Poliflw

Afgelopen oktober maakte het college bekend dat het beheer van de binnensportaccommodaties in Lingewaard gaat veranderen. De contracten met de beheerders worden opgezegd, nieuwe worden op dit moment opgesteld. Het college hoopt daarmee een aantal problemen op te lossen, maar het is maar helemaal de vraag of dat lukt. Wie goed kijkt, ziet namelijk dat alles bij het oude blijft.

‘In oktober reageerde Lingewaard Sport al tijdens de Politieke Avond op de plannen, toen zijn we gaan uitzoeken wat er nu eigenlijk aan de hand is’, zegt Inge Sloot, raadslid van GroenLinks. ‘Wat bleek: er was een Adviescommissie ingesteld en samen met Lingewaard Sport werden er plannen gemaakt. Er zou een stichting moeten komen voor de binnensport in Lingewaard, die stichting zou de sporthallen in Huissen, Gendt en Bemmel gaan beheren. Verenigingen hebben dan één aanspreekpunt en kunnen meepraten over de verdeling van de schaarse ruimte.’

Het college zette echter een streep door dat advies en besloot de contracten met de huidige beheerders opnieuw te gaan vormgeven. Waarom bleef lang onduidelijk, ook een serie schriftelijke vrage van GroenLinks den Partij van de Arbeid bracht niet echt duidelijkheid. Het college stelde dat de ‘lokale binding’ van de bestaande beheerders de doorslag gaf. De argumenten uit het Adviesrapport deden er blijkbaar niet meer toe. Dat het rapport de volle steun had van Lingewaard Sport ook niet.

‘Inmiddels is het er allemaal niet beter op geworden’, zegt PvdA-fractievoorzitter Maarten van den Bos. ‘Lingewaard Sport schreef in december direct een brief aan het college met daarin tal van zorgen en aandachtspunten vanuit verenigingen. Zo wil het college het beheer van de sporthallen middenin het sportseizoen omgooien. Bij verenigingen zijn er bovendien veel vragen, veel zorgen. Als je dan de reactie van het college leest, die bovendien drie maanden op zich liet wachten, dan val je van de ene verbazing in de andere. Zelden een brief gelezen waarin de oprechte zorgen van betrokken mensen zo weinig serieus genomen worden’.

PvdA en GroenLinks stellen daarom opnieuw vragen. Hoe gaat het college ervoor zorgen dat de problemen van verenigingen worden opgelost? En hoe staat het eigenlijk met de beloftes die keer na keer gedaan zijn aan de binnensport? Wanneer gaan we aan de slag met vernieuwing van onze accommodaties? Verenigingen verwachten actie, Lingewaard Sport verwacht actie, PvdA en GroenLinks verwachten actie. Niet voor niets nam de Raad afgelopen december unaniem een motie aan met als titel ‘aan de bak voor de binnensport’. Het is tijd dat het college aan het werk gaat, onze verenigingen verdienen beter.

Het bericht PvdA en GroenLinks stellen opnieuw vragen over de binnensport. verscheen eerst op PvdA Lingewaard.

NB: gesproken woord geldt, deze tekst is louter bedoeld als achtergrond ten behoeve van publicatie. 

Mevrouw de voorzitter, 

Zoals op de Politieke Avond al aangegeven zijn de financiële vooruitzichten voor gemeenten dit jaar niet direct rooskleurig. En ja, de septembercirculaire laat wel wat meer ruimte zien, maar het is afwachten of beloftes daarin voor komende jaren ook echt waargemaakt worden. En ja, we hebben als gemeente een prima weerstandsratio, maar wat als we in 2020 opnieuw te maken krijgen met forse tekorten? Dan kan het zo maar zijn dat we daar volgend jaar wat andere getallen zien staan. Mede daarom, voorzitter, moeten we zorgvuldig omgaan met de reserves die we hebben. Daarom verwachten we van het college bij de Kadernota 2021 een aantal scenario’s voor de inzet van de reserve die we opgebouwd hebben met inkomsten uit Precario. Hiervoor dienen we een motie in.

Daarbij komt dat onze inwoners een relatief fors bedrag bijdragen. De lokale lastendruk is – niet tegenstaande de campagneretoriek van een aantal, toevalligerwijze nu in de coalitie vertegenwoordigde, partijen – hoog in Lingewaard. Dat is op zichzelf niet zo erg, zolang de sterkste schouders de zwaarste lasten blijven dragen, we een fatsoenlijke kwijtscheldingsregeling overeind houden en inwoners er ook echt wat voor terug zien. En juist bij dat laatste hebben we wel vraagtekens.  

—

In mijn beschouwing over de Kadernota heb ik vier thema’s de revue laten passeren: de omgevingswet, de demografische revolutie in onze gemeente (en de daarmee samenhangende aandacht voor volkshuisvesting), klimaat, energie en verduurzaming en het sociaal domein. Ik wil deze thema’s vanavond nog eens nalopen om vanuit dat perspectief naar deze begroting te kijken. 

Het onderwerp omgevingswet krijgt in de begroting niet heel veel aandacht. We zien stellig opgemerkt worden dat we bij de invoering van de Omgevingswet op 1 januari 2021 ‘Omgevingswet-proof’ zijn, maar wat wil dat eigenlijk zeggen? Voorlopig is het werken aan een omgevingsvisie in volle gang, waarbij de PvdA gepleit heeft voor wat we een waardengedreven omgevingsvisie noemen: een visie waarin we vanuit een aantal centrale, funderende waarden naar de inrichting van onze gemeente kijken. We zijn benieuwd naar de uitwerking het komende jaar. 

Voor de demografische revolutie in onze gemeente geldt helaas hetzelfde als voor de omgevingswet: er wordt relatief weinig over gezegd. In programma acht zien we de demografische druk snel oplopen tot 83 procent in 2023. Daar moeten we verder over nadenken: hoe gaan we bij een veranderende bevolkingssamenstelling een leefbare en gezonde gemeente overeind houden? Dat gaat niet vanzelf, maar vraagt veel aandacht voor bijvoorbeeld het toekomstbestendig maken van de bestaande woningvoorraad. Volkshuisvesting is meer dan bouwen alleen, voorzitter. Tegelijkertijd is bouwen wel nodig: verschillende doelgroepen vinden in onze gemeente gewoonweg geen woning meer. We zijn daarom heel benieuwd naar de startnota wonen, zodat we met elkaar in detail het gesprek kunnen voeren over de vraag hoe we deze immense uitdaging aangaan. 

Het thema klimaat, energie en verduurzaming raakt hier aan. Als we naar de nieuwe paragraaf duurzaamheid kijken vallen ons drie dingen op. De Raad is over veel tegelijk in gesprek, maar de samenhang die we zoeken komt hier niet echt tot uitdrukking. Waar willen we nu met elkaar naar toe en (vooral) hoe doen we dat? Inwoners mogen van ons scherper antwoord op die vraag verwachten. Tegelijkertijd hebben we relatief weinig cijfers: we weten op veel punten niet hoe het gaat. En dat zou wel moeten: pas als we bijvoorbeeld weten hoe het gaat met opwek- en besparing van energie weten we of we op de goede weg zijn. Vraag aan het college: wanneer kunnen we echt actuele cijfers verwachten? 

Dan in de derde plaats: de inzet van middelen via het Transitiefonds duurzaamheid. Dat hebben we vorig jaar bij de Begroting 2019 ingesteld, maar als ik de tabel reserves en voorzieningen goed lees hebben we het geld nog niet daadwerkelijk in het fonds gestopt, laat staan dat we er wat mee gedaan hebben. En dan gaan we nu een aantal fondsen bundelen en er een Transitiefonds Energie van maken. Maar wat gaan we daar dan mee doen, voorzitter? Komend jaar moet er 300.000 euro uit dat fonds komen voor de routes ‘energiebesparing’ en ‘duurzame energie opwekken’. Maar wat kopen we daarvoor? En was het nu echt de bedoeling van deze middelen om daaruit externe inhuur te betalen? Dat leek ons toch bij het instellen van het Transitiefonds niet de bedoeling, of zaten we op dat punt mis? Hoe het ook zij: duidelijkheid is nodig, en daarom dienen we op dit punt een motie in.

Dan ten slotte het sociaal domein. Dat was, is en blijft omgeven van zorgen voorzitter, zowel inhoudelijk als financieel. Zonder inhoudelijke en beleidsmatige verbeteringen (en de daarbij horende investeringen) geen betaalbaarheid op lange termijn. En, toegegeven, ook de Rijksoverheid heeft hier een verantwoordelijkheid. Helaas ziet het huidige kabinet dat anders. 

Als er bij ons in de gemeente ondertussen iets belangrijk is, dan is het wel dat we op dit punt schouder aan schouder staan om zorg en ondersteuning voor onze inwoners beter te maken. Dat lijkt nu ook te lukken: zowel afgelopen mei in het debat over de Taskforce als in juni over de Kadernota zijn unaniem moties van de PvdA aangenomen die richting geven aan het gesprek over de toekomst. Maar, voorzitter, waarom wordt dat dan vervolgens niet verwerkt in de begroting? Op dat punt een amendement. En ook waar het gaat om de verwerking van financiële afspraken vanuit de Kadernota in de begroting ging iets niet goed, voorzitter. De voorgestelde besparing van 1 miljoen euro werd geheel en al toegerekend aan de post Jeugd ZIN. Dat was niet de bedoeling, gaf het college ook al aan, en verdient het om twee redenen gecorrigeerd te worden. In de eerste plaats is een reëel budget voor jeugdzorg gewoon nodig en moeten alle kinderen in Lingewaard zeker kunnen zijn van zorg en ondersteuning als die nodig is. In de tweede plaats is een aparte post voor de voorgenomen ombuigingen nodig, vooral ook om te kunnen blijven volgen hoe het gaat. Daarom ook wat dit betreft een amendement. 

Gelukkig was voor deze amendementen bij de Politieke Avond direct veel steun, waarvoor dank. 

Voorzitter, ten slotte kom ik graag nog even terug op de vraag die ik in het begin van mijn betoog heb opgeworpen: krijgen onze inwoners eigenlijk de gemeente waar zij recht op hebben? Hoe zou het antwoord op die vraag luiden als we hem stellen aan de turners van SGS Lingewaard en hun ouders, om maar een voorbeeld te noemen? 

Juist in een tijd dat we als gemeente elke euro moeten omdraaien en we een dure plicht hebben richting onze inwoners om de goede keuzes te maken, is er volgens de Partij van de Arbeid nog wel wat af te dingen op de in de begroting gekozen richting. We missen soms nog de urgentie en ambitie waar het gaat om de omgevingswet en de demografische verschuivingen in onze gemeente. We zijn blij met de inzet op duurzaamheid, maar missen samenhang. We zijn met de wethouder sociaal domein echt bezig aan een nieuwe koers, maar verwachten wel een blijvende samenwerking over grenzen van college en Raad, oppositie en coalitie heen. Ten bate van al onze inwoners. En soms moeten we eens stevige keuzes durven maken als Raad: dus aan de rem trekken waar het gaat om een enorme investering in het verflauwen van twee haakse bochten. Op dit laatste punt het inmiddels al veelbesproken amendement met GroenLinks.

Ter afronding, voorzitter. Ons valt op dat we in de informatiepositie van de Raad wel wat slagen te maken hebben. Denk aan Next Garden, denk aan sportpark Polseweg, denk ook aan het ‘project Karstraat’. De Raad, geachte leden van het college, is niet de vijand. Samen zijn wij het gemeentebestuur, samen staan we voor onze inwoners. Ieder vanuit onze eigen rol en positie. Handel daar ook naar. Onze Raad is een bron van kennis en inzicht, met leden die vanuit een positieve grondhouding kijken naar ons college. Dat is een inzicht dat dezer dagen her en der wel wat scherper op het netvlies mag, voorzitter. 

Het bericht Reactie op de Begroting 2020 verscheen eerst op PvdA Lingewaard.

Bouwen, Bouwen, Bouwen. Het was de slogan van de coalitie die een jaar geleden aantrad. Nodig om te voorkomen dat onze gemeente verder zou vergrijzen.

Nu een jaar later is de vraag gerechtvaardigd hoe het daarmee staat, met dat bouwen. In de Begroting 2019 werd een bedrag vrijgemaakt van jaarlijks 150.000 euro voor een ‘versnelling in het nieuwbouwprogramma’. In gewone mensentaal betekent dat: sneller meer huizen bouwen.

Maar dat lijkt nog niet echt op te schieten. Ook dit jaar lazen we in het jaarverslag weer dat onze gemeente nog sneller vergrijst dan we verwachtten. Dat komt doordat ‘de nieuwbouw de afgelopen jaren is achtergebleven’. Die versnelling is dus nodig, zou je denken. Maar wat merken we daar dan concreet van?

Weinig. Er zijn plannen voor nieuwe woningen. Meer dan 900 zullen er bijkomen de komende jaren, vertelt het college steeds weer. Maar navraag leert dat veel van die plannen nog niet verder zijn dan de tekentafel. Dat duurt dus nog wel even. Ondertussen zijn de huizen nu nodig. Wie op dit moment een woning wil huren moet onvoorstelbaar lang wachten. En een beetje betaalbaar huis kopen is heel moeilijk. In Bemmel – misschien wel de snelst vergrijzende kern van Lingewaard – staan dit moment 29 woningen te koop onder de 275.000 euro. 11 daarvan zijn al verkocht onder voorbehoud. En 275.000 euro is voor vrijwel iedere starter natuurlijk al veel te veel.

Er zijn dus meer woningen nodig, maar de gemeente is afwachtend. Initiatieven van inwoners die zelf een plekje zoeken om te bouwen kwamen maar moeilijk van de grond. En mensen die op hun eigen kavel een extra woning willen neerzetten kregen de afgelopen jaren standaard nee te horen. Toen we dat, net als CDA en GroenLinks overigens, wilde veranderen sputterde het college nogal tegen. Het zou maar tot problemen leiden, als mensen extra woningen gaan bouwen. Gelukkig besloot de Raad dat we hier opnieuw over gaan nadenken, maar ook dat zal nog wel even duren. Voor meteen beginnen was geen meerderheid.

Waar inwoners dus niet mogen bouwen, geeft het college wel veel ruimte aan grote ontwikkelaars. Daar moet het heil van komen. Maar voor wie bouwen zij eigenlijk? Liefst natuurlijk voor mensen met een goed gevulde portemonnee. Dat levert immers geld op. Maar wie een wat smallere beurs heeft, op zoek is naar een huurwoning of als starter de woningmarkt op gaat? Voor hem of haar is in onze gemeente weinig ruimte. Terwijl we juist hen nodig hebben. Jonge mensen, gezinnen. Doorstroming. Een levendige gemeente met een gezonde leeftijdsopbouw kan niet zonder betaalbare woningen.

Willen we die ‘versnelling’ echt concreet maken zijn drie dingen nodig. Meer ruimte voor inwoners die willen bouwen. Actief grondbeleid en een duidelijk woningbouwprogramma. Zodat die huizen die nodig zijn er ook komen. En een stevig gesprek met de woningcorporaties over meer goede en betaalbare huurwoningen.

Jongeren moeten in onze gemeente meer kansen krijgen, ouderen moeten kleiner kunnen gaan wonen als ze dat willen. Het motto bouwen, bouwen, bouwen is dan ook zo gek nog niet. Maar in geouwehoer kun je niet wonen. We moeten aan het werk.

Het bericht Bouwen, Bouwen, … verscheen eerst op PvdA Lingewaard.

Soms ben je ergens tegen, en dan stem je tegen. Maar het komt ook af en toe voor dat je ergens eigenlijk voor bent, maar toch tegen stemt. Omdat er een onderdeel is van een besluit dat zo zwaar weegt, dat al het andere van ondergeschikt belang is. Een doorslaggevend detail. Juist dat was afgelopen donderdag in de Raad aan de hand.

Het ging over het afvalbeleid voor de komende jaren. En, ere wie ere toekomt, er lag een uitstekend beleidsplan. Met heldere doelen (minder restafval, beter scheiden, meer hergebruik) en duidelijke afspraken over hoe daar te komen. Daar kon het college mee aan de slag. En zo hoort dat ook. De Raad stelt – zoals we dat noemen – de kaders. En daarbinnen voert het college uit. Besluit uit het boekje, zou je zeggen.

Op een punt na echter. In het stuk stonden namelijk ook enkele afspraken over hoe een en ander betaald zou moeten worden. Ook die waren simpel: het afvalbeleid moest voor de gemeente ‘kostenneutraal’ ingevoerd worden en de afvalstoffenheffing zou ‘100 procent dekkend’ moeten blijven. In gewone mensentaal betekent dat, dat alle extra kosten die het nieuwe beleid met zich mee zou brengen worden doorberekend aan inwoners via de afvalstoffenheffing. Dat is overigens niets nieuws, dat is al jaren zo.

Probleem was ondertussen dat in het beleidsplan ook een aantal keren stond dat inwoners die hun afval (nog) beter zouden gaan scheiden konden besparen op de kosten. En dat, zo weten we, is gewoon niet waar. De Rijksoverheid heeft een forse belasting ingevoerd op het verbranden van restafval en ook het ophalen en verwerken van grondstoffen als PMD (de plastic zakken) en GFT (de groene bak) wordt duurder. Dat komt dus gewoon op het bordje van de inwoner, of we dat nu leuk vinden of niet. Wie dan zijn afval (nog) beter scheidt heeft daar minder last van, maar het wordt niet goedkoper.

Door D66 werd dat al op de Politieke Avond aan de orde gesteld en mede ondertekend door PvdA en GroenLinks legde deze partij de Raad een amendement voor. Daarmee zou in het besluit duidelijk worden opgenomen dat de afvalstoffenheffing zou gaan stijgen – dat was immers logisch gezien de afspraken in het beleidsdocument – maar dat dit alleen een gevolg kon zijn van oplopende kosten waar de gemeente niets aan kan doen of veel van betere dienstverlening aan inwoners.

Hiermee was de Raad direct eerlijk over de kosten en was de stijging ervan bovendien gebonden aan voorwaarden. Dat vond ook wethouder Theo Janssen, zo leek, want op de Politieke Avond gaf hij aan het wel eens te zijn met die analyse. Maar dat was buiten de rest van het college gerekend. In de Raad was de wethouder van mening veranderd, het amendement dat moesten we maar niet aannemen. Beter was het nog even te wachten om te zien hoe veel hoger de kosten precies zouden worden. De inwoner alvast eerlijk en open vertellen hoe het zit, dat moesten we nog maar even uitstellen.

Als PvdA vonden we dat dusdanig ongeloofwaardig, dat we vervolgens tegen het afvalbeleid hebben moeten stemmen. Want als je inwoners niet direct vanaf het begin open en eerlijk durft te vertellen hoe het zit, wat is dan nog de waarde van afvalbeleid waarin nota bene goede communicatie een van de uitgangspunten is.

Het bericht Doorslaggevend detail verscheen eerst op PvdA Lingewaard.

Een paar weken geleden stelden we samen met GroenLinks vragen over het perceel Dorpsstraat/Oostervelden in Bemmel. Daar ligt werk aan broodnodige sociale huurwoningen al tijden stil omdat de grond vervuild blijkt en er asbest is gevonden. Dat riep vragen op en die vragen zijn inmiddels beantwoord. De antwoorden leveren wat ons betreft een gemengd beeld op.

Eerst het goede nieuws: het werk kan nu echt beginnen. Er wordt gewerkt aan een saneringsplan en dit voorjaar kan de schop de grond in. De woningen worden dan een jaar later opgeleverd. Bovendien heeft de wethouder op 31 januari toegezegd dat het hele perceel door de gemeente schoon wordt opgeleverd. Zorgen over vervuiling zijn dus niet langer nodig, alles wordt netjes opgeruimd.

Op onze vragen waarom niet al naar aanleiding van het rapport uit 2016 nader onderzoek naar aanwezigheid van asbest gedaan is komt, eerlijk is eerlijk, een helder antwoord. In het rapport wordt gesproken over asbestverdachte grondmonsters, maar dat blijkt standaard procedure. Onderzoekers moeten immers weten dat er mogelijk asbest zit in de grondmonsters die ze onderzoeken. Uiteindelijk bleek geen van de monsters daadwerkelijk asbest te bevatten. Dat het toch in de grond zat was dus, zo geeft het college aan, onmogelijk te voorzien. De vertraging die ontstond toen er toch asbest onder de fundering bleek te zitten was volgens het college ‘overmacht’.

Toegegeven: als je het rapport met dit in het achterhoofd nogmaals bekijkt lijken die conclusies te kloppen. Toch blijft er iets knagen. In 2016 liet de gemeente onderzoek doen naar aanwezigheid van asbest ondanks dat ‘visuele inspectie op maaiveldniveau’ uitwees dat er geen asbest te vinden was. Verstandig. Toen het rapport vervolgens uitwees dat er niets in de grondmonsters was het daarmee klaar. Dat er vervolgens toch asbest onder de fundering zat kon men niet weten, dat is waar. Maar kon men het – gezien de geschiedenis van het perceel – ook niet vermoeden?

Blijkbaar niet en op een gegeven moment moet je ook weer vooruit kijken. In een dossier dat veel vertraging opliep is het ook gewoon goed te zien dat nu de gang erin komt. Voor de zekerheid is bijvoorbeeld de locatie nu ook beter afgedekt. Zo zie je maar dat vragen stellen soms direct effect kan hebben. En we weten nu wanneer de bouw start, wanneer de woningen er staan en dat het hele perceel schoongemaakt wordt. Dat is gewoon winst.

Maar waarom zijn er dan vragen nodig om die informatie boven tafel te krijgen. De laatste informatienota over het perceel verscheen in november 2017. In 2018 kreeg de Raad wel twee mailtjes, maar verscheen er geen officieel bericht over (het gebrek aan) voortgang. Dat moet gewoon beter. Het college geeft aan dat de Raad voldoende is geïnformeerd omdat tot twee keer toe schriftelijke vragen beantwoord werden. Dat is de omgekeerde wereld. Ook over zaken die even wat minder gaan, wat de oorzaak ook is, zou de Raad gewoon direct volledig geïnformeerd moeten worden. Niet alleen bij goed nieuws.

Bovendien laat dit dossier nog wat anders zien. Een recent rapport van de Rekenkamer over de stand van het vastgoed dat onze gemeente bezit plaatste vraagtekens bij het inzicht in wat de gemeente aan panden in bezit heeft. Binnenkort gaan we er in de Raad verder over in debat, als het college een zogenoemde contourennota over het vastgoed publiceert. Belangrijke vraag voor de PvdA is daarbij of we ook goed zicht hebben in mogelijke vervuilingen die in gebouwen en gronden zitten. Welke inschattingen kunnen we daarvan maken, wat weten we en wat weten we (nog) niet? Dit dossier leert dat we daarop, ook als Raad, beter moeten letten.

Het bericht Verrasbest, deel twee verscheen eerst op PvdA Lingewaard.

Op de hoek van de Dorpsstraat en de Oostervelden in Bemmel, de locatie van de voormalig brandweerkazerne, komen broodnodige sociale huurwoningen. Althans, dat is de bedoeling. De Raad stelde in juli 2017 het bestemmingsplan vast, de woningen zouden er in de zomer van 2019 staan. Althans, dat was de bedoeling. Want wie nu naar de locatie kijkt, ziet hopen zand, hekken en vervaarlijk ogende afzetlinten. Pas op: asbest.

Wat is er aan de hand? Eerst bleek de grond verontreinigd, moest er aanvullend onderzoek gedaan worden. Het werk lag ondertussen stil. Toen uiteindelijk na de zomer van 2018 begonnen kon worden met het grondwerk stuitte men op asbest. Onverwachts, schreef de gemeente aan omwonenden in december vorig jaar. En juist dat is opvallend. Want in een rapport uit 2016 van een onafhankelijk bureau over de grond op deze locatie komt het woord asbest talloze keren voor. Onder meer op pagina 71, waar staat dat monsters genomen op deze locatie ‘als asbest verdacht gekwalificeerd zijn’. Hoe kan het dan twee jaar later verrassend zijn dat er asbest zit? Verrasbest in Bemmel, blijkbaar.

‘Als het niet zo ernstig was, was het bijna komisch’, zegt PvdA-fractievoorzitter Maarten van den Bos. ‘Hoe kan het nu dat wanneer men in 2016 weet dat er mogelijk asbest in de grond zit, men daar in 2018 als bij verrassing op stuit? Dat is toch vreemd, waarom niet direct onderzoek gedaan? Begin 2018 werd al gekeken naar grondverontreiniging, waarom is toen met dat rapport uit 2016 in het achterhoofd geen verder onderzoek naar asbest gedaan?’

‘En dat terwijl mensen juist staan te springen om deze woningen’, valt Lianne Duiven van GroenLinks hem bij. ‘Er is een groot tekort aan sociale huurwoningen in Lingewaard. Dan is het onverteerbaar dat het zo lang duurt voordat de woningen die er gebouwd zouden worden er ook staan. De gemeente had juist hier doortastender moeten optreden’.

Om die reden stellen GroenLinks en PvdA opnieuw vragen over dit dossier, waarbij ook nog een rol speelt dat de Provincie Gelderland dit project met een subsidie van meer dan vier ton mogelijk gemaakt heeft. In de subsidievoorwaarden stond echter dat de woningen er dan wel in 2019 zouden moeten staan. Of de enorme vertraging die dit project inmiddels opgelopen heeft nog gevolgen heeft voor de verkregen subsidie willen beide partijen daarom ook graag weten.

Het bericht Verrasbest in Bemmel? verscheen eerst op PvdA Lingewaard.

Afgelopen donderdag sprak de Raad lang over de geitenhouderij gevestigd aan de Angerensestraat 38 te Gendt. Niet dat daarover op dit moment een besluit moest vallen, maar voor sommigen vergt lokale politiek iets meer zelfbeheersing dan ze kunnen opbrengen. Dus voerden we als Raad een lang debat. En als we dat dan doen, dan wat de PvdA betreft ook op basis van feiten, inhoud en kennis van zaken. Helaas gold dat niet voor iedereen.

Wat was er aan de hand? December vorig jaar besloot de Raad geen zogenoemde verklaring van geen bedenkingen af te geven voor de bouw van een geitenstal en zes sleufsilo’s voor dit bedrijf. Het college had die vergunning eerder verstrekt, maar deze was door de Rechtbank Arnhem vernietigd, onder meer omdat er geen verklaring van geen bedenkingen gevraagd was aan de Raad. Hoe dat ook al weer zat? Lees er hier meer over.

Er was veel onrust rond het bedrijf. Sommige omwonenden ervaren overlast en uit onderzoek blijkt dat er een verband is tussen een verhoogd risico op longproblemen en wonen nabij een geitenhouderij. Hoe dat precies komt en of er een rechtstreeks verband is, is nog niet bekend. Maar het gegeven alleen al veroorzaakt onrust. Begrijpelijk, gezondheid is een groot goed.

Vorig jaar dachten tal van collega’s dat het niet bouwen van de nieuwe stal zou betekenen dat het aantal geiten zou afnemen. Wij betoogden toen al dat dit onzin was en hebben gelijk gekregen. Het bedrijf heeft een milieuvergunning voor het houden van 2200 geiten en het perceel is in het bestemmingsplan aangewezen als ruimte voor een intensieve veehouderij. Opvallend genoeg werd die vergunning verleend en dat bestemmingsplan voorbereid door wethouders van partijen die nu om het hardst schande roepen, maar dat zal wel bij politiek horen.

Enige probleem is dat 1500 van de 2200 geiten nu staan in een stal die volgens de vergunning bedoeld is voor opslag. Formeel mag dat niet, maar wanneer de stal voldoet aan de voorwaarden kan vergunning worden aangepast. Sterker nog: moet vergunning worden aangepast, zo leert wet en regelgeving. De benodigde wijziging van de milieuvergunning is door de ondernemer aangevraagd. Het college moet daarover beslissen, maar ook het provinciebestuur – meer precies: Gedeputeerde Staten – heeft een verantwoordelijkheid. De gedeputeerden moeten bekijken of de uitstoot van stikstof op zogenoemde natura 2000 gebieden valt binnen de daarvoor in wet en regelgeving gestelde normen. Als dat zo is, dan geeft Gedeputeerde Staten een verklaring van geen bedenkingen en kan het Lingewaards college vervolgens de milieuvergunning veranderen.

De Gemeenteraad heeft daar helemaal niets over te zeggen, dat is nu eenmaal zo in wet en regelgeving bepaald. Toch wilden een aantal collega’s een debat. En in dat debat deden zij een voorstel: om Gedeputeerde Staten te vragen de bedoelde verklaring van geen bedenkingen maar niet af te geven. En juist dat was voor ons een probleem. Want dat kan immers niet zomaar. Wet en regelgeving is kristalhelder: alleen wanneer het bedrijf niet zou voldoen aan de norm wat betreft uitstoot kan Gedeputeerde Staten weigeren. En dat het bedrijf voldoet aan die normen, dat wisten we al sinds de zomer toen Gedeputeerde Staten dat via een concept verklaring van geen bedenkingen liet weten.

Ook het college in Lingewaard heeft weinig ruimte voor een eigen afweging. Wanneer het bedrijf voldoet aan in wet en regelgeving vastgelegde normen, dan moet een milieuvergunning simpelweg aangepast worden. Maar het college zou in theorie kunnen weigeren. Dat brengt grote juridische risico’s met zich mee, de gemeente maakt zich dan enorm kwetsbaar. Rechter zal de vergunning alsnog aanpassen en de gemeente mogelijk een forse rekening presenteren. Maar het kan. Maar wil je dat als fractie voorstellen, moet je komen met een juridisch doortimmerd initiatiefvoorstel. En dat kost tijd en werk, veel werk.

Een aantal collega’s had daar geen zin in, maar wilde wel laten zien o zo begaan te zijn met omwonenden. Een signaal afgeven, zogezegd. Dus vroeg men via een motie aan Gedeputeerde Staten geen verklaring van geen bedenkingen af te geven. Argumenten dat Gedeputeerde Staten daar juridisch helemaal geen ruimte voor heeft werden weggewoven. Het was immers maar een signaal. Een signaal zonder waarde bovendien, als de motie was aangenomen was er immers niks veranderd. Een goedkope motie, een beetje als een snack uit de muur: even kort een goed gevoel, maar al snel weer honger. Of misselijk. Goedkoper politiek theater heb ik in tijden niet gezien.

Al met al een trieste gang van zaken. Gelukkig konden wij een meerderheid overtuigen van een andere koers. Met het gewoon in procedure brengen van een milieuvergunning wordt immers duidelijk wat op het bedrijf wel en niet mag. Heldere regels, duidelijkheid voor de ondernemer. Het is een basis om aan de slag te gaan met het verminderen van overlast en het terugbrengen van risico’s.

Om dat proces nog een handje te helpen dienden ook wij een motie in. Om een bijeenkomst met experts te organiseren. Experts verbonden aan het kennisplatform veehouderij, experts die alles weten van gezondheidsrisico’s en overlast rond veehouderijen. Door met hen in gesprek te gaan kunnen we de ergste zorgen wegnemen, maatregelen bedenken om overlast te verminderen en risico’s te beperken. Kunnen we, met andere woorden, werken aan oplossingen. Onze motie – ingediend met steun van Lingewaard.NU en GroenLinks – werd, unaniem, door de Raad aangenomen. Motie PvdA Geitenhouderij – Motie M3.

Zo kunnen we verder. Met het normaliseren van de verstoorde verhoudingen in de omgeving. Door risico’s te bespreken maken we helder welke zorgen reëel zijn en wat we kunnen doen om die weg te nemen of te beperken. Door verstandige keuzes te maken en te zorgen voor heldere vergunningen weet iedereen waar we aan toe zijn. En door in ingewikkelde dossiers de feiten, juridische kaders en context te doen spreken en het gezond verstand te gebruiken komen we verder. Dat is constructieve politiek en daar staan wij als PvdA voor. Altijd.

Meer weten? Vragen of suggesties. Neem vooral contact op, denk mee of wordt lid.

Het bericht Geiten in Gendt verscheen eerst op PvdA Lingewaard.

Mevrouw de voorzitter,

We maken vandaag een begin met een majeure politieke vernieuwing in Lingewaard. Althans, dat is de bedoeling. Voor het eerst kunnen fracties gebruik maken van visuele ondersteuning bij hun betoog over de begroting. Een plaatje bij het praatje. Een manier, zo was geloof ik de bedoeling, om het debat te verlevendigen. En daar valt natuurlijk best wat voor te zeggen, het verlevendigen van dat debat. Hoewel het altijd maar de vraag is of een debat dat levendiger is ook als vanzelfsprekend beter wordt natuurlijk. En er valt ook best wat voor te zeggen een presentatie te laten zien, dat geeft soms structuur aan een betoog of kan een en ander verduidelijken. Maar of het daar ook levendiger van wordt? Daar twijfel ik nog wel eens aan. Daarom heb ik een andere insteek gekozen en besloten mijn beschouwing vandaag eens – bij wijze van experiment – uit het hoofd te doen. Want de wedstrijden voorleesvaardigheid die we hier normaliter zien zijn in der daad wel eens wat vlak. We gaan zien of het effect heeft, voorzitter.

Hiermee wil ik overigens het zoeken naar een sterker politiek debat niet bagatelliseren, in het geheel niet. Het debat is – daar ben ik van overtuigd – juist de essentie van democratische besluitvorming. De gedachte dat uit gestructureerd onderling overleg betere ideeën en weloverwogen besluiten voortkomen is al heel oud. Het is een vorm van besluitvorming die anderen tot voorbeeld zou zijn, wist de Atheense leider Pericles al. Maar dat moet dat debat wel in alle openheid en vrijheid gevoerd worden. Argumenten ontlenen hun waarde aan de kracht van de argumenten zelf, niet aan de achtergrond van de spreker. Het is een gedachte die we onszelf, begaan als we zijn bij de kracht van democratisch debat, nog wel eens voor mogen houden.

Over naar de begroting. Daarover is al het nodige gezegd op de Politieke Avond, en ik wil die discussie hier niet overdoen. Laat me slechts een paar hoofdpunten nalopen, maar niet zonder eerst te onderkennen hoe bijzonder het is dat we hier een begroting hebben liggen. Het is een groot compliment waard dat we hier kunnen spreken over een volwaardige begroting. Dat is natuurlijk nooit vanzelfsprekend, maar nu al helemaal niet. Alle dank en waardering gaat dan ook uit naar allen die daaraan een bijdrage leverden.

Dan de beloofde hoofdpunten. Allereerst kunnen we vaststellen dat we een hoogst solide financiële huishouding kennen als gemeente. Je kan daarbij aandacht vragen voor de terugloop over wat langer termijn van de omvang van de algemene reserve en kritisch zijn over de wat krappe structurele exploitatieruimte, maar al met al moet gewoon vastgesteld worden dat we een hele degelijke begroting kunnen vaststellen vandaag. Dat is mooi, want is een goede basis voor gemeentelijk beleid en maakt dat we niet direct in paniek hoeven raken bij financiële tegenvallers. Maar het brengt ook de verantwoordelijkheid met zich mee zorg te dragen voor goed werk ten dienste van inwoners. Zij zijn het immers die er middels de lokale lasten het nodige aan bijdragen dat we zo’n mooie, sluitende begroting hebben.

Natuurlijk is er vervolgens op punten kritiek mogelijk. Er wordt in de nieuwe voorstellen veel geïnvesteerd in de versterking van de ambtelijke organisatie waarbij wat de PvdA betreft wel wat sterker gemotiveerd had mogen worden of deze mensen nu aangesteld worden om lopende zaken gaande te houden of om nieuwe plannen te bedenken. Ook zijn aanvragen voor middelen soms wat weinig specifiek. Zo wordt er een aanzienlijke investering gevraagd voor om de gemeente klaar te maken voor de omgevingswet, maar is mij in het geheel niet duidelijk hoe we dat gaan doen. Hoe gaat onze omgevingsvisie er bijvoorbeeld uitzien, wordt dat een volwaardig opvolger van onze in 2022 aflopende structuurvisie? En als dat zo is, wat gebeurt er dan met de sociale structuurvisie en het brugdocument? Ik kom daar in mijn betoog nog op terug.

Ook wij zouden natuurlijk wat accenten anders zetten. Zo maak ik me wel enige zorgen over het te pas en te onpas opduikende begrip ondermijning en ik ben blij dat het college heeft toegezegd dat we daar eens goed over gaan nadenken het komende jaar. En wat ons betreft mag het startkapitaal voor de verduurzaming van onze gemeente wel wat steviger. Daarom het op de politieke avond al aangekondigde amendement, dat ik hier mede namens GroenLinks en D66 mag indienen. En voor het sociaal domein blijven we zoeken naar praktische oplossingen en concrete verbeteringen voor mensen. Zo introduceerden we al het maatwerkfonds en doen we nu een voorstel met betrekking tot de eigen bijdrage. Daarnaast zullen we op een ander moment opnieuw aandacht vragen voor het belang van goed werk voor iedereen, ook voor mensen aangewezen op een beschutte werkomgeving.

Maar hiermee zijn we er natuurlijk niet. Want politiek is meer dan boekhouden en een debat over de begroting, wil het echt de diepgang en kwaliteit kennen waar we toch naar op zoek zijn, zou over meer moeten gaan dan euro’s alleen. De vraag wat voor gemeente we eigenlijk willen zijn, juist die vraag zou toch elk jaar minstens een keer prominent op de agenda moeten staan. En wat is daar een beter moment voor dan de begroting?

Dat moment moeten we wat mij betreft jaarlijks aangrijpen om eens met wat meer diepgang naar de stand van de gemeente te kijken. De PvdA heeft hiervoor in haar verkiezingsprogramma nadrukkelijk een uitgangspunt gekozen. Wij kijken naar de overheid als een instrument van het goede, niet als een potentiele sta-in-de-weg, wij staan voor gezamenlijkheid en willen geen samenleving van ieder voor zich. Wij staan voor een gemeente die het fundament wil zijn onder de lokale samenleving. Een gemeente die zelf actief en samen met inwoners op zoek gaat naar antwoorden op de grote vragen van vandaag en morgen.

Maar wat zijn dan die grote vragen van vandaag en morgen, voorzitter? En vinden we ze in voldoende mate terug in onze begroting? Ik wil vandaag drie thema’s noemen en vervolgens aangeven waarom ik vind dat die meer aandacht verdienen.

In de eerste plaats de toegankelijkheid van onze voorzieningen. In een omvangrijk en kritisch rapport heeft de Nationale Ombudsman laten zien dat het voor mensen steeds moeilijker wordt toegang te krijgen tot goede zorg en ondersteuning. Deze wordt bovendien steeds vaker voorwaardelijk onder het motto ‘u krijgt hulp, mits u voldoet aan’. Dat is voor de PvdA niet de weg die we moeten gaan. Waar we juist naar op zoek moeten, voorzitter, is het laagdrempelig en lokaal aanbieden van voorzieningen. Zodat mensen gemakkelijk en snel toegang hebben tot wat ze nodig hebben. Via aanspreekpunten in de kernen, waar inwoners de gemeente letterlijk kunnen aanspreken. Laten we nu eindelijk eens de beloften die in ons sociaal beleidsplan zitten, rond preventie, rond samenwerking en gebiedsgericht werken, echt handen en voeten geven. Want het is en blijft moeilijk zichtbaar te maken wat die kernbegrippen nu eigenlijk betekenen.

Daarbij zitten in ons sociaal beleid een aantal curieuze paradoxen. We stellen zelfredzaamheid in ons beleidsplan centraal, maar willen toe naar een nieuwe route waarin juist dat begrip uiterst kritisch bejegend wordt. We stellen vast dat er sprake is van oplopende kosten, maar hebben onvoldoende zicht op de oorzaken daarvan. En we maken ons druk op grip en controle, maar hebben te weinig zicht op de effecten op mensen. Kijken we vervolgens naar de planning in het collegeprogramma, dan zien we dat het opstellen van een nieuw sociaal beleidsplan nog even op zich laat wachten. Dat is begrijpelijk, maar onwenselijk. Daarom kondig ik hier aan dat de PvdA begin volgend jaar een inspiratiedocument aan deze Raad zal voorleggen met onze uitgangspunten voor het sociaal domein. Als startschot voor een hernieuwde discussie.

Tweede punt: de omgevingswet. Het is een platgetreden pad te zeggen dat deze grote uitdagingen met zich meebrengt. Maar dan gaat het in deze gemeente – zie ook de begroting – nog veel te veel om de techniek. Van bestemmingsplan naar omgevingsplan. Digitalisering. Maar daar gaat het natuurlijk in essentie niet om. Bedoeling is dat we met nieuwe ogen kijken naar de inrichting van de publieke ruimte. Naar dat wat er nodig is om die ruimte leefbaar en toegankelijk te houden tegen de achtergrond van een fundamentele verschuiving in de bevolkingssamenstelling. Want de gedachte dat we de vergrijzing in Lingewaard stoppen door duizend woningen te bouwen is een illusie. Daarom vraag ik het college vandaag toe te zeggen dat het beloofde procesvoorstel omgevingswet uiterlijk in het eerste kwartaal 2019 bij de Raad ligt. Zodat we samen in gesprek kunnen over het doel en de weg ernaar toe.

Derde plaats het bestuur. In onze gemeente is de inwoner een soort heilige graal geworden. Als we maar samen met inwoners plannen maken, of de inwoner het stuur in handen geven, dan is het eigenlijk al goed. Die nadruk op gedragen bestuur heeft iets moois, maar er schuilen ook drie fundamentele gevaren in. In de eerste plaats is het een mooie manier om verantwoordelijkheid te ontlopen. Kijk naar het klucht rondom de beleidsplannen mantelzorg, vrijwilligers en ouderen. In de tweede plaats blijkt uit onderzoek keer na keer hoe ingewikkeld het is om iedereen betrokken te krijgen en te houden. Daarbij zijn het juist vaak mensen met niet de tijd, vaardigheden en energie die het onderspit delven. De Raad moet het mijns inziens tot zijn verantwoordelijkheid rekenen om het algemeen belang te blijven bewaken en juist ook mensen die niet gehoord worden een stem te geven. In de derde plaats waarschuwen politiek denkers met recht en reden voor een ‘overspannen’ democratie. Er is ook zoiets als te veel van inwoners vragen. Laten we daarom blijvend zorg dragen voor goed bestuur ten dienste van het algemeen belang en de rol van deze Raad, als vertegenwoordiger van alle Lingewaarders, niet uitvlakken.

Voorzitter, ik heb in mijn bijdrage willen kijken naar een aantal grotere thema’s die we de komende jaren nadrukkelijk op de politieke agenda zouden moeten zetten. Op basis van de begroting, maar tegelijkertijd ook daar voorbij. Want politiek is, ik zei het al eerder, meer dan boekhouden en een gemeente bestuur je niet met balansen. Er ligt de komende jaren werk genoeg. Dat belooft dus wat voor het debat, dat we voordat we het verlevendigen volgens mij eerst en vooral zouden moeten verdiepen.

Dank u wel.

Het bericht Algemene Beschouwing Begroting 2018 verscheen eerst op PvdA Lingewaard.

Er stond de Raadsvergadering van afgelopen donderdag niet zo heel veel op de agenda. Begrijpelijk, na de verwoestende brand in het gemeentehuis gaat de aandacht terecht naar de dienstverlening aan inwoners, het verzorgen van tijdelijke huisvesting en de herbouw.

Op de agenda stond wel een aantal moties. Samen met GroenLinks diende we onze motie ‘verder na de regenboogvlag’ in. Op 11 oktober, coming out day, werd in Lingewaard voor het eerst de zogenoemde regenboogvlag gehesen. Een teken van acceptatie van en solidariteit met de LHBT+ gemeenschap in Lingewaard en elders. De vlag hing er met name vanwege de sterke brief die Anouk Vermeer aan alle Raadsfracties stuurde. Die vond zijn weg naar het college. Maar er is meer nodig. De gemeente kan en moet meer doen om deze gemeenschap te steunen. De overheid heeft immers de verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat in Lingewaard iedereen erbij hoort, iedereen mee kan doen, iedereen telt.

Het college reageerde positief en de motie werd aangenomen. Hetzelfde gold jammer genoeg niet voor de sympathieke motie van GroenLinks die de Raad vroeg zich uit te spreken voor een ruimhartig kinderpardon. Vooral de tegenstem (!) van D66 viel in dit verband op.

Ten slotte vroegen we aandacht voor de omstandigheden van woonwagenbewoners in onze gemeente. Het zogenoemde ‘nul-beleid’ voor standplaatsen is volgens de Ombudsman in strijd met fundamentele rechten en het ministerie van Binnenlandse Zaken droeg gemeenten als Lingewaard eerder al op dit aan te passen. Maar pas nu woonwagenbewoners ertegen in het geweer komen lijken we die opdracht ook serieus te nemen. Dat is niets te vroeg, en in de Raad vroegen we om haast. Ook woonwagenbewoners zijn mensen, onderdeel van onze lokale gemeenschap. Met dezelfde rechten en plichten als alle anderen. Dat basisprincipe moet leidend zijn in het nieuwe denken over standplaatsen.

Het bericht Verder na de regenboogvlag verscheen eerst op PvdA Lingewaard.

In de Raad van 16 maart 2017 is de startnota Kinkelvisie vastgesteld. Dit plan wordt nu in fases uitgewerkt. Ondertussen hebben verschillende ontwikkelingen in Bemmel plaatsgehad – denk aan de sloop van het Nootgebouw – die vragen oproepen over de voortgang van het denken over het hart van Bemmel. Samen met GroenLinks stelden we die vragen afgelopen week.

Dan gaat het over de toekomst van de huidige zaal van Het Wapen van Bemmel, over het toevoegen van woonruimte aan supermarkt Albert Heijn en de ontwikkeling van de locatie van voormalig restaurant Het Klokhuys. In essentie gaat het bij al die ontwikkelingen om de vraag in hoeverre de gemeente zich verantwoordelijk voelt voor een levendige kern met een leefbaar en attractief centrum. Hierover stelden we eerder ook al vragen, die door het college wat laconiek beantwoord werden. Echt een gevoel van urgentie lijkt er niet te zijn.

Een wezenlijk punt is bovendien de sloop van het zogenoemde Nootgebouw. In de Raad van 29 juni probeerden GroenLinks en PvdA die tegen te houden. Tevergeefs. Sloop was, volgens het college en een ruime meerderheid van de Raad, nodig. Vervolgens werd er niet goed gecommuniceerd met de Pius X school, waardoor er onrust en onzekerheid ontstond over de uitvoering van het sloopwerk.

Daarbij komt dat tal van verenigingen en organisaties in onze gemeente zitten te springen om ruimte. Maar een daarvoor geschikt gebouw moest absoluut gesloopt worden. Waarom? We vragen het nog steeds af. Maandenlang toonde een diepe, met water gevulde krater hoe weinig echte bereidheid er blijkbaar is verenigingen en organisaties die fantastisch werk doen in onze gemeente te helpen aan ruimte. Nu is de krater volgestort met zand. Beeldender kan het niet: meedoen van inwoners? Zand erover.

Het bericht Ruimte voor verenigingen? verscheen eerst op PvdA Lingewaard.