Poliflw

Door Gert-Jan Segers op 20 mei 2020 om 17:49

Bijdrage aan het Coronadebat van 20 mei 2020

Aan het begin van de crisis zei de minister-president dat we met 50% van de kennis 100% van de besluiten moeten nemen. We zijn nu tien weken verder. We weten meer, maar natuurlijk nog steeds uit die achteruitkijkspiegel. Als we vooruitkijken, is het nog altijd mistig. Dat maakt sturen en bijsturen lastig.

Het kabinet zet qua strategie in op indammen en maximaal controleren: oplaaiende brandjes moeten snel geblust worden. Dat is een goede strategie. Maar laten we dan ook de huidige overgangsfase goed benutten om te zorgen dat we de ‘brandbestrijding’ op orde hebben, ook voor straks. Hoe zorgt het kabinet daarvoor? Bijvoorbeeld ook als het gaat om de testcapaciteit?

Gisteren zijn nieuwe versoepelingen aangekondigd. Op 6 april formuleerde het OMT vijf voorwaarden waaronder verspoeling mogelijk zou zijn. Kan het kabinet deze vijf voorwaarden nog eens langslopen en aangeven dat daar inderdaad aan voldaan wordt? Hoe schat het kabinet deze risico’s in? En hoe staat met het de verschillende onderzoeken die zijn gestart, onder andere over de virusverspreiding door kinderen?

Het kabinet komt met een dashboard, maar dit ziet er nog wel een tikkeltje ingewikkeld uit. Hebben we met de voorgestelde indicatoren de adequate informatie om oplaaiende branden snel te signaleren? En op basis van wat trappen we wanneer op de rem en moeten we weer blussen? En hoe kunnen we de informatie van het dashboard toegankelijk maken voor gewone mensen zoals ik, die zich afvragen of we ons in de gevarenzone bevinden of niet?

Een belangrijk aandachtspunt blijft de zorgcapaciteit. Er worden nu scenario’s gemaakt voor de flinke uitbreiding van de IC-capaciteit en opschaling van de reguliere zorg. Hoe wordt dit gedaan op een manier dat de artsen en verpleegkundigen het vol houden? Is het kabinet bereid om de verschillende beroepsgroepen in de zorg ook zeggenschap te geven bij de besluitvorming over de langetermijnstrategie?

Brandbestrijding begint ook met preventie. Deze week is er een mooi plan voor leefstijlpreventie aangeboden aan de staatssecretaris van VWS. Is er op dit gebied nog meer wat we kunnen doen om ons immuunsysteem te versterken? Mag ik via de minister van VWS de staatssecretaris vragen om met concrete voorstellen te komen om hieraan een impuls te geven?

Het kabinet overlegt met de horeca, bioscopen, met sportscholen en kijkt daarbij naar maatwerk. Maar ook kerken hebben behoefte aan meer duidelijkheid over verantwoord maatwerk. Kerken vervullen in de samenleving een heel belangrijke rol als het gaat om bezinning, gemeenschap, vrijwilligerswerk. En ze brengen op een zondag meer mensen op de been dan het betaald voetbal, ik wil het nog maar een keer gezegd hebben. Gezien deze eigen positie is het hoog tijd wat mij betreft dat het kabinet met kerken om de tafel gaat zitten en afspraken gaat maken over de ruimte en het maatwerk dat de RIVM-richtlijnen mogelijk maken. Het kan dan gaan om openstelling van kerken, van de gebouwen, lokaal maatwerk, inzet van vrijwilligers, bijeenkomsten in de openlucht. Is het kabinet bereid om samen met de VNG hierover te overleggen met kerken en met religieuze netwerkorganisaties zoals Niet Alleen?

Dan nog een aantal specifieke vragen:

1. Het is mooi dat voor de verpleeghuizen en gehandicaptenzorg bezoek weer mogelijk wordt en dagbesteding wordt opgestart. Maar mensen met een beperking hebben ook begeleiding nodig bij de versoepeling van de maatregelen. Wanneer komt het kabinet met een inclusieve transitiestrategie in lijn met het VN-verdrag handicap? En hoe zorgen we ervoor dat iedereen mee kan blijven doen, ook in de anderhalvemetersamenleving?

2. FNV heeft een enquête afgenomen onder zorgpersoneel naar het gebruik van beschermingsmiddelen. Veel medewerkers ervaren nog steeds een gebrek aan bescherming. Kan de minister toezeggen dat als zorgverleners de behoefte hebben om beschermingsmiddelen te gebruiken, dat deze dan ook beschikbaar zijn?

3. Er is onduidelijkheid over mondkapjes in het OV, collega’s hebben daar ook vragen over gesteld. Graag daar een nadere toelichting op.

4. Als het gaat om wetgeving die de noodverordeningen moet vervangen. Ik ben daar een voorstander van, omdat dat de democratische legitimatie van de maatregelen versterkt. Maar wat de ChristenUnie betreft blijven de maatregelen die nu worden genomen een tijdelijk abnormaal en geen nieuw normaal. Ik ga ervan uit dat het kabinet heldere horizonbepalingen inbouwt en dat verlenging altijd via het parlement gaat. Graag een reactie.

5. Naar aanleiding van het advies van de Adviesraad Internationale Vraagstukken over onze bijdrage aan internationale solidariteit ben ik benieuwd hoe het kabinet de motie Van der Staaij uitvoert. Graag een reactie.

6. Ik begreep dat de minister-president opruiende woorden sprak richting jongeren en hen aanmoedigde tot een revolutie van onderop. Ik ben zelf meer antirevolutionair, ik was blij dat de minister van VWS Abraham Kuyper citeerde. Maar is de minister-president bereid, zoals hij dat ook eerder was, ook de input van Coalitie-Y, een coalitie van jongerenorganisaties en ook andere partijen, tot zich te nemen en wellicht ook tijd vrij uit te trekken om daar het gesprek mee aan te gaan?

Door Gert-Jan Segers op 7 mei 2020 om 16:00

Hoop en vrees (bijdrage coronadebat)

Dit is een fase van hoop en vrees. Ik snap heel goed hoe zwaar die verantwoordelijk drukt op de schouders van kabinetsleden, van deze ministers. Een speciaal woord van dank voor de Minister van Medische Zorg die is aangeschoven. Dank ook voor het feit dat hij verantwoordelijkheid wil nemen.

Mijn eerste vraag is wel een grote vraag, die sluit aan bij de vraag van collega Marijnissen: wat is je strategie precies? Kun je dat in alle helderheid en duidelijkheid nog eens neerleggen, kabinet? Is dat het laten smeulen van het virus of zetten we in op maximaal indammen?

Het kabinet komt tot een spoorboekje met verruimingen en dat is hoopgevend. Dat is de hoop van hoop en vrees. Maar ik ben zelf nog niet zonder die vrees.

Het is goed om te zien dat het kabinet zich breder laat adviseren naar aanleiding van een breed gesteunde motie, door mij ingediend. Kan de premier nog eens aangeven hoe nu al verschillende adviezen zijn meegewogen?

En dan specifieker mijn vrees. Het OMT heeft al op 6 april een aantal voorwaarden geschetst voor verruiming, over welke maatregelen dan zouden moeten worden genomen. En als je dat rijtje langs gaat, zijn er best vragen bij te stellen en collega’s hebben net ook gedaan. Als je kijkt naar het reproductiegetal dat echt onder die 1 moet zijn, dat is ook de buffer waar collega Klaver het over had, is die ruim genoeg? En dat zorgsysteem moet niet worden overvraagd. Is dat zo? Hebben we daar voldoende zekerheid bij? Is er voldoende testcapaciteit? Is die voldoende op niveau en op tijd op niveau? En die bron- en contactopsporing, daar zijn ook wisselende signalen over van de GGD. Dus kan de Minister van VWS in alle helderheid schetsen hoe we daar voor staan?

Het feit dat ik deze vragen stel, maakt duidelijk dat ik nog niet zonder vrees ben. En ik vraag de minister-president om ons mee te nemen in de afwegingen die zijn gemaakt. Hoe verhouden onze keuzes zich ook tot die van ons omringende landen. Dan een aantal korte vragen over beschermende middelen. Ook daarbij sluit ik me aan bij de vragen van collega Marijnissen.

Het landelijk consortium zegt: we kunnen minimaal vervijfvoudigen in de omvang van de bestelling. Waar blijft het? Waarom horen wij nog steeds geluiden van onvoldoende beschermende middelen? En deze moeten wat onze fractie betreft ook preventief kunnen worden ingezet, omdat ouderen lang niet altijd zichtbare symptomen hebben. Hoe gaat de Minister van VWS hiermee om? Worden mantelzorgers hierin meegenomen? Mooi dat er een bezoekregeling komt voor verpleeghuizen. Hoe wordt die verder uitgewerkt? Hoe worden verpleeghuizen geselecteerd? En graag ook een reactie op het advies van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving die zegt: pleeg nou maatwerk. Kijk nou op instellingsniveau wat zo’n instelling aan kan. Hoe dat kan worden vormgegeven. Kan de minister daar op reageren? Wat vindt het kabinet van dat advies?

Wij willen ook aandacht blijven vragen voor de mensen die beschermd wonen: GGZ- en jeugdzorginstellingen en voor de gehandicaptenzorg. Ook daar horen we van schrijnende situaties. De bezoekersregeling voor ‘nee, tenzij’ is hier uitgelegd als ‘nee’. En de dagbesteding is gesloten. En de exit-strategie die door hen niet begrepen wordt en vaak voor hen niet van toepassing is. Welke stappen wil het kabinet hier samen met de sector gaan zetten?

Dan een heel andere afdeling: de economische afdeling. De huidige NOW-regeling, die de loonkosten vergoed voor 90% is niet geschikt voor onderneming die minder loonkosten hebben en hoge vaste doorlopende vaste bedrijfskosten. Het gaat dan vaak om familiebedrijven, mkb’ers en maakindustrie. Is het kabinet bereid om te zien hoe vaste doorlopende bedrijfskosten vanaf 1 juni op dezelfde wijze kunnen worden behandeld als loonkosten? Zodat ook deze kapitaalintensieve bedrijven een kans op overleven hebben.

En dan tot slot. In deze crisis zijn woorden gesproken over onze ouderen die me soms pijn aan het hart doen. Over ‘dor hout’, over een '60-min'-samenleving die we zouden moeten hebben of leeftijdsgrenzen bij horeca. Natuurlijk vraagt iedere groep om maatwerk en moeten we kijken welke groep wat nodig heeft. Maar ik heb toch sterk de indruk dat solidariteit tussen generaties onder druk komt te staan. En laat ik het dan maar in de vorm van een vraag stellen: is de minister-president het met eens dat nu we samen in het schuitje zitten, we er ook alleen maar samen uitkomen? Dat als wij de samenleving gaan herstarten, we dat alleen maar doen met degenen die de samenleving hebben opgebouwd?

Door Gert-Jan Segers op 22 april 2020 om 17:08

Acht vragen aan het kabinet over de aanpak van de coronacrisis (debatbijdrage)

We bevinden ons in een fase van de coronacrisis waarin er weloverwogen nieuwe keuzes moeten worden gemaakt. Ik dank het kabinet voor de besluiten en voorgenomen besluiten van gisteren met betrekking tot onderwijs en sport.

Tot nu toe zijn de gezondheidsadviezen van het Outbreak Management Team leidend geweest voor het kabinet. En is het begrijpelijk en terecht dat tot nu toe gezondheid en bescherming van kwetsbare mensen de eerste prioriteiten waren. Gisteren benadrukte de minister-president dat nogmaals tijdens de persconferentie. Maar voor de komende tijd zal er nu een bredere afweging moeten plaatsvinden.

Er is gezondheid, maar ook kwaliteit van leven. Mijn moeder is gelukkig gezond, maar de eenzaamheid doet haar verdriet. En dat laatste telt ook mee. We kunnen overleven, maar we moeten ook samenleven. En we hebben ook een inkomen nodig om überhaupt te kunnen leven.

Bij nieuwe keuzes telt uiteraard gezondheid, maar ook welbevinden, sociale verhoudingen, sociaaleconomische gevolgen van maatregelen en de verschillende effecten voor verschillende groepen in verschillende regio’s zijn van belang. Uiteindelijk zijn de nieuwe, bredere afwegingen ethische afwegingen die politiek én maatschappelijk moeten worden gemaakt.

Ik wil het kabinet daarom in overweging geven om naast het Outbreak Management Team ook een breed samengesteld Impact Management Team in het leven te roepen. Met bijvoorbeeld de inbreng van een gedragswetenschapper, een econoom, een ethicus, een adviseur voor internationale samenwerking, een pedagoog en een psycholoog. Met zowel een OMT als een IMT wordt het kabinet breder geadviseerd en kan het een bredere afweging maken in de fase die nu aanbreekt.

Het OMT raadt het preventief gebruik van mondkapjes in de verpleeghuiszorg buiten de corona-afdeling af. Ondertussen nemen verpleeghuizen zelf extra maatregelen omdat er veel onrust is onder personeel en familie. Wil het kabinet daar nog eens naar kijken, wil het zorgen voor goede bescherming en zo deze onrust wegnemen?

Het is goed dat er wordt geadviseerd om voor thuiswonende kwetsbare ouderen één of twee mensen aan te wijzen om die thuis te bezoeken. Wanneer verwacht het kabinet met meer duidelijkheid te komen voor een mogelijke bezoekregeling voor verpleeghuizen en gehandicapteninstellingen, en wanneer kan er met pilots worden begonnen? De emotionele nood is hier soms hoog.

Dan kwetsbare kinderen of mensen met een beperking die afhankelijk zijn van dagbesteding. Zij zitten nu al weken thuis. Komt met de openstelling voor speciaal onderwijs ook een openstelling van de dagbesteding in zicht? Kan er ook een speciale transitiestrategie komen voor mensen met een beperking?

Door op onderwijs. Ik ben blij dat kinderen straks weer naar school kunnen, dat nieuws werd in veel gezinnen met blijdschap ontvangen. Maar wat betekent dit voor de werkdruk van leraren en voor leraren of scholieren met kwetsbare gezinsleden?

Wanneer zijn laagdrempelige testen beschikbaar en wat gaat het kabinet doen om barrières voor het testen weg te nemen en de beschikbare capaciteit volledig te benutten?

De apps. Vanmorgen waarschuwde Professor Marc de Vries van de TU Delft voor de impact. Het vertrouwen dat er nu is in de aanpak van het kabinet moeten we niet kwijtraken door een overhaast proces waarbij een app een doel wordt in plaats van een middel. Goed dat er nu meer tijd wordt genomen. Mag ik de minister van VWS vragen of hij daarin eerst de basale vragen aan bod wil laten komen zoals:

- Is dit het beste middel of zijn er andere middelen?

- Wat is de impact van het middel op onze samenleving?

En wordt dan ook gekeken naar wat minder ingrijpend is maar op de korte termijn al mogelijk is: zoals thuisrapportage of het uitbreiden van het aantal mensen dat bron- en contactonderzoek kan afnemen?

Ten zevende sluit ik mij aan bij vragen die al zijn gesteld over voorwaarden bij een volgend economisch steunpakket.

En helemaal tot slot mevrouw de voorzitter, mijn laatste vraag aan het kabinet is om blijvend specifiek te kijken naar de impact van de maatregelen en de coronacrisis op specifieke groepen. Ik noem ze nog maar een keer: de PGB-houders, de GGZ, de jongeren. We hebben al het middel van een generatietoets tot onze beschikking. Zou dat niet een middel zijn die we ook in deze crisis kunnen inzetten om heel specifiek te kijken wat de impact van maatregelen is voor volgende generaties?

Door Gert-Jan Segers op 23 november 2019 om 13:00

We hebben stormachtige weken achter de rug. Het is wat je noemt: herfst. We praten vandaag over een samenleving met aandacht. Maar de aandacht ging vooral uit naar de grote uitdagingen waar we voor staan en naar de emoties die ze oproepen.

Onrust en boosheid. Onbegrip en onzekerheid. Ze zijn af te lezen aan de diepe bandensporen op het Malieveld. Maar ook aan de verontruste toon van appjes en belletjes die ik krijg. Van Gerjan Smelt, die als raadslid van Twenterand veel contact heeft met boeren die met hem spreken over wat er in Den Haag en Zwolle voor hen besloten wordt. Van Harmke Vlieg, die als wethouder in Assen een avond zelf moet rondbellen om te zorgen dat een kwetsbare, suicidale jongere uit haar stad eindelijk hulp kan krijgen!

En zij bellen niet zomaar. Ik snap die emotie heel goed. We voelen allemaal aan dat de balans in onze samenleving zoek is. In hoe we met elkaar omgaan, maar ook in hoe we omgaan met de schepping. En dus moeten we iets doen.

Was het niet de Raad van State die hier ons hiertoe dwong, dan had misschien nog even geduurd, maar dan waren we er wel vanzelf achter gekomen. Dat er grenzen zijn. Onze lucht moet schoner en we kunnen in dit kleine landje aan de Noordzee niet alles tegelijk.

Eigenlijk is dat 25 jaar lang de boodschap geweest van Martine Vonk, die veel te jong is overleden en van wie we deze week op een indrukwekkende manier afscheid moesten nemen. Voor wie haar niet kent: 25 jaar lang heeft deze boerendochter het ons op een inspirerende manier voorgehouden: we moeten beter voor elkaar zorgen, beter voor de schepping zorgen en leren genieten van genoeg.

En we gaan Martine en haar wijsheid en gelovige gedrevenheid ontzettend missen. Maar haar boodschap mogen we nooit te vergeten. Terug naar het Malieveld. Want de mensen daar stellen ons indringende vragen. Zijn de maatregelen die het kabinet neemt wel eerlijk? Als we zeggen dat iedereen een beetje moet inschikken, geldt dat dan alleen voor boeren en bouwers of ook voor de luchtvaart?

Ik ben blij dat er nu een eerste pakket met maatregelen ligt om het stikstofprobleem aan te pakken. Is het perfect? Nee. Maar het is een eerste stap vooruit. Voor onze bouwers en voor mensen die wachten op een huis. De volgende stappen zullen ook rechtvaardig moeten zijn en zullen van iedereen iets vragen. Daarom kunnen we – zonder het luchtvaartadvies van de commissie Remkes – ook nog geen besluit nemen nog over opening van vliegveld Lelystad. Die opening was al ingewikkeld en is in deze stikstofcrisis niet minder ingewikkeld geworden.

En ik ben dankbaar voor de manier waarop jij, Carola, met je team deze loodzware klus op zich hebben genomen en de stikstofcrisis te lijf gaan. En ik weet van dichtbij een beetje hoe loodzwaar het soms is.  Dat geldt ook voor onze gedeputeerden met landbouw in hun portefeuille, Harold Hofstra en Henk Staghouwer en voor al onze Provinciale Staten-fracties. Jullie willen luisteren en zoeken naar een oplossing.

Dat is niet makkelijk, maar jullie doen wat jullie kunnen! Dank jullie wel!

De realiteit van de afgelopen weken is ook de situatie waar de coalitie zich in bevindt. We zijn halverwege. En we knokken bij lastige vraagstukken om er samen uit te komen. Dat is ook steeds onze inzet, ook mijn inzet. We werken samen, maar zijn niet met elkaar getrouwd. En dus richten we onze blik ook op de toekomst, op een volgende periode - want ook deze coalitieperiode is eindig. Want hoe groot ons verantwoordelijkheidsgevoel ook is - onze hoop en onze dromen zijn altijd groter. Een coalitie is nodig - maar nooit heilig!

Wantrouwen/Verweesd en verloren. Zeker in een tijd van onbehagen. Een tijd van wantrouwen richting politici, richting instituten. Richting vakbonden, werkgevers, de oude Polder. En ook wij krijgen stevige vragen: wat zijn jullie daar toch aan het doen in Den Haag? Zien jullie wel hoe moeilijk we het hebben? Waar we voor staan? Ik zie in Nederland een onrustig verlangen naar echte erkenning en echt contact.

Dat verlangen is oprecht. En daarom heb ik de afgelopen tijd gebruikt om het beter te begrijpen. Om te zien wat dit voor de ChristenUnie betekent. Deze zoektocht leidde tot een essay, waarin ik onze samenleving probeer te duiden. Waarin ik een hoopvolle agenda wil schetsen voor de toekomst.

Twee beelden bleven daarbij voortdurend bij me hangen: Het eerste is het beeld van De Verloren Zoon - u kent dat prachtige schilderij van Rembrandt wel. En dat prachtig mooie boek van Henri Nouwen. Dat gaat niet over één verloren zoon, maar over twee verloren zonen. Het raakte me. Omdat ik vader ben, zoon ben. Omdat ik ook naar jullie kijk, als vaders en moeders, zonen en dochters. Onlosmakelijk met elkaar verbonden.Verlangend naar een omhelzing.

En het tweede beeld is dat van De Verweesde Samenleving - het boek van Pim Fortuyn. Een scherpe analyse van onze tijd. Van de manier waarop we in de jaren zestig onze vaders en ons thuis hebben verlaten. En nu heimwee hebben en verlangen naar een thuis.

De roes van de culturele revoluties in de sixties en seventies is voorbij gegaan. Het marktdenken van de jaren tachtig en negentig maakte ons niet vrij, maar soms vogelvrij. De Val van de Muur – nu dertig jaar geleden – maakte een deel van Europa vrij - maar liet ons ook achter met een lege toekomst. Met een horizon zonder stip. En zolang de economie van de jaren negentig ronkte, ging het nog wel.

Maar ondertussen raakten we verder van huis. Veel mensen horen in hun leven de snerpende pieptoon van de verbroken verbinding. Met een Vader. Met elkaar. Met hun vertegenwoordigers.

En dus zoek ik naar hoop. Naar echte antwoorden op de echte vragen. Hoe kunnen we weer thuiskomen bij elkaar? Veilig zijn bij elkaar?

Als partij hebben we hier een missie - omdat we leven vanuit de belofte dat er een Hemels Koninkrijk aankomt. Waar we thuis zijn. Waar het veilig is. Daarom is onze politiek een politiek van hoop.

Ook in een samenleving die NIET maakbaar is. Waar de overheid NOOIT de vader is die we zo missen. Waar belangen botsen en keuzes in schaarste worden gemaakt.

Juist daar willen wij mensen met hun onrustige verlangen recht in de ogen kijken. Opkomen voor hen die niet gehoord en niet gezien worden. Het onbegrip en de dilemma’s aangaan - recht eropaf.

Een weg van hoop. Waarbij wij ook zelf mensen van de hoop zijn. Richting een wereld van vrede en recht. Gedreven door een Groot, Hoopvol Verhaal. Die hoop die wij hebben, drijft ons om te knokken voor echte resultaten.

Want wat is dat dan: een samenleving met aandacht? Dat is een samenleving waarin mensen de ruimte en de tijd krijgen om aandacht te hebben voor elkaar. Een samenleving die iets wegheeft van een warme ontmoeting rond de eettafel - waar je samenkomt om de dag door te nemen en samen te eten. Waar iedereen gelijk is en iedereen gehoord wordt.

En voor die samenleving heb ik drie concreter dromen. Daarom droom ik ten eerste heel concreet van meer ruimte voor het goede leven. Dat is nodig, want er groeit een generatie jongeren op die nu al gebukt gaat onder druk en stress.

Samen met Tim Hofman, onze jongeren van PerspectieF en een mooie groep andere jongeren bouwden we coalitie Y. Vorig jaar sprak ik er op ons congres voor het eerst over. We zijn een jaar verder en wat hebben we veel gedaan. We zijn in het Catshuis geweest. We hebben ons manifest aan de minister-president aangeboden. Er komt een generatietoets bij nieuw beleid. Er is meer aandacht voor jongeren die soms echt gebukt gaan onder prestatiedruk en al op jonge leeftijd burnout raken. Kortom, we hebben wat bereikt. Maar onze dromen reiken verder: we willen structureel minder druk en meer rust en ruimte voor een generatie die op zoek is naar bezieling. Een generatie die de ruimte verdient om haar talenten te kunnen ontplooien. We willen daarom dat de basisbeurs terugkomt. En we hebben nu zoveel politieke steun verzameld dat ik er niet meer aan twijfel: het gaat lukken! Die basisbeurs komt terug!

Er zijn ook gezinnen die de eindjes alleen maar met twee inkomens aan elkaar kunnen knopen, terwijl ze verlangen naar meer tijd met hun kinderen. We hebben in deze coalitie het kindgebonden budget al flink verhoogd. En ouders met studerende kinderen onder de 18 krijgen nu ook gewoon kinderbijslag. We hebben wat bereikt. Maar ook hier reiken onze dromen verder.

We willen een rechtvaardiger belastingstelsel - waarin gezinnen met een en twee kostwinners gelijk behandeld worden. Zodat gezinnen meer ademruimte krijgen, zodat ze echt een vrije keuze hebben om werk en zorg goed te combineren. Begin volgend jaar komen we met een concreet voorstel voor zo’n belastinghervorming. Het zijn de concrete stappen richting een samenleving met meer ruimte voor het goede leven.

Daarom droom ik ten tweede van echte aandacht buitenshuis: bij scholen, de overheid en bedrijven. Ook dat is hard nodig. Ik hoef alleen maar naar de Belastingdienst te wijzen. De manier waarop goedwillende mensen als fraudeurs zijn behandeld. Er moet daar - en bij veel andere uitvoeringsorganisaties - heel veel gebeuren. En gelukkig gaat de Kamer - mede op ons initiatief - onderzoeken waar en waarom het zo vaak misgaat in de relatie tussen de overheid en mensen die het van die overheid moeten hebben. En we gaan daarbij als Kamer ook zelf in de spiegel kijken: hoe heeft het zo mis kunnen gaan?

Maar onze dromen reiken nog verder. Wat we willen is een overheid die tot in de kern is doordrongen van het idee dat het bij regels altijd gaat om de bedoeling van een regel. En dat mensen belangrijker zijn dan regels.

Ik droom ook van een bedrijfsleven met aandacht. Waar je onderneemt met oog voor mensen en voor de schepping. Ik zie gelukkig een toename van sociaal en verantwoord ondernemerschap: steeds meer bedrijven en ondernemers die ‘de ziel van de zaak’ voorop stellen. Het Kabinet gaat ook de strijd aan met belastingontduiking - en stimuleert dat kleinere bedrijven sneller betaald worden door grote opdrachtgevers. Het Rijk gaat op zoek naar een nieuwe huisbankier, die staat voor integriteit en duurzaamheid.

Maar ook hier willen wij groter dromen. Van bedrijven waar werkgever en werknemer elkaar zien, elkaar spreken en overleggen. Waar echte zeggenschap is en waar je zelfs een beetje kunt thuiskomen. Ik heb soms de indruk dat oude Polder op zijn laatste benen loopt. Laat de tafel van ondernemingsraad de plek zijn waar de nieuwe Polder tot leven komt. Waar werkgevers en werknemers aan dezelfde tafel kunnen praten over eerlijke beloning, over duurzaamheid, diversiteit, ethisch ondernemen. Over de verkleining van de groter wordende kloof tussen grootverdieners aan de top en de mensen op de werkvloer.

Ik droom ook van meer aandacht in het onderwijs. De werkdruk is nog altijd te hoog: te grote klassen en te weinig leraren. We hebben al sneller en eerder geld beschikbaar gesteld, dat scholen naar eigen inzicht mogen besteden - omdat leraren zelf weten waar de nood het hoogst is. We hebben een stap kunnen zetten. Maar wat we echt willen, is onderwijs waar persoonlijke aandacht voor kinderen vanzelfsprekend is. Waar het heel normaal is dat elk kind gezien wordt - en waar niemand achterblijft. En daarom willen we het geld dat nu in deze kabinetsperiode incidenteel beschikbaar is gesteld, structureel beschikbaar wordt, ook na deze periode. Onze docenten verdienen meer waardering en onze kinderen verdienen het beste onderwijs. En wat de ChristenUnie betreft krijgen ze die!

En ik droom ten derde van echte aandacht in elke fase van het leven. Van goede zorg voor jong en oud. Minder eenzaamheid. Maar gemeenten kunnen de jeugdzorg maar nauwelijks betalen. Het water staat aan de lippen van hardwerkende professionals, van wethouders als Harmke Vlieg en van jongeren die heel hard hulp nodig hebben. Daarom moet het kabinet zijn verantwoordelijkheid pakken op dit punt. Ook als dat betekent dat er meer geld naar de Jeugdzorg moet. En we hebben dankzij onze deelname aan de coalitie bijna alle wensen rond Waardig Ouder Worden kunnen uitvoeren.

Mensen die zich eenzaam voelen en het gevoel hebben dat hun leven voltooid is, krijgen geen pil, maar meer aandacht en betere zorg. Daar gaan we dus op volle kracht mee door. Maar onze dromen reiken ook hier veel verder. Want in een samenleving met aandacht zullen veel minder mensen zich eenzaam voelen. En als we radicaal kiezen voor zorg aan het einde van het leven, dan ook aan het begin van het leven!

Ik droom van een open gesprek over zwangerschap en abortus - zonder taboes. Zonder dat iemand het zwijgen wordt opgelegd. Natuurlijk zijn de ideologische verschillen heel groot. Morele principes blijven morele principes, aan beide kanten.

Maar een open gesprek over oprechte dilemma’s en goede zorg, dat is toch niet teveel gevraagd, dat moet toch kunnen? 1 op de 7 vrouwen stelt dat er rond haar abortus sprake was van dwang. Voor veel vrouwen is gebrek aan geld en huisvesting reden voor een abortus.

We kunnen toch nog veel meer doen om ervoor te zorgen dat zwangere vrouwen in een crisissituatie snel en goed geholpen worden met goede zorg, huisvesting en financiele ondersteuning? Dat we aan moeders en hun ongeboren kinderen bewijzen dat elk leven het waard is om geleefd te worden. En niet meteen naar de uitgang van het leven wijzen, nog voor het leven een kans heeft gehad.

Deze dromen zijn onze inzet voor de komende jaren - met de verkiezingen aan de horizon. En daar hebben we ook uw dromen bij nodig. Ik hoor ze graag van u. Daarom ga ik ook het komende jaar weer het land door, op zoek naar het goede gesprek met u.In huiskamergesprekken, in de provincies…

Maar ik wil u ook vragen om uw dromen online mee te geven. De eerste 35 van ons als fractie staan nu online, maar we hebben alle ruimte om er nog meer aan toe te voegen. Dus willen we dat ook u uw dromen deelt. Dat kan op ChristenUnie.nl/dromen. Ik hoop dat de site er helemaal vol mee komt te staan. Zodat we straks een rijk en hoopvol verkiezingsprogramma kunnen gaan schrijven.

Beste mensen, er is nog veel te doen en we hebben grote dromen. Maar we hoeven het niet alleen te doen. Als je leeft van hoop, dan mag je bidden dat dromen werkelijkheid worden. En we hebben een belofte dat er een prachtig Koninkrijk op ons wacht. In het hier en nu hebben we gekozen voor verantwoordelijkheid. We voelen ons daartoe ook geroepen - en dus mag u ook iets van ons verwachten.

Dit is waar u ons op kunt afrekenen. Dat we onszelf en elkaar recht in de ogen kunnen aankijken en weten: we hebben steeds met onze beste weten en onze beste kunnen gedaan wat we konden. Steeds op zoek naar de volgende stap, om te proberen onze dromen dichterbij te brengen.

Zoals Roel Kuiper jarenlang heeft mogen doen in de Eerste Kamer. Roel, ook vanaf hier en van mijn kant: bedankt! Ik beloof dat we door zullen knokken voor onze dromen. Dat beloof ik u namens de fractie - namens Carola, Arie en Paul. En ik wil die belofte ook graag namens u allemaal doen, waar u ook actief bent. We zullen niet iedereen altijd helemaal tevreden stellen. Beslissingen zijn zelden perfect. Maar onze dromen zijn echt. En uiteindelijk zullen we het moeten hebben van de zegen van God.

En laat ik maar afsluiten met de Ierse zegenbede die Martine Vonk ons heeft meegegeven en die we woensdag tijdens de uitvaartdienst met elkaar hebben gezongen. Het is een bede voor u, voor mij, voor ons hele land.

May the road rise to meet you.

May the sun shine warm upon your face,

the rains fall soft upon your fields

may God hold you in the palm of His hand.

Zo gaan we verder. Op hoop van zegen!

Door Webredactie op 3 september 2019 om 07:00

ChristenUnie, PvdA en GroenLinks sluiten coalitie met jongerenorganisaties

De ChristenUnie, PvdA en GroenLinks geven politieke steun aan de voorstellen van ‘Coalitie-Y’. Dit samenwerkingsverband van een aantal jongerenorganisaties en tv-presentator Tim Hofman werkt aan voorstellen voor een betere toekomst voor jongeren in Nederland. De partijen presenteren binnenkort een manifest waarin ze zich uitspreken voor vaste banen voor jongeren, meer betaalbare woningen en de invoering van een basisbeurs.

Afgelopen week bleek uit een advies van de SER ook al dat er steeds meer druk op jongeren komt te liggen. De jongerenorganisaties, GroenLinks, ChristenUnie en PvdA willen daar wat aan doen en nodigen andere partijen en maatschappelijke (jongeren)organisaties uit zich aan te sluiten.

ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers: “De afgelopen maanden heb ik samen met Coalitie-Y vele gesprekken gevoerd met jongeren. Steeds hoorde ik hoe deze generatie onder druk staat door schulden, de prestatiemaatschappij, korte en onzekere contracten en de ontoegankelijke woningmarkt. Dat moet anders want jongeren verdienen alle kansen om iets moois van hun leven te maken. De verbreding van Coalitie-Y sterkt me in de overtuiging dat het leenstelsel zijn langste tijd gehad heeft en dat we echt grote stappen kunnen zetten om jongeren meer perspectief te bieden.”

Siewerd de Jong, voorzitter PerspectieF, ChristenUnie Jongerenorganisatie: “Coalitie-Y is een bemoediging voor jongeren om hun stem te laten horen. Het laat zien dat, wanneer er echt wordt geluisterd naar jongeren, de politiek toch andere keuzes maakt. Hier mogen politici een gewoonte van maken - tot de kabinetsformatie aan toe."

Alex Tess Rutten, voorzitter LsvB: “onderwijs is ontzettend belangrijk voor onze hele maatschappij, we moeten ervoor zorgen dat jongeren een opleiding kunnen volgen zonder zich diep in de schulden te moet steken.”

PvdA-leider Lodewijk Asscher: “We zien dat jongeren de stress van de prestatiemaatschappij steeds meer voelen. Ze maken zich zorgen: of ze hun studielening terug kunnen betalen, over hun eindeloze stroom tijdelijke contracten en of ze een betaalbaar huis wel kunnen vinden. Je wil - zeker op die leeftijd - gewoon zeker zijn van een mooie toekomst. Daarom hoop ik dat meer partijen zich bij dit initiatief aansluiten en dat we met een brede coalitie wat aan de zorgen van jongeren kunnen doen.”

Semih Eski, voorzitter CNV-Jongeren: ‘Een fantastische stap in de goede richting, dat PvdA en GroenLinks aansluiten bij coalitie-Y en hun steun voor het sociaal leenstelsel intrekken. De studieschulden zijn vaak van invloed op belangrijke keuzes die jongeren willen maken na afstuderen, zoals het kopen van een woning. We hopen dat er bij de volgende verkiezingen een vorm van een basisbeurs terugkomt. Dit is een belangrijke stap naar meer zekerheid voor jongeren. Hoe eerder een schuldenvrije generatie, hoe beter’.

GroenLinks-leider, Jesse Klaver: “Met coalitie Y willen we de kansen en problemen van een nieuwe generatie bovenaan de politieke agenda te krijgen.

Door samen te werken binden we de strijd aan met de stressvolle samenleving en dwingen we verandering af op het gebied van werk, huis, studie en klimaat.”

Jurgen van der Hel, voorzitter van JOB: “Vakmanschap ontwikkelen kost tijd, tijd die je door de huidige stapeling van beleid niet krijgt. Na het mbo sta je voor de keus: doorstuderen en duizende euro's schuld krijgen of gaan werken met flexcontracten en geen huis kunnen krijgen. Dit manifest gaat niet alleen over generatie y maar voor alle generaties voor ons en na ons”

Tim Hofman, tv-presentator en mede-initiatiefnemer Coalitie-Y: “Onze generatie, maar ook die na ons, is er een die moet gaan fungeren als het fundament van onze maatschappij. Daar zijn tools voor nodig, bijvóórbeeld een goed werkende woon- en banenmarkt, maar ook de kans om zonder enorme studieschuld aan de rest van je leven te beginnen. Ik maak me daar als programmamaker geregeld hard voor, en nu samen met Coalitie-Y.”

Kees Gilesse, voorzitter ISO: “Jongeren staan steeds meer onder druk. Voor een grote groep jongeren, de studenten in het hoger onderwijs, is het leenstelsel hiervan een belangrijke oorzaak. Daarom pakt Coalitie-Y het leenstelsel aan willen we een basisbeurs. We zullen na de verkiezingen pas echt weten wat er voor studenten gaat veranderen, maar vandaag is een dag om te vieren. Na vandaag ziet de toekomst van jongeren in Nederland er weer beter uit.”

De partijen willen hun manifest nog voor Prinsjesdag presenteren en aanbieden aan premier Mark Rutte. Onderdeel van het manifest wordt ook dat er een generatietoets komt bij besluitvorming, zodat er meer rekening wordt gehouden met jongeren. Coalitie-Y is een initiatief van LSVb, ISO, CNV jongeren, PerspectieF, JOB, de NJR en de ChristenUnie in samenwerking met tv-presentator Tim Hofman.

Door Gert-Jan Segers op 3 juli 2019 om 23:15

Ik zag het levenslicht in 1969. Sinds die tijd is het CO

-gehalte met 30% toegenomen en die toename in de atmosfeer gaat steeds sneller en zou in 2100 zomaar eens het dubbele van het huidige niveau kunnen zijn. En natuurlijk, CO

is een natuurlijk gas waar planten prachtig van groeien. Het zit zelfs in cola.

Maar het is ook een broeikasgas, waarvan het gehalte zo is toegenomen dat de temperatuur wereldwijd inmiddels een graad hoger is vergeleken met het begin van de industriële revolutie. Sinds het begin van die revolutie en vooral na de Tweede Wereldoorlog hebben we de fossiele brandstoffen uit de aarde er in ijltempo doorheen gejaagd en dat leidt tot opwarming.

Afgezien van het feit dat hierdoor steeds meer plekken op aarde minder leefbaar of zelfs onleefbaar zullen worden, is hier nog iets anders aan de hand. We leven simpelweg op te grote voet. Met onze ecologische voetafdruk hebben we als Nederlanders geëxtrapoleerd naar de gehele wereldbevolking inmiddels drieënhalve wereldbol nodig. Dit jaar viel onze Earth Overshoot Day nota bene al op 14 april.

Ja, wij hebben het goed, ‘hier’ en ‘nu’, maar dat gaat wel ten koste van ‘daar’ en ‘later’. Van de toekomst van onze kinderen. En dat terwijl we deze aarde in bruikleen hebben gekregen. Met deze manier van produceren en consumeren teren we in op het ons toevertrouwde kapitaal van toekomstige generaties, terwijl we rechtvaardige rentmeesters moeten en willen zijn.

De oorzaken zijn bekend en de gevolgen laten zich raden. We weten het, we meten het, maar we handelen er niet naar. En in Nederland al helemaal niet, dat even voor hen die denken dat wij als blinde vinken vooroplopen. Daarom is het Klimaatakkoord met recht een mijlpaal. Wat de ChristenUnie betreft een mooi akkoord, een ambitieus akkoord, een rechtvaardig akkoord.

Wel zorgde de hele kronkelweg naar dit akkoord toe voor onhelderheid en onzekerheid. Maar tegelijkertijd: wie had na de totstandkoming van het regeerakkoord met best al de nodige vergroenende maatregelen verwacht dat er nu een akkoord zou zijn met een effectieve CO2-heffing voor de industrie, een forse vermindering van de uitstoot in de landbouw door een warme sanering van varkenshouderijen en vernatting van het veenweidegebied, 70% elektriciteit uit zon en wind in 2030, concreet zicht op betalen naar gebruik in plaats van bezit van de auto en ook nog eens een forse korting op de energierekening in 2020?

De R is uit de maand, maar het R-woord is terug: rekeningrijden. Dat is even noodzakelijk als verstandig van het kabinet. Het is niet alleen een slimmere en rechtvaardiger manier van beprijzen van automobiliteit, maar wordt het voor het klimaat en de luchtkwaliteit ook beter.

Overigens ook mooi dat er niet alleen aan de auto is gedacht, maar dat ook het fietsgebruik weer een impuls krijgt met de extra investeringen in fietsparkeerplaatsen.

In de aanloop naar dit akkoord heeft de ChristenUnie-fractie zich voor en achter de schermen continu ingezet voor een evenwichtiger verdeling van de klimaat- en energierekening. Ik ben blij dat het kabinet de korting op de energierekening verhoogt met alleen al € 100 in 2020. Daar profiteren in relatieve zin de lage (midden)inkomens het meest van. Het is belangrijk dat de rekening van de energietransitie evenwichtig wordt verdeeld.

Niet alleen waar het gaat om burgers, maar ook als het gaat om bedrijven. De ChristenUnie wil niet dat bijvoorbeeld het MKB onevenredig opdraait voor de vervuiling van de multinationale industrie, maar wil juist dat de vervuiler betaalt.

De ChristenUnie staat in een traditie van vertrouwen in de samenleving. Het is dan ook niet voor niets dat wij warm worden van initiatieven als energiecoöperaties. Van initiatieven waarbij burgers zich organiseren van onderop en zo samen een prachtige bijdrage leveren aan hun buurt en daarmee aan onze samenleving. Het is belangrijk dat zij dit blijven kunnen doen en ik wil dat het kabinet daar ook aan bijdraagt.

Ik begon met het mooie jaar 1969. Het jaar waarin Neil Armstrong als eerste mens voet op de maan zette. Een jaar waarin de mensheid tot grote dingen in staat bleek. Weliswaar tot dingen die met flinke emissies gepaard gingen, maar toch.

Maar waarom zouden we in 2019 niet opnieuw grote dingen tot stand kunnen brengen. Innovaties, waarmee emissies lager worden, waarmee mobiliteit schoner wordt, waarmee productie en consumptie duurzamer worden. Het is daarom goed dat in het klimaatakkoord daar ook aandacht en geld voor is, zoals voor onderzoek naar de grootschalige duurzame productie van groene waterstof. Het kabinet wil dat Nederland hierin koploper wordt. Ik wil dat het kabinet Noord-Nederland als koploper aanwijst, omdat deze regio daar ook plannen voor heeft klaar liggen.

Laat ik ten slotte benadrukken, dat we dit alles niet doen, omdat de schepping maakbaar is, wel omdat ze kwetsbaar is. Niet omdat we de thermostaat van de wereld in handen hebben, wel omdat we invloed kunnen en hebben uit te oefenen op productie en consumptie in dit mooie land, waar wij verantwoordelijkheid voor dragen. Wij willen immers dat wij hier en nu het goede leven leven, zonder het leven van anderen elders en later te verslechteren.

Door Gert-Jan Segers op 14 mei 2019 18:45

‘Ik wil ook aan mijn leven beginnen. Een baan, een huis een gezin. Maar helaas begin ik met een flinke schuld.’ Het zijn de woorden van een stoere kerel van eind 20 die ik spreek op Hogeschool Windesheim tijdens een bezoek afgelopen vrijdag dat in het teken staat van studentenwelzijn.

Aan een tafel met zijn decaan en een medestudent, vertelt hij openhartig welke tegenslagen hij had in zijn leven. En hoe hij zich een weg omhoog vocht via MBO 1, 2 en 3 naar het HBO. Onderweg gaf hij een paar keer bijna de moed op, maar door goede begeleiding en vooral veel, heel veel doorzettingsvermogen gaat hij binnenkort afstuderen. Een vechter, waar ik veel respect voor heb. Hij ziet nieuwe kansen in zijn leven en die gun ik hem zeer.

Tegelijkertijd is hij een van de jongeren die door de samenleving wordt opgezadeld met een studieschuld.

De invoering van het leenstelsel door het vorige kabinet is en blijft een keus die jongeren schaadt. Wij waren en zijn tegen dit schuldenstelsel. We geloven in een samenleving waarin verschillende generaties solidair zijn met elkaar. We willen jongeren de kans geven om te werken aan hun toekomst en daarmee die van Nederland. Het leenstelsel staat haaks op solidariteit tussen de generaties en is onrechtvaardig tegenover jongeren. De schuld hangt als een molensteen om de nek van jongeren, het belemmert de doorstroming van MBO naar HBO, het kopen van een huis wordt moeilijker en het werpt een drempel op om te studeren voor jongeren uit een gezin met een kleine beurs.

Mijn overtuiging is dat het systeem waarbij jongeren zich in de schulden moeten steken, zijn langste tijd heeft gehad.

En de afgelopen maanden en dagen is die overtuiging alleen maar sterker geworden. In februari slaagden we erin om een groep bevlogen jongerenorganisaties bij elkaar te brengen in Coalitie-Y. Met deze groep van CNV Jongeren, Perspectief, JOB, ISO, LSVB en de NJR werken we nu aan plannen om jongeren perspectief te bieden voor de woningmarkt, de arbeidsmarkt, inspraak en het onderwijs. Samen gaan we ons hard maken voor de afschaffing van dit leenstelsel.

Die samenwerking biedt nieuwe kansen voor jongeren.

In de afgelopen dagen kwam ook een van de architecten van het leenstelsel tot een nieuw inzicht. GroenLinks trok zijn handen van dit schuldensysteem af. Ik waardeer het dat GroenLinks, die destijds het leenstelsel mede bedacht, zich door de feiten laat overtuigen van de schadelijke werking van dit systeem.

Die wending biedt nieuwe kansen voor jongeren. Er komen kansen om echt te werken aan perspectief en dit schuldensysteem af te schaffen.

Tegelijkertijd zijn er met VVD, D66 en PvdA nog drie partijen over die achter dit stelsel blijven staan. Met twee van die partijen vormen we nu een coalitie. We hebben tijdens de formatie geprobeerd het stelsel aan te passen, maar in de Tweede Kamer was geen meerderheid voor afschaffing en ook in de coalitie moesten we tegen de klippen op vechten.

Wat tijdens de formatie wel lukte was de afspraak dat we door het halveren van het collegegeld in het eerste jaar de impact van het leenstelsel zouden verminderen. Een eerste stap in de goede richting en reden om me aan mijn woord te houden dat ik heb gegeven aan het regeerakkoord. Maar voor ons is dat zeker nog niet het einddoel. En dus zal ik altijd de mogelijkheid zoeken om waar mogelijk ook in overleg met de coalitiepartijen te bekijken wat we wel kunnen doen.

Maar er is meer werk aan de winkel. Het is nu belangrijk om nog bredere steun te vinden voor een goed alternatief. Want dit stelsel moet van tafel, op z’n laatst bij de volgende formatie. Dan moeten we ook werk maken van ondersteuning van jongeren die nu de dupe zijn van dit stelsel. Daarom heb ik GroenLinks uitgenodigd om na hun nieuwe inzichten samen met ons na te denken over een beter stelsel waarin jongeren perspectief krijgen.

Daarom denk ik met de jongerenorganisaties na over een alternatief stelsel, maar ook hoe we de jongste generatie op andere manieren ondersteuning bieden. Dan gaat het bijvoorbeeld over de kans op een stabiele baan en het perspectief dat een jongere kans maakt op een fijn huis om te wonen. Maar ook om de noodzakelijke hulp tijdens de studietijd, waardoor jongeren in de knel weer hoop krijgen.

Want onderzoek na onderzoek laat zien dat de problemen voor jongeren breder zijn dan het leenstelsel. Deze week nog bracht het CBS cijfers naar buiten waaruit blijkt dat de twintigers van nu steeds later stappen zetten in hun leven. Schulden, korte contracten, onbetaalbare huizen zijn een aantal factoren waardoor ze steeds ‘later beginnen aan hun leven’, zoals die student in Zwolle het noemde. De samenleving legt een onrechtvaardig hoge druk bij hen neer.

Dat wil ik doorbreken en samen met die jongeren zelf, samen met andere partijen die mee willen doen is dat mogelijk. We kunnen iets veranderen en we gaan iets veranderen. Nu dat besef doorbreekt en die steun voor jongeren groeit, zie ik nieuwe kansen voor deze generatie jongeren.

Kijk hier de livestream terug waarin veel onderwerpen zijn besproken en diverse vragen werden beantwoord door Gert-Jan Segers, Carola Schouten, Arie Slob en Paul Blokhuis.

Labels: Gert-Jan Segers, Prinsjesdag

Kijk hier de livestream terug waarin veel onderwerpen zijn besproken en diverse vragen werden beantwoord door Gert-Jan Segers, Carola Schouten, Arie Slob en Paul Blokhuis.

Labels: Gert-Jan Segers, Prinsjesdag

Prinsjesdag was een zonnige dag. En het kabinet had een mooie boodschap: de werkloosheid neemt af, zo’n 96% van de Nederlanders gaat erop vooruit en voor een gemiddeld gezin betekent dat zo’n 500 euro per jaar extra.  Na de grootste economische crisis van na de Tweede Wereldoorlog is dat goed nieuws.

Dankbaarheid

De cijfers zien er zelfs nog beter uit dan eerste voorspellingen van voor de zomer. Het kabinet heeft er nog een schepje bovenop kunnen doen voor de lage inkomens. Dat is goed werk waar ik het kabinet voor dank.Huishoudens met maar één inkomen, de zogenaamde eenverdieners die als geen andere groep de afgelopen jaren hun koopkracht hebben zien dalen, maken nu eindelijk een eerste inhaalslag. En ook dat is goed nieuws.Ook gepensioneerden zien gemiddeld genomen hun koopkracht weer stijgen. En juist voor een groep waar daar soms grote zorgen over zijn, is dat opnieuw goed nieuws.

Mdv, het economisch herstel heeft vele vaders. Als coalitiepartij en als lid van de voormalige constructieve drie tel ik uiteraard m’n zegeningen. Maar een partij die hier ook met ere genoemd moet worden is de PvdA. Het is deze partij die vijf jaar lang de verantwoordelijkheid voor het overwinnen van de economische crisis heeft gevoeld. En het is de PvdA die die verantwoordelijkheid ook heeft genomen.Bij alle verschillen van opvattingen die er zijn en blijven, past ook gewoon de erkenning daarvan. Dank.

Economie draait goed, maar het gaat om de samenlevingMaar voorzitter. Het gaat goed met de economie, maar gaat het ook goed met ons land? Hoe mooi ook, geld en inkomen zijn geen doel op zichzelf. Het zijn middelen voor een goed leven. Goed samenleven.

Onlangs heb ik een dag doorgebracht met Henk Willem van Dorp, de eigenaar van een groot installatiebedrijf, dat hij ooit zelf startte en dat uitgroeide tot een prachtig bedrijf met meer dan 1200 werknemers. Ook zijn bedrijf profiteert nu volop van de economische groei. Het schrijft mooie zwarte cijfers. Maar wat hem werkelijk drijft is de zorg voor de schepping, de omslag naar duurzame energie, de verduurzaming van huizen. En hij bestuurt zijn bedrijf op een sociale manier door winstdeling onder zijn werknemers. Door een deel van de winst te besteden aan goede doelen. En door te streven naar een vast percentage aan werknemers met een afstand tot de arbeidsmarkt. Niet winst is heilig – het is nodig, dat zeker, maar niet heilig – maar de zorg voor mensen en de schepping, die is voor hem heilig.Wat geldt voor Van Dorp Installaties, geldt voor ons land. Moet ook gelden voor dit kabinet.

Het is dit kabinet dat zich heeft voorgenomen om kloven te overbruggen en tegenstellingen kleiner te maken. En het is deze missie waar ik het kabinet steeds aan zal blijven herinneren. En dat is gezien de sociale staat van Nederland nodig.

Ook dit jaar heeft het Sociaal Cultureel Planbureau van Kim Putters weer die Sociale Staat van Nederland geschetst. Ook dat lijkt soms verdacht veel op een zonnige Prinsjesdag. Want we hebben een hoge kwaliteit van leven. Het opleidingsniveau stijgt. Het aantal slachtoffers van criminaliteit daalt. De meeste Nederlanders voelen zich gezond. De levensverwachting stijgt.

Ondertussen investeert het kabinet zo’n zes miljard in onderwijs, in zorg, in veiligheid, in het openbaar bestuur. Er zijn goede CAO’s afgesloten, er wordt een miljard per jaar extra in gezinnen geïnvesteerd. Allemaal nodig en goed.

En toch. Het gaat goed met de economie, maar gaat het ook goed met onze samenleving? We kunnen reële zorgen van mensen niet afdoen met een beroep op de miljarden die dit kabinet investeert in de samenleving. En de zorgen zijn ook niet weg als je er nog een schep van twee miljard bovenop wil doen.

Want wat we zien is dat onze samenleving steeds verder verdeeld raakt. Dat de onderlinge verschillen steeds hardnekkiger worden. En dat de zorgen over onze omgangsvormen toenemen.

Het SCP constateert dat we steeds meer van elkaar verschillen, vanwege onze opleiding, culturele achtergrond en leeftijd. De bakfiets-ouders kennen de inmiddels befaamde Henk en Ingrid niet meer. En andersom.De Saab-rijder met spencer heeft geen idee van de leefwereld van de Marokkaans-Nederlandse kickbokser. En andersom.En de gestreste en hardwerkende ouders van drie drukke tieners hebben een totaal ander leven dan de oudere die zich geregeld eenzaam voelt.Misschien moet ik eraan toevoegen dat een gemiddelde aartsbisschop en een bevriende liberale fractieleider ook weinig meer van elkaar begrijpen.And never the twain shall meet.Alleen als Friese jongeren de weg blokkeren voor anti-zwarte-piet-activisten. Dan ontmoeten hele verschillende mensen elkaar voor de duur van een middag. Maar tot een goed gesprek kwam het destijds niet.

Wat er in een tribale samenleving op het spel staat, is de samenleving zelf. De bereidheid om van elkaar te leren, voor elkaar te zorgen, de wil om een klein beetje rekening met elkaar te houden, om de ander zijn vrijheid, zijn geloof, zijn twijfel en ongeloof te gunnen.

Kerkplein en sportveldToen columnist Bas Heijne het evangelie moest samenvatten en hij het ‘heb uw vijanden lief’ voor seculiere mensen wilde vertalen, kwam het voor hem samen in de oproep: kom uit je bubbel!

Er zijn in ieder geval twee plekken waar we in onze samenleving uit onze bubbel komen en hele verschillende mensen elkaar wel tegenkomen. Arm en rijk, hoog- en laagopgeleid, werkgever en werknemer, autochtoon en Nederlanders met een migratieachtergrond.De eerste plek is het kerkplein. En -zeg ik maar even omwille van het begrip binnen de coalitie- noem ik snel ook de tweede plek: het sportveld. Of zo u wilt, sportkantine.

Als de samenleving ons lief is, dan koesteren we onze kerkpleinen en sportvelden en geven we ruimte aan religie en sport.

Gelukkig kunnen we nog meer doen dan het koesteren van kerkplein en sportveld.De start van de Maatschappelijke Diensttijd deze week is zeer hoopvol. Het is een prachtig middel om jongeren uit hun bubbel te halen en mooie ervaringen te laten opdoen in de zorg voor anderen. Zorg voor ouderen, voor de natuur, voor de sportvereniging.15.000 jongeren gaan nu van start en dat gaan er nog veel meer worden.Mijn vraag aan de MP is hoe we dit belangrijke project verder vaart gaan geven. Hoe zorgen we er praktisch voor dat – om de Koning te citeren – we niet alleen maar naast elkaar leven, maar veel meer met elkaar leven.

Dit kabinet maakt ook werk van Waardig ouder worden,waarmee we de verbinding tussen generaties willen versterken. We eenzaamheid willen bestrijden en de kloof tussen jong en oud te lijf gaan. Dat soort plannen, voor herwaardering van ouderdom, voor vrijwilligersorganisaties die met ouderen werken, die het welzijn verhogen; dat soort plannen versterkt onze samenleving.

Ook de Publieke omroep is zo’n marktplein van onze tijd waar hele verschillende mensen elkaar ontmoeten.- Twee pijlers: externe pluriformiteit en kwalitatieve nieuwsvoorziening en opinievorming. En ik ben bezorgd hoe veilig die pijlers zijn in het huidige bestel en het huidige medialandschap- De publieke omroep is er misschien nog steeds voor iedereen, maar hij is steeds minder van iedereen. Wie, wanneer wat mag uitzenden moet wat mij betreft democratischer en dus met meer invloed van kijkers en groepen uit de samenleving. En waar de NPO een grote streep door bijvoorbeeld religieuze programma’s dreigde te zetten, zou ik ook hier zeggen: koester ook dit plein voor onze verschillen en voor een goed gesprek daarover.- En als we nieuwsvoorziening en opinievorming kwalitatief op peil willen houden in een tijd waarin feiten er steeds minder toe doen, zou het goed zijn om de Berlijnse muur tussen de publieke omroep en kranten en andere nieuwsbedrijven te beslechten.

Mijn vraag aan de MP is: op welke manier denkt het kabinet te gaan werken aan de toekomst van een pluriform en kwalitatief publiek bestel dat bestand is tegen de veranderingen in het medialandschap?

Volgens het SCP is een belangrijke factor voor het welbevinden van mensen de mate waarin zij regie hebben over hun leven. Mensen die ervaren dat ze regie over hun leven hebben geven hun leven een 8,4. Mensen met geen regie over hun leven een 6,3.

Of het nu gaat om onderwijs, zorg, je woonomgeving, je lokale bestuur; het opnieuw cruciaal dat mensen meer zeggenschap en meer eigenaarschap krijgen. Het regeerakkoord heeft daar mooie voornemens over opgeschreven, zoals ruimte voor coöperaties voor duurzame energie en het zogenaamde right to challenge waarbij een buurt een buurtcentrum kan overnemen.Hoe staat het met de uitwerking van die plannen? Hoe kunnen we mensen meer eigenaarschap en zeggenschap geven bij publieke voorzieningen?

Toekomst voor onze jongerenPrinsjesdag was een mooie, feestelijke dag. En toch, ondanks alle slingers die ik net heb opgehangen, zijn er ook mensen die deze dagen denken: dit gaat niet over mij.Dit is niet mijn feestje.Mijn leven valt buiten de puntenwolk van het koopkrachtfestijn. Ik val buiten de recent afgesloten CAO’s waarin behoorlijke loonstijgingen zijn afgesproken.

Het gaat goed met de economie, maar gaat het ook goed met onze jongeren?Want als er één groep is die veel op hun bordje hebben, dan zijn dat de jongeren.Twee jaar geleden schreven we als fractie samen met KBO-PCOB en MAX het manifest Waardig Ouder Worden. Ik denk dat het nu de tijd is voor het manifest Waardig Jong Zijn.Het is voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog dat er een generatie van jongeren is die slechter af is dan hun ouders. (Dat berekende de universiteit van Tilburg onlangs en het is een pijnlijke uitkomst van die berekening.)Jongeren van 35 jaar verdienen gemiddeld minder dan hun ouders op die leeftijd. En vooral voor de groep minstverdienende jongeren is het steeds moeilijker om van een dubbeltje een kwartje te worden.Jongeren komen moeilijker aan een vaste baan.Jongeren hebben meer last van schulden.Ze kunnen minder snel een huis kopen.Ze bouwen minder snel pensioen op. Of bouwen helemaal geen pensioen op.

Hier ligt een grote verantwoordelijkheid voor de Minister van Sociale Zaken. Die ook zeker een minister voor jongeren is.Voor jongeren is het cruciaal dat er een houdbaar pensioenstelsel komt en dus dat er een hervorming komt, gebaseerd op solidariteit tussen jongeren en ouderen. Ik hoor van de MP graag hoe het daarmee staat.Voor de jongeren is het ook van groot belang dat de kloof tussen flexbanen en vaste werk kleiner wordt. Dus ook op dat gebied een warme aanmoediging om de voorgenomen wetgeving ter hand te nemen.

Waar ik me grote zorgen over maak bij jongeren, zijn de steeds verder stijgende schulden die studenten aangaan. Iedere seconde stijgt de nationale studieschuld met 55 euro en als ik de studieschuldmeter van ISO moet geloven, is de totale studieschuld al meer dan 20 miljard. Dat wordt in toenemende mate een molensteen om de nek van onze jongste generatie. Wat de ChristenUnie betreft, moet dit hoog op de agenda. Nu heeft het kabinet een ambitieuze schuldenaanpak gepresenteerd. Het perspectief van jongeren ontbreekt echter nog grotendeels in deze schuldenaanpak. Terwijl het zo belangrijk is om juist bij jongeren al te werken aan kennis over geld en het voorkomen van schulden. Ik roep het kabinet dan ook op om bij de brede schuldenaanpak jongerenorganisaties te betrekken en specifiek studentenorganisaties. Zodat er gezamenlijk gewerkt kan worden aan preventie van problematische schulden en bewustzijn over het lenen van geld.

Voorstel van 25 miljoenEen groep die wellicht met enige vervreemding naar het feest van Prinsjesdag heeft gekeken, zijn de jongeren die minder kansen op de arbeidsmarkt hebben dan studenten. En die ook kampen met schulden en armoede. Waarschijnlijk hebben ze zelfs helemaal niet naar Prinsjesdag gekeken, zover staat hun wereld af van de onze. Des te belangrijker dat wij wel naar hen omkijken.

We zijn een rijk land en mogen er niet in berusten dat kinderen in armoede opgroeien. Dat schulden van jongeren hun kansen om zeep helpen en dat kwetsbare jongeren geen werk kunnen vinden.Met het oog op hen wil ik in de tweede termijn een motie indienen om 25 miljoen vrij te maken voor:

1. Uitvoering van het convenant ‘kinderen in armoede’ (met oa Stichting Leergeld en Nationaal Fonds Kinderhulp)2. Extra geld voor vrijwilligersorganisaties zoals SchuldHulpMaatje, Humanitas en Leger des Heils die mensen uit hun schulden helpen3. Baankansen kwetsbare jongeren van het Voortgezet Speciaal Onderwijs en het Praktijkonderwijs.

Juist in een tijd dat het ons economisch goed gaat en de gemiddelde koopkrachtcijfers prachtig zijn, moeten we steeds blijven kijken naar de mensen die achterblijven, naar degenen die gisteren dachten: dit gaat niet over mij. En juist aan hen wil ik denken en juist voor hen wil ik het doen.

En juist als het gaat om de toekomst van onze jongeren, hebben we het ook over de aarde die we aan hen doorgeven. Onze kinderen en kleinkinderen verdienen een schone leefomgeving en een economie die materialen niet verspilt, maar hergebruikt en de landbouw een kringlooplandbouw wordt. Ik wil de enorme rekening van klimaatverandering (ecologisch én financieel) niet doorschuiven naar volgende generaties. Met de brede ondertekening van de Klimaatwet zetten we een betekenisvolle stap richting de klimaatdoelen van Parijs. Ik heb groot vertrouwen in de innovatieve kracht van ons bedrijfsleven, maar zie uit naar de verdere invulling via het Klimaatakkoord.

Ik heb nog één zorg die ik met u wil delen:We hebben het vandaag veel gehad over de waarden van onze samenleving. Juist daarom wil ik de premier op het hart drukken om morgen, wanneer hij naar Brussel afreist, de positie van vluchtelingen binnen Europa en dan met name op Lesbos aan de orde te stellen. Hun situatie is mensonterend, beschamend en ronduit gevaarlijk. Ik spoor de mp aan om morgen bij de Europese top zich in te zetten voor betere omstandigheden. Ik kom tot een afronding. Aan het begin van mijn bijdrage refereerde ik aan Henk Willem van Dorp, een ondernemer voor wie winst belangrijk, maar geen doel op zich is. Een ondernemer die in zijn bedrijf kloven overbrugt. Een ondernemer voor wie de zorg voor de schepping en zorg voor mensen centraal staat.

Dát is ook wat ik dit kabinet wil voorhouden. Zeker, groei is belangrijk. Maar alleen als iedereen meetelt, als we oog hebben voor onze jongeren én onze ouderen, als we onze kerkpleinen en sportkantines koesteren en als we goed voor de schepping zorgen. Alleen dán gaat het niet alleen goed met onze economie, maar –stapje voor stapje- ook met ons land.

En bij dit belangrijke werk, wens ik het kabinet Gods zegen toe

Labels: Gert-Jan Segers