Poliflw

SP Tweede Kamerlid Ronald van Raak schreef een serie columns over de "Bovenbazen". Wie is de baas in Nederland. Deel 8 van deze serie gaat over Hans Wijers (D66), de man achter de ‘bedrijvenpoker’ met Organon, dat ooit de ‘Trots van Oss’ werd genoemd.

‘Bedrijvenpoker’, zo noemt Jack Burgers het in De zaak Organon. Dit bedrijf dat medicijnen ontwikkelde (waaronder de anticonceptiepil) was ooit de ‘Trots van Oss’. Organon deed hoogwaardig onderzoek en was ook een goede werkgever. In 2007 werd het bedrijf door AKZO Nobel verkocht aan het Amerikaanse Schering-Plough, dat betrokken was bij financiële schandalen en bijna ten onder ging aan de schulden. Deze multinational kocht Organon vooral om de eigen beurswaarde op te krikken. Dit leidde ertoe dat in Oss de onderzoeksafdeling werd ontmanteld en tweeduizend banen verdwenen.

De man achter deze verkoop was Hans Wijers, de baas van AKZO Nobel (van 2003 tot 2012). Deze D66’er was eerder minister van Economische Zaken in het eerste kabinet Kok (van 1994 tot 1998), waar hij één van de architecten was van een economisch beleid waarbij niet de belangen van bedrijven, maar die van aandeelhouders voorop stonden. Hans Wijers weigerde steun te verlenen aan voor ons land ‘strategische’ bedrijven, zoals elders wél gebeurde, zo liet de minister vliegtuigbouwer Fokker failliet gaan. In 2007 bleek de lobby van AKZO Nobel ook sterk genoeg om steun aan Organon in Oss te voorkomen.

‘D’n Organon’, zoals het bedrijf in Oss liefkozend werd genoemd, stond er destijds prima voor. AKZO Nobel wilde het bedrijf echter kwijt, omdat het niet verder wilde in medicijnen. Organon zag zélf goede mogelijkheden om als bedrijf zelfstandig door te gaan en innovatief onderzoek te gaan doen, maar Hans Wijers koos voor de korte-termijn-belangen van de aandeelhouders. Voor 11 miljard werd Organon verkocht aan Schering-Plough. Twee jaar later kwam Schering-Plough in handen van MSD, een andere Amerikaanse multinational. Die besloot vervolgens de hele onderzoeksafdeling van Organon te sluiten.

De SP in Oss heeft een bijzondere band met Organon, al is het maar omdat we in het verleden vaak actie tegen dit bedrijf hebben gevoerd. De productie van de pil leidde in de jaren zeventig tot misstanden op de werkvloer, omdat mannen hier last kregen van ‘borstvorming’. Acties bij toeleveringsbedrijf Diosynth (ook onderdeel van AKZO Nobel) leidden tot kritische onderzoeken en slechte media voor AKZO Nobel, dat in 1979 besloot om het roer om te gooien en te gaan investeren in schone productie. Het bedrijf dat door bewoners eerst de ‘Bom van Oss’ werd genoemd, werd binnen enkele jaren de ‘Trots van Oss’.

Er waren geen bedrijfseconomische redenen om dit bedrijf te verkopen, zo blijkt ook uit De zaak Organon. Dit boek maakt vooral duidelijk dat de verkoop bedoeld was om de aandeelhouders te spekken. Organon werd succesvol door steeds te innoveren en te investeren, in hoogwaardig en langdurig onderzoek. Dat kan niet als het wordt uitgeknepen door buitenlandse aandeelhouders, die het bedrijf op- en verkopen met als enig doel op korte termijn winst te maken. Wie ook flink profiteerde was Hans Wijers, die als held van de buitenlandse aandeelhouders een flinke bonus en een mooie carrière tegemoet mocht zien.

Na iedere verkiezing klinkt de vraag of Hans Wijers minister wil worden, maar de D66’er kijkt wel uit. De Bovenbaas weet als geen ander dat de werkelijke macht ergens anders zit. Na zijn vertrek bij AKZO Nobel kreeg Wijers belangrijke bestuurlijke functies bij onder meer Shell en Heineken. Ook werd Wijers de belangrijkste toezichthouder bij ING, waar hij niet ingreep bij de grootschalige fraude bij deze bank en ING-baas Ralph Hamers de hand boven het hoofd hield. In 2017 dreigde AKZO Nobel zélf door buitenlandse aandeelhouders te worden opgekocht, een vijandige actie die op het nippertje werd voorkomen.

Lees de column op "The Post Online":

Het gemeentebestuur van Oss gaat 1 miljoen euro uitgeven om het oude belastingkantoor aan de Lievekamplaan op te knappen zodat de Omgevingsdienst het drie jaar lang gratis kan huren.

Daarna wordt het gebouw gesloopt en kan de Omgevingsdienst terecht in een nieuw te bouwen kantoorpand bij het station. Op die manier hoopt het college de Omgevingsdienst naar Oss te halen, zodat de 220 medewerkers standplaats Oss krijgen in plaats van de huidige standplaatsen Cuijk en Den Bosch. De SP, LOF en D66 willen dat die 1 miljoen terugkomt via de huur. Alleen de SP en D66 stemden tegen het voorstel. Helaas steunden de overige partijen het voorstel en is Oss weer een miljoen armer.

Volgens de SP is dat cadeautje van 1 miljoen niet nodig omdat de kans sowieso groot is dat de Omgevingsdienst naar Oss komt. Ze willen een kantoor centraal in hun werkgebied dat loopt van Haaren tot Boxmeer en vlak bij een station ligt. De enige concurrentie komt van twee vastgoedeigenaren uit Den Bosch. Maar die willen een commercieel huurtarief en bovendien ligt Den Bosch niet centraal.

Na het debacle van bedrijventerrein Heesch-West dat de gemeente Oss al een verlies van 13 miljoen euro heeft opgeleverd, de veel te hoge prijs van 7 miljoen euro dat het vorige college voor het oude V&D-gebouw heeft betaald en de 1 miljoen euro die vorig jaar is uitgetrokken om Uitvaartbedrijf van Lith te helpen een crematorium te bouwen, terwijl Uitvaartbedrijf Yarden bereid was een eindje verderop zónder overheidssteun een groter crematorium te bouwen is dit de vierde keer dat Oss onder VDG-VVD-bewind voor Sinterklaas speelt. Deze keer met hulp van Joop van Orsouw van Beter Oss die in korte tijd heeft geleerd hoe je mooi weer kunt spelen met andermans centen.

De SP heeft zich tegen al deze plannen verzet en steeds gepleit voor het zorgvuldig omgaan met gemeenschapsgeld. Helaas waren wij steeds een roepende in de woestijn en vinden veel andere partijen het geen probleem om belastinggeld over de balk te gooien.

De gemeenteraadsverkiezingen vinden woensdag 21 maart plaats. Redacteur Leon Voskamp spreekt met de lijsttrekkers van de politieke partijen.

Het gaat goed in de gemeente Oss. De gemiddelde Ossenaar is volgens D66 tevreden, al zijn er altijd verbeterpunten. In het verkiezingsprogramma van de politieke partij staan meerdere speerpunten, waarbij duurzaamheid voorop staat.

D66 heeft volgens lijsttrekker Frans Molenkamp de laatste jaren een actieve rol gespeeld in de gemeenteraad. “Door de tijd heen hebben we veel moties ingediend: van ‘muziek in de klas’ tot aan ‘de renteloze lening voor Osse woningbezitters’. Als ik naar het totaalplaatje kijk, valt het me op dat dit college van B&W goed luistert. Soms is het wel lastig om een D66-label aan een behaald resultaat vast te plakken. Soms zijn we onze tijd ver vooruit en worden ideeën overgenomen door andere partijen. Als D66 zijn we zichtbaar geweest in de gemeenteraad, maar we hebben ons ook daarbuiten op veel vlakken ingezet. Zo gaan we regelmatig op bedrijfsbezoek, zijn we aanwezig bij inloopavonden en spreken we met veel mensen.”

Groei De afgelopen raadsperiode zat Molenkamp samen met Henriëtte Renders in de gemeenteraad. “Bij de komende gemeenteraadsverkiezingen ben ik teleurgesteld als we onder de drie zetels eindigen. Er is bij ons vertrouwen in groei.”

Duurzaamheid De duurzaamheidsopgave is volgens Molenkamp één van de belangrijkste thema’s komende raadsperiode. “De raad ging unaniem akkoord met de windmolens en nu is realisatie daarvan de volgende opgave. Maar op het gebied van duurzaamheid denk ik ook aan zonnepanelen. De daken moeten vol komen liggen. De ontwikkelingen gaan zo snel en alle daken zijn geschikt voor zonnepanelen. Het is niet alleen interessant voor je portemonnee, maar ook voor het milieu. De gemeente moet particuliere woningbezitters en bedrijven stimuleren om ermee aan de slag te gaan. Met een renteloze lening bijvoorbeeld. Ook willen we het gebruik van warmtepompen en het gasloos bouwen promoten. Die stappen zullen we ook moeten zetten. Als in de toekomst ooit een keer de kraan dicht wordt gedraaid, zijn we te laat. Velen zien de noodzaak nog niet, maar we moeten mensen in beweging zien te krijgen. Alle ‘beren op de weg’ moeten worden afgeschoten, de drempel moet naar beneden.”

Speerpunten Wonen is een belangrijk speerpunt van D66. “We willen een herbestemming voor leegstaande panden, ook voor studenten. Het voormalige Belastingkantoor in Oss bijvoorbeeld. Of in het centrum, iets waar D66 in 1998 al voor pleitte. In de gemeente Oss moeten we gaan kijken welke behoefte er is. De een-/tweepersoonshuishoudens zijn toch de toekomst. Ook willen we kleinschalige woonvormen met zorg op maat stimuleren. De kernen moeten leefbaar blijven, maar daar ligt ook een rol voor inwoners. Je kiest er bewust voor om in een dorp te gaan wonen en je bent er dan met de gemeenschap verantwoordelijk voor of voorzieningen het hoofd boven water kunnen houden. Gemeenschapshuizen zijn belangrijk voor de leefbaarheid. Wel vinden we dat de exploitatie niet bij de gemeente moet liggen.”

Werk en leren Naast wonen en duurzaamheid is de combinatie werk/leren erg belangrijk in het verkiezingsprogramma van D66 Oss. “Oss is een werkstad en er zijn goede voorbeelden zoals het Pivot Park en Vorstengrafdonk, waar regelmatig bedrijven interesse tonen. Er zijn zeker verbeterpunten. Zo moet de pr beter. Het toerisme en de recreatie kunnen we benutten voor groei.” Onder andere voor de economie wil D66 investeren in de bereikbaarheid van de gemeente Oss. Zo ziet de partij graag een dubbel spoor over de brug bij Ravenstein, een brug bij Megen en een noordelijke randweg over de Achterschaijkstraat. D66 wil voor startende ondernemers een vrijstelling van de OZB. Ook vraagt het om meer aandacht voor de samenwerking tussen onderwijs en bedrijven. “Op de Talentencampus zie je een goed voorbeeld van hoe leerlingen ervaring opdoen in het bedrijfsleven. Dit moet breder worden getrokken. Het is belangrijk dat leerlingen competenties leren in een bedrijf.”

Meedoen D66 wil dat iedereen mee moet kunnen doen in de samenleving, ook mensen die in armoede leven. “We willen één aanspreekpunt in het leven roepen waar mensen anoniem terechtkunnen met vragen als ze hulp nodig hebben. Er zijn allerlei instanties die hulp bieden, maar mensen moeten wel de weg weten. Op het gebied van sport bijvoorbeeld. Kinderen moeten de sport kunnen beoefenen die ze willen.”

Zorg en gezondheid Zorg moet volgens D66 van goede kwaliteit zijn en voor iedereen betaalbaar en toegankelijk. “Door bezuinigingen vanuit de Rijksoverheid is het ‘zorgverhaal’ een stuk complexer geworden. Er is te weinig personeel en teveel aandacht voor administratie. Het geld voor de zorg moet echt naar de zorg gaan. De behoefte van de cliënt staat centraal. Er moet ook iets veranderen aan de opleidingskant. Die moet nog beter aansluiten op de markt.”