Ik loop met mijn honden over de Dijk langs de grens van onze gemeente. Ik kijk over de haven en de dode arm. De spreidingswet is aangenomen. Nu moeten we met een plan komen. Mijn professionele achtergrond popelt om ook in Wijk bij Duurstede het gesprek met inwoners aan te gaan. Zeker na het publieke verhaal in de krant over een asielboot in de Dode arm of in de haven. Asielbeleid is zó veel meer dan dat.
Gister hadden we een themasessie met de gemeenteraad. Als je over asielopvang gaat spreken dan kan je niet om inwoners heen. We werden geconfronteerd met een deadline van 8 april 2024 waarop we ons bod moeten indienen bij de Provincie. Namen, rugnummers en locaties. Waar komen die mensen? Een frustrerende vorm van woede borrelt dan in mij op. De afgelopen maanden heb ik voor en achter de schermen van de gemeentemuren geprobeerd de noodzaak van dat gesprek met inwoners aan te kaarten. Ik was een roepende in de woestijn. Nu hebben we nog een maand, met een week reces erin waarin we moeten bepalen over ons asielbeleid. Véél te krap en onrealistisch.
Asielbeleid is zo veel meer dan een locatie
Asielbeleid is namelijk zo veel meer dan een locatie. Het gaat over meer dan het kunnen bieden van genoeg woningen, ook voor onze eigen inwoners. Het gaat over de beschikbaarheid van zorg. De tandartsen en huisartsen kennen in Wijk bij Duurstede al een lange wachtlijst.
Het gaat over of je alle asielzoekers die je volgens de spreidingswet moet opvangen op één locatie wil, of juist voor spreiding in de wijken gaat en voor kleinere locaties kiest.
Maar het gaat ook over de beschikbaarheid van onderwijs. Een grotere groep kinderen die anderstalig is opgevoed zorgt voor een uitdaging in het onderwijs. Hoe pak je dat aan? Kunnen we dat aan?
En het gaat ook over strategische plaatsing. De ambitie van de minister voor het plaatsen van zo veel asielzoekers is zeer ambitieus. In de toekomst zullen die aantallen misschien wel weer naar beneden bijgesteld worden en krijgen wij als gemeenten weer wat ademruimte. Wat doe je dan? Zorg je nu alleen voor tijdelijke oplossingen of ga je kijken hoe je van dit probleem een voordeel voor de gemeente kan maken? Meer woningen nu voor asielzoekers om ze, als de aantallen terug lopen, weer beschikbaar te maken voor jongeren. Welke kaders willen wij als raad én als bevolking meegeven aan dat asielbeleid?
De themasessie vloog om en ik bleef met een onbevredigd gevoel zitten. Ja, en nu dan? De wandeling met de honden doet goed. Straks maar weer in de pen klimmen om dit onderwerp weer te adresseren. Het is té belangrijk om te laten liggen.
Freddy Scherpenzeel is Strategisch adviseur Veiligheid, Crisisbeheersing en Bevolkingszorg bij de gemeente Hilversum en adviseur voorzitter van de veiligheidsregio Gooi en Vechtstreken. In zijn dagelijkse werk adviseert hij onder andere over de asielopvang bij die gemeente. Een complex proces waarbij inwoners volgens hem betrokken moeten zijn
