In de Statenvergadering van 31 oktober 2018 gaan drie partijen (GrienLinks, SP en PvdA) gezamenlijk een motie indienen om het college te vragen streng te handhaven bij de afvalverbrander (de REC) in Harlingen. Deze stoot te veel zoutzuur (HCL) uit en zit daarmee ver boven de wettelijke norm. Dat heeft de afvalverbrander tot nu toe kunnen doen omdat – volgens de REC – de Nederlandse wet nog zo te interpreteren valt, dat er een vaste correctie op de meetwaardes van de uitstoot toegepast mag worden. In juli 2018 heeft het ‘Platform Kwaliteit Luchtmetingen’ daarom laten berekenen welke de juiste meetmethode is, zodat er niet meer verkeerd geïnterpreteerd kan worden. Met de motie vragen de drie partijen dringend om toepassing van die correcte meetmethode. Opvallend feit: andere afvalverbranders (ARN Nijmegen, Zavin Dordrecht, HVC Dordrecht, AVR Rotterdam) halen de norm voor zoutzuur zelfs zonder meetcorrectie.
Jan Atze Nicolai (GrienLinks): “Sinds de onderhoudsbeurt in april zijn er al vijf storingen in de REC geweest. In februari 2016 (!) vroegen de Staten met een grote meerderheid in de ‘APK-motie’ om een schone afvalverbrander met een adequate vergunning. Dat is nog steeds niet het geval, stellen we vast. Niet alleen levert deze uitstoot ongewenste milieubelasting op, het levert ook overlast op voor omwonenden, dus blijven de Harlingers terecht boos.”
Fenna Feenstra (SP): “Andere afvalverbranders hebben niet eens de meetcorrectie nodig, die stoten vanzelf al veel minder zoutzuur uit. Ver boven de wettelijke norm uitstoten, zoals de REC doet, vraagt om handhaving.”
Riek van de Vlugt (PvdA): “De REC moet blijven investeren op het gebied van veiligheid en milieu. De verantwoordelijkheid voor de uitstoot van de REC ligt bij Omrin. We willen niet een REC die zich op zo goedkoop mogelijke wijze en met behulp van trucjes houdt aan de minimale eisen. Er moet actie worden ondernomen.”
Gewenste meetmethode
In het Platform Kwaliteit Luchtmetingen is ook de afvalverbranderbranche vertegenwoordigd. Rijkswaterstaat heeft (voor dit Platform) dit memo opgesteld na uitspraken van de Europese Commissie en de Staatssecretaris. De Europese Commissie heeft in haar antwoord op een klacht van Stichting Afvaloven Nee over deze vaste meetwaardecorrectie aangegeven dat dit absoluut onwenselijk is.
Ook de Staatssecretaris heeft zich – in antwoorden op vragen van de SP uit de Tweede Kamer hierover – uitgesproken over de onwenselijkheid van het toepassen van de vaste meetcorrectie.
Zoutzuur, corrosie en storingen
De uitstoot van zoutzuur (HCL) is een groot probleem bij de afvalverbrander in Harlingen. Die zorgt niet alleen voor meer milieubelasting dan toegestaan, maar ook voor corrosie in de leidingen. Diverse storingen in de afgelopen jaren waren het gevolg. Die storingen hebben ook weer geleid tot meer uitstoot van stoffen dan gewenst, zoals zoutzuurdampen, stof- en dioxineuitstoot. Helaas is de mate van dioxine-uitstoot niet na te gaan, omdat de directie van Omrin de metingen naar dioxine-uitstoot in december 2017 heeft stopgezet.
Er is grote onvrede in Harlingen. Ook de gemeenteraad in Harlingen heeft zich in september en oktober 2018 unaniem uitgesproken voor een harde aanpak van de afvalverbrander.
Verantwoordelijkheid en Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS)
Nederland heeft het verdrag van Stockholm getekend voor het minimaliseren van de uitstoot van zeer zorgwekkende stoffen (zoals dioxines en PCB’s). Alleen al op grond van die minimalisatieverplichting is de REC verplicht om het zo goed mogelijk te doen. Zeker als bedrijf dat in handen is van de overheid, namelijk alle gemeenten in Fryslân (behalve Smallingerland). Maar de directie van de REC doet verre van dat. De Statenfracties van GrienLinks, SP en PvdA vinden het de hoogste tijd voor een harde aanpak. Niet voor niets heet het in de Europese Richtlijnen dat een bedrijf gebruik moet maken van de ‘Best Beschikbare Technieken’.
