Poliflw

Maandag 22 juni kwam de gemeenteraad van Heiloo voor het eerst sinds februari weer fysiek bijeen – in het gemeentehuis van Castricum. Op de agenda stond de jaarrekening van de gemeente Heiloo van 2019.

Hieronder vindt u de inbreng van PvdA Heiloo-fractievoorzitter Ko Hemminga:

Voorzitter,

Met deze jaarcijfers bewijst het College net als vorig jaar, het financieel volstrekt niet op orde te hebben. Vorig jaar bij de jaarrekening 2018 werd de raad geconfronteerd met definitieve cijfers over 2018 die binnen vijf maanden  € 868.000 negatiever bleken dan eind van dat jaar was verwacht en kwam het tekort van Heiloo uit op € 929.000.

We herinneren ons nog de uitspraak van het College in 2018: “dit jaar een minnetje, komende jaren een plus”.

De jaarcijfers van 2019 en de verwachtingen voor 2020 en daarna die we volgende week bespreken geven een nog onthutsender beeld van het financieel beheer. Op 3 juli 2019 was de kop van het persbericht nog. “Kadernota Heiloo: Sluitende begroting voor 2020 en 2021.”

Voor 2019 dus een verlies dat met wat creatief boekhouden wordt gepresenteerd als een verlies van “slechts” € 623.000. De verwachting voor 2020 is € 1,5 miljoen negatief, net als de jaren daarna. De financiële positie van Heiloo is penibel aan het worden onder de leiding van dit College en het wordt tijd dat onder ogen te zien.

Nu dan deze jaarrekening. Het gebruikelijke sluitstuk van de planning & control cyclus. Ook dit jaar is het traject van het opstellen van de jaarcijfers een rit in de rollercoaster geweest waar “met het angstzweet tussen de geknepen billen”  een steile baan naar beneden is afgelegd.

Even de jaarcijfers voor 2019 op een rijtje. Er wordt afgesloten met een nadelig resultaat van € 623.000, maar er zal wel € 943.000 van de algemene reserve worden afgeboekt. Eigenlijk is het verlies dus € 943.000, maar € 623.000 klinkt minder erg.

De algemene reserve is eind 2019 feitelijk nog maar € 8,6 miljoen. Veel te weinig voor een gemeente die ieder jaar een miljoen of meer inteert en ook nog eens van plan is om een investering van ruim € 12 miljoen afslag A9 uit eigen middelen te gaan financieren. Nog los van de extra risico’s waar Heiloo zich met de ondertekening wijzigingsovereenkomst A9 op 28 februari 2019 aan heeft verbonden.   

Nu kom ik op een heikel punt bij deze jaarrekening. Waar is de investering in de afslag A9 eigenlijk gebleven? In 2019 is het bestemmingsplan door de Raad van State vernietigd en is klip en klaar dat het hele traject jarenlang stilligt en extra kosten moeten worden gemaakt.

Uitgaande dat het straks door mag gaan, wat lang niet zeker is. Volgens de Projectgroep A9 gaat het € 5,7 miljoen meer kosten en zal Heiloo bij de huidige kostenverdeling voor een extra € 1,5 miljoen “aan de pan hangen”.

Tijdens de bespreking van de jaarrekening in de audit-commissie bleek na mijn vraag, dat de accountant niet door het College was geïnformeerd over de verhoging van € 5,7 miljoen..

Eind 2019 was in totaal al zo’n € 13 miljoen uitgegeven aan dit project, waaronder € 3,5 miljoen voor rekening van Heiloo. Wij hebben ons suf gezocht in de jaarrekening naar de toelichting op de investering in de afslag eind 2019.

Volgens de tekst in het verslag is het project vertraagd. Dat klopt in ieder geval wel, want de rechter heeft er in 2019 een dikke streep door heen gezet. Maar we gaan de afslag in 2022 niettemin in gebruik nemen, zo kunnen we uit de jaarrekening opmaken. Dat was kennelijk ook de verwachting van deze raad bij het vaststellen van de begroting in november jongsleden.  Volstrekt ongeloofwaardig natuurlijk.

Wat daarvan zij, het zal de lezer van deze jaarrekening niet lukken om de investering van € 3,5 miljoen van Heiloo in de afslag per eind 2019 terug te vinden in dit jaarverslag. Wat blijkt het geval? De Provincie heeft alle tot nu gemaakte kosten voorgeschoten.

Je zou dan denken dat Heiloo een schuld van € 3,5 miljoen aan de Provincie heeft en op zijn balans zet en dat je deze investering  vermeldt onder de activa in ontwikkeling. Je kan je zelfs voorstellen dat je onderzoekt of je die € 3,5 miljoen misschien moet afwaarderen, nu de bestemmingsplanprocedure opnieuw moeten worden gedaan.

Wetende dat er enkele miljoenen bij moeten, waarbij tot de dag van vandaag het volstrekt onzeker is of het project in de toekomst daadwerkelijk door mag gaan. Een jaarrekening moet immers gaan over de werkelijkheid, niet over wat je graag wil zien of – zoals in dit geval – waar je graag de ogen voor sluit.

En zo is er meer in dit verslag dat niet geloofwaardig is.

Op pagina 114 staat het overzicht van de investeringen. Daarin staat dat voor de ondertunneling en de aanpassingen Vennewatersweg gezamenlijk € 10 miljoen beschikbaar was, maar dat daarvan eind 2019 nog geen € 2 miljoen was uitgegeven voor rekening van Heiloo. Het is moeilijk te geloven dat dit het hele verhaal is, nu de tunnel sinds een aantal weken open is.

Wanneer worden de rekeningen eigenlijk geboekt?

Dat je zo moet puzzelen en zoeken in een jaarrekening naar investeringen van vele miljoenen, is een veeg teken. Zoals het ook verontrustend is, als raadsleden er 6 maanden over moeten doen om inzage te krijgen in een BUCH management letter van de accountant.

Het is nu vijf jaar geleden, dat door de raden van Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo, met de tegenstem van de PvdA Heiloo, de Gemeenschappelijke Regeling BUCH werd aangegaan. Wij constateren dat de kosten de pan uit rijzen en dat daar niets aan gedaan wordt door dit College. Het oorspronkelijke kostenplaatje van € 50 miljoen is naar meer dan € 70 miljoen opgelopen en dit gaat in 2023 naar de € 75 miljoen. Ergo, 50% hogere kosten.

Door Heiloo is in 2019 bijna € 15 miljoen betaald, dit jaar en de daarop volgende jaren wil De BUCH weer meer geld van Heiloo. Daar kom ik zeker in de kadernota nog op terug. Het financieel beheer is niet op orde.

De “getrapte verantwoordelijkheid” naar de BUCH betekent niet dat het Dagelijks Bestuur  de verantwoordelijkheid kan afschuiven. Het is de taak van de voorzitter van het BUCH bestuur, onze burgemeester Hans Romeyn en wethouder Rob Opdam in het BUCH bestuur, te zorgen voor adequaat management en beheersing van de kosten. Het college is naar de raad en burgers hiervoor primair verantwoordelijk.

Afsluitend, gezien het voorgaande én dat is een novum voor de PvdA Heiloo, kunnen wij niet akkoord met de vaststelling van deze jaarrekening 2019.

Dit college is niet op de goede weg.

In de jaarrekening ontbreekt cruciale informatie en we hebben grote twijfels over hoe dit college de investering van € 3,5 miljoen in de afslag A9 heeft weggestopt zonder toelichting, zoals we ook grote zorgen hebben over het tekort aan daadkracht bij dit college met betrekking tot de ontsporing van de kosten van de BUCH.

Het bericht Unicum: PvdA Heiloo stemt tegen de jaarrekening verscheen eerst op PvdA Heiloo.

Het moge duidelijk zijn: de coalitiepartijen Heiloo-2000, VVD en CDA zijn niet van plan af te zien van de aansluiting van Heiloo op de A9. De drie partijen, samen goed voor een krappe meerderheid in de gemeenteraad van Heiloo, willen juist snelheid maken om het tijdverlies, veroorzaakt door de stikstofproblematiek, zo beperkt mogelijk te houden. „De meeste inwoners willen dat er een afslag komt.”

Vroegop schetst nog even de situatie. „We zijn eigenlijk al jaren bezig discussie te voeren over de afslag. In de gemeenteraad is een besluit genomen om de afslag te realiseren, en daar waren overigens niet alleen de huidige coalitiepartijen het mee eens. Het bestemmingsplan voor de afslag is, zoals het hoort, opengesteld voor bezwaar en beroep. Na de uitspraak van de Raad van State in mei is duidelijk geworden dat het Plan Aanpak Stikstof (PAS) niet meer geldt en dat het werk nog niet uitgevoerd kan worden. Maar dat betekent wat ons betreft niet dat alle opties weer open zijn. We moeten snel het bestemmingsplan herzien op dit punt. De stikstofdepositie als gevolg van de afslag moet zo klein mogelijk zijn.”

De coalitiepartners vinden het overigens terecht dat het PAS ter discussie is gesteld. „Het was een rekenmodel, met veel aannames, erg theoretisch.”

Heiloo-2000, VVD en CDA blijven van mening dat de aansluiting er moet komen. „Ik sta nu elke ochtend vast in de file”, zegt Linda Verbeek. „Ik kom moeilijk het dorp uit. Hoe zuur is dat?” Uit een grafiek in het rapport Remkes blijkt, dat auto’s die in files staan veel meer stikstofdepositie veroorzaken dan een auto die met 130 voorbij rijdt. Volgens de drie politici lost de aansluiting dat probleem juist op.

Brouwer de Koning: „In de modellen wordt alleen berekend welke uitstoot erbij komt als de afslag wordt aangelegd, niet hoeveel er minder wordt uitgestoten op andere wegen.” Volgens Vroegop is de depositie als gevolg van de afslag ’verwaarloosbaar klein’. „Volgens de berekening van bureau Arcadis gaat het om 0,14 gram per hectare per jaar. ” Veerbeek: „Ik heb begrepen: als ik mijn hond in de duinen uitlaat, veroorzaak ik al het tienvoudige daarvan. De meeste inwoners en ondernemers willen de afslag. Het was een democratisch besluit en daar willen we voor vechten.”

Uit eerdere berekeningen bleek dat de extra depositie van stikstof in het duingebied het zevenvoudige was van hetgeen eind vorig jaar door Arcadis werd gepubliceerd. „Geen idee waar dat verschil vandaan komt”, aldus Vroegop. „Maar wij gebruiken het rapport van Arcadis als leidraad.”

Er zal straks, aansluitend bij de uitspraak van de Raad van State, een ’passende beoordeling’ moeten komen van de stikstofdepositie als gevolg van de aansluiting. De coalitiepartners hebben er al over nagedacht. „Een matiging van de uitstoot kan worden gevonden door de maximumsnelheden op wegen in het project terug te brengen”, zegt Brouwer de Koning. „Op de Lagelaan en de parallelweg aan de A9 zou die terug kunnen van 80 naar 60. Dan is het probleem van de extra depositie opgelost. Mogelijk kan de snelheid op de A9 op dat deel terug naar 90. Dat is ook goed tegen de geluidsoverlast.” „Of de 100-kilometerzone vanaf verkeersplein Kooimeer verlengen tot na de afslag”, oppert Veerbeek. Vroegop ziet, als VVD’er, die laatste maatregel overigens niet zitten. „Vergeet niet dat er 5,5 miljoen euro klaar ligt voor natuurcompensatie als de afslag gerealiseerd wordt”, zegt Vroegop. Brouwer de Koning: „We horen nu vaak: dat is allemaal al natuur. Maar het meeste is landbouwgrond.”

Maar hoe nu verder met de afslag? Het bestemmingsplan is vernietigd

Het moge duidelijk zijn: de coalitiepartijen Heiloo-2000, VVD en CDA zijn niet van plan af te zien van de aansluiting van Heiloo op de A9. De drie partijen, samen goed voor een krappe meerderheid in de gemeenteraad van Heiloo, willen juist snelheid maken om het tijdverlies, veroorzaakt door de stikstofproblematiek, zo beperkt mogelijk te houden. „De meeste inwoners willen dat er een afslag komt.”

en het overigens terecht dat het PAS ter discussie is gesteld. „Het was een rekenmodel, met veel aannames, erg theoretisch.”

Heiloo-2000, VVD en CDA blijven van mening dat de aansluiting er moet komen. „Ik sta nu elke ochtend vast in de file”, zegt Linda Verbeek. „Ik kom moeilijk het dorp uit. Hoe zuur is dat?” Uit een grafiek in het rapport Remkes blijft, dat auto’s die in files staan veel meer stikstofdepositie veroorzaken dan een auto die met 130 voorbij rijdt. Volgens de drie politici lost de aansluiting dat probleem juist op.