Poliflw

Aan de orde in de raadsvergadering van 16 juli is de nota sociaal beleidskeuzes sociaal domein. Tijdens de oordeelsvorming gaf Frits Jansen namens de SGP onderstaande inbreng.

De nota staat vol met mooie, maar ook nog steeds wollige woorden. Zo las ik dat tenminste in de krant.

En deels is dat ook zo. Herijking van de beleidskeuzes zonder dat er echt wijzigingen zijn, want de inwoners zijn tevreden in 2018 zo lezen we. Nu zijn we in 2020 en dus al weer 1.5 jaar verder.

Een mooie presentatie in de beeldvorming en ook het persbericht gaven wel aan dat dit inderdaad het geval lijkt te zijn.

We willen meer gaan inzetten op preventie en informele en formele zorg afstemmen.

“De eigen kracht moet meer aangesproken worden, we willen meer doen met inwoners en maatschappelijke partners”. Meer gebruik maken van de positieve gezondheid etc. allemaal mooie woorden.

Heel kort door de bocht, inwoners moeten nog meer zelfredzaam worden en vooral niet te veel leunen en steunen op de gemeente.

Ik zei al, kort door de bocht, maar er zit wel een kern van waarheid in. Waarom? we moeten eerlijk zijn. Eenvoudig om dat we als gemeente in zwaar weer verkeren. Het sociaal domein staat zwaar onder druk. Door het tekort aan financiële middelen! Of is de zorg juist door andere zaken onbetaalbaar geworden? (retorisch vraag)

Om de gewenste uitvoering van het raadsvoorstel te doen, kunnen we nog beschikken over een potje wat heet, innovatiegelden. Maar dat begint ook leeg te raken. De bodem komt in zicht.

Gelukkig wordt er heel veel gedaan om onze zorg-zorgen bij de landelijke overheid onder de aandacht te brengen. Echter lijken die er nog niet zo van wakker te liggen.

Laten wij als gemeente proberen te zorgen dat zorg, zorg blijft. En dat die zorg ook voldoende geboden wordt. Het beleid is toch dat zorg, zorg moet zijn? En niet een papierentijger waarbij alles aan allerlei regel(tje)s en schema’s opgehangen wordt en waarbij personele wisselingen aan de orde van de dag lijken te zijn? Is dit een van de zaken waarom het onbetaalbaar is geworden?

Wij ervaren en vernemen uit de praktijk dat dit nog steeds wel het geval is. Zeker als het sociale dorpsteam erbij betrokken raakt. Wij hopen daar echt een kentering te gaan zien. Het zal er ook allemaal niet makkelijker op worden nu er een samenhang gezocht moet worden met de Omgevingsvisie.

Dit besluit kent geen financiële consequenties ( op de herijking van het gemeentefonds en ontwikkelingen op andere beleidsterreinen na dan), maar er is wel een punt wat we onder de aandacht willen brengen. Het staat een beetje los van dit voorstel, maar heeft er wel invloed op!

Bij de transformatie is naar voren gekomen, dat zorgverleners een soort  ‘creditkaart’ hebben en hun declaraties tot wel 5 jaar na dato mogen indienen. Graag zouden we zien dat het college vanaf nu bij het aangaan van nieuwe contracten een paragraaf opneemt, waarin duidelijk staat dat de declaraties binnen een kortere periode moeten worden afgehandeld. En dat declaraties bij overschrijding van die termijn niet worden uitgekeerd. Een contract is een wettelijke overeenkomst die andere wet- en regelgeving hier omtrent over’ruled’, dus het hoeft niet in conflict te zijn met andere wet- en regelgeving. In de zorg lijkt het zo te zijn dat binnen een half jaar resultaten van een behandelingen zichtbaar zijn. Dat zou een mooie termijn zijn om voor declaraties een grens te trekken. Dit en meer zaken zouden voor ons het sociaal domein nog inzichtelijker maken. In elk geval financieel.

Laten we voor de zorg zoeken naar oplossingen zonder daarbij de rekbaarheid van de samenleving telkens te moeten opzoeken! Want die rek is echt wel een keer op. Incidenteel zal dat best nog wel kunnen, zoals ook de corona periode laat zien. Maar er moet structureel iets veranderen.

Het raadsvoorstel beheerplannen onderhoud openbare ruimte maakt inzichtelijk wat de onderhoudskosten en investeringen zijn voor het beheer van de openbare ruimte. Er is een tekort op onderhoud van zo'n €700.000 en een investeringsachterstand van enkele miljoenen.

Eerder is fors bezuinigd. Er was echter geen beheerplan voor het onderhoud en investeringen. In beheerplannen leg je vast wat wanneer nodig is om een bepaald kwaliteitsnveau te halen. Nu is in beeld gebracht wat dit kost in beheerplannen. Voor sommige onderdelen werd het kwaliteitsniveau niet gehaald, maar wordt dit met voldoende middelen in de toekomst wel behaald, zoals de kwaliteit van de wegen. Op andere onderdelen , zoals openbaar groen, is het kwaliteitsniveau bijgesteld. 

Mede onder druk van de provincie liggen er nu accurate beheerplannen. In het verleden is bezuinigd zonder dat daar goede beheersplannen aan ten gronde lagen. De slechte kwaliteit van met name de wegen wordt ook in de dorpen al meer zichtbaar. Het lijkt er op dat de gaten in de begroting zijn gedicht met gaten in de wegen. Niet voor niets vroegen we daarom al eerder aandacht voor een actueel wegenbeheerplan.

Veel kapitaalgoederen hebben al een laag kwaliteitsniveau, dat wordt nu overal de minimale variant, bijv. ook voor centra en parken. Feitelijk kan je niet anders dan met dit minimale niveau akkoord gaan, want nog minder is wettelijk niet toegestaan en kan je als gemeenteraad niet maken richting je inwoners. Pas bij de begroting kan je daar redelijkerwijs op onderdelen een hoger kwaliteitsniveau voorstellen, omdat je daar dan ook direct op zoek kunt gaan naar de dekking hiervoor. Maar hoeveel wordt de totale benodigde financiële opgave hoger als we vast houden aan de huidige kwaliteitsniveaus in plaats van in te stemmen met het voorgestelde soberste variant? Dat zouden we graag nog van het college horen.

Om te voorkomen dat er in de toekomst opnieuw tekorten in het beheer ontstaan, willen we graag bij de begroting terugzien hoe er gemonitord gaat worden op de uitvoering van de beheerplannen. En hoe bepaal je of het minimale onderhoudsniveau behaald wordt? Is dat op basis van sfeerbeelden, aantal gaten etc. en wordt dat ook daadwerkelijk in beeld gebracht? Dat aspect verdiend uitwerking bij de begroting zodat dit in de jaarrekening ook duidelijk naar voren komt.

Daarnaast vragen we ons af, of afschrijvingstermijnen van meer dan 100 jaar wel voldoen aan het voorzichtigheidsbeginsel wat uitgangspunt is bij verantwoord begroten. Dit wordt nu zijdelings genoemd en er wordt nog niet over besloten, maar onze fractie zet er alvast een groot vraagteken bij.

Het beheer van de openbare ruimte is een kerntaak van de gemeente. Het openbaar groen en een aantrekkelijke openbare ruimte is een visitekaartje voor de gemeente en speelruimte voor de jongste inwoners. Dat kunnen we momenteel niet waarmaken. Voor dit moment gaan we akkoord met de soberste variant en de opdracht om conform de beheerplannen daarvoor middelen te zoeken bij de begroting. Zodra dit financieel maar enigszins kan, zal het een van onze prioriteiten zijn om de kwaliteit van de openbare ruimte te verbeteren. Waakzaamheid van een alerte gemeenteraad is echter blijvend nodig om tekorten in de toekomst te voorkomen.

De initiatiefnemer is van plan om op de locatie Beukenlaan 3 in Doorn acht woningen van het type twee onder één kap te ontwikkelen. Omdat deze ontwikkeling niet past in de geldende beheersverordening is een herziening van het bestemmingsplan nodig. Initiatiefnemer heeft na een informatieavond en in overleg met de gemeente een stedenbouwkundig kader opgesteld.

De SGP kan zich goed vinden dit stedenbouwkundig kader. De uitbreiding van het woningaantal vinden we een welkome ontwikkeling. Hoewel we natuurlijk liever ook middeldure woningen hadden gezien, begrijpen we dat je niet alles kunt hebben. Hier zijn nu namelijk 3 villa's toegstaan en dit aantal en type woningen is het hoogst haalbare. We moeten ook oppassen niet het onderste uit de kan te halen, dan kon je weleens het deksel op de neus krijgen.

Het provinciaal inpassingsplan ongelijkvloerse spoorkruising Maarsbergen is een bestemmingsplan maar dan onder supervisie van de provincie. De provincie heeft de regie voor de ongelijkvloerse spoorkruising Maarsbergen. Momenteel is het voorontwerp afgerond. De raad heeft op 26 januari 2017 besloten de west variant als voorkeursvariantaan te merken en heeft hiervoor 2,5 miljoen euro beschikbaar gesteld. De provincie Utrecht is het bevoegd gezag voor het provinciaal inpassingsplan. De raad heeft echter de mogelijkheid een schriftelijke reactie te geven op het voorontwerp inpassingsplan.

Tijdens de avonden waarin de verschillende rapporten zijn gepresenteerd, was de meest gedeelde opvatting dat er vooral vaart gemaakt moest worden. De SGP onderschrijft dit helemaal. Dit neemt niet weg dat er een zorgvuldig ontwerp moet komen. We zijn het eens met D66 en VVD, die aangaven dat met name m.b.t. het aspect veiligheid er nog nadere uitwerking nodig is. Vraag is wel hoever we als raad op dit moment moeten gaan. De provinciale staten zijn op dit moment aan zet. Aanpassingen leiden mogelijk ook weer tot vertragingen. Omdat de rapporten nog meegenomen moeten worden in het uiteindelijke ontwerp, zien we op dit moment geen reden voor aanscherping van de voorgestelde reactie. Daar staat immers al in genoemd dat de rapporten meegenomen moeten worden in het ontwerp. We vinden de voorgestelde reactie goed afgewogen. We moeten er ook voor waken als gemeente geen scope wijzingen aan te brengen, want degene die de scope wijzigt, is degene die mag betalen. Alles overziende hebben we ingestemd met de voorgestelde reactie en deze is, unaniem goedgekeurd en inmiddels naar de provincie verstuurd.

Uitgangspunten en voorbereiding gebiedsontwikkeling Trompplein en Breeschotenlaan inclusief ontwikkeling Multi-functionele Accommodatie (MFA) Maarn en woningbouw. Dat is wat onlangs door de raad is besproken.

In 2016 is naar boven gekomen dat er behoefte was aan technische vervanging van de huisvesting voor de scholen, kinderopvang en het dorpshuis de Twee Marken in Maarn. Er is een verkennende studie gedaan om tot een MFA te komen.

In 2017 is er een stuurgroep gevormd. Vanuit de zijde van de raad is toen aangegeven, na gesprekken in vergaderingen met raad- en commissie, dat iedereen hierbij kon aansluiten. En dat het een project Van, Voor en Door Maarn moest worden. Vanuit de stuurgroep zou verder onderzocht worden of een MFA haalbaar is. Onderzoek naar: Financieën, gesprekken met omwonende en gebruikers. Eén pijler, de financiën voor de scholen is, via het IHP, al opgenomen in de begroting. Het dorpshuis staat dan nog als PM post.

In 2018 komt er een nieuwe raadsperiode met een nieuwe gemeenteraad. De vijf focuspunten zijn: zorg voor iedereen, wonen, duurzaam, financiën op orde en participatie.

Vanuit de stuurgroep komt het idee voor een MFA met woningbouw op het Trompplein en de Breeschotenlaan. Hierbij werd een sluitende investering- en exploitatie gepresenteerd.

Deze was opgebouwd uit de bijdrage IHP voor de scholen, kinderopvang als huur, dorpsvoorziening met huur en als onderlegger een Grex en woningbouw. Ook was hierin de positie van de Stichting met haar schuldenlast opgenomen. Daarmee startend zijn de kaders voor het project opgesteld. Een ruimtelijke studie (Phentaro). Een sluitende investering- en exploitatie. Het grondexploitatie complex door de raad vast te stellen. Herinrichting Trompplein, met daarbij parkeren volgens de eisen. En participatie, met in achtneming van wat er al is geparticipeerd. Dit is allemaal nodig.

Echter blijkt er nog nader onderzoek nodig. Sluiten de financiën echt? Is er winst op de grondexploitatie? Is er alternatieve financiering mogelijk? Hoe groot moet het dorpshuis en de sporthal zijn? Bij wie ligt het opdrachtgeverschap? Wie wordt eigenaar? Wat is de rol van de Stichting (de Twee Marken)? En nog meer gesprekken met betrokkenen en de Maarnse samenleving.

In 2019 moet er een integrale besluitvorming plaatsvinden: het budget voor voorbereidingskrediet moet worden vastgesteld, een overeenkomst eigendomssituatie moet vast gelegd, het bestemmingsplan en planologisch procedures starten, vervolg participatie en communicatie vormgeven, intentieovereenkomst sluiten en uitvoering geven aan motie scholen-woningbouw en het parkeren vastleggen. Integraal dus. En in gesprek blijven met iedereen natuurlijk. Uiteindelijk realisatie in 2021 is de wens. Tot zover het proces zoals afgesproken.

De Stichting komt in zwaar weer en voor de gemeente dreigt er een garantstelling in werking te gaan.

Door grote te korten in het sociaal domein en de door ons zelf opgelegde reductie van de schuldenlast vraagt van ons aanpassingen.

De samenvatting van het raadsvoorstel geeft aan dat de realisatie van de MFA mogelijk is. Functies blijven behouden, woningbouw gerealiseerd, plaats voor scholen en kinderopvang. En ook nog een financieel sluitend geheel met reductie van de schuldenlast. De enige MAAR hierbij is dat de opbrengsten van de gebiedsontwikkeling ingebracht worden als (mede) dekking.

Als we dit langs de lat van de procesafspraken leggen en de focuspunten scherp houden, klinkt dat veelbelovend. Dank aan het college hiervoor. Echter zijn er ook kritische kanttekeningen te plaatsen.

Inmiddels hebben we veel informatie ontvangen van bezorgde inwoners en belanghebbenden.

Een hele serie insprekers die zich tot het uiterste inspanden om ook op één avond hun bijdrage te laten horen.

Nu is het natuurlijk altijd zo dat waar iets staat te veranderen er mensen in de bres komen om het één en ander tegen te houden of te veranderen. Daar kijk ik niet echt van op. Eén van de afspraken was dat iedereen mee kon praten (en dat van het begin af aan) dat lijkt hier in elk geval niet gelukt te zijn. Het Van, Voor en Door Maarn lijkt niet geslaagd. Slechte participatie en ook de zorg voor iedereen is deels losgelaten.

Een van de partners uit de stuurgroep, een school notabene, heeft zich ook niet volledig achter dit voorstel geschaard. Echter is dat voor ons niet onoverkomelijk. De gemeente dient zorg te dragen voor een goede en kwalitatieve huisvesting. Dat zal in dit plan dan ook gewoon gerealiseerd gaan worden. Hopelijk eindelijk eens een school die binnen het budget bouwt. (financiën op orde)

De grootte en afmeting van de sporthal staat ter discussie. Wat ons betreft niet. Onderdeel van het budget ,een geraamde post zonder bedrag, is voor een deel al bezuinigd in spoor 3. Dat is een bewuste keuze geweest. In principe wijken we daar dan ook niet van af. (financiën op orde) De vraag om te onderzoeken of deze ruimte eventueel groter kan, door bijv. ook op zondag beschikbaar te komen, het zal u niet verbazen, heeft en krijgt in geen geval steun van ons. Eerder tijdens de behandeling van de sportnota hebben we al aangegeven dat maatstaven van NOC/NSF voor ons nooit een aanleiding kunnen en mogen zijn om de beschikbare middelen uit te breiden. Zo ook nu niet. Als in het vervolgtraject naar voren komt dat er alternatieve invulling kan worden gegeven aan de financiering voor meer m2, zullen we dat op dat moment beoordelen. Wat ons betreft kan er beter geïnvesteerd worden in de bibliotheek. Wij vinden deze functie belangrijker.

Voor wat betreft de m2 voor het dorpshuis zelf. Het uitgangspunt nemen om de huuropbrengst als basis voor de te bouwen m2 heeft onze sympathie. Ook hier geldt weer, meer inkomsten, meer m2. We laten dit over aan de uitwerking van de ontwikkeling. Vastgelegd in het programma van eisen.

Aan het focuspunt duurzaamheid kan uitvoerig uitvoering gegeven worden bij de realisatie en is wat ons betreft dan ook geborgd. Nadere invulling zien we met belangstelling tegemoet.

Over de woningbouw hoeven we niet veel te zeggen, dit zal ook bij de nadere uitwerking besluitvorming krijgen. Op dit moment zijn de gestelde kaders afdoende.

Het amendement wat VVD, Open, D66, CDA en CU indienden, om uitgangspunten aan te scherpen, had onze steun zeker kunnen hebben, maar door de bepalingen over de opening op zondag van de sportshal, hebben we uiteindelijk niet in kunnen stemmen met het amendement en het (aldus) gewijzigde raadsvoorstel. Alles overziend moet er nog veel uitgewerkt worden. Het college is nu aan zet voortvarend stappen te gaan zetten in dit dossier, samen mét de inwoners van Maarn.

In 2018 is een raadsbreed programma vastgesteld. Echter was het een forse uitdaging om bij deze ambities financiële middelen te vinden. Door een forse financiële tegenvaller in deuitvoering van de Jeugd/Wmo, is besloten het  raadsuitvoeringsprogramma ‘on hold’ te zetten. Naast het temperen van deze ambities, zijn in de begroting 2019 bezuinigingen doorgevoerd.

Echter dit is niet voldoende gebleken om met name de grote tekorten op jeugd en WMo te kunnen opvangen in de begroting. Er is een verwachte tekort van € 2.959.000. Daarnaast is een buffer in de begroting nodig om tegenvallers op te kunnen vallen en wil de raad naar een lager schuldniveau. Dat maakt dat er bezuinigt moet worden of belastingverhoging om de hoek komt kijken. 

Het college heeft een lijst met mogelijke ombuigingen vastgesteld die samen moet leiden tot een sluitende begroting voor 2020 en verder. Daarover heeft de gemeenteraad inhoudelijk geen uitspraak gedaan, maar vragen we eerst uw mening! Vul de enquête in (voor 6 mei), neem deel aan een digitaal forum op 6 mei of kom naar de avond op 9 mei. Wij horen graag van u.