle 21 zienswijzen door diezelfde gemeente ongegrond verklaard. Het is duidelijk: voor de gemeente en de aanvrager zijn die zienswijzen en de te voeren omgevingsdialoog slechts af te vinken verplichtingen…

Wat de (nieuwe) omgevingsdialoog betreft is door de gemeente gesteld dat die gevoerd is om het plan te verbeteren. Terwijl de aanvraag er al lag en nauwelijks gewijzigd is. In de beschikking wordt door de gemeente gesteld dat er via die omgevingsdialoog draagvlak is gecreëerd. Onduidelijk is waar deze uitspraak op is gebaseerd. In de praktijk is in ieder geval gebleken dat het bedrijf de omwonenden slechts geïnformeerd heeft over haar plannen en vervolgens kritische opmerkingen vrijwel in zijn geheel aan de kant heeft geschoven of genegeerd. De oorspronkelijk ingediende aanvraag uit 2018 is dan ook door middel van knippen en plakken minimaal gewijzigd. Dat betekent dat de vergunning “permanent verleend wordt” en niet tijdelijk voor 10 jaar, zoals in het meest recente Paraplubestemmingsplan Huisvesting Arbeidsmigranten Horst aan de Maas wordt voorgeschreven. Ook is er geen accountantsverklaring aan de stukken toegevoegd, zoals verplicht is gesteld via het Paraplubestemmingsplan.

Ondertussen speelt op de achtergrond dat het college van B&W al vanaf maart 2023 weigert om via een Woo-verzoek opgevraagde informatie over de gang van zaken bij de vergunningverlening te verstrekken. Reden om naar de rechter te stappen om de gevraagde informatie alsnog af te dwingen. Het vermoeden dat er sprake is van onoorbaar handelen bij de procedure om te komen tot vergunningverlening wordt door de gang van zaken extra gevoed.

De weg om bezwaar te maken bij de Commissie Bezwaar en Beroep van de gemeente Horst aan de Maas – waardoor burgers geen kosten hoeven te maken (zoals bij het aantekenen van beroep wél het geval is) – is afgesneden. De Werkgroep Huisvesting Arbeidsmigranten overweegt nu bij de rechter beroep aan te tekenen tegen deze vergunningverlening.

Op 15 februari 2023 heeft B&W van Horst aan de Maas bekend gemaakt dat zij een omgevingsvergunning wil verlenen voor het huisvesten van arbeidsmigranten in een bedrijfsloods aan de St. Jorisweg 70 in Hegelsom. De Werkgroep Huisvesting Arbeidsmigranten heeft B&W een brief geschreven (zie bijlage) dat ze het daar niet mee eens is.

Het besluit dat B&W voornemens is te verlenen is gebaseerd op een aanvraag van vijf jaar geleden. Volgens de werkgroep is toentertijd een aanvraag ingediend om te voorkomen dat (strengere) eisen op basis van later vast te stellen (en inmiddels vastgesteld) beleid en regelgeving gaan gelden. Volgens de werkgroep dient huisvesting van arbeidsmigranten verantwoord plaats te vinden op basis van de laatste inzichten en regelgeving. Wat betreft beleid en wet- en regelgeving is er zowel landelijk, provinciaal als gemeentelijk sinds de aanvraag een en ander drastisch veranderd. Zo is het Rapport van de Commissie Roemer verschenen, waarin onder andere ingegaan wordt op de leef- en huisvestingsomstandig-heden van arbeidsmigranten. Door te toetsen aan het beleid zoals dat gold in 2018 worden arbeidsmigranten dus behandeld als “tweederangs burgers”, zoals Emile Roemer het noemde in diens rapport. Bovendien wordt uitgegaan van “logiesverblijf”, wat impliceert dat de eisen die gesteld worden aan duurzaamheid, veiligheid en gezondheid aanmerkelijk lager zijn en de individuele arbeidsmigranten slechts voor een beperkte tijd gehuisvest mogen worden. Volgens de wet mag je bij logiesverblijf 2/3 van een half jaar verblijven. Als deze termijn wordt overschreden dan is dat aan te merken als permanente bewoning en gelden er hele andere regels. Als er gehandhaafd wordt, betekent dat, dat die arbeidsmigranten na de wettelijk vastgestelde periode van verblijf verplicht zijn om te vertrekken. De kans op dakloosheid is dan reëel. Dat druist in tegen de aanbevelingen van de commissie Roemer, waarin gepleit wordt voor een zekere mate van ‘huurbescherming’.

De werkgroep wijst er op dat vijf jaar geleden een gesprek heeft plaats gevonden tussen het bedrijf en de buurt. Het draagvlak van de buurt is inmiddels echter achterhaald. De afgelopen vijf jaar is er in dit gebied en op het perceel van Van Gennip heel veel gebeurd, bijgekomen, veranderd en is het beleid compleet anders geworden. Het is dan ook noodzakelijk dat het omgevingsgesprek opnieuw gevoerd wordt, in de geest van de Omgevingswet die op 1 januari a.s. in werking treedt.

Vanuit de buurt wordt er voor gepleit dat er een nieuw omgevingsgesprek met de initiatiefnemer plaatsvindt, gericht op concrete en handhaafbare afspraken. Die afspraken moeten opgenomen worden in de te verlenen vergunning, zodat de gemeente ook concrete handvatten heeft om indien nodig te handhaven. De buurt acht deze (handhaafbare) afspraken noodzakelijk gezien de ervaringen met de vergunningvrager, zowel concreet met betrekking tot zijn huidige bedrijf aan de St. Jorisweg 70 als diens handelen elders. Zo hebben er op een andere locatie van het bedrijf van de heer Van Gennip eerder problemen plaats gevonden met arbeidsmigranten. En recent nog zijn er vanuit de buurt klachten geuit over (zeer irritante) geluidsoverlast van de biomassacentrale (m.n. van de transportband). "Natuurlijk probeer je dit soort problemen eerst rechtstreeks via Thwan van Gennip op te lossen.  Steeds werd beloofd dat aanpassingen zouden plaats vinden, maar die hebben – voor zover ze al hebben plaats gevonden – geen afdoende resultaat opgeleverd. Onlangs werden door een gemeentelijk handhaver metingen uitgevoerd waaruit bleek dat de geluidsnormen nog steeds overtreden werden", aldus één van de omwonenden.

De werkgroep wijst er ook op dat de geldende SNF-normen niet worden aangehouden. Doorgerekend vanuit de tekeningen komen er 12 kamers voor drie personen per kamer, met een oppervlakte van 6,6m x 3,29m (21,71m²) en 14 kamers voor vier personen met een oppervlakte van 7,8m x 3,29m (23,6m²). Die SNF-norm impliceert echter dat bewoners minimaal 10m² gebruiksopper-vlak (GBO) per persoon hebben. Daar wordt dus niet aan voldaan. Uitgaande van de aanbevelingen van de Commissie Roemer (één persoon per kamer) wordt al helemaal niet voldaan aan fatsoenlijke huisvesting van arbeidsmigranten. De door Van Gennip geplande huisvesting is niet toereikend en volgens de werkgroep ook niet menselijk. Arbeidsmigranten huisvesten in een bedrijfsloods is niet goed en onwenselijk. En voor de buurt is de huisvesting onwenselijk omdat inmiddels in een straal van zo’n drie kilometer huisvesting tot zo’n 3000 arbeidsmigranten is of wordt gerealiseerd.

Omdat het er volgens de werkgroep alle schijn van heeft dat niet alle informatie over de aanvraag en het besluit van B&W is gepubliceerd, heeft de voorzitter van de Werkgroep Huisvesting Arbeidsmigranten samen met omwonenden een WOO-verzoek ingediend om meer informatie te verkrijgen.

Bijlage: 

Zienswijze Werkgroep Huisvesting Arbeidsmigranten m.b.t. huisvesting arbeidsmigranten aan de St. Jorisweg in Hegelsom

De Werkgroep Huisvesting Arbeidsmigranten heeft in januari een onderzoek gedaan naar hoe de burgers in Horst aan de Maas denken over arbeidsmigranten. Aan het onderzoek hebben 510 mensen deelgenomen. De belangrijkste conclusie: Mensen maken zich zorgen over de grote aantallen arbeidsmigranten die in Horst aan de Maas verblijven of in de toekomst komen.

Veel deelnemers stellen dat de balans in de buurten verstoord raakt, waardoor de saamhorigheid geschaad wordt. Te meer omdat het niet zo gemakkelijk is om in contact te komen met arbeidsmigranten, vanwege de taalbarrière en de afzijdige houding van veel arbeidsmigranten. Ook wordt aangegeven dat mensen het vertrouwen in “de politiek” verliezen omdat er niet naar hen geluisterd wordt. Zowel waar het gaat om de huisvesting van arbeidsmigranten in hun buurt als wat betreft de bouw van grote bedrijven, vaak aangeduid met “blokkendozen”, die extra veel arbeidsmigranten aantrekken.

Naar aanleiding van het onderzoek trekt de werkgroep een aantal conclusies. Door het rapport aan te bieden aan de politieke partijen en het huidige college van B&W hoopt de werkgroep dat bij de coalitiebesprekingen na de gemeenteraadsverkiezingen uitdrukkelijk rekening gehouden gaat worden met de resultaten van het onderzoek en de conclusies die daaruit getrokken kunnen worden.

De werkgroep doet een aantal suggesties aan het gemeentebestuur over hoe in de toekomst om te gaan met de ontwikkelingen rondom arbeidsmigratie. Zo geeft de werkgroep aan hoe de gemeente  meer regie kan nemen bij de toename van het aantal arbeidsmigranten in de gemeente en op welke manier het gemeentebestuur beter kan luisteren naar de burgers die te maken krijgen met plannen voor huisvesting van arbeidsmigranten. Tenslotte wordt ook gewezen op het grote belang van integratie en met name taallessen, zodat burgers en arbeidsmigranten makkelijker contact kunnen maken met elkaar.

Het pamflet met  oproep deel te nemen aan het onderzoek, de vragenlijst en de resultaten kunnen hier gedownload worden.

Bijlage: 

Rapport : "Hoe denkt Horst aan de Maas over arbeidsmigranten?"

De Werkgroep Huisvesting Arbeidsmigranten Horst aan de Maas gaat de komende tijd onderzoek uitvoeren naar de meningen van inwoners van Horst aan de Maas over de komst en de toename van arbeidsmigranten in de gemeente.

De werkgroep wil een duidelijk beeld krijgen over hoe er in Horst aan de Maas gedacht wordt over de arbeidsmigranten en hun komst naar Horst aan de Maas. Daarvoor heeft de werkgroep een vragenlijst opgesteld. Welk beeld hebben de mensen van arbeidsmigranten? Wat speelt er zoal bij hen in de buurt met betrekking tot arbeidsmigranten? Dat wil de werkgroep graag weten.

De komende week worden in alle kernen van Horst aan de Maas pamfletten verspreid waarin mensen opgeroepen worden de vragenlijst in te vullen. De resultaten van de vragenlijst wil de Werkgroep voorleggen aan de gemeente. De Werkgroep is vaak in gesprek met het bestuur van de gemeente Horst aan de Maas om zaken met betrekking tot arbeidsmigranten te regelen. In dat overleg kunnen de resultaten aan de orde worden gesteld.

De Werkgroep Huisvesting Arbeidsmigranten bestaat uit burgers in Horst aan de Maas die te maken hebben met de huisvesting van arbeidsmigranten in hun buurt en zich van daaruit bezighouden met vraagstukken rondom arbeidsmigranten in het algemeen en in Horst aan de Maas in het bijzonder.

De vragenlijst wordt vrijdag 4 februari afgesloten.