In memoriam: Machteld Versnel-Schmitz
copyright: Paul Vreeker - ANP PHOTO (1994) / (CC BY-NC-ND 4.0)
8 september 1940 – 29 juli 2019
Ons bereikte het droevige bericht dat Machteld Versnel-Schmitz, voormalig Tweede Kamerlid voor D66 (1989-1998), is overleden. Zij werd 78 jaar.
Machteld Versnel was D66-lid van het eerste uur. Samen met een aantal politiek betrokken Utrechters, waaronder Jan Terlouw, Henk Zeevalking en Herman Kernkamp, stond zij aan de wieg van de Utrechtse afdeling van D’66 – toen nog mét apostrof.
Van 1970 tot en met 1974 was zij raadslid (en later ook voorzitter) van de eerste, vierkoppige D66-fractie in Utrecht. In 1978 was zij een jaar lid van Provinciale Staten in Utrecht. Van 1982 tot en met 1986 was zij wederom raadslid (en fractievoorzitter) voor D66 in Utrecht.
In 1989 werd Machteld in de Tweede Kamer gekozen en trad zij toe tot de twaalfkoppige D66-fractie onder leiding van Hans van Mierlo. Daar voerde zij het woord over volkshuisvesting en ruimtelijke ordening, verkeer en cultuur (monumentenbeleid). Daarnaast hield zij zich ook bezig met onderwijs en welzijn. In 1994 werd zij herkozen als Tweede Kamerlid.
Naast haar politieke functies was Machteld ook zeer actief in de vereniging; ze zat in diverse partijcommissies, miste geen ledenvergadering en ze voerde graag campagne. In 2015 werd Machteld Versnel-Schmitz onderscheiden met de Jan Glastra van Loon-penning, voor haar bijzondere en langdurige inzet voor de partij.
Oud-partijleider Jan Terlouw schreef een in memoriam voor zijn partijgenote en goede vriendin:
Een standvastige en robuuste vrouw
In januari 1967 kwam de net opgerichte afdeling Utrecht van D66 bijeen, onder voorzitterschap van Henk Zeevalking. Aan de orde waren de gemeenteraadsverkiezingen die drie jaar later zouden plaatsvinden. De voorzitter informeerde wie er verstand had van gemeentepolitiek. Niemand meldde zich. Vervolgens vroeg de voorzitter wie bereid was zich er in te gaan verdiepen. Een twintigtal mensen gaf zich op, waarbij Machteld Versnel en ondergetekende. Er werd een werkgroep opgericht van die twintig mensen, die mij als voorzitter kozen en Machteld als secretaris.
Het was het begin van een hartelijke samenwerking en vriendschap tussen ons.
Machteld bleek als historica te beschikken over veel kennis en ze had een enorme werkkracht. We inventariseerden welke onderwerpen zoal aan de orde komen in een gemeenteraad en we zochten drie personen per onderwerp om zich in de betreffende materie te verdiepen. Vervolgens maakte Machteld een vergaderschema van drie jaar, waaruit een D66-gemeenteraadsprogramma moest voortkomen. Bijvoorbeeld: op 14 oktober 1968 komt het daarvoor aangewezen drietal voor gemeentefinanciën met een mogelijk D66-standpunt over dat onderwerp.
Het vergaderschema is drie jaar lang zonder hapering uitgevoerd en Machteld heeft de besluiten die zo werden geformuleerd samengevoegd tot een ontwerp-gemeenteraadsprogramma, dat hoorde bij het meest gedetailleerde politieke programma van alle aan de verkiezingen deelnemende partijen. We haalden vier zetels, bezet door Henk Zeevalking, Machteld Versnel, Ton Vendrik en mezelf.
Die jaren van samenwerking met Machteld horen bij de vreugdevolste jaren in mijn politieke loopbaan. Ik heb er door ervaren hoe zinvol het is om met geestverwanten in de politiek samen te werken, ideëen te toetsen, vrienden te worden.
Je kon pittig met Machteld discussiëren. Ze had een kritische geest. We werden het meestal eens, maar niet altijd. Later, toen ze lid was van de Tweede Kamer, zijn we bijvoorbeeld verschillend blijven denken over de Betuwelijn, maar dat was geen enkele hinderpaal voor onze vriendschap en wederzijds respect. Ze nam serieus wat serieus genomen moet worden, en ze kon relativeren waar dat op z’n plaats was. Natuurlijk ga je elkaar minder zien als je levensloop dat zo met zich mee brengt. Ik was bijvoorbeeld het grootste deel van de tachtiger jaren in het buitenland, maar in 1987 sloot Machteld als ambtenaar van de burgerlijke stand in Utrecht het huwelijk van onze dochter Pauline, met een kostelijke toespraak, en het klikte meteen weer.
Machteld Versnel-Schmitz, een standvastige en robuuste vrouw, meer dan een halve eeuw toegewijd aan de publieke zaak, liefdevol, echtgenote, moeder, grootmoeder, politica. Het is een groot voorrecht met haar te hebben mogen samenwerken en bevriend te zijn. Vanaf de oprichting was ze lid van D66, een steunpilaar vooral in moeilijke tijden. Ze was alles wat een politicus moet zijn: volstrekt integer, met een krachtige overtuiging maar altijd open voor discussie, rechtvaardigheid als leidraad, optimistisch en oplossingsgericht.
Onze gedachten zijn bij Hans en hun kinderen, die haar vooral ook in de laatste zware jaren met zoveel liefdevolle zorg hebben omringd.
Lieve Machteld. Moge ze rusten in vrede.
Jan Terlouw
Tweet dit artikel
Deel dit artikel op Facebook
Tweet dit artikel
Deel dit artikel op Facebook
