Poliflw

Ik ben Eric Smaling, opgegroeid in Amsterdam, Watergraafsmeer, met de ijsbaan en Ajax in de achtertuin. Ik heb in Wageningen ‘bodemkunde’ gestudeerd, daarna een tijd in de tropen gewerkt (Kenia, West-Afrika, Indonesië). Tussen 1997 en 2012 ben ik hoogleraar geweest in Wageningen en Enschede. Tussen 2007 en 2017 heb ik voor de SP achtereenvolgens in de Eerste en Tweede Kamer gezeten.

Nu sta ik te trappelen om met Remine en Wim bij te dragen aan een sociaal en duurzaam Noord-Holland. Wat voor mij voorop staat is dat ieder mens voldoende kwaliteit van leven heeft. Dat zal ook in de provincie mijn drijfveer zijn. Met die basis kijk is vervolgens naar de relatie tussen de mens en zijn omgeving: woningaanbod- en kwaliteit, bereikbaarheid van station en bushalte, goede fiets- en wandelvoorzieningen, goederenvervoer over water, genieten en beschermen van kust, duinen en overige natuur, schone lucht en beperkingen aan lawaai, wat vooral rondom industriegebieden en Schiphol problematisch is.

Verder moet er een gedragen plan komen voor de toekomst van het veenweidegebied. Op economisch vlak graag ontwikkeling die veel werkgelegenheid van goede kwaliteit vraagt en aanbiedt en liefst in duurzame sectoren. Klimaatbeleid moet betaalbaar, innovatief en participatief zijn. Dus niet iedereen een windmolen voor z’n neus waar vervolgens alleen een toch al rijke investeerder de vruchten van plukt, maar mét buurten en scholen klimaatplannen uitvoeren.

Tenslotte: veel aandacht voor onze Noord-Hollandse afdelingen. Roep en ik kom langs/we komen langs. We willen een verbindende en versterkende rol spelen. Ik heb er zin in!

De SP staat voor een gezond milieu en een duurzame leefomgeving. Met onder andere Schiphol, Tata Steel en het Amsterdamse/Zaanse havengebied  heeft Noord-Holland grote werkgevers, maar ook een voortdurende druk(te) op weg, spoor en kanaal en overlast door lawaai, stank, fijnstof, trillingen, grafietregens en uitstoot van gevaarlijke stoffen.

Toezicht en handhaving bij risicobedrijven dient daarom zeer strak te blijven en onaangekondigd. Bij vernieuwing van omgevingsvergunningen aan de industrie moeten de op dat moment beste en schoonste technieken ingepast worden.

Met Schiphol, hoe belangrijk ook voor de werkgelegenheid, is het een keer klaar: 500,000 vliegbewegingen is genoeg. We staan niet toe dat de omgeving nog verder belast wordt. Voor korte afstanden binnen Europa moet geïnvesteerd worden in snelle treinverbindingen. Vliegen is ook vies: de luchtvaart onttrekt zich aan de klimaatafspraken. Dat geldt ook voor de grote vaart. We willen niet dat schepen straks langdurig giftige stookolie verbranden als ze langer moeten wachten bij de nieuwe sluizen en ondertussen de IJmuidense bevolking vergiftigen.

Noord-Holland ziet zich geconfronteerd met stijgende zee en een dalende bodem. De SP wil een schoon milieu, duurzame energie en een klimaatbestendige toekomst, maar houdt daarbij steeds twee zaken in de gaten: het moet werk opleveren en het moet betaalbaar zijn, ook voor mensen met een laag inkomen. Die gaan niet de duurzame energierekening van de bedrijven betalen. De provincie kan een grote slag slaan met duurzaam en energiezuinig beheer van dorp en landschap. Texel is bijna energie-neutraal. We willen dat elders kopiëren.

Er komen zonnepanelen op alle Noord-Hollandse daken. Het kan niet zo zijn dat een villa in Blaricum meer kans maakt op subsidie voor energiezuinig leven dan een rijtjeshuis in Purmerend. We vinden dat eerst alle daken gevuld moeten worden met  zonnepanelen en dat pas daarna gekeken wordt naar zonneweiden in het open veld. Windmolens op land zijn alleen acceptabel in gebieden waar geen hinder wordt ondervonden, zoals de Amsterdamse haven.

We willen (i) geen nieuwe gaswinning uit kleine velden zoals bij Purmerend, (ii) geen uitbreiding van de gasopslag in Bergen en (iii) geen financiële steun voor de bouw van een nieuwe kernreactor in Petten. We richten een provinciaal nutsbedrijf op voor de opwekking van duurzame energie en we willen uit het provinciale NUON-vermogen een Fonds Klimaatrechtvaardigheid oprichten. Iedereen kan dan meedoen aan de overgang naar een duurzame provincie, bijvoorbeeld bij het energiezuinig of groen maken van woonblok, straat of buurt. We betrekken hierbij nadrukkelijk ook de woningcorporaties.

We voeren een zeer actief natuurbeleid. De speerpunten zijn bescherming van soorten en landschappen (inclusief Markermeer en Waddenzee) en duurzame recreatie. De veehouderij moet minder intensief worden, zonder megastallen. We hebben een mooie agrosector, met name in de noordelijke helft van de provincie, maar het algemene doel blijft een duurzame land- en tuinbouw met gesloten kringlopen, met weidevogelbeheer en met verregaande terugdringing van het gebruik van landbouwgif.

Per 1 januari 2019 is de energierekening voor huishoudens flink gestegen. Intussen betalen grote vervuilers als Shell nog steeds amper belasting over hun energiegebruik en maakte Shell afgelopen jaar meer dan 18 miljard euro winst. Deze onrechtvaardige situatie gaan wij omkeren.

Voor ons is de energierekening hét symbool voor het onrechtvaardige klimaatbeleid van partijen als D66 en VVD. Klimaatbeleid zal rechtvaardig zijn, of zal niet zijn. Daarom zijn we een petitie gestart om de energierekening omlaag te krijgen.

Teken hier:

Energierekening omlaag

De Raad van State heeft alle bezwaren van de woonbootbewoners in IJmuiden tegen de vergunning van de provincie voor Windpark Spuisluis afgewezen. Hun woonboten liggen op minder dan 600 meter afstand van het geplande windpark. Volgens de provinciale regels mogen er geen windmolens komen op minder dan 600 meter afstand van woningen en "gevoelige bestemmingen". Maar die regel blijkt in dit geval niet te gelden, omdat volgens de Raad van State de boten er illegaal liggen. SP-statenlid Marnix Bruggeman constateert: "Sommige woonboten liggen daar al vanaf 1969. Gemeente en provincie hebben daar nooit een punt van gemaakt. Maar vorig jaar begonnen Rijkswaterstaat, gemeente en provincie ineens de bootbewoners aan te schrijven dat ze daar illegaal liggen en weg moeten. Daarmee heeft de provincie het nu dus bij de Raad van State gewonnen."

Bruggeman stelde hierover in mei 2017 al schriftelijke vragen aan gedeputeerde staten. Zij bevestigden toen dat woonboten in principe onder de 600 meter-regel vallen. Het moet dan wel gaan om woonboten die er volgens het bestemmingsplan mógen liggen. Volgens de provincie is dit niet het geval. Maar gemeente en provincie hadden de woonbootbewoners er al bijna vijftig jaar lang nóóit op gewezen dat ze daar liggen in strijd met het bestemmingsplan. Bruggeman vroeg daarom ook of het toeval was dat provincie en gemeente nu ineens wel gingen optreden tegen de woonboten. In het antwoord op de schriftelijke vragen gaven gedeputeerde staten toe dat zij het initiatief hadden genomen om met de gemeente en Rijkswaterstaat aan tafel te gaan zitten, om te bekijken of de woonboten daar weg kunnen. Maar ook zeiden gedeputeerde staten dat dit alleen was om dat zij vinden dat woonboten niet passen in een industrieel gebied zoals bij de Hoogovens. Toen Bruggeman daar op doorvroeg in de statenvergadering van 2 februari 2018 zei gedeputeerde Van der Hoek (D66) dat er geen enkel verband was tussen het plan voor het Windpark en de aankondiging dat de woonboten weg moeten.

In haar uitspraak van 19 december 2018 bevestigt de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State dat een aantal van de woonboten juridisch gezien bouwwerken zijn. Alleen al daarom vallen zij onder de regel die de bouw van windmolens op minder dan 600 meter van gevoelige bestemmingen verbiedt. Verder zegt de Raad van State dat een woonboot waarvoor vroeger geen ligplaatsvergunning of ontheffing nodig was, nu geldt als legaal. Dit geldt óók als de woonboot volgens het bestemmingsplan niet is toegestaan. Maar volgens de Raad van State was er al vanaf 1968 een

ligplaatsvergunning of ontheffing nodig voor de woonboten. En die hebben ze nooit gekregen, aldus de Raad van State. Vervolgens concludeert de Raad van State dan op alle punten waar de woonbootbewoners bezwaar hebben gemaakt, dat die niet tellen omdat de boten illegaal zijn.

Bruggeman: "Ik snap nu nog beter waarom de provincie er zo'n punt van is gaan maken dat die boten er illegaal liggen en weg moeten. Alleen daarmee hebben ze het nu bij de Raad van State gewonnen. Voor de strijd tegen de klimaatverandering is de energietransitie nodig. Maar in de eerste plaats moet je de kosten van de energietransitie niet op de schouders van de laagste inkomens leggen. En verder moet je ook niet mensen tegen je in het harnas jagen door windmolens neer te zetten op plekken waar dat eigenlijk helemaal niet kan. En al helemaal niet door woonbootbewoners die er al vijftig jaar liggen met slimme juridische redeneringen weg te pesten. Dan speel je oneerlijk spel."

De SP in provinciale staten wil alles weten over vergunningen die de provincie heeft verleend aan Harsco Metals. Het bedrijf verwerkt op het hoogoventerrein ijzerafval. In 2016 ging het bedrijf een "andere werkwijze" toepassen. Sindsdien komen regelmatig wolken grafiet in de lucht, die als dik zwart stof weer neerdaalt op woningen, speelterreinen en auto's. De provincie gaf daarvoor vergunning, omdat "de nieuwe werkwijze niet zou leiden tot andere of grotere gevolgen voor het milieu".

De grafietregens komen uit de Ruwijzer Ontzwavelings- en Afslakinstallatie (ROZA) van Harsco. In die installatie haalt het bedrijf ijzer uit restafval uit de hoogovens. Tata Steel gebruikt dit ijzer opnieuw. De slakken die overblijven worden verkocht, onder meer als funderingsmateriaal. In de vergunning aanvraag voor de nieuwe werkwijze had Harsco geschreven dat door de nieuwe werkwijze "een eindproduct ontstaat dat beter te verkopen is op de externe markt".

Na de verandering van werkwijze kwamen er regelmatig grote hoeveelheden grafiet (koolstof) in de lucht. Het Beverwijkse CDA-gemeenteraadslid Paul Meiland heeft over stofneerslag in Wijk aan Zee al in januari 2017 vragen gesteld. Burgemeester en wethouders van Beverwijk bevestigden toen dat een stofwolk op 22 december 2016 was veroorzaakt door het uitstorten van ROZA-slakken. Zij kondigden aan dat de provincie afspraken zou gaan maken met Harsco en Tata.

SP-statenlid Marnix Bruggeman vraagt nu aan gedeputeerde of deze afspraken begin 2017 inderdaad zijn gemaakt. Bruggeman wil weten waarom de grafietuitstoot nog steeds niet is gestopt. Pas nu krijgt Harsco een dwangsom van de provincie om de stofuitstoot te stoppen. Bruggeman vraagt welke vergunningvoorschriften zijn overtreden en of de dwangsom niet al eerder had moeten worden opgelegd.

Eerder in 2009 had Harsco – dat toen nog Mutiserv heette – van de provincie al een milieuvergunning gekregen. Bruggeman wil weten of klopt de provincie naderhand de vergunningvoorschriften versoepelde, omdat de provincie in een beroepszaak bij de Raad van State zelf had aangegeven dat ze wel wat konden worden afgezwakt.

Bruggeman: "Het staat buiten kijf dat de hoogovens belangrijk zijn voor de werkgelegenheid. Maar als het om vervuiling gaat, moeten ze het niet te gek maken. En het is de taak van gedeputeerde Tekin van milieu om dat te controleren."

In Petten stapelen incidenten rondom de Hoge Flux Reactor (HFR) zich op. Er is altijd wel wat aan de hand in of rondom deze kernreactor, die voornamelijk medische isotopen produceert. Het lijkt geen goede zaak dat deze reactor, na de huidige stillegging, weer gaat draaien.

Op 25 oktober 2018 berichtte het Noordhollands Dagblad in het artikel 'Reactor Petten uitgeschakeld na lekkage' dat de Hoge Flux Reactor in Petten is uitgeschakeld nadat een hoeveelheid verontreinigd water is gelekt in een kruipruimte. Ook vele andere media berichtten hierover. En de inwoners van Petten en omstreken maken zich weer zorgen.

Volgens de NRG hebben zich na het betreffende incident geen  radioactieve besmettingen bij de medewerkers van de HFR voorgedaan, maar wel doet NRG nader onderzoek naar de oorzaak van de lekkage en de aard en hoeveelheid van het weggelekte water. Ook wordt het  grondwater in de nabijheid van de reactor in de gaten gehouden. De reactor is inmiddels enige tijd uitgeschakeld.

De afgelopen jaren hebben zich meerdere incidenten voorgedaan bij deze reactor. Dit kan zo niet doorgaan! Eigenlijk moet deze verouderde reactor dringend definitief gesloten worden. Het historisch afval moet helemaal worden opgeruimd en het grondwater en de grond moeten volledig worden gereinigd van tritium. En moet de nieuwe kernreactor in Petten, Pallas, eigenlijk wel gebouwd worden? Het is immers binnen enkele jaren mogelijk om medische isotopen geheel reactorvrij te produceren?

De SP in Schagen maakt zich ook ernstig ongerust. De fractie stelde al schriftelijke vragen aan het college van B en W van Schagen.

De SP in Provinciale Staten van Noord-Holland gaat Gedeputeerde Staten aan de tand voelen over dit nieuwste incident. De SP gaat de volgende vragen stellen:

Uiteraard bent u, net als vragensteller, ervan op de hoogte dat dit incident heeft plaatsgevonden. En uiteraard bent u eveneens op de hoogte van eerdere incidenten. Ook ditmaal is de reactie van de NRG weer dat eigenlijk alles veilig is. Wat vindt u van deze reactie? De ongerustheid onder de inwoners wegnemen zal inmiddels niet meer gaan lukken met de uitspraak dat alles veilig is. Wat gaat u er, samen met andere overheden, aan doen om ervoor te zorgen dat de HFR tot einddatum daadwerkelijk veilig blijft en er zich dus geen incidenten meer voordoen? Vindt u het, net als de SP, erg belangrijk dat de HFR in Petten zo spoedig mogelijk definitief gesloten wordt, het historisch afval volledig wordt opgeruimd, het grondwater en de grond volledig worden gereinigd van tritium en andere radioactieve stoffen? U bent medeverantwoordelijk voor de gezondheid en veiligheid van de inwoners van Noord-Holland. Wat zal uw bijdrage zijn in de komende gedachtewisselingen met andere overheden over deze reactor? Gaat u de andere overheden meedelen dat het een goed plan is de HFR in Petten te sluiten, zodat zorgen (en jodiumtabletjes) voor de inwoners niet langer nodig zijn?