Alles is onderhandelbaar?!
De vraag was eenvoudig: als u straks uitgenodigd wordt om deel te nemen aan de coalitiebesprekingen voor een nieuw college van B&W in Aa en Hunze, welk standpunt in uw partijprogramma is dan niet onderhandelbaar? Wethouder Lambert van Groen Links greep onmiddellijk naar de microfoon toen die vraag gesteld werd aan de deelnemers aan het verkiezingsdebat in Spijkerboor. Zijn antwoord: ‘geen enkel, alles is onderhandelbaar’. Raadslid Dick Sybenga van het CDA sloot zich daar onmiddellijk bij aan.
Ik stelde die vraag een week geleden in café ’t Keerpunt en was even van mijn stuk gebracht door die antwoorden. Ik herformuleerde de vraag (Wat is het meest principiële punt in uw programma?) maar was eigenlijk meteen niet meer geïnteresseerd in het antwoord. In mijn hoofd vatte een gedachte post, die me niet meer losliet: ik snap wel dat samenwerken tot compromissen noopt, maar als alles onderhandelbaar is, waar sta je dan eigenlijk nog voor?
Het verkiezingsprogramma van Groen Links zet bijvoorbeeld in op duurzaamheid, natuur en samen, zoals van een partij met groen en links in de naam verwacht mag worden. Maar elk van die onderwerpen is dus onderhandelbaar. Geen duurzaam beleid? Geeft niet. Een individualistische gemeente? Prima. Natuurlijk, daar moet dan iets tegenover staan, maar voor de kiezer wordt het zo allemaal wel ingewikkeld. Want het lezen van een programma volstaat dus niet. Iemand die een stem uitbrengt op Groen Links vanwege de nadruk op natuurbescherming, moet dus desondanks niet gek opkijken als er intensieve veehouderij komt in de gemeente. Tja, weggegeven in de onderhandelingen.
In een coalitie moet onderhandeld worden. Dus is ook de gemeentelijke politiek een kwestie van geven en nemen. Maar een partijprogramma waarin geen enkel standpunt staat, dat zo waardevol is voor de betreffende partij dat daaraan hoe dan ook wordt vastgehouden kan wat mij betreft onmiddellijk de prullenbak in.
Nu zeiden Lambert en Sybenga tenminste nog iets, zij kwamen er in elk geval voor uit dat ze aan politieke uitverkoop van standpunten doen. Stil bleven Gemeentebelangen, VVD en D66. Dat is zo mogelijk nog minachtender voor de kiezer. Er was één man die wel een standpunt noemde dat niet onderhandelbaar is. Dat was Henk Santes van de PvdA. Armoedebestrijding moet een speerpunt zijn van het gemeentelijk beleid, zei hij. Een open deur? Waarom hebben we dan nog een voedselbank in de gemeente? Waarom kunnen kinderen niet sporten omdat de contributie niet opgebracht kan worden? Omdat het huidige College van CDA, Groen Links en Gemeentebelangen er zo hard werk van heeft gemaakt? Niet dus. Armoedebestrijding lijkt vanzelfsprekend, maar is dat in handen van die drie partijen niet geweest. Belangrijk om te weten: als de PvdA in het College komt, staat armoedebestrijding hoe dan ook hoog op de agenda. Dat is niet onderhandelbaar. Daar kun je als kiezer iets mee.
Niet alles mag onderhandelbaar zijn in de politiek. De kiezer heeft er recht op te weten waar je voor staat. Dus heren Lambert, Sybenga, Heijerman, Luinge en Fonk…ik wil mijn vraag eigenlijk nog eens herhalen. Welk standpunt in jullie programma is niet onderhandelbaar als het op coalitievorming aankomt? Zeg eens: waar staan jullie nou echt voor?
Het bericht Alles is onderhandelbaar?! verscheen eerst op PvdA Aa en Hunze.
