Poliflw

Dat het college voor haar voorstellen op zoek moet naar een meerderheid in de raad vindt D66 een goede zaak. Daarmee reageert D66 op het persbericht van VVD en LDIJ over het afronden van ‘ronde 1’. ‘Vol goede moed hebben we deelgenomen aan de gesprekken om te kijken welke mogelijkheden er zijn voor een raadsbreed akkoord ‘ aldus Jos Pel, fractievoorzitter.

VVD en LDIJ willen graag over dossiers doorpraten met vijf partijen waaronder D66. De SDIJ en Lijst Willems zijn afgevallen. D66 denkt dat het goed is dat er nu een stabiel bestuur is, dat goed is voor IJsselstein.

Dat het college door een minderheid gesteund wordt is wat D66 betreft geen probleem. Het is juist goed voor het transparant besturen van IJsselstein. Het past bij het dualisme binnen de gemeentepolitiek en zorgt voor een goed openbaar debat over voorstellen. Daarnaast wordt ook zichtbaar waar de raadsfracties voor staan zoals we bijvoorbeeld zagen bij het voorstel parkeren dat het dankzij de PvdA haalde.

We zien ondanks het verlies van een meerderheid een stabiel bestuur en we gaan ervan uit dat dat zo blijft. D66 wil geen wisseling van wethouders voor eigen politiek gewin. Ook goede plannen van het college zoals bijvoorbeeld de woonvisie worden nu al gesteund. D66 steunde het plan en heeft o.a. wel extra aandacht gevraagd voor de bouw van sociale huurwoningen.

IJsselstein verkeerd in een financieel lastige situatie. Fractievoorzitter Jos Pel: ‘Het coalitieakkoord heeft vol gestaan met cadeaus (gratis parkeren en afschaffen hondenbelasting) die we helemaal niet kunnen betalen. Dit beleid maakt dat het college uiteindelijk wel met een voorstel zal moeten komen om de OZB te verhogen’. We liggen nu al onder een vergrootglas bij de provincie die toezicht houdt op de financiën. De bezuinigingsvoorstellen op de jeugdzorg vindt D66 niet realistisch.

D66 vindt het daarom goed dat er in het openbaar wordt gedebatteerd over de voorstellen van het college. Als het college zelf behoefte heeft aan een meerderheid tot de komende verkiezingen dan spreken wij daarover graag met het college en alle andere partijen in de komende raadsvergadering. Dan is er meteen de mogelijkheid om te onderzoeken of er een mogelijkheid is om te komen tot een raadsbreed akkoord voor IJsselstein waar we de komende twee jaar mee vooruit kunnen.

Donderdag 07 november heeft de gemeenteraad van IJsselstein, met de kleinst mogelijke meerderheid van 12-11, de begroting voor 2020 goedgekeurd. Met veel onzekere aannames heeft het college, 2,5 miljoen euro omgebogen en geld vrijgemaakt om structureel 3 ton te besteden aan het gratis parkeren van het eerste en tweede uur in de parkeergarages. Gezien de zeer onzekere vooruitzichten over de financiering van de jeugdzorg, vindt D66 dit onverantwoord.

De fractie van D66 heeft dan ook tegen deze begroting te gestemd. Voor de begroting stemden de VVD, LDIJ en PvdA. Door de stem van de PvdA had deze minderheidscoalitie net genoeg steun. Verbaas u niet, maar verwonder  u enkel.

Hieronder leest u het betoog van D66-fractievoorzitter Jos Pel tijdens de raadsvergadering:

Voorzitter, collega’s, vrienden van de pers en toehoorders,

Vanavond nemen we, als gemeenteraad van IJsselstein, een besluit over de begroting voor 2020. Het voorliggende document is wat onze fractie betreft weer zeer toegankelijk. De ambtenaren verdienen en krijgen onze complimenten voor het feit dat ze dit, ondanks de vele aannames, helder op papier hebben gezet.

Wij danken de medewerkers ook voor het aanleveren van de zogenoemde groslijst van mogelijke bezuinigingen die vanuit de organisatie waren geformuleerd. Het blijft toch bijzonder dat het college, tijdens de behandeling van deze begroting tijdens de commissievergaderingen, het bestaan van deze lijst verzweeg en zelfs ontkende.

Er werd ons verzocht om geen algemene politiek beschouwingen te houden. Maar voorzitter, dat is vrijwel onmogelijk. Er zitten zoveel politieke keuzes en onzekerheden in deze begroting en dit college geeft met deze begroting zo duidelijk aan welke koers we opvaren, dat we daar wel op moeten reageren.

Wij zien dat het eigen vermogen van IJsselstein zorgelijk laag wordt en daarmee de mogelijkheid om tegenvallers op te vangen de, door ons als raad gestelde kritische grenzen allang zijn gepasseerd. Wij zien dat met veel kunst -en vliegwerk, met veel bravoure en blijmoedig, een meerjarenbegroting wordt gepresenteerd, die maar net sluitend is. Er blijft ook nauwelijks iets over om te sparen voor de toekomst. De enige ruimte die wij nog zien is het verhogen van de lokale belastingen. Ik ga die vraag niet stellen, want ik krijg toch het antwoord dat het allemaal goed komt.

De grootste zorgen die D66 heeft met deze begroting zijn de ombuigingen die worden ingeboekt op een heel onzeker en voor ons belangrijk terrein; het sociaal domein. De inwoner die het meest kwetsbaar is, mag niet de dupe worden van het opportunisme van dit college. Wij zien dat dit college ook enorm worstelt met de onzekere kosten die met name de jeugdzorg met zich meebrengt. Wij waarderen de inzet van de verantwoordelijk portefeuillehouder om hier grip op te krijgen. Wij steunen hem hier ook in. Ook wij willen in rustiger water komen, maar zien ons niet tegen deze krachtige stroom oproeien, laat staan de waterval in omgekeerde richting nemen.

Voorzitter, wij hebben de zoektocht naar geld gevolgd en dit bij de behandeling in de commissies en de besluitvorming rond het parkeren flink bekritiseerd. Ondanks de besluiten die zijn genomen en de stevige woorden die zijn gevallen, zien wij dat dit college, deze coalitie, net als de andere fracties eigenlijk maar één belang heeft; IJsselstein en haar inwoners. We doen nog een keer een beroep op dit college om, in deze onzekere tijden, geen grote wijzigingen in het staande beleid te doen. Probeer te consolideren, waarna er echt vooruit gekeken kan worden.

Het CDA heeft een groot aantal amendementen ingediend om de ombuigingen meer realistisch te maken en te bestendigen voor de toekomst. Ik voorzie een lange schorsing om de standpunten te bepalen. Vorig jaar hebben wij tijdens de behandeling van de begroting 2019 het college gevraagd naar de kaders te kijken, die dit college ziet om de begroting meerjarig sluitend te krijgen. Wij hebben eigenlijk geen idee of er iets van datgene wat vorig jaar is bediscussieerd is meegenomen door het college. Als ik terugkijk, durf ik te stellen dat het enige kader dat dit college echt heeft gehanteerd kan worden samengevat in drie ton structureel. Alles is daarop gericht.

Voorzitter, wat kunnen we in het voorjaar verwachten? D66 is nu al erg nieuwsgierig naar de voorjaarsnota, waarin de bijsturing plaats gaat vinden en de septembercirculaire is verwerkt. We maken ons veel zorgen om de verkeerde besluiten die dan nu al, met deze begroting, gemaakt zullen worden. Ik voorzie hele grote uitdagingen waar we als IJsselstein mee te maken gaan krijgen.

D66 zal daar, samen met de Raad, haar kaderstellende, controlerende en uiteraard volksvertegenwoordigende rol in oppakken. Dank u wel

In de raadsvergadering van 7 maart 2019 hebben LDIJ, VVD en PvdA besloten minder geld uit te trekken voor de zorg.

Dit tot verbijstering van de D66-fractie die het raadsvoorstel onacceptabel vindt.

De fractie van D66 is van mening dat er nu te veel onzekerheden zijn en dat het sociaal domein nog te veel in ontwikkeling is om nu al te besluiten tot een aftopping van de reserve sociaal domein.

Voor D66 is het met al deze onzekerheden onverantwoord en onbegrijpelijk dat dit college middelen, die bestemd zijn voor de meest kwetsbare inwoners, wil gaan gebruiken om gaten in hun wensenlijstje te dichten.

Hieronder staat het volledige betoog van de fractie tijdens dit raadsdebat.

Dit agendapunt luidt: kaders reserve decentralisaties

Ons wordt gevraagd in te stemmen met een besluit om voor de reserves in het sociaal domein aan te sluiten bij de norm van 1.5 als weerstandsvermogen, zoals we dat voor de algemene reserve aanhouden, of uit te gaan van maximaal 2 miljoen euro.

Een bijzonder moment om te proberen daar nu afspraken over te maken. 

Vooralsnog ziet D66 niet dat we het komende jaar boven deze norm uit gaan komen. Ziet het college dat soms anders? Hebben we nu inderdaad een discussie over de omvang van de reserve sociaal domein of heeft het college nog een verborgen agenda? Wil het college nu snel een besluit nemen, zodat er plannen gemaakt kunnen worden om het geld weer uit te geven? Of zijn we nu te achterdochtig? Toch is het een vraag die we stellen aan het college. Hebben we het over de reserves sociaal domein of over iets anders.

Daar graag straks een reactie van het college op.

Als fractie van D66 gaan wij er vanuit dat we inderdaad spreken over de omvang van de reserve voor het sociaal domein. Dat is het raadsvoorstel dat voorligt.

In dit raadsvoorstel wordt aangegeven dat de reserve sociaal domein bedoeld is om tegenvallers op te vangen.

Tevens wil het college duidelijke financiële kaders afspreken.

Met die duidelijke financiële kaders bedoeld het college dat 2 miljoen euro wel genoeg is. 

Het college heeft in de commissie samenleving, bij monde van wethouder Roks van de VVD, aangegeven dat de ontwikkelingen in het sociaal domein doorgaan en dat er nog veel onzekerheden zijn. Dat onderschrijven wij ook. Deze zorgen voor deze kwetsbare groep inwoners delen wij met dit college. 

Als het gaat om de WMO zou je kunnen zeggen dat je na 4 jaar ervaring te hebben opgedaan met deze decentralisatie je een aardige inschatting kunt maken over de benodigde gelden voor de WMO.

Dat geldt echter niet voor de andere terreinen jeugdzorg en werk en inkomen.

Bij de jeugdzorg gaat het om specialistische hulp. De aantallen hoeven maar te stijgen en de lasten vliegen omhoog. Of wat te denken van de situatie als een of meerdere jongeren in een inrichting voor behandeling moeten worden opgenomen.

En op het terrein van werk en inkomen: Pauw is per 1 januari 2019 opgeheven en wij voeren de WSW nu zelf uit. Als het gaat om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt is het college zelf nog onzeker over de ontwikkelingen: ik citeer: De discussie wordt nog volop gevoerd over meer lokale inzet vanuit de WIL voor deze doelgroep” Einde citaat.

Een citaat uit het raadsvoorstel voor de additionele formatie sociaal domein.

Die discussie wordt dus nog gevoerd en derhalve weten we nog niet precies welk financieel plaatje daar aan hangt.

Zijn we dan klaar met de inschatting van de onzekerheden?

Nee, want het college heeft zelf aangekondigd dat ik citeer opnieuw het college zelf: “Zo zal op het terrein van beschermd wonen en maatschappelijke opvang een verdergaande decentralisatie plaatsvinden waarbij individuele gemeenten meer taken en verantwoordelijkheden krijgen”. Einde citaat : uit raadsvoorstel additioneel formatie sociaal domein

En even verderop zegt het college: De opgave ligt de komende jaren ook op het verder ontwikkelen van de aanpak, het inbedden van nieuwe taken en het realiseren van meer integraliteit”.

Ook het beschermd wonen en maatschappelijke opvang komt naar de gemeenten en we hebben nog geen idee van de kosten op dat punt.

Om dat de financiën ten aanzien van het sociaal domein nog niet voldoende zijn uitgekristalliseerd heeft D66 in de commissie samenleving gevraagd naar een benchmark tussen gemeenten. Deze was niet beschikbaar. 

Wie schetst onze verbazing dat twee dagen later op de website van de VNG de resultaten staan van de benchmark Nederlandse gemeenten uitgevoerd door BDO accountants en adviseurs.

De conclusie van deze benchmark luidt: sociaal domein drukt zwaar op begroting gemeenten.

Ik citeer:

“Het gaat economisch goed met Nederland, maar de gemeenten hebben steeds meer moeite de eindjes aan elkaar te knopen. En dat komt vooral door de grote decentralisaties in 2015 in het sociaal domein van maatschappelijke ondersteuning, jeugdhulp en ondersteuning van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

De uitgaven daarvoor bedragen gemiddeld bijna 40% van de totale gemeentebegroting. Die gedecentraliseerde taken zijn uitgegroeid tot een financieel zorgenkindje: veel gemeenten kunnen hun begroting maar moeilijk sluitend krijgen. De financiën staan onder druk door de tekorten in het sociaal domein. Niet uitgesloten is dat het aantal gemeenten dat onder preventief toezicht van de provincie wordt gesteld, de komende jaren flink zal stijgen.”

Einde citaat.

Afrondend:

De fractie van D66 is van mening dat er nog te veel onzekerheden zijn en dat het sociaal domein nog te veel in ontwikkeling is om nu al te besluiten tot een aftopping van de reserve sociaal domein.

Het raadsbesluit begint met de woorden: Bij het bepalen van de maximale omvang….

Dat is nu juist het probleem: we weten niet en kunnen op dit moment die maximale omvang niet bepalen.

De fractie van D66 vindt het, met al deze onzekerheden, onverantwoord en onbegrijpelijk dat dit college middelen, die bestemd zijn voor de meest kwetsbare inwoners van IJsselstein, wil gaan gebruiken om gaten in hun wensenlijstje te dichten.

Dit raadsvoorstel is voor ons onacceptabel.

Wethouder onder druk

Tijdens de commissievergadering Bestuur is gisteravond ingesproken door een aantal bezorgde ouders en werknemers van een kinderdagverblijf van wethouder Van der Lugt (VVD). De klachten komen voort uit het handelen van Van der Lugt als bestuurder van het kinderdagverblijf. Deze privékwestie van de wethouder is gisteren politiek gemaakt. D66 maakt zich zorgen om het aanzien van de lokale politiek. Naar aanleiding van de klachten is een onderzoek ingesteld door de burgemeester. D66 wacht de resultaten van dit onderzoek af maar gaat er vanuit dat de wethouder haar verantwoordelijkheid neemt.

Privékwestie of toch politiek?

De commissie bespreekt alleen politieke onderwerpen en mag geen oordeel geven over privéleven van wethouders. Wat D66 betreft is dat anders geworden toen de wethouder één van de klagers met een rechtszaak dreigde om te voorkomen dat zij zou inspreken tijdens de commissievergadering. Dit baart ons zorgen en is niet hoe een bestuurder zich hoort tegedragen. Het moet burgers te allen tijde vrij staan om het woord te nemen tijdens een commissievergadering. Geluiden uit de samenleving moeten juist tijdens openbare vergaderingen gehoord kunnen worden. Het is dan aan de commissie om te beslissen wat te doen.

Aanvullend onderzoek

De burgemeester heeft gisteravond aangegeven dat hij een tweede onderzoek heeft ingesteld naar de integriteit van de wethouder. Daarbij valt ons op dat de onderzoekers de insprekers niet hebben gesproken. Wij zullen dus niet alleen afgaan op het rapport van de onderzoekers maar ook zelf onderzoek doen.

Vertrouwen in de politiek

D66 is bezorgd om het aanzien van en vertrouwen in de politiek en het lokale bestuur. Er is een verschil tussen het strikt naleven van de wet en het handelen in de geest van de wet. Van een bestuurder verwachten wij dat hij van onbesproken gedrag is. Integriteit is het fundament onder ons bestuur. Daarom zullen we het onderzoek en de uitkomsten kritisch blijven volgen.

Vervolg

Inmiddels heeft D66 een e-mail ontvangen waaruit blijkt dat de wethouder in augustus nog actief meewerkte in het bedrijf en zich oa. bezig hield met arbeidsovereenkomsten van werknemers. D66 gaat er dan ook vanuit dat de wethouder haar verantwoordelijkheid neemt en tijdelijk haar taken neerlegt totdat de resultaten van het onderzoek openbaar zijn. Het is aan de gemeenteraad om naar aanleiding van alle feiten een oordeel te vellen.