Poliflw

Het eerste half jaar van de nieuwe gemeente Groningen zit er op. Nu het zomerreces is aangebroken maakt Hans Sietsma de eerste voorzichtige balans op:

Op de valreep vorig jaar sneuvelden twee plannen voor grote projecten in de voormalige gemeente Haren. De emoties liepen hoog op in de raad. De angst dat Groningen straks zijn wil zou opleggen, de tegenstrijdige belangen, beledigde trots bij het college, de wil om snel wat te regelen voor het onderwijs, de wens om op de valreep nog een hoop geld te verdienen, boze bewoners die verkeerschaos vreesden en andere boze bewoners die een kolos in hun achtertuin vreesden, het liep allemaal door elkaar. 

De verhuizing van de snel groeiende Brinkschool werd uiteindelijk op de lange baan geschoven. Het plan voor een nieuw appartementengebouw op de plek van het oude gemeentehuis in het dorpscentrum werd door de raad zo aangepast dat het voor de bouwer geen haalbaar project meer was. Dus haalde de provincie een streep door die wijziging, want domme besluiten, dat kan natuurlijk niet.

Je houdt je hart vast Velen hielden vorig jaar hun hart vast. Vanwege de herindeling zou Haren de regie moeten overlaten aan de nieuwe gemeente Groningen. Zou de Brinkschool dan moeten voldoen aan de (geruchten!) magere richtlijnen van Groningen en geen nieuw gebouw krijgen? Zou Groningen gewoon (geruchten!) het door de raad afgewezen plan voor het gebouw aan het Raadhuisplein centrum alsnog doordrukken?

Trouwens, sowieso zou Groningen bij wijze van spreken klaar staan met de motorzaag om ons mooie Haren van zijn groen te ontdoen. Toch? En de woonlasten zouden fors omhoog gaan. Toch? En dat de gemeentewerf - milieustraat en uitvalsbasis van de groenbeheerders - een wijkpost zou worden? Eerst zien dan geloven. En de afstand tot burgemeester en wethouders zou vast enorm groot worden, zo groot dat je niks meer te vertellen hebt. Dus graag die besluiten over de Brinkschool en het Raadhuisplein nog even zelf nemen. Maar de emoties zaten in de weg.

September 2018: GroenLinks op campagne in Haren

Wat er veranderde Voor ik verklap hoe het nu afloopt met de Brinkschool en het Raadhuisplein in het centrum eerst die andere angsten maar even. De motorzagen zijn uiteraard thuis gebleven. Sterker, volgens Harense ecologen is het groenbeheer er al op vooruit gegaan. De speeltuintjes die al jarenlang niet waren onderhouden (geldgebrek!) zijn opgeknapt. En er kwam daarvoor zomaar een ambtenaar langs die aan de omwonenden vroeg hoe ze het wilden hebben! Bankjes langs wandelroutes die al jaren verrot op de grond lagen zijn vervangen. 

De dorpswethouder Philip Broeksma bezoekt Haren met regelmaat. Hij kwam bij de Rieshoek, bij de Culturele Raad, bij ondernemers, bij dorpshuizen, sportgebeurtenissen. Haren heeft nu een gebiedsteam van ambtenaren die voortdurend in gesprek zijn met verenigingen, dorpshuizen, sportclubs, ondernemers, etc. over wat hun wensen zijn. En er is geld om die in te vullen. De gemeentewerf is een wijkpost geworden, compleet met milieustraat. Ja, de WOZ aanslag was enkele tientjes hoger (misschien voor de rijksten enkele honderden), maar andere lasten waren lager, zodat de laagste inkomens er vaak op vooruit gingen. Het parkeerbeleid dat Haren al jaren ontbeerde wordt dit najaar opgepakt. Met winkeliers en ondernemers worden nu stappen gezet om hun eigen centrumvisie eindelijk ook in te kunnen vullen. 

Het zijn allemaal voorbeelden van hoe dingen beter gaan. Natuurlijk gaat niet alles goed. Zo zitten sportclubs nu ineens met een veel hogere WOZ aanslag. En ondernemers betalen meer belasting. Noordlaren dat op ouderwetse wijze een dorpsfeest op straat wilde organiseren kreeg ineens met rare stadse regels voor 'grote evenementen' te maken. Welzijnsorganisatie Torion blijkt niet zo soepel over te kunnen gaan in andere bestaande organisaties als gedacht. En soms blijken besluiten die Haren heeft genomen ofwel nooit te zijn uitgevoerd, ofwel juridisch niet uitvoerbaar te zijn ofwel zo onhandig te zijn dat ze moeten worden rechtgezet. Kost allemaal tijd, maar het wordt opgepakt.

Brinkschool en Raadhuisplein En hoe gaat het nu verder met de Brinkschool? Die wil graag verhuizen naar de Rummerinkhof, waar al een basisschool staat. Het wordt daar druk en vol. Dat vraagt om maatregelen. GroenLinks Haren pleitte voor oplossingen waarbij ouders minder met de auto komen, zodat er niet zoveel parkeerplaatsen hoeven te komen. We wilden graag een nieuw schoolgebouw dat voldeed aan hoge energie-verbruiksnormen (voor de kenners: BENG). en we waren principieel tegen aantasting van de eeuwenoude houtwallen die er liggen. En net zo principieel over verdwijnen van een daar geprojecteerde snelle fietsroute. Het college kwam er niet uit. De raad kwam er niet uit. Nu ligt er een voorstel dat aan al onze wensen tegemoet komt. Al wordt er nog wel een beetje veel geparkeerd, misschien kunnen we daar nog iets aan doen.

Het plan voor de Rummerinkhof

Het gebouw aan het Raadhuisplein dreigde veel te groot te worden, te hoog, met aantasting van de privacy van omwonenden. Het was ook een beetje een ouderwets-veel-stenen-weg-met-het-groen-plan. Maar ja, er moest maximaal verdiend worden. Er was ook procedureel vrijwel alles fout gegaan wat fout kon gaan, dus de raad van Haren was alleen daarom al weinig toegeeflijk.

Wethouder Roeland van der Schaaf is nog weer eens gaan praten met omwonenden en ondernemers. De gemeente stelt nu aanpassingen aan het plan voor die aan die bezwaren tegemoet komen: het bestemmingsplan wordt zo dat er echt geen groter gebouw kan komen dan Haren zelf als sinds jaar en dag wilde. De hoogste bouwlaag wordt teruggelegd, zodat het lager oogt. Balkons en terrassen die privacy aantasten worden niet toegestaan. De vormgeving wordt zo aangepast dat de doorgang naar winkelstraat de Brinkhorst transparanter en opener wordt. Er komt groen om de parkeerplaats af te schermen. En - heel belangrijk - het geld dat er mee wordt verdiend zal worden geïnvesteerd in het centrum van Haren. Dat kan en moet veel groener en klimaatbestendiger. Het gebouw zelf zal natuurinclusief gebouwd moeten worden. De winkels in het centrum moeten verder worden geconcentreerd rond dat Raadhuisplein, zodat de leegstand naar de randen verdwijnt. Dat maakt het eenvoudiger om winkelpanden daar in woonruimte om te zetten. 

Het oorspronkelijke plan van Explorius (2017)

De voorlopige balans Tot nu toe ben ik blij dat de herindeling is doorgezet. De professionaliteit van de grote gemeentelijke organisatie maakt veel mogelijk. Ambtenaren hebben een groter mandaat dan men in Haren gewend was, dus soms kunnen dingen nu juist veel sneller gerealiseerd worden. De grotere portemonnee helpt ook. We houden natuurlijk de vinger aan de pols. De nabijheid van besluitvorming blijft een punt van aandacht. De lokale welzijns- en zorg-structuren mogen niet verloren gaan in de grotere bureaucratie die Groningen ook is. 

Hans Sietsma is raadslid namens GroenLinks in de nieuwe gemeente Groningen en was vorige periode raadslid in Haren.

Wat er veranderde Voor ik verklap hoe het nu afloopt met de Brinkschool en het Raadhuisplein in het centrum eerst die andere angsten maar even. De motorzagen zijn uiteraard thuis gebleven. Sterker, volgens Harense ecologen is het groenbeheer er al op vooruit gegaan. De speeltuintjes die al jarenlang niet waren onderhouden (geldgebrek!) zijn opgeknapt. En er kwam daarvoor zomaar een ambtenaar langs die aan de omwonenden vroeg hoe ze het wilden hebben! Bankjes langs wandelroutes die al jaren verrot op de grond lagen zijn vervangen. 

De dorpswethouder Philip Broeksma bezoekt Haren met regelmaat. Hij kwam bij de Rieshoek, bij de Culturele Raad, bij ondernemers, bij dorpshuizen, sportgebeurtenissen. Haren heeft nu een gebiedsteam van ambtenaren die voortdurend in gesprek zijn met verenigingen, dorpshuizen, sportclubs, ondernemers, etc. over wat hun wensen zijn. En er is geld om die in te vullen. De gemeentewerf is een wijkpost geworden, compleet met milieustraat. Ja, de WOZ aanslag was enkele tientjes hoger (misschien voor de rijksten enkele honderden), maar andere lasten waren lager, zodat de laagste inkomens er vaak op vooruit gingen. Het parkeerbeleid dat Haren al jaren ontbeerde wordt dit najaar opgepakt. Met winkeliers en ondernemers worden nu stappen gezet om hun eigen centrumvisie eindelijk ook in te kunnen vullen. 

Het zijn allemaal voorbeelden van hoe dingen beter gaan. Natuurlijk gaat niet alles goed. Zo zitten sportclubs nu ineens met een veel hogere WOZ aanslag. En ondernemers betalen meer belasting. Noordlaren dat op ouderwetse wijze een dorpsfeest op straat wilde organiseren kreeg ineens met rare stadse regels voor 'grote evenementen' te maken. Welzijnsorganisatie Torion blijkt niet zo soepel over te kunnen gaan in andere bestaande organisaties als gedacht. En soms blijken besluiten die Haren heeft genomen ofwel nooit te zijn uitgevoerd, ofwel juridisch niet uitvoerbaar te zijn ofwel zo onhandig te zijn dat ze moeten worden rechtgezet. Kost allemaal tijd, maar het wordt opgepakt.

Brinkschool en Raadhuisplein En hoe gaat het nu verder met de Brinkschool? Die wil graag verhuizen naar de Rummerinkhof, waar al een basisschool staat. Het wordt daar druk en vol. Dat vraagt om maatregelen. GroenLinks Haren pleitte voor oplossingen waarbij ouders minder met de auto komen, zodat er niet zoveel parkeerplaatsen hoeven te komen. We wilden graag een nieuw schoolgebouw dat voldeed aan hoge energie-verbruiksnormen (voor de kenners: BENG). en we waren principieel tegen aantasting van de eeuwenoude houtwallen die er liggen. En net zo principieel over verdwijnen van een daar geprojecteerde snelle fietsroute. Het college kwam er niet uit. De raad kwam er niet uit. Nu ligt er een voorstel dat aan al onze wensen tegemoet komt. Al wordt er nog wel een beetje veel geparkeerd, misschien kunnen we daar nog iets aan doen.

Het gebouw aan het Raadhuisplein dreigde veel te groot te worden, te hoog, met aantasting van de privacy van omwonenden. Het was ook een beetje een ouderwets-veel-stenen-weg-met-het-groen-plan. Maar ja, er moest maximaal verdiend worden. Er was ook procedureel vrijwel alles fout gegaan wat fout kon gaan, dus de raad van Haren was alleen daarom al weinig toegeeflijk.

Wethouder Roeland van der Schaaf is nog weer eens gaan praten met omwonenden en ondernemers. De gemeente stelt nu aanpassingen aan het plan voor die aan die bezwaren tegemoet komen: het bestemmingsplan wordt zo dat er echt geen groter gebouw kan komen dan Haren zelf als sinds jaar en dag wilde. De hoogste bouwlaag wordt teruggelegd, zodat het lager oogt. Balkons en terrassen die privacy aantasten worden niet toegestaan. De vormgeving wordt zo aangepast dat de doorgang naar winkelstraat de Brinkhorst transparanter en opener wordt. Er komt groen om de parkeerplaats af te schermen. En - heel belangrijk - het geld dat er mee wordt verdiend zal worden geïnvesteerd in het centrum van Haren. Dat kan en moet veel groener en klimaatbestendiger. Het gebouw zelf zal natuurinclusief gebouwd moeten worden. De winkels in het centrum moeten verder worden geconcentreerd rond dat Raadhuisplein, zodat de leegstand naar de randen verdwijnt. Dat maakt het eenvoudiger om winkelpanden daar in woonruimte om te zetten. 

De voorlopige balans Tot nu toe ben ik blij dat de herindeling is doorgezet. De professionaliteit van de grote gemeentelijke organisatie maakt veel mogelijk. Ambtenaren hebben een groter mandaat dan men in Haren gewend was, dus soms kunnen dingen nu juist veel sneller gerealiseerd worden. De grotere portemonnee helpt ook. We houden natuurlijk de vinger aan de pols. De nabijheid van besluitvorming blijft een punt van aandacht. De lokale welzijns- en zorg-structuren mogen niet verloren gaan in de grotere bureaucratie die Groningen ook is. 

Hans Sietsma is raadslid namens GroenLinks in de nieuwe gemeente Groningen en was vorige periode raadslid in Haren.

Is er in 2018 gebeurd wat in de begrotingen stond? En hoe moet de gemeente de zorgwekkende financiële situatie aanpakken?

Daar ging het over bij de rekeningraad, de laatste raadsvergadering van het jaar waarin de gemeenterekeningen van Groningen, Haren en Ten Boer van 2018 werden besproken.

Woordvoerder financiën Jasper Been begon zijn redevoering met het feit dat Groningen in 2018 Lighthouse City werd:

Financiën In dezelfde vergadering keek de raad ook vooruit naar hoe het moet met de zorgwekkende financiële situatie van de gemeente.

Volgens Jasper is daarbij de belangrijkste vraag om te beantwoorden: 

-Bekijk de jaarrekeningen hier. -De vergadering van woensdag is hier terug te kijken (Jasper zijn woordvoering start rond 30:40).

Bij de commissie Ruimte en Wonen vroeg raadslid Lieke Schoutens naar de geplande hoeveelheid sociale huur in Meerstad. 

Schoutens ziet graag dat er gekeken wordt naar mogelijkheden om het percentage te verhogen: “Het is belangrijk dat er voldoende ruimte is voor sociale huur en dat we streven naar een ongedeelde gemeente. Het percentage van 10% in Meerstad vindt mijn fractie echter erg laag.”

Dit percentage werd in 2008 voldoende geacht, maar tijden zijn veranderd. Het college reageerde positief en gaf de toezegging de mogelijkheden op verhogen van sociale huur in Meerstad te onderzoeken.

GroenLinks Groningen stelt schriftelijke vragen aan het bestuur van de gemeente Groningen over de hoge winsten van sommige zorginstellingen.

Onlangs publiceerden journalisten van o.a Follow the Money een onderzoek waaruit blijkt dat 174 zorginstellingen in Nederland een winstmarge hebben van meer dan 10%, waar 2-3% gangbaar is.

Op de lijst van 174 bedrijven staan ook vijf bedrijven en stichtingen met een standplaats in de gemeente Groningen. Het gaat om: Joling Thuiszorg BV, Team050 BV, MartiniZorg BV, La Hacienda BV en Stichting Assagioli. Gezamenlijk boekten zij in 2017 een resultaat van 2.5 miljoen euro (voor aftrek van belastingen).

GroenLinks wil weten hoe de gemeente toezicht houdt op zorginstellingen en wat het stadsbestuur doet om ervoor te zorgen dat zorguitgaven van de gemeente daadwerkelijk aan zorg besteed worden.

Raadslid Jasper Been (GroenLinks, financiën): “De gemeente kampt met grote tekorten op het sociaal domein, dus het is extra belangrijk dat geld dat voor zorg bedoeld is, ook echt aan zorg wordt besteed. Daarom wil ik van het college weten of bij het contracteren van zorgaanbieders ook naar de financiële resultaten wordt gekeken.”

Raadslid Nick Nieuwenhuijsen (GroenLinks, zorg): “Ik wil weten met hoeveel zorgaanbieders op die lijst de gemeente contracten heeft afgesloten, hoeveel geld daarmee gemoeid is en hoeveel mensen zorg van deze aanbieders ontvangen.”

In de Tweede Kamer pleit GroenLinks, bij monde van kamerlid Corinne Ellemeet, al langer voor een totaalverbod op winst maken in de zorg.

GroenLinks Groningen stelt (met de ChristenUnie) schriftelijke vragen aan het bestuur van de gemeente Groningen over de hoge winsten van sommige zorginstellingen.

Onlangs publiceerden journalisten van o.a Follow the Money een onderzoek waaruit blijkt dat 174 zorginstellingen in Nederland een winstmarge hebben van meer dan 10%, waar 2-3% gangbaar is.

Op de lijst van 174 bedrijven staan ook vijf bedrijven en stichtingen met een standplaats in de gemeente Groningen. Het gaat om: Joling Thuiszorg BV, Team050 BV, MartiniZorg BV, La Hacienda BV en Stichting Assagioli. Gezamenlijk boekten zij in 2017 een resultaat van 2.5 miljoen euro (voor aftrek van belastingen).

GroenLinks wil weten hoe de gemeente toezicht houdt op zorginstellingen en wat het stadsbestuur doet om ervoor te zorgen dat zorguitgaven van de gemeente daadwerkelijk aan zorg besteed worden.

Raadslid Jasper Been (GroenLinks, financiën): “De gemeente kampt met grote tekorten op het sociaal domein, dus het is extra belangrijk dat geld dat voor zorg bedoeld is, ook echt aan zorg wordt besteed. Daarom wil ik van het college weten of bij het contracteren van zorgaanbieders ook naar de financiële resultaten wordt gekeken.”

Raadslid Nick Nieuwenhuijsen (GroenLinks, zorg): “Ik wil weten met hoeveel zorgaanbieders op die lijst de gemeente contracten heeft afgesloten, hoeveel geld daarmee gemoeid is en hoeveel mensen zorg van deze aanbieders ontvangen.”

In de Tweede Kamer pleit GroenLinks, bij monde van kamerlid Corinne Ellemeet, al langer voor een totaalverbod op winst maken in de zorg.

Is het redelijk dat een gast van een 5-sterrenhotel in de stad en van een B&B in Ten Boer evenveel toeristenbelasting betalen? GroenLinks raadslid Jasper Been vindt van niet.

Been denkt dat de gemiddelde klant van Hotel Pinsenhof over een ruimere portemonnee beschikt dan van Camping Stadspark en is pleitbezorger voor een gedifferentieerd tarief. Het huidige voorstel voor de logiesbelasting gaat uit van een eenheidstarief. Been : “Mijn fractie vindt dat de sterkste schouders de zwaarste lasten moeten dragen en heeft daarom een percentageregeling als ideaal. Ons streven is om de gemeentelijke belastingen rechtvaardiger en groener te maken. Bij de begrotingsraad eerder dit jaar deden wij daarom het voorstel om de mogelijkheden voor kwijtschelding van de afvalstoffenheffing voor minima te verruimen”.

Omdat er geen logiesbelasting werd geheven in de voormalige gemeente Ten Boer betekent het voorstel een forse lastenverzwaring voor de toeristische ondernemers aldaar. De wethouder deed de toezegging om met hen in gesprek te gaan over de mogelijkheden van tariefdifferentiatie. Bij de bespreking van de tarievennota in het najaar komt het onderwerp opnieuw op de agenda.

Is het redelijk dat een gast van een 5-sterrenhotel in de stad en van een B&B in Ten Boer evenveel toeristenbelasting betalen? GroenLinks raadslid Jasper Been vindt van niet.

Jasper vermoedt dat de gemiddelde klant van Hotel Pinsenhof over een ruimere portemonnee beschikt dan van Camping Stadspark en is pleitbezorger voor een gedifferentieerd tarief. Het huidige voorstel voor de logiesbelasting gaat uit van een eenheidstarief.

Been: “Mijn fractie vindt dat de sterkste schouders de zwaarste lasten moeten dragen en heeft daarom een percentageregeling als ideaal. Ons streven is om de gemeentelijke belastingen rechtvaardiger en groener te maken. Bij de begrotingsraad eerder dit jaar deden wij daarom het voorstel om de mogelijkheden voor kwijtschelding van de afvalstoffenheffing voor minima te verruimen”.

Woensdag werd de logiesbelasting behandeld in de raadsvergadering. GroenLinks diende samen met de PvdA en de ChristenUnie een motie in die het stadsbestuur oproept om bij de tarievennota in het najaar met een voorstel te komen waarbij de tariefstelling een afspiegeling is van het verschil in overnachtingsprijzen. Ook diende GroenLinks samen met de PvdD een motie in om te kijken of milieuvriendelijk overnachten lager belast kan worden dan overnachtingsvormen met een hogere ecologische voetafdruk.

Omdat er geen logiesbelasting werd geheven in de voormalige gemeente Ten Boer betekent het voorstel een forse lastenverzwaring voor de toeristische ondernemers aldaar. De wethouder deed de toezegging om met hen in gesprek te gaan over de mogelijkheden van tariefdifferentiatie. Bij de bespreking van de tarievennota in het najaar komt het onderwerp opnieuw op de agenda.

Het heeft even geduurd maar na 6 maanden hebben alle 11 GroenLinks-raadsleden hun eerste officiële woordvoering in de gemeenteraad gehouden. (Raadsleden spreken natuurlijk wel een stuk vaker in de commissies.) 

GroenLinks-raadslid Nick Nieuwenhuijsen hield woensdagavond 26 juni zijn zogenaamde maidenspeech. 

Het debat ging over het voorstel om de Huishoudelijke Hulp voortaan te organiseren als een zogenaamde “maatwerkvoorziening” Dit betekent dat de hulp voortaan op maat gemaakt wordt. En om dat te kunnen doen, gaat de gemeente eerst in gesprek met mensen: Wat heeft u echt nodig? Volstaan de uren wel zoals u ze nu heeft? Of zijn het er misschien wel te veel? 

“Dat is eenvoudigweg omdat iedereen de zorg hoort te krijgen die hij of zij verdient. En verdient iemand bijvoorbeeld veel geld, dan kan deze persoon ook zelf huishoudelijke hulp regelen. Op deze manier blijft er vanuit de gemeente tijd en geld over voor diegenen die het echt nodig hebben.“ - Nick Nieuwenhuijsen

Nick nam in zijn maidenspeech de ruimte om nog wat ruimer te reflecteren op de rol van de overheid en parafraseerde hierbij onder andere de Burgermeester om als raadslid altijd in de samenleving te blijven staan en gooide er nog een paar lekker foute songteksten in.

Je kunt hier de raadsvergadering terugkijken. De speech van Nick begint op 05:07:42 (en ja zo'n raadsvergadering duurt dus een uurtje of 7...)

De fractie van GroenLinks maakt zich ernstig zorgen over de financiële situatie van de gemeente Groningen. Er dreigen miljoenentekorten, die voor een belangrijk deel op het conto geschreven kunnen worden van het Rijk.

Fractievoorzitter Mirjam Wijnja wijst erop dat het Rijk allerlei taken naar de gemeenten heeft overgeheveld met veel te weinig geld daarvoor. Daarnaast bespaart het Rijk geld waarmee het de staatsschuld verlaagt, maar daarmee ook de uitkering aan de gemeenten. Wijnja: “Actie richting Den Haag kan niet uitblijven, anders blijft het dweilen met de kraan open.”

Wethouder Paul de Rook van financiën suggereerde al dat het misschien tijd wordt om een aantal taken, zoals de zorg, terug te geven aan het Rijk. “Ik kan me daar wel bij aansluiten”, zegt Wijnja. “Het gaat altijd over groepen mensen waar je zorg aan levert. Die zorg moet kwalitatief goed zijn. En dan is het natuurlijk heel raar als je dat met veel te weinig geld moet doen, want dat levert alleen maar problemen op.”