Poliflw

In de raadsvergadering van 18 juni 2019 stond het beleid rondom arbeidsmigranten geagendeerd. De SP heeft uiteindelijk niet ingestemd met dat beleid, omdat een aantal voor de SP fundamentele zaken niet gerealiseerd worden. Het uitgangspunt van het gemeentebestuur is dat arbeidsmigranten onmisbaar zijn in onze economie. De SP wijst dat van de hand. In Horst aan de Maas zitten ongeveer 1100 mensen ongewild zonder werk. Voor de SP is het belangrijk om eerst déze mensen een baan te bezorgen of een zinvolle dagbesteding, alvorens we mensen uit het buitenland óns werk laten doen.

Sonja van Giersbergen, die namens de SP het woord voerde over het onderwerp "Arbeidsmigranten", stelde in haar betoog dat als er al arbeidsmigranten komen die gehuisvest moeten worden in Horst aan de Maas, het dan van belang is dat de omwonenden daarover mee kunnen praten. Dat heet in moderne taal "een omgevingsdialoog". Die omgevingsdialoog - die initiatiefnemers voor huisvesting van arbeidsmigranten vooraf moeten voeren met de omwonenden - is voor de SP erg belangrijk. Op dit moment zijn er gesprekken gaande van B&W met de Werkgroep Arbeidsmigranten. De leden van die werkgroep (burgers die concreet te maken hebben gehad met plannen voor huisvesting van arbeidsmigranten bij hen in de buurt), ondersteund door de SP, zijn volgens Van Giersbergen dé experts op het gebied van wat er ontbreekt in de dialogen tot nu toe. De raadsleden Eric Brouwers (CDA) en Richard van de Weegen (PvdA) complimenteerden de SP met de ondersteuning van de omwonenden en door B&W werd toegezegd dat de werkgroep ook in de toekomst de gesprekspartner blijft, als het gaat om de inrichting van de omgevingsdialoog. Daarbij gaat het er vooral om, hoe zo'n omgevingsdialoog zorgvuldig kan plaatsvinden. Wethouder Vostermans noemde dat "een uitgestoken hand" richting de werkgroep.

Ook wat longstay en integratie van arbeidsmigranten in dorpen en wijken betreft zijn leden van de SP actief via het zogenaamde "Drie wijkenoverleg". In America en Hegelsom wordt gekeken of dorpen zelf een stem kunnen krijgen in het toewijzen van sociale huurwoningen, met als doel een dorp of wijk leefbaar te houden. Sociale huurbuurten moeten ontzien worden, omdat zij al genoeg uitdagingen op hun bordje hebben. Ook hier vond de SP gehoor in de gemeenteraad.

Van Giersbergen: "Een werkgever dient goed te zorgen voor zijn werknemers, zeker in een tijd van krapte, met eerlijk loon en goede arbeidsvoorwaarden. Arbeidsmigranten zijn voor hun huisvesting vaak afhankelijk van hun werkgever, wat tot problemen leidt als je je baan verliest of ergens anders gaat werken. De SP is fel tegenstander van deze dubbele afhankelijkheid".

De SP-woordvoerder betoogde dat - als huisvesting leidt tot problemen in de samenleving - degene die profiteert van die arbeid ook de lasten dient te dragen door te investeren in veiligheid in dorpen, wijken en buurten. Verder dient volgens Van Giersbergen door de werkgever geïnvesteerd te worden in integratie. Bijvoorbeeld door lessen in taal en cultuur, maar ook door gesprekken te voeren met buurten waar hun werknemers gaan wonen. Dat is volgens het SP-raadslid pas een echte dialoog.

Aan het einde van haar betoog stelde Van Giersbergen: "De SP staat voor goede arbeidsvoorwaarden van arbeidsmigranten en de ’gewone’ Nederlander en blijft afwijzend staan tegenover het inzetten van arbeidsmigranten als concurrenten op de arbeidsmarkt om de lonen laag te houden. Wij willen geen groepen tegenover elkaar zetten, die allebei de gevolgen ervaren van een doorgeslagen marktwerking waarin het aandeelhouderskapitaal belangrijker lijkt te zijn dan het welzijn van mensen. Daarom stemmen wij tegen dit beleid".

Op 16 april heeft de gemeenteraad gesproken over de “beleidsnotitie Huisvesting arbeidsmigranten”. Voorafgaande aan de raadsvergadering heeft de Werkgroep Arbeidsmigranten een brief gestuurd naar B&W en de gemeenteraad, waarin de werkgroep aandringt op een gesprek van de gemeente met de verschillende bewonersgroepen, die in de werkgroep verenigd zijn (zie voor de brief de bijlage).  De aanleiding om een brief te schrijven was de opmerking in de beleidsnotitie van B&W dat zij – voorafgaande aan de bespreking van het voorstel in de raad –wél  apart een bijeenkomst heeft gehad met werkgevers. Inmiddels heeft B&W laten weten dat ze met de werkgroep in gesprek wil gaan.

In de brief schrijft de werkgroep dat zij de ervaringen van de verschillende bewonersgroepen gebundeld heeft, onder andere met betrekking tot de gehanteerde procedures en de wijze waarop burgers daar een rol in kunnen spelen, bijvoorbeeld in de vorm van omgevingsdialogen. “Daarbij is ons opgevallen dat de manier waarop omwonenden betrokken zijn in het proces en de kwaliteit van de omgevingsdialogen nogal van elkaar verschilden”, aldus de werkgroep.

De werkgroep gaat in haar brief ook in op de inhoud van de beleidsnotitie. De werkgroep constateert dat in het voorstel uitputtend ingegaan wordt op het standpunt van B&W dat arbeidsmigranten zeer gewenst zijn (zonder dat overigens te onderbouwen) en dat het daarom van belang is dat zij het gevoel moeten krijgen dat zij “welkom” zijn. De motivatie daarvoor: als we de arbeidsmigranten het idee geven dat ze welkom zijn, dan zullen zij zich eerder aanbieden aan bedrijven binnen Horst aan de Maas en daarmee wordt voorzien in de behoefte aan arbeidskrachten bij het bedrijfsleven. Overigens zonder in te gaan op de arbeidsomstandigheden.  Het belang van de ondernemers wordt dus centraal gesteld, terwijl aan de gevolgen voor omwonenden van huisvestingsvoorzieningen voor arbeidsmigranten nauwelijks aandacht besteed wordt. Die omwonenden moeten het zelf maar uitzoeken…

B&W laat – volgens de beleidsnotitie - initiatieven om te komen tot integratie van de arbeidsmigranten  aan de burgers en gaat niet in op de wijze waarop de gemeente door burgers verwachtte of ervaren lasten als gevolg van de komst (of aanwezigheid) van arbeidsmigranten, die – B&W constateert dat ook in de notitie – niet makkelijk integreren, kunt ondersteunen.

Alle reden voor de bewonersgroepen, verenigd in de Werkgroep Arbeidsmigranten , B&W te vragen om net als met de ondernemers óók apart in gesprek te gaan met de bewonersgroepen. De Werkgroep daarover in haar brief: “ Wij denken namelijk dat niet alleen de stem van de ondernemers apart gehoord dient te worden, maar ook de stem van de burgers, al was het maar om te komen tot een echte balans in het tegemoet komen aan de spelende belangen. U dient als bestuur van de gemeente Horst aan de Maas immers het algemeen belang te dienen en niet alleen het belang van – in dit geval – de ondernemers”.

Inmiddels heeft het College van B&W aan de werkgroep laten weten dat tijdens de raadsvergadering aangegeven is dat een goede omgevingsdialoog van belang is en dat de beleidsnotitie daarom aangepast zou moeten worden op dit punt. Daarom wil B&W graag in gesprek gaan met de werkgroep. Daarbij kan de werkgroep – als ze dat wil – ook andere onderdelen van het beleid aan de orde stellen. Wordt dus vervolgd.

Bijlage: 

De brief van de Werkgroep Arbeidsmigranten aan gemeenteraad en B&W met het verzoek voor een gesprek met bewonersgroepen

Op 16 april 2019 stond het conceptbeleid arbeidsmigranten 2019 op de agenda van de gemeenteraad. Voordat de gemeenteraad over dit thema sprak, kwam de heer Coesmans – voorzitter van de Regionale Adviesraad Arbeidsmigranten – aan het woord die wees op de aandacht voor het welzijn en toekomstperspectief van de arbeidsmigrant. Het beleid dat nu gemaakt is, is er - volgens hem - puur voor de bedrijven. Wat dat betreft is de SP het helemaal met hem eens.

De SP is in het algemeen van mening dat arbeidsmigranten hier naartoe gehaald worden om de lonen te drukken en arbeidskrachten binnen Europa tegen elkaar uit te spelen. Eigenlijk zouden alleen arbeidsmigranten in Nederland toegelaten moeten worden, als keihard aangetoond kan worden dat het werk niet gedaan zou kunnen worden door Nederlanders en onder normale arbeidsvoorwaarden, dus niet alleen op basis van flexwerk!

Dat is vooral een nationaal vraagstuk maar binnen de grenzen van Horst aan de Maas zou er een beleid moeten zijn dat tegemoet komt aan de mensen uit Horst aan de Maas – dus voldoende huizen beschikbaar, geen overlast in de buurt, de mogelijkheid om met iedereen in de buurt sociale contacten te onderhouden – én met respect voor de arbeidsmigranten – dus geen uitbuiting, normale huisvesting en bovenal de mogelijkheid bieden om de Nederlandse taal te leren, op kosten van de werkgever! Duidelijkheid over de aantallen arbeidsmigranten in Horst aan de Maas en over het aantal werklozen is noodzakelijk. Het "conceptbeleid arbeidsmigranten" dat nu door de verantwoordelijk wethouder is geleverd, is volgens SP-woordvoerder Sonja van Giersbergen ver onder de maat.

Sonja van Giersbergen: "Het gaat wat ons betreft bijvoorbeeld over duidelijkheid over de aantallen arbeidsmigranten in Horst aan de Maas en over het aantal mensen uit Horst aan de Maas dat geen werk kan vinden; over goedkope arbeid en uitbuiting; over huisvesting in grote wooncomplexen; over communicatie met de inwoners van Horst aan de Maas; over arbeidsmigratie en wat dat voor hen en hun omgeving betekent én wat zij daar zelf over te zeggen hebben; over nut en noodzaak van het leren van de Nederlandse taal en te proeven aan elkaars cultuur; en tot slot het serieus nemen van de inwoners van Horst aan de Maas. Het gaat om burgers die verschillende keren contact hebben gezocht en gehad met de gemeente om hun zorgen te delen. Allemaal zaken waar duidelijkheid over moet komen en waar ik de wethouder op bevraagd heb. Wij zien hierover veel te weing terug in het stuk dat nu door de verantwoordelijk wethouder is geleverd. Wij willen pas praten als er gesproken kan worden over garanties voor leefbaarheid in dorpen en wijken, waar ook de arbeidsmigranten een plek kunnen krijgen, mits er huisvesting in de wijken voorhanden is. Er zal (veel) extra gebouwd moeten worden om alle mensen in Horst aan de Maas een warm thuis te kunnen bieden. Bewoners dienen serieus genomen te worden als ze hun zorgen of wensen uiten".

Het doet de SP wel deugd dat andere partijen langzamerhand hun inzichten ook beginnen aan te passen. Ook bij hen horen we dat huisvesting geen verdienmodel mag zijn en dat er een bovengrens zou moeten zijn aan het aantal arbeidsmigranten dat een dorp kan verwelkomen. Sonja van Gierbsergen: "Misschien is er dan toch nog hoop om op dit thema iets te bereiken zodat we er allemaal beter van worden".