Twee weken geleden presenteerde Rutger Groot Wassink en Jan Markink hun advies over toekomstige coalitiesamenwerking. GroenLinks neemt het advies van de verkenners over. We gaan serieus aan de slag met de adviezen in brede zin: lijmen, en zorgen voor structurele veranderingen in samenwerking en inhoud. Daar zijn we ook al mee begonnen. Inmiddels hebben de fractievoorzitters van de vier partijen al een aantal keer bij elkaar gezeten. Ook is Geke Faber, voormalig staatssecretaris en voormalig burgemeester van onder andere Zaanstad, bereid gevonden om de gesprekken voor te zitten en de partijen te ondersteunen in dit proces. Vervolgafspraken zijn inmiddels ook gemaakt. GroenLinks-fractievoorzitter Mark Coenders: "Zoals GroenLinks al langer bepleit: een doorbraak in samenwerking en inhoud is nodig. De verkenners onderschrijven dit. En dat gaat verder dan goed met elkaar overweg kunnen. Dat gaat wat GroenLinks betreft over hoe je samen kan werken om de stad beter te maken. Over het gezamenlijk uitdragen van- en aan de slag gaan met ambities voor Arnhem. En ook zeker over inhoudelijk tot elkaar komen."
"Dankuwel voorzitter.
Twee weken geleden ontvingen we het advies van verkenners Rutger Groot Wassink en Jan Markink over onze coalitiesamenwerking. Voor ik de inhoud induik wil ik allereerst beide heren bedanken voor hun werk, hun tijd, de goede gesprekken en het gedegen advies.
Dan terug naar de inhoud.
Terugblik
Op 21 juni hebben GroenLinks en de PvdA de coalitiesamenwerking met VVD en D66 opgezegd. Daar lagen inhoudelijke meningsverschillen onder over hoe om te gaan met de tekorten op de zorg. En er lagen verschillen onder over hoe je samenwerkt en wat het betekent om een coalitie te zijn. In het debat voor de zomer zijn we uitgebreid ingegaan om de redenen waarom we deze stap gezet hebben.
Samenwerking
Na vele gesprekken en ongetwijfeld veel denkwerk van de verkenners, ligt er nu een advies om te gaan lijmen. Maar het advies beperken tot die zin, doet geen recht aan het hele verhaal. Want het advies is breed. Ja, lijmen is op dit moment de enige logische optie. Maar de verkenners geven ook aan: “Een oplossing kan alleen bestendig zijn als bij alle partijen de bereidheid bestaat langs verschillende lijnen op een fundamenteel andere manier te gaan werken.” En: “Daarbij moet wel worden aangetekend dat elke oplossing moeilijk, zo niet zinloos is, zolang er niet iets structureels verandert in de raad maar vooral in de relatie tussen de coalitiefracties.”
Kortom voorzitter, zoals GroenLinks eerder al bepleitte: een doorbraak in samenwerking en inhoud is nodig. En dat gaat verder dan goed met elkaar overweg kunnen. Dat gaat wat GroenLinks betreft over hoe je samen kan werken om de stad beter te maken. Over het gezamenlijk uitdragen van- en aan de slag gaan met ambities voor Arnhem. En ook zeker over inhoudelijk tot elkaar komen.
De verkenners noemen het inhoudelijke twistpunt legitiem. Het oplossen van inhoudelijke twistpunten gaat beter wanneer de samenwerking goed is, maar ook dan moeten we nog een flinke slag slaan. De verkenners noemen dat er soms te veel gekeken wordt naar de letter van de afspraak, in plaats van de geest. Daarnaast benoemen de verkenners de disbalans in het coalitieakkoord, die zich uit wanneer er financiële tegenvallers zijn.
Lijmen is kortom ingewikkeld. Omdat dit het advies is van de verkenners zullen we de verantwoordelijkheid nemen om dit te onderzoeken. We zullen op basis van het advies stap voor stap kijken of hernieuwde coalitiesamenwerking tussen GroenLinks, VVD, D66 en PvdA mogelijk is.
Bestuurscultuur
Voorzitter, de afgelopen maanden ging het, zoals misschien al wel decennia lang, ook over de bestuurscultuur. Het gevaar in Arnhem is wat ons betreft dat we dingen normaal gaan vinden, die niet normaal zijn. Dat we de harde toon er maar bij vinden horen, dat we het niet naleven van regels of het niet eens kunnen afspreken van regels vinden horen bij politiek. Het is dan ook geen verassing, maar nog steeds naar om te lezen dat de verkenners ook constateren dat er “in de raad volgens velen een harde, onveilige, gepolariseerde cultuur heerst waar het beschadigen van een politieke opponent belangrijker lijkt dan inhoudelijke samenwerking.” Dit moeten we ons als gehele raad aanrekenen. En GroenLinks ziet hierin nogmaals de oproep, na bijvoorbeeld het rapport Frissen, aan de slag te gaan met een politiek voor de stad, en niet een politiek van frustreren en intimideren. Het moet ons aan het denken zetten als fracties niet in een coalitie willen stappen, mede door de cultuur. Wat GroenLinks betreft gaan we hier raadsbreed mee aan de slag.
Aan de slag met het advies
Voorzitter, eerder gaf ik al aan dat GroenLinks het advies van de verkenners overneemt. Dat we serieus aan de slag gaan met de adviezen in brede zin: lijmen, en zorgen voor structurele veranderingen in samenwerking en inhoud. Daar zijn we ook al mee begonnen. Inmiddels hebben we als fractievoorzitters al een aantal keer bij elkaar gezeten, en dat is positief. Ook hebben we Geke Faber, voormalig staatssecretaris en voormalig burgemeester van onder andere Zaanstad, bereid gevonden om de gesprekken voor te zitten en ons te ondersteunen in dit proces. Vervolgafspraken zijn inmiddels ook gemaakt.
Want voorzitter, zoals wij voor de zomer al zeiden: we staan voor enorme opgaven met grote gevolgen voor Arnhemmers. Deze stad verdient een coalitie die met elkaar- de stad en de rest van de gemeenteraad samenwerkt. Die staat voor empathie, de schouders eronder en vooruit. Voor Arnhem en Arnhemmers.
Dankuwel voorzitter."