Algemene beschouwingen 2019
Inbreng VVD Bodegraven-Reeuwijk.
Voorzitter,
Allereerst een woord van dank aan de ambtenaren die op 17 juni jl. de ambtelijke toelichting op de kadernota hebben verzorgd. Zoals we van de zowel letterlijk als ook figuurlijk betrokken ambtenaren gewend zijn, was deze toelichting van een goed niveau en is het fijn te merken dat met vragen en suggesties constructief wordt omgegaan.
Deze kadernota heeft van het college de titel “Herstel in gevaar” meegekregen waar de VVD graag het woord financieel aan toevoegt. Primair zien wij namelijk dat het financieel herstel van onze gemeente in gevaar is door een onverwacht grote tegenvaller in het sociaal domein. Wij
komen hier op terug.
Terugblik op afgelopen jaar
In het afgelopen jaar is een aantal lastige dossiers de revue gepasseerd. Het college complimenteren wij dat op dossiers die soms jarenlang stil lagen zoals de Elfhoeven en de
situatie Raadhuisweg /Zoutmansweg nu voortgang wordt geboekt.
Soms was sprake van een zorgvuldig proces en een voor velen bevredigende uitkomst. Maar enkele keren moest het college ook op haar schreden terug keren omdat het zijn draagvlak kwijt was. Onder druk van inwoners, onder druk van de commissie van beroep en bezwaar, onder druk
van de rechter. Voorzitter, de VVD begrijpt dat besturen soms doortastendheid vergt, maar tegelijk hecht de VVD aan correcte en gedragen besluitvorming.
Transparantie
De fractie van de VVD ziet graag als uitgangspunt een open en transparant proces waarbij onze inwoners en ondernemers zo veel als mogelijk betrokken worden bij de eerste planvorming, de besluitvorming, de uitvoering en evaluatie. Ook dan kunnen we het niet iedereen naar de zin
maken, maar wij zijn van mening dat dit een belangrijke basis is voor een bestendige koers. Die koers bepaalt in hoge mate ons verdere handelen.
Betrouwbare informatie
Mis gaat het als we bestendig willen handelen op basis van de verkeerde informatie. De toekomstige bewoners van Vrijeveld zijn met zo’n situatie geconfronteerd. Zij ontdekten vlak
voor of na het moment dat ze de kavel voor hun nieuwe woning kochten dat er op het naastgelegen perceel een migrantenhotel zou verrijzen. WOB-verzoeken, persberichten,
interviews en wantrouwen over en weer waren de ingrediënten van wat ik hier maar eufemistisch een volledig nieuwe dynamiek noem. WOB-verzoeken overigens die onze
gemeente veel geld kost.
Waarom dit uitstapje? De VVD-fractie probeert zich goed te informeren, mee te denken met inwoners, ambtenaren en college en daarmee het goede voor onze gemeente te realiseren. Dat kan alleen als de Raad en de daarmee ook de inwoners, meegenomen worden door het college
en daarbij over de juiste informatie beschikken.
Informatie over tekort sociaal domein
Voor wat betreft het sociaal domein hebben wij wel het gevoel dat de Raad tijdig geïnformeerd is over het ontstane tekort in het sociaal domein. Laat ik gezegd hebben dat de fractie van de VVD in de contacten met het ambtelijk apparaat over het dossier sociaal domein bij velen een grote mate van betrokkenheid, kennis en kunde heeft opgemerkt.
Met die tijdige informatievoorziening is de basis gelegd voor vertrouwen in de analyse, namelijk dat het landelijk afgesproken verdeelmodel voor rijksbijdrage voor de jeugdzorg en de wekelijke kosten de jeugdzorg fors van elkaar verschillen. Wij blijken een nadeelgemeente en we bevinden ons in een groter gezelschap van relatief welvarende kleinere gemeenten die landelijk geen enorm gewicht in de schaal leggen.
Tekort
De komende jaren staan we als gemeente voor lastige keuzes. Er is een fors tekort bij onze gemeente en dat maakt kiezen noodzakelijk. Het is voor de VVD een wrang gevoel dat het leeuwendeel van deze tekorten veroorzaakt wordt door het besluit van het rijk om veel van de zorgtaken aan de gemeenten toe te bedelen, maar hiervoor niet de bijbehorende gelden ter schikking te stellen.
Jeugdzorg
Onze gemeente heeft ook te maken met een uit de pas lopend aantal zaken in de jeugdzorg welke een forse impact hebben op het tekort. Het is hierdoor onmogelijk om geen tekort op te
bouwen. Echter is het niet mogelijk om “nee” te zeggen of aan onze inwoners de vraag te stellen of men minder zorg acceptabel vindt.
Lijn vasthouden
De taak teruggeven is helaas ook onmogelijk. We zijn blij dat de wethouder een fors signaal heeft afgegeven dat het toebedelen van taken, niet zonder toebedelen van budget kan. Zolang het rijk niet met structureel extra budget komt zitten we als gemeente met forse uitgaven opgescheept in een domein waar je bijna niet kan sturen. Inmiddels hebben een aantal partijen bij de provincie dit ook ingezien en aangegeven dat dit nieuwe beleid niet kan en mag leiden tot bezuiniging op leefbaarheid en voorzieningen. Wij roepen het college dan ook op om de forse lijn naar provincie en rijk door te zetten.
Financiële keuzes
Voorzitter, we staan als gemeente voor pijnlijke keuzes en in de kadernota staan een aantal inhoudelijke en financiële keuzes. Die zouden we graag bespreken vanuit een bestendige koers.
In het raadsprogramma hebben we gezegd dat we in de breedste zin van het woord een gezonde gemeente willen zijn, zowel op het gebied van welzijn als ook op economisch en
financieel vlak. Voorzitter, voor de VVD is de bestendige lijn dat we verder gaan op de ingeslagen weg om onze gemeente een financieel gezonde gemeente te maken en dat we de rekening niet doorschuiven naar onze inwoners.
Sociaal domein
Tegelijk constateren we dat het tekort in het sociaal domein waarschijnlijk structureel zal zijn, althans er is nog geen structurele toezegging voor een bijdrage vanuit het rijk en dat betekent voor de VVD dat er keuzes gemaakt moeten worden. Daarbij kijken wij niet onmiddellijk naar het schrappen van nieuw beleid of draconische aanpassingen in de gemeentelijke begroting, maar een naar weloverwogen en bestendige bijsturing gebaseerd op goede informatie. Dat er
ook voor het sociaal domein een taakstelling is opgenomen zodat kritisch naar de uitgaven wordt gekeken, lijkt ons een logische keuze. Nu noodgreep, dan structurele oplossingen
De VVD is groot voorstander van een verdere reductie van onze gemeentelijke schuld die per inwoner ongeveer twee keer zo hoog was als bij gemeenten van vergelijkbare omvang. Een structureel tekort kunnen we als Gemeente niet dragen en willen we als VVD ook niet voor onze
rekening nemen. Een tijdelijk noodverband willen we wel leggen om in het komend jaar met het college en in raadsverband naar een gebalanceerde begroting te komen. Daarbij ligt het voor de VVD niet voor de hand om de OZB anders aan te passen dan met de inflatie en zien wij
het laten vallen van de financiële norm, het sparen van €1 miljoen per jaar, om onze schuld af te lossen, als onvermijdelijk. Daarmee kiest de VVD voor een tijdelijke oplossing die ons de tijd geeft te zoeken naar een bestendige oplossing. Voor de VVD betekent dit dat we moeten
zoeken naar het verlagen van structurele uitgaven.
Subsidiebeleid
Daarom wil de VVD veel meer inzicht in verleende subsidies. Wij hebben de afgelopen jaren regelmatig gevraagd om meer inzicht, de discussie rond het voortbestaan van het Evertshuis
heeft dit weer eens duidelijk bij ons onder de aandacht gebracht. Alvorens over te gaan tot een taakstellend subsidieplafond willen wij een gedetailleerd overzicht, dat ook verborgen subsidies zoals niet marktconforme huisvestingskosten inzichtelijk maakt, om vervolgens met de raad en het college in gesprek te gaan over de te maken keuzes.
Huizen van Alles
Onze fractie is van mening dat ook de “Huizen van Alles” ter discussie moeten staan. Dat wil zeggen, wij pleiten niet voor het sluiten van al deze huizen van alles maar we moeten wat ons betreft beperkt houden tot 1 Huis van Alles per kern en ook moet nog eens kritisch worden gekeken naar de kosten.
Openbare ruimte
Ook in de openbare ruimte zien wij mogelijkheden voor kostenbesparingen. Bijvoorbeeld door de hoeveelheid verkeersborden en paaltjes tot een minimum te beperken, maar ook door dynamischer om te gaan met onderhoud, en werkzaamheden te combineren. Dubbel werk door fouten in ontwerp of aanleg dienen voorkomen te worden.
Duurzaamheid
Op het gebied van duurzaamheid heeft onze gemeente vooralsnog een streven om in 2035 klimaatneutraal te zijn. Wanneer we nuchter bekijken hoe groot deze opgave is, rijst bij ons de vraag of deze ambitie wel realistisch is met zulke aanzienlijke financiële tekorten. Ook maken wij ons zorgen over alle bekende of onbekende gevolgen voor de leefomgeving, het woongenot en de portemonnee van onze inwoners.
WKO-dossier
Op dit moment laten de problemen rond het WKO-systeem in Weideveld zien wat er allemaal mis kan gaan. De VVD vindt het belangrijk dat de problemen opgelost worden, en dat we er van leren voordat we met de Warmtevisie aan de slag gaan.
Ambities in lijn brengen
Mede gezien onze financiële positie en de lopende trajecten op regionaal en nationaal niveau is het wellicht efficiënter om onze planning aan te laten sluiten bij de doelen in het aanstaande Klimaatakkoord, dat voorziet in een tijdpad richting 2050. Over dit onderwerp willen we het komende jaar graag het gesprek aan met onze collega-raadsleden.
Successen
Er gebeuren gelukkig veel mooie dingen binnen onze gemeente. Er komen voor een aantal voetbalverenigingen nieuwe velden welke nog voor aanvang van de competitie aangelegd zullen zijn. De sportharmonisatie is een nieuwe weg in geslagen en wij krijgen signalen dat het
proces inderdaad harmonieus verloopt.
Zwembad
Er komt een nieuw zwembad. De bouw daarvan ligt op schema. Na een Europese aanbestedingsprocedure is Optisport als exploitant uit de bus gekomen. Gezien onze eerdere ervaringen met Optisport Hecht de VVD aan een zeer strakke sturing op de inhoud van het contract met echte professionals in het contractrecht, en zeer scherpe controle op de voorwaarden.
Centrum Bodegraven
Ook de centrumaanpak is een speerpunt voor dit college, de portefeuillehouder is voortvarend aan de slag gegaan om een aantrekkelijk en vitaal centrum te creëren. Dit is belangrijk voor onze inwoners en de ondernemers en het is goed te zien dat ook vanuit deze 2 groepen met de portefeuillehouder wordt meegedacht.
Jongerenwoningen
De VVD heeft een aanvang gemaakt met het oplossen van het langslepende probleem rond de huisvesting van starters en jongeren. Tiny Apartments zouden een oplossing kunnen zijn. Wij hebben een mooie voorzet gegeven tot een publiek private samenwerking. Onze ideeën zijn enthousiast ontvangen door het college en de samenleving. Uitslagen van onze enquête worden gebruikt door gemeente, woningbouwvereniging en projectontwikkelaar. Alle partijen lijken doordrongen van de. noodzaak en wij bespeuren veel openheid om in een goede samenwerking
elkaar te versterken en met duurzame oplossingen te komen.
Bereikbaarheid
Onder aanvoering van de VVD is de lobby voor de bereikbaarheid van onze gemeente en met name de Bodegravenboog nu echt goed op stoom gekomen. Ook vinden wij het een goede zaak dat er meer treinen gaan rijden, wij haken aan op dit laatste met een motie om de dichtligtijden
van overwegen te verminderen.
Koopzondagen en welzijn ouderen
Dan is er natuurlijk nog de uitbreiding van de koopzondagen. Maar ook het veiligstellen van het voortbestaan van de Stichting kom mee eten en meer capaciteit op veiligheid zijn resultaten waarover we tevreden kunnen zijn. Wel vragen wij nadrukkelijk om een vorm van beschut wonen in Rijngaarde omdat dit het veiligheidsgevoel van onze ouderen ten goede komt.
Musea en toerisme
Graag vragen wij ook aandacht voor de musea in onze dorpen, het streekmuseum en het kaasmuseum. Met 300.000 overnachtingen in onze gemeente biedt dit kansen, los van het feit dat de accommodatie van het streekmuseum aan het eind van haar latijn is en de locatie van het kaasmuseum niet heel gelukkig is.
Visie op bedrijven
Als laatste is de fractie van mening dat het goed zou zijn dat er een toekomstvisie komt op onze industrie en bedrijfsterreinen: wat voor soort bedrijvigheid willen we op welke locaties en hoeveel meters hebben we nodig?
Afronding
Voorzitter, ik ga afronden.
De VVD is van mening dat het College de Raad met open vizier tegemoet is getreden. De VVD verwacht wel van het College dat de structurele tekorten die verwacht worden verklaard worden en dat voor zo ver dit te wijten is aan een ondeugdelijk verdeelmodel het college al het redelijke zal doen voor een eerlijkere verdeling van de rijksbijdrage. Tegelijk rekenen wij er niet op dat de tekorten in het Sociaal Domein met wensdenken zullen verdwijnen. Van het College
verwachten wij daarom ook betere voorstellen dan het doorschuiven van de rekening naar onze inwoners of het laten varen van de financiële norm.
