Afgelopen maandag 8 oktober spraken wij als raad over de begroting voor 2018 en de voorliggende bezuinigingen van 13 miljoen. Tijdens deze avond was er ook de gelegenheid om amendementen en moties in te dienen. Hieronder kunt u de bijdrage van D66 vinden zoals die is gegeven door onze fractievoorzitter Ingrid Timmer. De vergadering is geschorst en zal op 15 oktober door middel van een extra ingelaste raadsvergadering verder gaan.
‘Voor ons ligt de begroting voor 2019 en de meerjarige begroting 2019-2022. Op papier sluitend. “Heel mooi” zou je zeggen, als je niet zou weten dat er nog 4 miljoen extra moet worden bezuinigd. Je kan zeggen “dit is geen structureel tekort”, maar uitschieters binnen het sociaal domein hebben niet echt de naam incidenteel te zijn binnen de gemeente Zutphen. Je kunt ook zeggen “nee, het is geen tekort op de begroting 2019 en verder”, maar dan spreken we per 1-1-2019 over (nog) minder Algemene reserve! D66 verwacht dan ook van het college dat zij voor 5 november met een voorstel komt waarin ze dit tekort gaan dekken zonder weer een hap uit de reserves te nemen. Juist om een herhaling van zetten te voorkomen.
Bij ons, maar ook bij het college blijkbaar, gezien de uitspraken van wethouder Matser in de Stentor onlangs, blijft de vraag hangen: “Hoe heeft dit toch zover kunnen komen??” Tijd voor een analyse was er nu nog niet zoals wethouder Matser aangaf, maar volgens ons is het wel belangrijk dat deze er komt. Niet om met het vingertje te wijzen, maar om hier als raad, ambtelijke organisatie en college van te leren en te zorgen dat dit niet weer gebeurt. Wij en enkele andere partijen denken erover na om een dergelijk feitenrelaas te laten onderzoeken door bijvoorbeeld de rekenkamer, samen met een onafhankelijke expert. Zodat wij ook aan de inwoners uit kunnen leggen hoe we in november 2017 nog 8 miljoen over hadden en in rond februari – maart rond de 7 miljoen en eind maart 2018 12 miljoen tekort. En nu is dit tekort sinds vorige week opgelopen naar 16 miljoen en wat komt er nog meer…? Wat hebben wij met z’n allen als raad, ambtelijke organisatie en college gemist? Zijn we wel in control, kunnen we onze ramingen 2019-2022 echt vertrouwen? Hoe zorgen we ervoor dat dit ons niet weer overkomt?!
Naast het hierboven genoemde inzicht vraagt dit om het inzetten van ”cultuurverandering”. De oplossingen kunnen niet meer alleen gezocht worden in structuurverandering van de organisatie of geld, maar vragen een verandering in onze bestuurscultuur. Als raad zullen we als hoogste orgaan onze rol en verantwoording hierin moeten gaan pakken. U kent onze motie “cultuuromslag”, die we samen met Burgerbelang en Stadspartij indienen.
Dan de bezuinigingen die voorliggen. Het is een totaalpakket van min of meer slikken of stikken geworden, zonder enige vorm van evaluatie van het gevoerde beleid, de extra financiële impulsen van de afgelopen jaren en maatschappelijke effecten.
Het samen optrekken, echte keuzes voorleggen aan de raad, aan onze inwoners aan onze partners, dat missen wij. Wat ons nog meer aan het hart gaat, is dat deze bezuinigen niet echt vanuit een visie/een richting zijn gekozen, maar meer uit “als de cijfers maar kloppen”. We krijgen geen inzicht, waardoor we onze kader-stellende rol niet goed kunnen uitvoeren. Samen met Burgerbelang hebben we dan ook de motie ingediend “inzicht in de financiën van het Sociaal Domein”.
D66 staat onverkort voor het behoud van basisvoorzieningen zoals de Bibliotheek, het zwembad, wijkvoorzieningen ( Warnshuus), de Hanzehof.
Basisvoorzieningen die de leefbaarheid van Zutphen bepalen. Wij zullen dan de moed moeten opbrengen om onze ambities op andere programma’s zoals duurzaamheid en stadspromotie weliswaar te koesteren, maar voor the time being te parkeren tot betere tijden of op een andere wijze uit zien te voeren.
Er wordt bezuinigd op de bibliotheek en op Perspectief zonder dat er vooraf met deze belangrijke partners is gesproken wat het voor effecten dat kan veroorzaken en wat hun opdracht wordt voor de aankomende jaren. Wat verwachten wij dat deze partijen nu wel of niet gaan doen?
We bezuinigingen niet op de eigen loonsom omdat we: “alle mensen hard nodig hebben voor de omslag van het terugdringen van het maatwerk”. Maar we snijden wel diep in de organisaties van onze natuurlijke samenwerkingspartners binnen het Sociaal Domein, zonder ons af te vragen of zij het met zoveel minder menskracht wel redden om de noodzakelijke omslag uit te voeren!
Dit staat overigens ook haaks op het rapport Berenschot dat juist aangeeft de voorliggende/algemene voorzieningen te versterken zodat je de duurdere maatwerk voorzieningen niet zo veelvuldig nodig hebt.
U doet nu beide. Door extreem te bezuinigen op de algemeen voorzieningen en er daarnaast vanuit te gaan dat de complexe voorzieningen zoals residentieel verblijf jeugd sterk zal afnemen. Het een kan niet zonder het ander. Daarom zullen wij, indien de bezuinigingen van Perspectief niet opgeschort worden, 5 november alsnog een amendement indienen om hierop de begroting te wijzigen. Daarnaast dienen wij als D66 samen met meerdere partijen het amendement “afschaffing bezuinigingen bibliotheek” mee in. Juist om basisvoorzieningen in stand te houden. Eenmaal wegbezuinigd, krijg je deze nooit meer terug
“Met elkaar kleuren we Zutphen en Warnsveld”. Zo heet het coalitieakkoord. Het samen kleuren zien wij niet terug in deze begroting en bezuinigingsvoorstellen. Wij zien eenzijdig kleuren van een zwart wit tekening. De raad, de partners en de inwoners mogen alleen het potlood vasthouden om de handtekening te zetten onder deze voorstellen. Burgerparticipatie: meepraten, meebeslissen van inwoners en organisaties is er niet bij. Zelf de meest laagdrempelige vorm van burgerparticipatie, het burgerpanel, wilt u wegbezuinigen. Deze peilingen zijn representatief, betrouwbaar en buitengewoon nuttig.
Het is een illusie om te denken dat u dit, tegen geringere kosten, beter kunt doen en wij vinden het bijzonder om te constateren dat u uw voorstel “hoe het anders zou moeten” niet hebt bekostigd! Voor D66 onbegrijpelijk. Juist het inwonerpanel is zo geschikt om draagvlak en zeggenschap te creëren bij inwoners en ondernemers over de te nemen bezuinigingen. In meerdere gemeenten, zoals bijvoorbeeld Gooische Meren, is dit met succes ingezet. Juist om het draagvlak en de keuzemogelijkheden te vergroten.
Wij vragen u dan ook met klem om hiervan af te zien. En te overleggen met de huidige partij waar bij hen de ruimte zit om het voor minder te doen en het tekort te dekken vanuit van de proef parkeerbezetting ad 75.000 ( voorstel 69). Hiervoor dienen wij het amendement “inwonerpanel” in.
Het amendement “Motie zonder dekking” dienen wij samen met het CDA in. Juist om de raad niet monddood te maken. Zolang onze begroting niet opgesteld is met deelprogramma’s en niet inzichtelijk is binnen een van de 5 programma’s waar de te schuiven middelen zijn, kan en mag je van de raad alleen verwachten dat zij een richting aangeven vanuit welk programma de dekking gehaald dient te worden. Het is dan aan het college de middelen te vinden of de raad te overtuigen van het feit dat het geen goede opdracht is dan wel dat de middelen er niet voor beschikbaar zijn en waarom dit zo is.
Tenslotte: Onze eerste opdracht moet zijn om de inwoner op de eerste plaats te stellen en de voorzieningen die daarvoor belangrijk en in veel gevallen noodzakelijk zijn te borgen ten koste van andere programma’s die we weliswaar voor het merendeel steunen, maar het ons nu niet kunnen veroorloven. Het vraagstuk rond het sociaal domein moet structureel opgelost worden en dat doe je samen met je strategische partners.’
Amendement Zutphen Spreekt.
Amendement Bibliotheek
Motie cultuuromslag sociaal domein
Amendement besluitpunt moties zonder dekking laten vervallen.
