Poliflw

Hanno Krijgsman en Daan Moerkerk

In het concept-bod van de Regionale Energie Strategie (RES) geeft de regio Arnhem-Nijmegen aan op welke manier zij bij wil dragen aan het opwekken van zoveel mogelijk duurzame energie en warmte. Met dit bod is de regio goed op weg, al zijn er volgens de GroenLinks fracties in de regio nog wel wat aandachtspunten.

Om de duurzaamheidsambitie van 55% CO2-besparing in 2030 te bereiken is meer nodig en GroenLinks is blij dat deze ambities in beeld komen in de volgende versies van de RES. Wel ziet GroenLinks een aantal belangrijke verbeter- en aandachtspunten, met name voor de verhouding tussen wind en zon en het lokaal eigenaarschap van energie-initiatieven. Volgens het concept-bod gaat de regio Arnhem-Nijmegen 1,68 TWh (dat is 1,68 miljard KWh) duurzaam opwekken. Hiermee draagt de regio Arnhem-Nijmegen voldoende bij aan het landelijke doel van 35 TWh. Ook zet het concept-bod in op het behouden en versterken van de ruimtelijke kwaliteit.

Om een evenwichtiger verhouding tussen wind en zon te realiseren roepen de fracties van de regio Arnhem-Nijmegen de betrokken gemeentes op om te onderzoeken onder welke voorwaarden meer zoekgebieden voor windmolens wél mogelijk zouden zijn, door kritisch te kijken naar de harde restricties in eigen beleid en door bijvoorbeeld samen te werken met coöperaties en goede afspraken met omwonenden te maken over overlast. Daarnaast ziet GroenLinks graag dat gemeentes veel meer inzetten op het stimuleren van zonne-energie op daken.

Verder wil GroenLinks dat elke gemeente het streven naar 50% lokaal eigendom opneemt in haar beleid en pleit zij ervoor het regionale samenwerkingsverband van energie-coöperaties, als partner te betrekken bij het zoeken naar locaties en mogelijke projecten. Bij de beoordeling van lokale energie-initiatieven zou dan ook meer nadruk dienen te liggen bij de opbrengsten ervan en zou de term woonlastenneutraliteit als uitgangspunt in het conceptbod opgenomen dienen te moeten worden.

Ook wil GroenLinks graag dat jongeren nog meer betrokken worden bij het resultaat, bijvoorbeeld door de RES te verpakken in lesmateriaal voor het primair-, voortgezet- en vervolgonderwijs en door onderwijsinstellingen- en/of vakgroepen actief te benaderen. Tenslotte ziet GroenLinks graag een gezamenlijke oproep van de RES-gemeenten uit de regio Arnhem-Nijmegen aan de landelijke overheid voor wetgeving om eigenaren te stimuleren zonnepanelen op hun daken te leggen.

GroenLinks wil graag een snelle overgang naar duurzame energie, alleen moet dit niet ten koste gaan van het landschap. Daarom zeggen we niet zomaar ja tegen zonneparken in Overbetuwe.

Zonnevelden kunnen een behoorlijke ingreep op het landschap zijn. Het kan ecologische verbindingsroutes doorsnijden en ze kunnen door hun industriële uitstraling mooie, cultuurhistorische plekken aantasten. Daarom moet je goed nadenken over de plekken waar je wel en geen zonneparken wilt toestaan. GroenLinks zou graag de volgende volgorde aanhouden:

Eerst alle daken vol met zonnepanelen

Daarna op open plekken op industrieterreinen

Daarna tijdelijk op braakliggende terreinen

Daarna in gebied dat omsloten is door industrie, drukke wegen

En pas daarna In het vrije veld

Zo’n volgorde, afwegingskader in jargon, is belangrijk om aanvragen voor zonnevelden te toetsen. De gemeente moet voor zichzelf duidelijk hebben op welke plekken zij wel en geen zonneparken wil. De verwachting is namelijk dat het in de toekomst storm gaat lopen met aanvragen voor zonneparken en dan moet er snel en objectief getoetst kunnen worden.

Zo lagen er begin dit jaar twee initiatieven voor zonneparken in Overbetuwe: één tussen de A15 en de Betuweroute en één op Landgoed Hemmen. Het liefst had GroenLinks eerst het afwegingskader vastgesteld om vervolgens beide initiatieven te toetsen. Maar hiermee zouden we ook kansen laten liggen voor duurzame energie. Daarom heeft GroenLinks haar eigen afweging aangehouden: als we een zonnepark willen, omdat het nog niet zo’n vaart loopt met zonnepanelen op de daken, dan is het gebied tussen de Betuweroute en de A15 de meest aangewezen plek. Een zonnepark in Hemmen zou GroenLinks pas in laatste instantie toestaan, omdat het daar gaat om een karakteristiek landschap met veel natuur. Een zonnepark zou daar de beleving van het gebied echt verpesten.

Alleen, het zonnepark langs de Betuweroute zou deels in natuurgebied komen en dat is niet wat we willen. Daarom dienden wij samen met D66 een amendement in om plaatsing van panelen in natuurgebied te voorkomen. De meerderheid van de gemeenteraad (CDA, VVD, GBO, en CU) vond plaatsing in het natuurgebied geen probleem en verwierp het amendement. Hierdoor kon GroenLinks het plan voor een zonnepark langs de Betuweroute niet meer steunen.

GroenLinks blijft zich inzetten voor groene energie, waarbij er naast windmolens ook veel zonneparken moeten komen. Wel willen wij eerst het bebouwde gebied volleggen voordat we landbouw- en natuurgebied opofferen.