Poliflw

Er is niks zo vervelend als na een drukke werkdag, net uit de file, in je eigen straat geen parkeerplek kunnen vinden. In bepaalde naoorlogse wijken is dit dagelijkse kost. Zeker in Oosterhout hebben meer mensen dan gemiddeld een auto. Bij nieuwe ontwikkelingen kunnen we hier rekening mee houden.

In 2009 is vastgesteld hoeveel parkeerplaatsen er bij een nieuwe woning of bedrijf aangelegd moeten worden (zogenaamde parkeernormen). In tien jaar tijd is er veel veranderd. Aan de andere kant hebben we een grote opgave in de binnenstad om winkels om te zetten naar woningen en de stad mee te vergroenen. Het college stelde voor om de norm flink te verlagen. Dat vonden GBV, CDA en VVD te ver gaan. Als er maar een auto per woning hoeft te komen, parkeren mensen juist in de al overvolle straten rondom het centrum. Het voorstel om het iets minder te verlagen kon helaas niet op een meerderheid rekenen. Het voorstel om de normen buiten het centrum te verhogen haalde het ook niet. De VVD kon daarom niet anders dan het nieuwe beleid niet goedkeuren. We houden de ontwikkelingen in de gaten.

Voorzitter, al vele jaren wordt er in de gemeenteraad van Oosterhout een discussie gevoerd over de hoogte van de parkeertarieven en het aantal bezoekers dat naar de Oosterhoutse Binnenstad komt. Vanuit de parkeertarieven worden in Oosterhout allerlei kosten betaald rondom het parkeren en mobiliteit. Vaak worden hierbij de beide fietsenstallingen en de handhavers aangehaald. In beide gevallen gaat het om kosten, die te maken hebben met mobiliteit en parkeren en is het terecht dat deze ten laste komen van het parkeerfonds. De fietsenstallingen dragen zeker bij tot het aantrekkelijk houden van het centrum. Iets dat het College bevestigd in een antwoord op een vraag van het CDA waarin ze aangeven dat een groot deel van de bezoekers van het centrum te voet of met de fiets komt.

De werkelijke reden dat de kosten van het parkeren steeds verder stijgen in Oosterhout heeft te maken met de parkeergarage in het Santrijngebied. In de raadsvergadering van 26 juni 2012 heeft de gemeenteraad met de stemmen tegen van GroenLinks, SP, GroenBrabant en GBV besloten om in te stemmen met de bouw van deze parkeergarage. In de raadsnota van toen staat letterlijk:

"De parkeergarage is op lange termijn rendabel. Dit betekent dat in de berekende looptijd van 40 jaar bij een stijging van de parkeertarieven van € 0,10 per 2 jaar conform het huidige parkeerbeleid en met vergelijkbaar blijvende exploitatiekosten de investeringen en jaarlijkse kosten geheel terugverdiend worden."

Ook verantwoordelijk wethouder Willemsen heeft dit nog eens bevestigd in de vergadering van 26 juni 2012:

"U moet echter niet vergeten, want het Parkeerfonds is Oosterhout breed, dat het Parkeerfonds altijd een positief saldo vertoont. Jawel, dat is wel binnen het bestaande beleid wat wij in 2009 met elkaar hebben bepaald, dat het een dubbeltje per oneven jaar stijgt. Dat is wel een uitgangspunt dat we daarin blijven hanteren. Dus u stelde van, dat dubbeltje, geacht college, hoe staat het daarmee? Dat zit erin en dat blijft erin zitten."

Conclusie 1: Alle partijen die destijds hebben ingestemd met de bouw van deze parkeergarage hebben dus ook ingestemd met het laten stijgen van de parkeertarieven per 2 jaar met 10 cent per uur.

Voorzitter, vervolgens hebben wij ons de vraag gesteld, wat zijn nu de argumenten van het College om met dit voorstel te komen. Daar hoeven we niet lang naar te zoeken, want het College zegt hier in een antwoord op schriftelijke vragen van het CDA het volgende over:

"We verwachten dan ook niet dat een verlaging van het parkeertarief an sich tot een noemenswaardige toename van het aantal bezoekers aan de binnenstad zal leiden."

Het College geeft hier dus zelf toe, dat dit voorstel niet gaat helpen om het aantal mensen dat de binnenstad gaat bezoeken te vergroten. Uit onderzoeken blijkt hetzelfde. Tijdens de coalitiebesprekingen hebben de coalitiepartijen een aantal documenten ontvangen die gaan over parkeertarieven. Een van deze documenten is het rapport "Uitwerking Paragraaf Parkeren van Binnenstadsvisie Oosterhout" van ParkingCoach van 19 februari 2018. Hierin wordt een onderzoek aangehaald van het CROW (non-profit kennispartner voor overheden, aannemers en adviesbureaus) over parkeertarieven. Het CROW geeft de volgende conclusie:

"Uit dit onderzoek komt duidelijk naar voren dat er vrijwel geen effect is op het winkelbezoek en de bestedingen in winkels door het afschaffen van betaald parkeren. Oftewel, het winkelend publiek vind gratis parkeren blijkbaar minder belangrijk dan dat een ondernemer dit blijkbaar vindt."

In de gemeente Waalwijk heeft er de afgelopen tijd een proef gelopen met gratis parkeren. De conclusies van deze proef waren dat dit geen positief effect heeft gehad op de binnenstad en dat mensen zelfs minder op de fiets komen maar meer met de auto. Dit staat dus ook nog eens haaks op de grote uitdaging die we als gemeente hebben om de CO2 uitstoot te verminderen die zorgt voor de opwarming van de aarde. In Oosterhout is er al enige jaren sprake van gratis parkeren op zondag, maar ook dat heeft niet gezorgd voor positieve effecten.

Conclusie 2: Gratis parkeren zorgt niet voor extra bezoekers in de binnenstad. Het College vindt het, onderzoeken geven het aan en de proef in Waalwijk bevestigd het ook nog eens.

Voorzitter, dan de financiering van het voorstel. Het gevolg van het aannemen van dit voorstel is dat het Parkeerfonds waar nu nog €1,4 miljoen in zit, snel leeg gaat lopen. Rond 2024 is het dan leeg. Zo gaf de heer Kamps van het CDA vorige week bij de behandeling van de raadsnota over de ORTS aan: "We moeten niet voor een lapmiddel een greep uit de reserve doen, want we moeten bezuinigen". Als je dit vindt over een bedrag van €64.000 dat je eenmalig uit de reserve haalt voor de ORTS gaan wij ervan uit dat dit ook van toepassing is voor dit voorstel betreffende de parkeertarieven. Nu gaat het immers om structureel €300.000 per jaar. Hieruit maken wij dan ook op dat het CDA wel tegen dit voorstel van het College zal stemmen.

Om dit gat te dichten zijn er drie mogelijkheden:

De parkeertarieven weer verhogen; De kosten van het parkeren voor een deel gaan betalen uit de lopende begroting; Bepaalde kosten die nu ten laste van het parkeerfonds komen zoals de handhaving en de fietsenkelder op een andere manier gaan betalen.

Mogelijkheid 1 zien wij zo maar niet gebeuren. Mogelijkheid 2 en 3 betekenen dat ergens anders bezuinigd zal gaan worden. Het College geeft in dit voorstel niet aan hoe ze het gat wil gaan dichten. Er is dus sprake van een voorstel dat geen financiële dekking heeft. In de begroting 2019 geeft het College aan dat als er deze periode nieuw beleid gemaakt gaat worden, dit ten koste van andere zaken moet gaan omdat er geen financiële ruimte is. Het College stelt nu nieuw beleid voor, maar geeft niet aan ten koste waarvan dit dan moet gaan. Hier zien we dus het gevolg van het feit dat het coalitieakkoord geen financiële onderbouwing heeft. Zo gaf de heer Peters van de VVD vorige week bij de behandeling van de raadsnota over de ORTS aan: "We moeten het wel kunnen verantwoorden". Woorden die volledig van toepassing zijn op het raadsvoorstel betreffende het parkeren. Wij zijn benieuwd naar het stemgedrag van de VVD betreffende dit voorstel.

De reden dat dit voorstel er nu ligt, komt natuurlijk omdat dit een belangrijk punt was voor Gemeentebelangen. Zowel VVD als CDA hebben zich in het verleden altijd heel terughoudend opgesteld m.b.t. het verlagen van de parkeertarieven. Iets wat de heer Kamps afgelopen zaterdag nog heeft gezegd bij Oosterhout Vandaag. Maar nu Gemeentebelangen zo groot is geworden en de SP als coalitiepartij is weggevallen, moeten VVD en CDA op dit punt Gemeentebelangen wel zijn zin geven. Terwijl beide partijen in het verleden dit soort voorstellen juist tegenhielden omdat ze nooit financieel onderbouwd waren.

Conclusie 3: Het voorstel van het college is op geen enkele manier financieel onderbouwd. De financiële gevolgen worden doorgeschoven naar de toekomst.

Voorzitter, GroenLinks gaat niet instemmen met dit voorstel wat naar onze mening vooral parkeerpopulisme is. Op het eerste gezicht lijkt het een zeer simpele oplossing voor het ingewikkeld probleem van lagere bezoekersaantallen en leegstand in de binnenstad., maar al snel zal blijken dat het geen oplossing is. Het College zelf geeft dit aan, onderzoeken geven het aan en experimenten laten het ook zien. Het kost €300.000 aan parkeeropbrengsten zonder dat het ook maar iets oplost.

Voorzitter, ik kom tot een afronding en dat is het indienen van het volgende amendement. In de verordening parkeertarieven 2019 worden nog allerlei andere zaken vastgesteld naast het verlagen van het parkeertarief van €1,90 naar €1,50. Dit amendement houdt in dat hoog tarief van €1,90 per uur in 2019 gehandhaafd blijft net zoals het maximum van €3,80 per dag dat voor bepaalde parkeerterreinen geldt. Voor de rest blijven de overige wijzigingen van de verordening parkeertarieven 2019 die het College voorstelt in stand.

Voorzitter, bij de gemeenteraadsverkiezingen van 21 maart 2018 is GroenLinks uitgegroeid tot de derde partij van Oosterhout met vijf raadszetels. 3041 kiezers hebben het vertrouwen uitgesproken in GroenLinks. Er staat een solide groep mensen en GroenLinks is een betrouwbare partij, die inzet op de inhoud en bereid is tot samenwerking en steeds met ideeën komt hoe zij deze stad wil vormgeven. Alles met het doel om Oosterhout beter groener, socialer en duurzamer te maken. GroenLinks is er dan ook klaar voor om toe te treden tot het College van deze stad en zo verantwoordelijk te nemen voor het dagelijks bestuur van Oosterhout.

Voorzitter, inmiddels is duidelijk geworden dat Gemeentebelangen, VVD en CDA hebben besloten om te gaan praten over de vorming van een coalitie. Om dan als één van de twee grote winnaars van de verkiezingen buiten het College gehouden te worden is gewoon balen. Daar zijn we als GroenLinks eerlijk over. En wat vooral balen is, is dat er totaal geen serieuze poging is ondernomen om het met GroenLinks te gaan proberen.  Er is één gesprek geweest en twee weken later kwam de telefonische mededeling dat Gemeentebelangen, VVD en CDA verder gaan onderhandelen. In andere gemeenten is de keuze gemaakt om te werken met een onafhankelijke informateur in deze fase van het proces. Een onafhankelijke procesbegeleider zorgt voor meer transparantie en een meer gelijkwaardige positie van de partijen ten opzichte van elkaar in deze fase van het proces. De gang van zaken tot nu toe heeft GroenLinks ervaren als een poppenkastvoorstelling waarvan de uitkomst al op 22 maart vaststond. Als de inbreng van burgers, bedrijven en instellingen, net zo serieus genomen gaat worden als de gesprekken met de politieke partijen, moeten we ons ernstig zorgen gaan maken. Dan is er geen sprake van transparantie, maar van het voor de gek houden van de burgers van Oosterhout. Die tijd is geweest, dat moeten we niet meer willen.

In het goede en prettige gesprek dat GroenLinks op vrijdag 30 maart met Marian Witte en Walther Hoosemans heeft gehad hebben wij op verzoek van deze partij de uitdagingen geformuleerd waar Oosterhout naar onze mening de komende jaren mee te maken gaat krijgen:

1. Duurzaamheid en energietransitie

De energietransitie is de grootste uitdaging waar we als gemeente voor komen te staan. Er dient een duidelijke stip op de horizon gezet te worden op weg naar een energieneutrale gemeente. Alle bestaande niet-fossiele energiebronnen zullen nodig zijn om af te komen van onze verslaving aan fossiele grondstoffen. Duurzaamheid dient een integraal onderdeel te worden van gemeentelijk, inclusief ambtelijke capaciteit en financiële ruimte. Verduurzaming van woningen en wijken kan meegenomen worden wanneer woonwijken in Oosterhout opgeknapt gaan worden.

2. Sociaal Domein

Bij het Sociaal Domein komt er een einde aan de tijd van de overschotten en gaan er tekorten ontstaan. Vooral bij de Jeugdzorg zal dit geval zijn. Zo wordt over het jaar 2017 een tekort voorspeld tussen de €5 en €6 miljoen. Bij de WMO gaat het om €1 miljoen en bij het minimabeleid om €0,7 miljoen. Vooral op het gebied van Jeugdzorg gaat het om een financieel probleem waar steeds meer gemeenten in Nederland mee te maken krijgen. Het zal duidelijk zijn dat op de langere termijn inkomsten en uitgaven structureel met elkaar in evenwicht moeten zijn. Dergelijke tekorten kan een gemeente niet opvangen. Om hier als politiek de juiste keuzes in te kunnen maken zal eerst duidelijk moeten worden welke kosten wel en niet beinvloedbaar zijn. Inzetten op preventie moet belangrijk blijven en vooral de individuele steun voor mensen moet overeind blijven. De gemeente moet er in eerste instantie op in gaan zetten dat geld uit het Sociaal Domein effectief besteed wordt en vooral bij de mensen die het nodig hebben terecht komt. Het moet niet blijven hangen bij allerlei bedrijven en/of organisaties, waardoor er minder geld voor de directe zorg beschikbaar is.

3. Mobiliteit

Op het gebied van mobiliteit is GroenLinks een voorstander van het behoud van het parkeerfonds. Alle kosten die te maken hebben met parkeren (auto en fiets) dienen betaald te worden uit de inkomsten. Binnen de begroting is naar onze mening geen ruimte om hier structureel geld voor op te nemen. Een verandering van de tarieven zal dus binnen het huidige parkeerfonds opgevangen dienen te worden. Wat verkeer betreft, zullen er deze raadsperiode vooral knopen doorgehakt dienen te worden aan de westzijde van Oosterhout. Een westelijke rondweg is voor GroenLinks niet bespreekbaar. Belangrijk bij de aanpak van de verkeersproblematiek aan de westzijde van Oosterhout is dat dit niet moet gaan leiden tot een toename van het sluipverkeer vanwege de opstoppingen bij kruispunt Hooipolder. Bij een combinatie van het verwijderen van de knip bij het Wilhelminakanaal-Zuid, het maximaal benutten van de Lage Molenpolderweg en het opnieuw inrichten van de Bromtol lopen we dit risico als gemeente.

4. Binnenstad

Er moet onverminderd doorgegaan worden met het huidige programma voor de Oosterhoutse binnenstad.

5. Verbindend bestuur

Net zoals duurzaamheid dient ook verbindend bestuur als een rode draad door al het gemeentelijk handelen te lopen. Betrek inwoners vanaf het allereerste begin bij plannen en geef vooral ruim baan aan initiatieven vanuit de samenleving. Een eerste start kan al gemaakt worden bij de totstandkoming van het coalitieakkoord. Betrek inwoners bij het proces van de onderhandelingen en geef dit zo vorm dat door middel van kleinere bijeenkomsten en andere werkvormen ook die mensen bereikt gaan worden, die je normaal niet ziet op dit soort bijeenkomsten.

Voorzitter, hierna komen we vervolgens bij de vraag welke coalitie volgens GroenLinks de komende vier jaar in Oosterhout aan de slag zou moeten gaan. Daarbij zijn er op basis van de verkiezingsuitslag naar onze mening een twee reële coalities mogelijk waar GroenLinks deel van uitmaakt.

1. Een coalitie met Gemeentebelangen, GroenLinks en CDA. Deze coalitie heeft voor GroenLinks de voorkeur omdat zij naar onze mening het beste in staat om aan de slag te gaan met de uitdagingen waar Oosterhout op het gebied van duurzaamheid, sociaal domein en binnenstad mee te maken krijgt. De inhoudelijke verschillen tussen Gemeentebelangen en GroenLinks zijn niet al te groot en overbrugbaar. Vanwege het feit dat de PvdA heeft aangegeven nauw te gaan samenwerken met GroenLinks ontstaat er dan een samenwerkingsverband van 16 zetels. Als derde partij is dan naar onze mening het CDA de meest logische optie. Ook met deze partij zijn de inhoudelijke verschillen overbrugbaar en het CDA heeft zich de afgelopen bestuursperiode onderscheiden op de belangrijke dossiers ruimtelijke ordening en binnenstad. Wij hebben er alle vertrouwen in dat deze partijen tot een coalitieakkoord kunnen komen.  Daarnaast doet deze coalitie ook het meeste recht aan de verkiezingsuitslag. Gemeentebelangen heeft juist goed gescoord in die wijken waar de SP in 2014 nog sterk was. Hier hebben kiezers dus juist gestemd voor een sociaal beleid en ze krijgen nu een volledig rechtse coalitie. Marian en Walther, jullie hebben ook de verantwoordelijkheid om die kiezers te vertegenwoordigen. Hoe gaan jullie dat in de coalitie waar je nu voor gekozen hebt doen?

2. Een coalitie met Gemeentebelangen, VVD en GroenLinks. Deze coalitie ligt in eerste instantie minder voor de hand, maar is voor GroenLinks ook bespreekbaar. Wij hebben dan ook voorgesteld om eerst in een soort tussen ronde af te gaan tasten wat hiervan de mogelijkheden zijn. Dit omdat de inhoudelijke verschillen tussen VVD en GroenLinks nu eenmaal groter zijn.

In alle twee de coalities is het naar de mening van GroenLinks logisch dat op basis van de verkiezingsuitslag Gemeentebelangen twee wethouders levert.

Voorzitter, GroenLinks heeft in de coalitieonderhandelingen een duidelijke lijn gekozen. Wij willen deel uit gaan maken van het bestuur in deze stad. Wij zijn bereid tot het sluiten van compromissen en het maken van moeilijke keuzes wanneer die noodzakelijk zijn. Wij hebben geen blokkades opgeworpen richting welke partij dan ook. Op de vraag op welke beleidsvoornemens/onderwerpen er voor ons een blokkade ligt, heeft GroenLinks enkel aangegeven dat een westelijke rondweg voor ons geen optie is, iets dat inmiddels alle partijen behalve de VVD vinden.

Voorzitter, ik kom tot een afronding. Door de vorming deze coalitie komt er ook een eind aan een situatie die sinds 1978 in de Oosterhoutse politiek heeft bestaan. Een situatie waarin steeds tegelijkertijd linkse en rechtse partijen in de coalitie zijn vertegenwoordigd. De coalitie gaat nu uitsluitend uit rechtse partijen bestaan. Voor GroenLinks ligt er nu een zeer duidelijke taak. Het vertegenwoordigen van die inwoners van Oosterhout die een groen, sociaal en duurzaam beleid willen en daarom bij de afgelopen verkiezingen progressief hebben gestemd. Aan die mensen heb ik als fractievoorzitter van GroenLinks de volgende boodschap: "U kunt bij ons terecht, wij gaan in de raad met onze raadsleden door middel van het formuleren van concrete voorstellen keihard knokken voor uw belangen. Bij ons vindt u een luisterend oor voor uw zorgen."