‘Pas de belastingregels aan voor bevingsgedupeerden, want dit is niet uit te leggen’
Bevingsgedupeerden worden volgens PvdA-Kamerlid Henk Nijboer dubbel gestraft, omdat ze naast de schade aan hun huis ook nog eens vermogensbelasting moeten betalen over de schadevergoeding van de NAM. ‘Zelfs wanneer die vergoeding nog niet is uitgekeerd en de hoogte ervan bovendien onbekend is. Dat is niet uit te leggen’, stelt Nijboer.
Sander Slager
Redacteur Uitzondering Het Groningse Kamerlid stelde eerder al eens Kamervragen over dit probleem, maar dat veranderde de situatie niet. Na onderzoek door een Groningse notaris, doet hij dat opnieuw. Nijboer wil dat staatssecretaris van Financiën Menno Snel een uitzondering op de belastingregels maakt voor Groningers met aardbevingsschade of waardedaling.
‘Ik vind het echt bizar dat mensen die een schadevergoeding krijgen, daar direct belasting over moeten betalen. Zelfs als het bedrag nog niet eens op hun rekening gestort is. Dat vergroot de onzekerheid en dat moeten we voorkomen. Bovendien gaat het soms om grote bedragen, waar na belasting soms niet eens genoeg geld van overblijft.’
‘De ellende is al groot genoeg’ Naast de uitzonderingsregel, wil Nijboer ook dat gedupeerden niet direct in het eerste jaar na het ontvangen van hun schadevergoeding belasting moeten betalen. ‘Als je geld krijgt heb je nog niet de architect gevonden, de bouw geregeld en het geld overgemaakt. Als je direct met de fiscus moet afrekenen komen mensen in de problemen. Zeker omdat de NAM al niet royaal is met vergoedingen en het erg lang duurt met de uitbetaling ervan. Ik hoop dat de staatssecretaris dit inziet, want de ellende is al groot genoeg.’
vrije cartoon arend van dam amstrdam
De gaskraan gaat dicht. Dat is goed nieuws. Maar de financiële afhandeling is in nevelen gehuld.
Uit de geheime dividendstukken blijkt dat minister Wiebes als staatssecretaris een verband legde tussen het gaswinningsbesluit en het afschaffen van de dividendbelasting. Onfrisse koehandel: als we Shell een dikke dividendbonus toestoppen, zijn ze misschien wat milder voor Groningen. Wiebes zei in het debat dat hij nu van deze ‘denk-lijn’ is teruggekomen. Maar hij stelde het als staatssecretaris wel eerst zelf voor en dreigt bij de lopende onderhandelingen over het gasgebouw opnieuw dezelfde misstap te maken. Dat moeten we voorkomen.
LovenswaardigMinister Wiebes wil de gaswinning in Groningen zo snel mogelijk stopzetten. Een historisch en lovenswaardig besluit. De minister geeft echter geen enkel inzicht in de financiële gevolgen van het gasbesluit. En de premier stelt op de vraag hoe we het allemaal gaan betalen laconiek: ‘Ja dat zien we wel.’ De Tweede Kamer en de samenleving hebben recht op openheid over wie de rekeningen betaalt.
Wiebes zegt dat er voor 50 miljard euro aardgas in de grond blijft zitten. Maar wie had die opbrengst anders gekregen? Deels de overheid en deels de NAM en dus aandeelhouders Shell en Exxon (beide 50 procent). Maar van wie is welk deel? Dat is in nevelen gehuld.
En daar komen de kosten voor schades uit Groningen nog bij. De overheid nam de verantwoordelijkheid voor de afhandeling van de schades onlangs uit handen van de NAM. Groningers melden zich nu bij ambtenaren in plaats van bij een gewiekst bedrijf met Angelsaksische aandeelhouders. Maar hoe wordt de schade verhaald op de NAM die hiervoor aansprakelijk was en tot in lengte van jaren blijft? En hoe is dat geregeld voor de broodnodige versterkingsmaatregelen?
MinzaamWetenschappers verwachten dat de aarde ondanks het gasbesluit nog jarenlang blijft beven. Hoe zorgen we ervoor dat degene die aansprakelijk is, namelijk de NAM, ook voor schades na 2030 blijft opdraaien? Zelfs als het geen inkomsten meer heeft uit gaswinning in Groningen? Grote vragen en nog geen begin van een antwoord. Shell-topvrouw Marjan van Loon verklaarde in de Tweede Kamer dat Shell garant wil blijven staan voor schadevergoeding. Maar dat was vóór het recente gasbesluit en is juridisch noch financieel bindend. En Exxon zweeg minzaam. Inmiddels is duidelijk dat de NAM in reactie op het winningsbesluit stelt dat ‘De invloed van de NAM verder zal verminderen: waar NAM minder controle kan uitoefenen kan zij er ook minder verantwoordelijkheden voor dragen.’ Kortom, de NAM probeert zich onder haar aansprakelijkheid uit te draaien.
Boekhoud-taalOp de begroting staan de komende jaren nog inkomsten van ongeveer 2 miljard per jaar ingeboekt. Het kabinet besloot in het regeerakkoord de gaswinning ‘onder de kaders’ te brengen. Dit regeltje boekhoudtaal heeft als gevolg dat tegenvallende inkomsten uit gas moeten worden gecompenseerd met bezuinigingen. Het besluit om Groningen veiliger te maken wordt zo genomen tegen de achtergrond van bezuinigingen op politie, onderwijs of zorg. Dat is niet eerlijk en vanuit begrotingsperspectief ook onnodig. Het vorige kabinet liet de begroting kerngezond achter. Met een voorziene staatsschuld van 44 procent, ruim onder de Brusselse vereiste van 60 procent. Minister Hoekstra zou daarom het voorbeeld van Wiebes moeten volgen en deze rare afspraak uit het regeerakkoord moeten schrappen.
Groot geldMinister Wiebes is op dit moment in heronderhandeling met de NAM (de facto Shell en Exxon) over het zogenaamde gasgebouw. Dit gaat over groot geld. Iemand moet de enorme rekening betalen. Maar alle financiële handel en wandel is in nevelen gehuld. Het NAM-jaarverslag over 2017 laat een somber financieel beeld zien: het eigen vermogen daalt en in tegenspraak met de beloften in januari ontvangen aandeelhouders Shell en Exxon juist méér dividend.
Aan deze financiële ondoorzichtigheid moet snel een einde komen. Het minste dat het kabinet kan doen is de Nederlandse bevolking duidelijk maken dat de rekening niet weer bij mensen komt te liggen. En al helemaal niet bij Groningers, die al genoeg hebben geleden. Leg hem waar die hoort: bij Shell en Exxon. En leer van de dividendbelastingmemo’s: wees eerlijk, helder en transparant, naar de samenleving en naar de Tweede Kamer.
Henk Nijboer is lid van de Tweede Kamer voor de PvdA
Het bericht Henk Nijboer: GAS – Belastingaanpassing voor gedupeerden + Wie betaalt dichtdraaien kraan? verscheen eerst op PvdA Haren.
