Poliflw

Concurrentiestrijd

Breda wil de komende jaren 6.000 woningen bijbouwen. Dat is in het coalitieakkoord afgesproken. ‘Maar het zou zonde zijn als die woningen terechtkomen bij mensen die de woning alleen gebruiken als verdienmodel’, zegt Van Drunen. Hij doelt daarmee op particuliere beleggers die volgens hem in een ‘concurrentiestrijd’ verwikkeld zijn met de huurders en kopers.

Verdringing

‘De PvdA vindt het onwenselijk dat jongeren geen woning kunnen huren of kopen en ouderen niet kunnen doorstromen, omdat beleggers woningzoekenden verdringen’, schrijft Van Drunen in zijn raadsvragen aan het college van Burgemeesters en Wethouders. Hij vraagt onder andere of het college het beeld zoals hierboven geschetst herkent, of een heffing mogelijk is die het opkopen van panden verhindert, en of het college bereid is bij het rijk te pleiten voor een hogere overdrachtsbelasting voor beleggers.

Investeren

Maar, licht hij toe, de ideale oplossing zou zijn dat beleggers de woningprijzen niet opdrijven, maar juist bijdragen aan meer betaalbare woningen. ‘Het mooiste zou zijn als het gemeentebestuur in gesprek met beleggers ervoor kan zorgen dat ze investeren in de stad.’ Van Drunen wil dat het college erop aandringt dat beleggers ‘in plaats van het opkopen van panden willen investeren in betaalbare nieuwbouwwoningen of het ombouwen van kantoren naar betaalbare woningen?’

PAS

Verder maakt Van Drunen zich zorgen over de uitspraak van de Raad van State over het Programma Aanpak Stikstof en haalt de Vereniging van Nederlandse Gemeenten aan, die schreef dat bouwprojecten in heel Nederland door de uitspraak op losse schroeven komen staan. Hij vraagt daarom aan het college: ‘Wat gaat de uitspraak van de Raad van State betekenen voor de Bredase woningbouwambities?’

Bij de verdeling van de rijksgelden voor de jeugdhulp moet het kabinet meer rekening houden met de sociaaleconomische samenstelling van gemeenten. Daarvoor pleit het college van Zutphen, die met deze boodschap bij het rijk aan de bel trekt.

Brandbrief

Ook diverse andere gemeenten luiden, los van de VNG, de noodklok over de oplopende tekorten op het jeugdhulpbudget, waaronder Wageningen. Deze gemeente heeft een brandbrief naar minister De Jonge (VWS) gestuurd waarin ze om extra geld vraagt.

33 procent

De sociaaleconomische samenstelling van Zutphen is volgens wethouder Annelies de Jonge (jeugd, PvdA) de belangrijkste reden van het tekort op de jeugdhulp. Over 2018 bedroeg dat tekort voor Zutphen ruim 5 miljoen euro. De gemeente ontving van het rijk een krappe 15 miljoen euro, maar gaf 20,4 miljoen euro uit. Het tekort ten opzichte van het rijksbudget bedraagt daarmee ruim 33 procent. Ruim 1.500 kinderen en jongeren kregen zorg in natura of een pgb.

Al enige jaren wordt er over een bestuurlijke fusie van Appingedam, Delfzijl en Loppersum gesproken. Vanavond besluit de raad van Appingedam over het laatste Herindelingsadvies, voordat het naar de provincie gaat — en de gemeenten per 1 januari 2021 kunnen fuseren.

De aanleiding is niet helemaal intrinsiek gemotiveerd. ‘De hele start is verre van vrijwillig geweest,’ memoreert Bert Raangs (CDA). ‘Onze gebiedsopgaven waren te groot, onze financiële positie was niet krachtig genoeg,’ weet Cees van Ekelenburg (D66). Dat er nu een gemeentefusie van komt, lijkt hem nog steeds niet lekker te zitten. ‘Emotioneel is niemand blij met deze herindeling,’ denkt hij.

Toch adviseert Van Ekelenburg positief. ‘Als ik alles in het advies lees, denk ik: het verhaal klopt.’ Hij is niet de enige. ‘De herindelingstrein vertrekt,’ zei Poucki eerder. ‘Wat mij betreft is het een hogesnelheidstrein,’ sloot Schenkel direct aan. ‘Het is een goed technisch spoorboekje,’ grapt Joop van der Lei (PvdA) verder.

De treinmetafoor komt Van der Lei klaarblijkelijk goed van pas. ‘We moeten namelijk niet uit het oog verliezen waar we naar toegaan. Wat voor gemeente worden we straks?’ vraagt hij. ‘Worden we een gemeente van wegen en stenen, of een gemeente met cultuur en kinderen die gelukkig zijn?’ Haast filosofische vragen. ‘Het is meer dan drie gemeenten bij elkaar vegen,’ meent de PvdA’er.

Hij is niet de enige die zich er zorgen over maakt. ‘Laten we ons realiseren dat het werk nu begint,’ vindt ook CDA’er Raangs. ‘Nu moeten we nadenken over hoe we de gemeente willen neerzetten,’ zegt hij indringend. ‘Zoiets mis ik in het advies,’ vindt ook Van Ekelenburg.

‘Het is duidelijk dat we een volgende stap zetten in het herindelingsproces,’ begint burgemeester Anno Wietze Hiemstra. Hij is als portefeuillehouder Herindeling de eerste van het college die mag reageren op de reacties uit de raad.

‘We moeten de bewoners goed meenemen,’ vindt Hiemstra. Hoewel die open deur weinig recht doet aan de door de raad geroepen urgentie een visie te stellen, lijken de leden zonder veel gemor het als een antwoord aan te nemen. ‘Wat voor gemeente we willen zijn, gaat daarom allemaal langs komen de komende tijd,’ rondt Hiemstra af. Het komt wel goed, lijkt hij te willen zeggen.

Nu kun je stellen dat dit sussende antwoord op de toch wezenlijke vraag van de raad best karig is. De raad van Appingedam lijkt er geen problemen mee te hebben. In een tweede termijn hebben ze eigenlijk alleen nog vragen over de samenwerking met de provincie, gemor over de eerder al dan niet eerder toegezegde steun door de gedeputeerde en het anticiperen op tekorten in het sociaal domein.

Dat de burgemeester ver blijft van de vraag ‘wat voor gemeente Eemsdelta moet zijn’, kun je hem dan ook niet kwalijk nemen. Het is immers niet aan hem om daar antwoord op te geven. Dat de raad het debat laat schieten, moet je de raadsleden wél kwalijk nemen.

Als volksvertegenwoordiging — en hoogste orgaan nota bene – zijn deze leden de uitgelezen personen om nog vóór de herindelingstrein het volgende station voorbijraast zich af te vragen hoe hun Appingedam straks opgaat in nieuwe gemeente Eemsdelta — en wat die nieuwe gemeente is. Een verzameling van bestuurlijke opgaven? Of een verzameling van bewoners?

Het is te hopen dat deze raad – net als die van Delfzijl en Loppersum – dat debat niet opgeven. Met de herindeling in het vooruitzicht, is het belangrijker dan ooit.