Poliflw

Meneer de voorzitter,

Het Collegeprogramma is een uitvloeisel van het coalitieprogramma, dat op 27 april door de fracties van ChristenUnie, SGP, PvdA en CDA werd ondertekend. De tweede maal in de geschiedenis van onze gemeente dat er een officieel coalitieakkoord tot stand kwam. Wij zijn als SGP uiteraard zeer content met het feit dat we opnieuw onze handtekening konden zetten onder een ons inziens alleszins verantwoord coalitieprogramma en dat we vanavond over het daarop gebaseerde collegeprogramma kunnen spreken.

Je bent dan vanzelf heel benieuwd hoe het coalitieprogramma door het college van b&w in een collegeprogramma wordt uitgewerkt. Het moet gezegd worden, er is werk van gemaakt. Het is een lijvig document geworden, waarin alle ambities van een tiental programma’s uit het coalitieakkoord zijn vertaald in één of zelfs vaak meerdere concrete actiepunten. Het is een duidelijke leidraad geworden voor college en gemeenteraad, maar ook voor het ambtelijke apparaat.

In het Voorwoord van het coalitieprogramma werd duidelijk gemaakt dat de gevolgen van de financiële en economische crisis en de bezuinigingen van de rijksoverheid een zware wissel trekken op de in het programma genoemde ambities. In het voorjaar van 2010 werd in het coalitieakkoord ook al onderkend dat er in beginsel geen ruimte is voor nieuw beleid.

Het college heeft dat voorbehoud ook in het collegeprogramma tot uitdrukking gebracht door drie scenario’s te schetsen van “Zwaar bewolkt”, “Half-bewolkt” en “Zonnig”. Hiermee wordt ons inziens op een realistische wijze aangegeven dat er terdege rekening gehouden wordt met de moeilijke tijden waar we mee te maken hebben.

De actiepunten, die in scenario 1, te weten “Zwaar bewolkt”, terecht zijn gekomen betreffen gelukkig wel het leeuwendeel van alle zaken uit het coalitieprogramma. De actiepunten zijn achterin het collegeprogramma nog eens per scenario opgesomd. Scenario 1 omvat ruim 5 pagina’s. Daarentegen bevat zowel scenario 2 als scenario 3 elk slechts 2 pagina’s.

Een significant uitgangspunt bij het collegeprogramma is het ontzien van de zwakkeren.  De SGP is van mening dat we de burgers weer meer dan ooit de gelegenheid moeten geven hun verantwoordelijkheid te dragen. Niet alles kan de overheid oplossen en ook lang niet in alles hoeft de overheid voor burgers te zorgen. Maar daar waar door omstandigheden de burger niet of niet meer voor zich zelf kan zorgen, dient de overheid wel die mogelijkheden aan burgers te bieden, zodat ze zo volwaardig mogelijk in het leven kunnen staan. Met andere woorden de overheid dient een schild voor de zwakken te zijn.

Zoals al gezegd, het college heeft alle actiepunten in een bepaald scenario gezet. Het heeft ons toch wel enige verbazing gegeven dat het opstellen van een gemeentelijke toekomstvisie 2030 in scenario 3 en daarmee ook op de lange termijn terecht is gekomen.

Dat betekent dus feitelijk dat het ontwikkelen van een visie hierop niet eerder opgepakt wordt dan in het laatste jaar van de raadsperiode waar we nog maar net aan begonnen zijn. Dat kan haast niet waar zijn. Dat vraagt op z’n minst om uitleg van de kant van het college. De SGP ziet juist grote noodzaak, juist in deze tijd, om snel een discussie te voeren over waar we de gemeente willen zien staan in de toekomst. En al is dat dan misschien niet tot het jaar 2030, wat inderdaad best ver weg is en lastig, maar dan toch zeker wel op korte termijn een visie welke kant je de gemeente het komende decennium op wil zien gaan en waar ook een discussie over wat je als kerntaken ziet, gevoerd moet worden. Als je die visie namelijk niet hebt, loop je het risico ad hoc beleid te voeren, zonder te weten of je te nemen of genomen maatregelen wel verstandig zijn in het licht van de toekomst die je voor ogen hebt. Graag horen we een reactie van het college hoe ze dit ziet en waarom in scenario 3 geplaatst?

Om op bestuurlijk en managementniveau slechts 1 x per 2 jaar overleg te voeren, zoals actiepunt 3.2.3 aangeeft is ons inziens wel heel erg minimaal. Dat betekent in een hele raadsperiode dus 2 x overleg in A&V-verband en met de gemeente Sliedrecht. Dat kunnen we niet helemaal rijmen met de noodzaak tot meer samenwerking.

T.a.v. de toekomstmogelijkheden van de gemeentelijke haven dachten wij al veel eerder discussie te voeren dan pas op lange termijn in 2014, zoals actiepunt 5.3.1 doet vermoeden. Er ligt toch al een rapport c.q. een business case? Graag uitleg.

Het plaatsen in scenario 1 van een duurzame oplossing voor de Regenboogschool achten wij geheel logisch. Onduidelijk is echter waarom de gymzaal voor Boven-H’veld in scenario 2 is geplaatst. Is het college niet van mening dat de school en de gymzaal een prioriteit hadden om gelijktijdig aan te pakken en op te lossen? Is dit vanuit kostenaspect zelfs niet verstandiger?

We zijn wel heel gelukkig met het feit dat het formeren van een multidisciplinair gemeentelijk onderhoudsteam per wijk op korte termijn in scenario 1 is terecht gekomen. Daarin zien we namelijk een meerwaarde voor de uitvoerders, maar niet minder voor de burgers. Het vergroot hun betrokkenheid en de uitvoering komt ons inziens daardoor ook dichter bij de burger te staan en dat juichen wij toe.

Meneer de voorzitter, de SGP-fractie heeft in zijn algemeenheid waardering voor het collegeprogramma, maar hier en daar toch wat kritische opmerkingen en verwacht enige opheldering van het college bij de door ons gemaakte opmerkingen en gestelde vragen.  Ik dank u wel! 

Jan de Vos, fractievoorzitter SGP  

Mevrouw de voorzitter,

Het besluit dat het college ons voorlegt is het vaststellen van de Programmarekening 2009 en dat is dus meer dan alleen de Jaarrekening, zoals het agendapunt zou doen vermoeden. Niet alleen cijfermatig wordt in de Jaarrekening, maar ook beleidsmatig wordt in het Jaarverslag door het college van b&w aan de gemeenteraad verantwoording afgelegd.

Verleden week donderdag is in Het Debat al zeer uitgebreid ingegaan op allerlei en veelal technische vragen. Ook een achttal vragen vanuit onze fractie zijn daar beantwoord. Wat ons betreft was de wijze van behandeling in Het Debat nodeloos lang en verdient een andere werkwijze in de toekomst beslist aandacht.

Het wordt langzamerhand een trend dat de Jaarrekening afsluit met een positief resultaat. Het is de vierde keer op rij. Nog bij de Najaarsnota was de verwachting dat we afstevende op een nadelig saldo, maar tot enige verrassing sluit het jaar 2009 met maar liefst bijna € 0,9 miljoen voordelig. Dit betekent wel, dat het resultaat over een volledig jaar nog volledig af kan wijken van datgene wat bij de Najaarsnota wordt verwacht. Dit keer is dat gelukkig bijzonder positief, maar het zou ook anders kunnen zijn en dat maakt de verwachting wel erg relatief.

Belangrijker is ons inziens om te kijken wat Deloitte Accountants B.V. meldt n.a.v. de controle van de Jaarrekening. Zij zijn immers een onafhankelijk en gecertificeerd controleorgaan. Zij schrijven in hun verslag over het boekjaar 2009 aan de gemeenteraad het volgende: “U heeft als gemeente forse verbeteringen aangebracht in het samenstelproces van de jaarrekening en in de interne beheersing van rechtmatigheid. De dossiervorming was adequaat en tevens hebben wij volledige medewerking van uw medewerkers gehad bij het uitvoeren van onze controlewerkzaamheden”. Vervolgens feliciteren zij de gemeente met de goedkeurende rechtmatigheidverklaring, waarbij zij de woorden gebruiken: “Met name de afgelopen 2 jaar zijn forse inspanningen geleverd om dat te realiseren”.

Naar aanleiding van deze woorden uit het accountantsverslag wil de SGP-fractie op haar beurt het college en met name de verantwoordelijk wethouder met de medewerkers die aan dit alles hun bijdrage hebben geleverd, van harte feliciteren met dit mooie resultaat.

Een andere belangrijke constatering uit het verslag van de accountant is dat de gemeente in 2009 belangrijke verbeteringen heeft doorgevoerd in het inzicht verkrijgen in het benodigde weerstandsvermogen. De accountant stelt in zijn verslag voor om met ons te bespreken hoe de gemeente scoort op diverse indicatoren, zoals de flexibiliteit van de begroting, de post onvoorzien, de reserves en voorzieningen, vervangingsinvesteringen e.d. Het lijkt ons goed om in het op 24 juni a.s. te houden overleg met de accountant daar in ieder geval nog nader bij stil te staan en te bezien of er onderdelen bij zijn waarop we zwak of onvoldoende scoren.

Het voert te ver om in detail in te gaan op de beleidsmatige verantwoording die in Het Jaarverslag wordt gegeven. De SGP constateert dat er veel tot stand is gekomen of op stapel staat wat haar instemming heeft en wat een duidelijke weerslag is van het coalitieprogramma dat aan de wieg heeft gestaan van deze laatste Jaarrekening onder verantwoording van het college van PvdA, ChristenUnie en SGP.

De elf onderwerpen met bedragen die het college ons voorstelt om het positieve resultaat aan te besteden hebben de instemming van onze fractie.

Met name de storting van een bedrag van € 200.000,- in de reserve voor de economische crisis zullen we hard nodig hebben. De financiële gevolgen die er al zijn en die er nog aan komen vanuit het Rijk zullen de gemeente nopen tot uiterste behoedzaamheid met het omgaan van de financiële middelen. Meer dan ooit zullen we ons de vraag moeten stellen waar we als gemeente naar toe willen. Ook de voortgaande vergrijzing stelt al andere eisen aan het beleid van de overheid. Er staat ons een grote bezuinigingsoperatie te wachten om het huishoudboekje in het gareel te houden. Welk voorzieningenniveau willen we houden en hoe en met welke kwaliteit willen we werken, zijn de vragen voor de toekomst.

Ondanks dat alles zijn wij het eens, mevrouw de voorzitter, met het slot van de politiek-bestuurlijke hoofdlijnen, waarin wordt gesteld dat een groot deel van de raad en het college zegen vraagt en dank brengt aan God voor het mogen leven in een bevoorrecht land.

Wij sluiten ons daarbij van harte aan.

Dank u wel.

Jan de Vos, fractievoorzitter SGP

Gelezen in het Reformatorisch Dagblad: T@B wil “luis in pels” van raad Hardinxveld zijn.   Verslaggever Andre Bijl laat diverse hoofdrolspelers, waaronder  SGP- voorman Jan de Vos aan het woord over het proces van de coalitievorming in de gemeente Hardinxveld-Giessendam.  

HARDINXVELD-GIESSENDAM – De coalitievorming in Hardinxveld-Giessendam is achter de rug, de wethouders zijn ruim een week geleden geïnstalleerd. Maar de politieke rust in het dorp aan de Merwede keerde allerminst terug.

De Transparante Partij voor Algemeen Belang (T@B), de grootste partij in de raad, viel buiten de prijzen en fractieleider B. van Houwelingen maakt zich op voor vier jaar felle oppositie. De voorman van de T@B toont zich bijzonder teleurgesteld dat zijn partij buiten de nieuwe coalitie bleef en hij er niet in slaagde de eclatante verkiezingsoverwinning in een wethouderspost te vertalen. Zijn partij groeide van twee naar vijf zetels.

„Wij wilden een ander beleid en we hadden de mogelijkheid onszelf bewijzen. Die kans hebben we niet gekregen, maar we zijn buitenspel gezet”, ziet Van Houwelingen om in wrok. Zijn partij nam weliswaar het voortouw bij de formatie, maar moest de opdracht na vier weken teruggeven.

Grote boosdoeners zijn in zijn ogen de SGP en de ChristenUnie, die elkaar tijdens de formatie innig omarmden. De fractieleider van de T@B wilde met de CU en het CDA aan de slag, maar het lukte hem niet een wig tussen de CU en de SGP te drijven.

„Deze partijen wilden op de oude voet verdergaan. Er was sprake van blokvorming. Daar viel niet tegen op te onderhandelen”, aldus Van Houwelingen.

Volgens SGP-fractieleider J. de Vos wilde de CU zijn partij binnenboord houden. „We hebben in de vorige coalitie prima met elkaar samengewerkt. Bovendien bestond er veel waardering voor onze wethouder Boerman. Hij deed het de afgelopen jaren prima op financiën.”

Buitenspel

CU-voorman C. I. Pille constateert in zijn verantwoording van de coalitievorming dat de T@B zichzelf buitenspel heeft gezet. „Al bij de eerste oriëntatie werd de SGP door de TAB uitgesloten. Neem van mij aan, sluit nooit partijen uit zolang je niet zeker bent van voldoende steun. Zo heeft de T@B zich buiten de coalitie gemanoeuvreerd.”

Pille nam na vier weken de formatie over. Hij mikte op een combinatie met SGP en T@B. Toen dat onmogelijk bleek, smeedde hij vervolgens een coalitie met SGP, CDA en PvdA.

Tijdens dat proces begon de TAB zich te roeren. De Vos: „Op de TAB-site en in de pers begon deze partij modder te gooien naar SGP en CU. Met aantijgingen dat wij alles blokkeren en de plaatselijke politiek in een wurggreep houden. Maar wij hebben de deur niet dichtgegooid. Ze wilde zelf niet meer.”

Tijdens de installatie van de wethouders zorgde Van Houwelingen andermaal voor commotie. Hij stelde vast dat de kiezers er in Hardinxveld-Giessendam blijkbaar niet toe doen, trok vanwege vermeende dubbele petten de integriteit van enkele wethouders in twijfel en las fractieleiders de les.

„Sommige wethouders voelden zich geschoffeerd. Wij zijn vlijmscherp en buitengewoon kritisch. Daar vragen de kiezers om. Wie daar niet tegen kan, moet niet in de politiek gaan”, als de T@B-voorman. Hij toont geen spijt over zijn optreden. De fractieleider van de CU noemde het optreden van de T@B die avond echter „van een ongekend laag niveau.”

De Vos kan evenmin waardering opbrengen voor de tactiek van Van Houwelingen. „Stevig oppositie voeren, is niet erg. Maar dit optreden verdient geen schoonheidsprijs. De T@B is een partij die veel roept. Alles moet anders. Hoe precies wordt lang niet altijd duidelijk, maar ze trekt er wel stemmen mee. Bovendien schrijft ze de successen van andere partijen op haar eigen conto.”

Kritische oppositie

Van Houwelingen is vast van plan zich de komende jaren te manifesteren als „luis in de pels” van de plaatselijke politiek. Volgende week vindt tijdens de commissievergaderingen de eerste confrontatie met de nieuwe wethouders plaats. „We zijn met ons vijven en zullen ons zeker laten horen. Waar mogelijk betrekken we de burgers bij onze activiteiten. Maar we houden het netjes”, laat Van Houwelingen weten.

SGP-voorman De Vos is niet bang dat de bestuurbaarheid van de gemeente in gevaar komt. Met elf van de zeventien zetels beschikt de coalitie immers over een comfortabele meerderheid. „Maar het is wel lastig steeds een zeer kritische oppositie op je pad te treffen. Zeker als ze voortdurend de bevolking mobiliseert. Zolang het fatsoenlijk blijft, heb ik er echter geen moeite mee.”

Mevrouw de voorzitter,

Graag wil ik enkele bevindingen naar voren brengen, zoals de SGP de vorming van een coalitie, na de gemeenteraadsverkiezingen van 3 maart 2010, ervaren heeft.

“Het Kompas” kopt één week na de gemeenteraadsverkiezingen op 10 maart veelzeggend “Witte rook is nog heel ver weg”. De aanleiding voor dit opschrift in deze krant heeft alles te maken met de onverkwikkelijke gang van zaken in het openbare debat van 8 maart over de collegevorming. Een bijeenkomst met veel emotie en gemor alom. Daar komt opnieuw naar voren, dat de T@B het beleid wil veranderen, met name ook het financieel beleid en een coalitie wil vormen die zelfs een cultuuromslag in dit huis wil. Andere partijen willen juist voortzetting van het beleid van de afgelopen jaren. Het wordt wel heel duidelijk: “Er is werk aan de winkel”.

Maar er is gelukkig wel hoop. De T@B sluit niemand uit en gesprekken zullen volgen met alle fracties, met name om te kijken of er vertrouwen is. Dat is kennelijk nodig.

Een week later, te weten op 17 maart, kunnen we in Het Kompas met een grote kop lezen: “College T@B, CU en SGP ligt voor de hand”. En wij als SGP spraken dat niet tegen. Het was ook onze insteek om te bezien of deze grootst mogelijke coalitie tot stand zou kunnen komen. Door de SGP was een voortzetting met de ChristenUnie al duidelijk uitgesproken. 

De deur was van onze kant dus zeker niet dicht. Edoch, 1 dag later wordt van de zijde van de T@B voor de SGP, na één verkennend gesprek, de deur al definitief dicht gegooid en daarmee deze partij op een zijspoor gezet.

De T@B ziet samenwerking met de SGP niet zitten en wil verder spreken met CU en CDA.

AD Rivierenland verschijnt echter hierna met het bericht “T@B voor het blok gezet”. Wat is het geval? De CU heeft bij monde van haar lijsttrekker Kees Pille aan de T@B opnieuw duidelijk gemaakt verder te willen met de SGP. Voortzetting van het financiële beleid is voor de CU heel belangrijk en ik citeer uit “Het Kompas” van 24 maart de woorden van Kees Pille: “Juist nu er financieel moeilijke jaren aanbreken is het van groot belang dat een ervaren en bewezen wethouder deze klus gaat klaren. Om die reden moet je niet willen dat de SGP buitenspel wordt gezet. Het op orde krijgen van de financiën van onze gemeente is mede te danken aan de inzet van SGP-wethouder Boerman. Het is belangrijk voor ons dorp om dat te kunnen continueren”.

Ook de poging van de T@B om een coalitie te vormen met PvdA en CDA wordt al direct in de kiem gesmoord, omdat Kim Putters de PvdA terecht niet wil laten ondersneeuwen.

Was het niet gewoon zo, dat de T@B er blijkbaar niets in zag om de grootste coalitie van deze gemeente te vormen? Wie sloot een partij uit? Wij in ieder geval niet. We sloten wel een zeer verwante partij in, maar is dat soms ergens verboden? De T@B heeft zelf de mogelijkheid van een grote coalitie niet kunnen of willen realiseren.

Op de site van de T@B is al vanaf 20 maart te lezen dat ze geen mogelijkheid meer ziet om tot een college te komen. Het duurt echter tien dagen voordat officieel de T@B de formatiestok overgeeft aan de ChristenUnie. Veel verloren tijd derhalve.

We zijn dus inmiddels bij de dato 30 maart 2010, als de CU aan de slag kan voor het vormen van een nieuw college en na weer tien dagen wordt op 10 april gemeld dat er in principe overeenstemming is bereikt over het vormen van een coalitie van CU, PvdA, CDA en SGP. Weer tien dagen later, op 20 april, maken deze coalitiepartners de namen van de toekomstige vier wethouders bekend.

Lijsttrekker Theo Boerman en mijn persoon hebben al die tijd deelgenomen aan de onderhandelingen. Het is donderdagavond 22 april te middernacht dat er na intensieve, maar constructieve gesprekken een definitief akkoord ligt. Het was af en toe vermoeiend, maar niettemin boeiend en het resultaat mag er wat ons betreft zijn. Vele zaken vinden we vanuit ons verkiezingsprogramma in het coalitieprogramma terug. Ons inziens geldt dat ook voor de andere partners. Zelfs in de titel komt elke partij tot haar recht. Zoals altijd, je moet de wil hebben om er uit te komen en bovenal vertrouwen in elkaar. Dan kom je tot resultaten en wij zijn daar erg blij mee.

Het getuigt van realiteitszin om te verklaren dat de ambities in het coalitieakkoord onder de spanning staan van de financiële mogelijkheden die onze gemeente de komende jaren nog zal resten als duidelijk wordt wat het Rijk voor onze gemeente precies in petto heeft aan korting op het gemeentefonds. Dit alles als gevolg van de miljardenbezuiniging die het Rijk moet treffen om het Nederlandse huishoudboekje nog enigszins in het gareel te krijgen. Mede afhankelijk van de orde van grootte daarvan zullen we tot meer of minder drastische bezuinigingen moeten overgaan.

De coalitiepartijen vinden het daarom nog niet verstandig in dit stadium al concreet aan te geven waar bezuinigingen getroffen moeten worden. De discussie daarover is bovendien al in dit huis gestart met het schetsen van de mogelijkheden op welke terreinen er bezuinigd zou kunnen worden. Het is een breed scala waarop kostenbesparingen mogelijk zijn en als de financiële vertaling daarvan meer duidelijkheid geeft kan er door de gemeenteraad een meer afgewogen oordeel worden gevormd. Een ding is echter duidelijk: de zwakkeren zullen moeten worden ontzien. Het coalitieprogramma straalt bovendien een toekomstvisie uit waaraan gewerkt zal gaan worden met de middelen die beschikbaar zijn of komen. Het geeft als het ware de kaders aan waaruit we willen opereren en zaken realiseren.

Onder Gods zegen hopen we met onze fractie met daarbij ons straks weer opnieuw aantredend raadslid Jasper de Jong, een goede bestuurlijke inbreng te geven aan deze gemeente.

Tot slot, mevrouw de voorzitter, stellen wij van harte Theo Boerman voor als kandidaat voor wethouder en hopen op de steun van de nieuwe gemeenteraad voor zijn benoeming.

Hartelijk dank!

Jan de Vos, fractievoorzitter SGP

Klik hier voor foto's van deze avond.