Poliflw

Voorzitter,

Ik wil het vandaag graag met u hebben over het woord Oikonomos.

We hebben het in deze tijden veel over het zoeken naar de balans in wat goed is voor onze economie maar ook hoe om te gaan met onze aarde. Kijk alleen maar naar de hele stikstof- of PFAS-problematiek. Wanneer het om zulke grote zaken gaat zijn we soms echt aan het koorddansen. Het is enorm lastig. Welk belang weegt het zwaarst, waar ligt de balans. En dat is precies het probleem. We zien deze zaken nu vooral tegenover elkaar staan. Economie is voor te lange tijd een te eng begrip geweest. Groei was het doel, en de balans met andere factoren was te vaak ondergeschikt.

Economie en rentmeesterschap dat zijn voor ons als ChristenUnie twee belangrijke thema’s; maar vooral thema’s die met elkaar verweven horen te zijn. Niet vreemd, aangezien economie en rentmeesterschap beide voortkomen uit hetzelfde Griekse woord: Oikonomos.

Oikonomos dus. Economie, Rentmeesterschap. Twee woorden die in onze maatschappij vaak los gezien worden maar eigenlijk één begrip zijn. Ze horen dus helemaal niet tegen over elkaar te staan maar juist samen gezien te worden, integraal zouden we dat nu in beleidstermen noemen. Wij hebben hier als ChristenUnie de afgelopen jaren veel gesproken over volhoudbaarheid, wij hebben een duurzaamheidstoets geïntroduceerd om bij elk domein een soort van checklist te hanteren; landelijk is er inmiddels al een generatietoets geïntroduceerd en twee weken geleden kwamen GroenLinks en PvdA met een motie die eigenlijk een soort Global Goals toets voorstelde. Allemaal voorbeelden van het zoeken naar het doel om in balans en integraal naar zaken te kijken. Dat zou je goed rentmeesterschap kunnen noemen.

We hebben het vandaag over de begroting, het huishoudboekje van de gemeente. Ook hierin is het zoeken naar de balans. Bij de behandeling van de kadernota hebben we gezien dat er een maatregelenpakket gepresenteerd wordt om de financiële situatie weer onder controle te krijgen.Er moeten dus afwegingen gemaakt worden en die doen soms pijn. Maar tegelijk zien we ook dat er keuzes gemaakt worden met het oog op de toekomst. Keuzes waar we ook écht blij mee zijn.Keuze voor een toekomst waarbij economie en rentmeesterschap in balans zijn. Dat is de moeilijke taak en de uitdaging die wij als politici hebben, het voelt soms als koorddansen. Maar duidelijk is dat niet alles maar kan. Dat maakt ook dat je weer kritischer gaat kijken naar zaken. Of beter nog; je gaat kijken naar hoe je dingen anders kunt doen; omdenken!Dat zal wat ons betreft nodig zijn de komende tijd om die balans steeds maar weer te zoeken.Niet meer kijken naar economische groei tegenover natuur of wat dan ook maar nadenken over het volgende:Het tot bloei laten komen van al het kostbare dat God ons gegeven heeft.

Daar streven we naar, daar werken we aan; Oikonomos!Waar rentmeesterschap.

Douwe Hooijenga

In Tytsjerksteradiel hebben tijdens de raadsvergadering van 31 oktober 10 raadsleden de begrotingsvergadering verlaten. De verbazing en teleurstelling bij ons is groot. Standpunten kunnen verschillen, maar de raadszaal is bij uitstek de plek waar het debat plaatsvindt om besluiten te nemen voor de inwoners van Tytsjerksteradiel. Dit debat is nu niet met de volledige raad gevoerd. Reden voor teleurstelling, met name voor onze lokale democratie.

Alle gemeenten worstelen met grote tekorten en moeten bezuinigen. Dat geldt ook voor Tytsjerksteradiel. Dit stelt de raad voor lastige en pijnlijke keuzes. In juli 2019 zijn die keuzes in een kadernota aan de raad voorgelegd. Dat was het aangewezen moment om met alternatieve voorstellen te komen en op die manier het college richting mee te geven. De begroting die nu is gepresenteerd is daar de uitwerking van. Het ongeloof is daarom groot dat juist op het moment dat de meest pijnlijke keuzes gemaakt moeten worden niet alle 23 gekozen volksvertegenwoordigers deelnemen aan die besluitvorming.

Wij zijn van mening dat om de juiste keuzes te maken voor alle inwoners van Tytsjerksteradiel we de inbreng nodig hebben van alle raadsleden. Elk raadslid heeft zijn eigen geluid en kijk op de uitdagingen waar we gezamenlijk voor staan. Het zijn juist die verschillen die het debat en de beslissingen scherpen en verdiepen.

Als raadsleden van CDA, FNP en CU voelden wij ons genoodzaakt het democratische proces voort te zetten en de begroting inhoudelijk te bespreken. Hierbij waren wij graag het debat aangegaan over de voorliggende keuzes. De koers die bij de behandeling van de kadernota is ingezet zien wij terug in de begroting, daarom is de begroting ongewijzigd vastgesteld.  Daarnaast zien wij dat de gemeente steeds meer grip krijgt op inkomsten en uitgaven, ondanks de ontoereikende vergoeding vanuit het Rijk. Een goedkeurende verklaring van de accountant en het terugbrengen van het tekort op jeugdzorg van 2,5 miljoen naar 1 miljoen zijn hier voorbeelden van. We zijn er nog niet maar we zijn de juiste weg ingeslagen: it paad werom!

We zijn het als democratisch gekozen volksvertegenwoordigers aan onze inwoners verplicht om dit paad werom met de gehele raad te bewandelen. We roepen daarom alle 23 raadsleden op om te allen tijde het debat in de raadszaal met elkaar te blijven voeren. Hoe groot de onderlinge verschillen ook zijn.

Namens de fracties van CDA, FNP en ChristenUnie,

Age Kramer, Piet Reitsma en Douwe Hooijenga

Voorzitter. Ik ken weinig dossiers in mijn raadsperiode die de gemoederen zo bezig hebben gehouden als deze. De biovergister, de koopzondag en dan houdt het denk ik wel op. In de afgelopen maanden is er enorm veel over de Warren gezegd en geschreven. Nu is het moment daar dat we er in de raad ook iets van kunnen vinden, al is dit echt nog niet het eindstation in de besluitvorming. Er komen nog meer beslismomenten. Als ChristenUnie hebben wij ons nooit echt uitgesproken geprofileerd op dit onderwerp. Met als belangrijkste reden dat wij eerst goed onderbouwde informatie en een actueel plan wilden zien. Want de verhalen kwamen van alle kanten. We hebben mede daarom in 2017 een informatie- (of misschien kan ik het beter een inspiratieavond noemen) georganiseerd samen met CDA, PvdA en VVD. Als enige partij waren wij geen uitgesproken voorstander. Wij wilden ons laten voeden met informatie en inspiratie over wat er mogelijk is wanneer je een vooruitstrevende woonwijk wilt realiseren; innovatief, circulair en duurzaam. Sinds die inspirerende avond is het onderwerp de Warren weer een thema. Andere partijen hebben zich er als voor- en tegenstander op geprofileerd tijdens de verkiezingscampagne van 2018. Als ons naar ons standpunt werd gevraagd, gaven wij het misschien wat saaie antwoord: In beginsel zien wij het als kans om de gemeente niet op slot te zetten qua woningbouw. Maar wij willen eerst het plan wel eens zien, gefundeerd en onderbouwd. Pas dan weten we ook waar we het over hebben.

Nu ligt er dan een concept voorontwerp, een extra stap die genomen is in het proces om ons als raad van informatie te voorzien, met de (financiële) onderbouwing voor het plan. Deze onderbouwing hebben wij als fractie voorgelegd aan een aantal experts. Daarnaast hebben we veel overleg gehad met zowel voor- als tegenstanders. Wij komen tot de conclusie dat de financiële onderbouwing in beginsel geen aanleiding geeft om af te zien van woningbouw in de Warren.

Hoe staan we er dan nu tegenover?De ChristenUnie ziet de Warren nog steeds als kans voor Burgum en als oplossing voor de gemeentelijke woningbouw richting de toekomst. 150 extra woningen in Burgum in een vooruitstrevende woonwijk voor verschillende doelgroepen en prijsklassen. Daarmee voorzien we in de uitbreiding van Burgum en helpen we de regionale functie van Burgum te versterken. Door 150 woningen in de Warren te bouwen houden we de schaarse mogelijkheden die er nog zijn in Burgum open. Die kunnen in de toekomst flexibel worden ingezet wanneer daar behoefte aan is.En minstens zo belangrijk: door de 150 extra woningen in Burgum te bouwen in de Warren, houden we de ruimte die we krijgen in de regionale woningbouwprogrammering open. Zo kunnen we ook tegemoet blijven komen aan de behoeftes in andere dorpen.

Gebruiken wij die 150 niet in de Warren, dan zullen we alle mogelijke locaties in Burgum moeten inzetten om überhaupt richting de 150 woningen te komen. Zijn er in de toekomst meer woningen nodig, dan is er dus geen enkele mogelijkheid meer voor uitbreiding. We hebben dan Burgum op slot gezet.

Is dit dan een definitief ja?Nee, vandaag beslissen we of we willen doorgaan met het voorontwerp, en dat zien wij graag tegemoet. Om in de toekomst uiteindelijk ook in te stemmen met het voorontwerp moet voor ons nog steeds aan de volgende voorwaarden worden voldaan:

De 150 woningen zijn extra, zodat de uitbreiding van Burgum niet ten koste gaat van mogelijkheden in de andere dorpen; De financiële onderbouwing klopt nog steeds; Goede ontsluiting, specifieke aandacht voor de Prins Bernhardstraat en de Lange Laan richting Hurdegaryp; Goede spreiding qua prijsklassen.

De Warren: een vooruitstrevende wijk, klaar voor de toekomst! Voor Burgum en voor onze gemeente een kans en een oplossing!

Douwe Hooijenga

Vandaag de kadernota, het moment om voor ons als raadsleden onze visie te delen voor de komende jaren. Ook een moment om even terug te kijken. Met een wisseling van de wacht op eigenlijk alle vlakken het afgelopen jaar, van burgemeester, tot griffier, een grotendeels nieuwe raad en een nieuw college. Een nieuwe rol voor ons als ChristenUnie ook. Grote dankbaarheid en trots dat we dit mogen doen.

Toch was het ook wel even slikken toen we eenmaal begonnen waren. Want de situatie zoals die is hadden wij graag anders gezien, want hoewel het financieel perspectief in de kadernota zelf nog niet eens schrikbarend is met dit jaar een groot verlies en de jaren daarna weer een stijgende positieve lijn wordt heel anders wanneer we de tekorten op het sociaal domein hierbij benoemen. Want over het afgelopen jaar noteert onze gemeente een verlies van 2,7 miljoen met daarbij nog een paar meevallers ook. Het tekort liegt er niet om. Maar de echte analyse wat dit betekent wordt nog aan gewerkt. Dat die analyse gedaan wordt is goed, want zoals gezegd het was even slikken toen we midden in de coailtieonderhandelingen met deze cijfers geconfronteerd werden. Een vervelende erfenis die het nieuwe college nu mag oplossen en daar gelukkig zorgvuldig mee omgaat en de tijd voor neemt. Daarom is het nu wel het moment voor ons als raad om het nieuwe college mee te geven, onze visie en hen op te roepen om haar visie ook te laten zien na de analyse.Sa kinne wy oparbeidzje nei in begrutting dyt duorsem is en stan hald. Jo witte wol volhoudbaar.

Us bibel seit it folgende oer fyzje:“Door een gebrek aan visie gaat een volk ten onder, een keur van raadgevers brengt het tot bloei” Spreuken 11 vers 14.

Us oprop oan de ried en oan it nije kollege is dan ek toan fyzje; sjit net yn de kramp it is tiid foar echte keuzes.

De kadernota zoals die er nu ligt daar zien wij veel wensen op verschillende programma’s terugkomen maar een samenhang tussen die wensen ontbreekt voor ons. We missen die visie erachter. Die wordt ons niet duidelijk. Deze kadernota geeft wel ruimte, of nee deze kadernota vraagt om een heldere visie en lef. We zien veel vraag voor extra personele ruimte. Vorig jaar gaven wij het al aan dat het snijden met kaasschaaf in de organisatie te ver is doorgeslagen en dat vraagt om reparatie. Wij denken wel dat hierin veel winst te behalen is in de samenwerking met Achtkarspelen en de nieuw ingezette koers van doorontwikkeling met betrekking tot de samenwerking.

Als het gaat om onze keuzes, om onze visie. Willen wij graag drie punten aanhalen waar voor ons als fractie van de ChristenUnie écht de zwaarte ligt, waar wij op in willen zetten en waar wij voor staan. Ten eerste het sociaal domein. Wij hebben hierbij altijd gezegd dat er eerst pijn te verwachten is, gezien de forse bezuiniging die ermee gepaard ging bij de overdracht van het rijk naar de gemeente. Een overheid behoort oog te hebben en te zorgen voor de wezen, de weduwen en de vreemdelingen. Dat wordt van ons allen gevraagd, oog hebben en zorgdragen voor onze naast.Wij geloven dan ook dat met de transitities wij het sociaal domein beter in kunnen richten.Dat vraagt alleen tijd en met name geduld, dat vraagt om visie op de lange termijn en niet dat wij als raad of het college bij een tegenvaller direct in de kramp te schieten.

Een ander is de stap naar een nieuwe economie, circulair, deel economie, sociaal ondernemen allemaal mooi kreten. Waar het om gaat is dat wij als ChristenUnie zien dat er verandering nodig is. Wij zien geld en bezit als een middel om onze mienskip verder op te bouwen en te laten bloeien. Een middel om impact te creëren. Zo was ik laatst bij een lezing van Kate Raworth over de donuteconomie. Voorbeelden te over van hoe sociaal, circulair en duurzaam ondernemen gericht is op positieve impact voor onze mienskip. Dat mogen ook onze voorbeelden zijn, want juist deze vorm deze beweging is iets van overheid, ondernemers, onderwijs en vooral de mienskip als geheel.

Als derde willen wij écht stappen zetten als het gaat om duurzaamheid, waar rentmeesterschap. En wat was er weer een mooi bericht te lezen van samen duorsem oparbeidzje. Garyp, De energie coöperatie en de gemeente hebben zich aangemeld om mee te doen als proeftuin. Experimenteren, innoveren om zo samen echt stappen te zetten voor het klimaat. En ja duurzaamheid mag echt wel eens wat kosten, want met een visie op de langere termijn zien we dat het ons veel meer oplevert.

Dat is onze visie en daar willen wij graag met jullie aan werken. Laten we dat dan gezamenlijk doen ieder vanuit onze eigen achtergrond, vanuit onze eigen overtuiging. Allen hebben we onze eigen visie. Ik, wij zijn heel benieuwd naar jullie visie, want zoals we hier zitten zijn wij een keur van raadgevers en samen kunnen we onze gemeente tot bloei brengen!

Douwe Hooijenga

ChristenUnie Tytsjerksteradiel draagt Andries Bouwman voor als beoogd wethouder. Andries Bouwman (33) is werkzaam bij NHL-Stenden als teamleider bij de Retail Business School. Hij studeerde Internationale Betrekkingen in Groningen en aan de Hotelschool in Leeuwarden.

Binnen de ChristenUnie heeft hij de afgelopen jaren zijn sporen verdiend als voorzitter van kiesvereniging Leeuwarden, campagneleider bij de provinciale verkiezingen en als commissielid in de Provinciale Staten van Fryslân. De lokale partij is dan ook ingenomen met de voordracht van dit jonge, ambitieuze talent. Andries Bouwman woont samen met zijn vrouw en twee kinderen in Leeuwarden.

De ChristenUnie hoopt eind mei samen met het CDA en de FNP een coalitieakkoord te presenteren. Dan zal ook de verdeling van portefeuilles bekend worden gemaakt. Douwe Hooijenga blijft als fractievoorzitter de politieke leider van de ChristenUnie in Tytsjerksteradiel.

Dankzij uw stem zijn Douwe Hooijenga en Jantsje van der Veen vanmiddag namens onze partij geïnstalleerd in de Gemeenteraad Tytsjerksteradiel. Zij zullen zich de komende periode inzetten voor de mienskip en om het geluid van de ChristenUnie te vertalen in heldere standpunten en constructief raadswerk. Wij wensen hun veel succes en Gods zegen toe in de komende periode.

Als laatste presenteren we u nog het duo dat zich al vier jaar in de raad heeft ingezet voor de ChristenUnie Tytsjerksteradiel Douwe Hooijenga vindt dat politiek nog te vaak over de korte termijn gaat terwijl wij nu echt keuzes moeten maken voor de generaties na ons. Echt werk maken van de nieuwe economie! Klik op zijn foto om te lezen wat Douwe hiermee bedoelt. Jantsje van der Veen de politiek gaat over veel zaken, van bestemmingsplannen tot onderwijs maar ook over mensen in kwetsbare situaties en daar zet Jantsje zich dan ook volop voor in. Lees meer door op haar foto te klikken.

ChristenUnie Tytsjerksteradiel  gooide met plezier haar campagneplanning om, toen bleek dat er begin maart geschaatst kon worden op natuurijs. Met hun opvallende blauwe caravan installeerde het team zich bij de Ryptsjerksterpolder, waar op donderdag en zaterdag in totaal ruim honderd liter warme chocolademelk werd uitgedeeld. Zelfgemaakt, met verse melk van een lokale melkveehouder. Reepjes koek van bakkerij Braaksma uit Oentsjerk maakten de actie compleet.

Douwe Hooijenga, lijsttrekker van de partij: “Met deze actie laten we zien waar we als partij voor staan. We dragen onze boeren een warm hart toe, en zien graag dat mensen vaker kiezen voor producten ‘van dichtbij’. Daarnaast zien we de waarde van bewegen in de buitenlucht. Schaatsen is bij uitstek een sport die mensen in beweging zet én verbindt. Maar ook als er geen ijs ligt kun je in Tytsjerksteradiel sportief genieten van de omgeving. Onze gemeente leent zich voor mooie wandel- en fietstochten. Iets wat we de komende jaren graag verder willen uitbouwen.” Veel schaatsers reageerden verrast op de sympathieke actie. Door de koude wind was de warme drank voor jong en oud een welkome traktatie.

De verkiezingmarkt in het gemeentehuis is geopend door de lijsttrekkers. Namens ons waren o.a. onze lijsttrekker Douwe Hooijenga en kandidaten Dick Jager en Aukje Kunnen aanwezig. Tot aan de verkiezingen op 21 markt staat de kraam er, waar je o.a. ons verkiezingsprogramma mee kunt nemen. Of lees het hier: https://tytsjerksteradiel.christenunie.nl

‘Wie is voor u van grote waarde?’ Met deze vraag ging de ChristenUnie de straat op in Gytsjerk, Hurdegaryp, Burgum en Garyp.

Voorbijgangers konden mensen in hun omgeving nomineren voor een bijzonder bosje blauwe tulpen. Ze kregen de gelegenheid daarbij een persoonlijk kaartje te schrijven voor de ontvanger. Zo werd er zaterdag op maar liefst 70 adressen in Tytsjerksteradiel een bloemetje bezorgd.

Douwe Hooijenga, lijsttrekker van de partij: “Bij de ChristenUnie geloven we dat ieder mens waardevol is. Sommige mensen dragen veel bij aan de samenleving, anderen zijn door ouderdom of ziekte aan huis gebonden. Toch heeft ieder van hen een unieke waarde. Dat onderstepen we met deze actie.”

Onder andere een alleenstaande jonge moeder, buren die altijd het paadje ijsvrij houden, een huishoudelijke hulp die veel meer doet dan alleen poetsen en de vrijwilligers van de kleding- en speelgoedbank werden door bekenden genomineerd. Daarnaast werden er heel veel zorgende, lieve ‘memmen’ verrast met een bosje blauwe tulpen. Ook de oudste inwoner van Garyp, die zaterdag zijn 94e verjaardag vierde, kon op een bloemetje rekenen ‘van heel veel Garypers’.