Poliflw

Heel Fryslân gaat straks weer naar de stembus. Maar hoe stemmen de politieke partijen zelf? De mooie beloftes uit de verkiezingen zijn nogal eens gebroken. Weet wat je kiest via: www.eerlijkkiezen.nl

 

Tijdens de PS-vergadering van 22 april a.s. wordt de beleidsnota Gastvrij Fryslân 2020-2028 behandeld. Omdat deze vergadering digitaal wordt georganiseerd, is de partijen gevraagd om hun eerste termijn schriftelijk aan te leveren. Hieronder het door de SP ingediende betoog van fractievoorzitter Michiel Schrier.

"Afgelopen december behandelden wij de startnotie voor deze beleidsbrief Gastvrijheidseconomie. Niemand had toen kunnen bedenken dat de wereld zo snel kan veranderen. Ook bij de SP leefde de vraag of behandeling nu wel op zijn plek zou zijn. De insprekers bij de commissie gaven aan dat ondanks de huidige crisis een stip op de horizon en daaraan gekoppeld beleid nog steeds van belang is. Misschien wel met enige flexibiliteit om de uitdagingen op korte termijn het hoofd te kunnen bieden. Voorstellen hierover zullen wij positief benaderen.

De SP vroeg bij de startnotitie aandacht voor de tûke groei voor onze inwoners. Dat is niet alleen belangrijk voor de werkgelegenheid en leefbaarheid, maar ook voor de toegang tot recreatieve voorzieningen voor onze inwoners. In de beleidsbrief komen we dit op verschillende plekken tegen en wij zullen dan ook volgen hoe dit in de uitvoering ook een plek krijgt. Nu zitten we misschien even binnen, maar er komt weer een tijd dat onze inwoners weer fietsend en wandelend hun eigen omgeving en de provincie verkennen. In het aanbod moet hier voldoende ruimte voor zijn.

Naast de toerist met een dikke beurs moet Fryslân ook beschikbaar blijven voor mensen die minder geld uit kunnen geven. Dat betekent ook aandacht voor bijvoorbeeld initiatieven als vrienden op de fiets of bijvoorbeeld de refuges waar mensen kunnen overnachten die heel Europa bewandelen. Iedereen is welkom om van onze mooie provincie te genieten. 

De SP vraagt nog wel aandacht voor de positie van de regiomarketing in de aanpak. Wij herkennen het signaal dat Stichting Regiomarketing Toerisme Noordoost Friesland afgeeft in haar brief. Ten eerste is Fryslân meer dan alleen de meren, de Wadden en de elf steden. Fryslân heeft nog meer te bieden op het gebied van natuur en landschap. Maak daar gebruik van! Zeker als je wilt werken aan de leefbaarheid in de hele provincie.

Daarnaast vragen zij aandacht voor hun positie ten opzichte van bijvoorbeeld Merk Fryslân. In de ogen van de SP kan het toerisme niet naar een hoger plan worden getild zonder het werk dat de regiomarketingorganisaties samen met de ondernemers in het gebied verzetten. Is het college het met de SP eens dat, ondanks dat er de regiomarketingorganisaties vaak geen subsidie van de provincie ontvangen, zij wel essentieel zijn om dit beleid tot een succes te maken? Ziet het college hen dan ook als een volwaardige partner naast bijvoorbeeld Merk Fryslân?

Dank u wel voorzitter." 

In een eerste reactie geeft het college van Gedeputeerde Staten aan dat zij het met de SP eens is dat de regiomarketingorganisaties als een volwaardige partner en belangrijke schakel in de hele keten worden beschouwd.

Op de agenda van de Statenvergadering van februari stonden maar weinig bespreekpunten, maar toch kwamen door middel van enkele "moties vreemd aan de orde van de dag" een paar belangrijke onderwerpen voorbij.

In eerste instantie samen met GrienLinks, FNP, SP en PvdD, maar uiteindelijk namens alle partijen, werd een motie ingediend over de schaderegeling door mijnbouw. Omkering van de bewijslast is nog steeds het meest wenselijk en dat moet door het College worden duidelijk gemaakt aan Kabinet en Tweede Kamer. SP Statenlid Hanneke Goede: “Het Friese Manifest uit 2016 is duidelijk. We verbazen ons dan ook over het standpunt dat dit College heeft ingenomen en zich neer te leggen bij het besluit van de minister. Deze Statenbrede motie is dan ook een duidelijk signaal richting Den Haag."

Een andere zeer breed gedragen motie ging over de laagvliegroute van straaljagers over het oosten van Fryslân. Deze motie is eveneens een oproep aan het Kabinet en de Tweede Kamer.  Laagvliegen door gevechtsvliegtuigen geeft niet alleen grote overlast voor bewoners, maar ook gaat de route voor een groot deel over natuurgebieden. Dat er nu niet wordt gevlogen, maar de optie er wel is, is wat veel partijen betreft niet voldoende. Hanneke Goede: "De laagvliegroute moet van tafel. Het lawaai en de overlast zijn te groot voor mens en natuur. De optie openhouden dat deze toch nog in gebruik kan worden genomen is wat ons betreft dus géén optie." Zoals gemeld werd de motie breed gedragen. Alleen PVV en FvD stemden tegen.

Naar aanleiding van het antwoord op eerder gestelde vragen hebben de Statenfracties van SP en D66 opnieuw schriftelijke vragen gesteld over het toestaan van windturbines. Eerdere beantwoording was zo algemeen en nietszeggend dat er kritischer doorgevraagd is. Veel gemeentes voelen zich beknot door de afspraken die de coalitie gemaakt heeft over het toestaan van met name molens van 15 meter ashoogte.  De beide fracties willen vooral graag  weten of de gedeputeerde hier ook op gaat anticiperen. Helemaal omdat het College nogal gericht is op draagvlak en initiatieven “van onderop”.

Door de oppervlakkige antwoorden voelen de partijen zich niet serieus genomen.  Zo was bijvoorbeeld een vraag: “Wat is voor u de afweging geweest om molens van 15 meter alleen voor (eigen) agrarisch gebruik toe te staan?” Geantwoord werd: “… dat de beleidsruimte voor het plaatsen van 15 meter windturbines het voor agrarische bedrijven mogelijk maakt om op een duurzame manier in de energiebehoefte te voorzien.” Afwegingen werden niet genoemd en er werd niet ingegaan op mogelijkheden voor niet-agrarische bedrijven, dus de vraag is niet beantwoord.

Ook blijkt het toestaan van 100 meter hoge molens op basis van de dorpsmolen in Reduzum te zijn, “omdat deze rendabel is”. Helaas voor de andere dorpen maakt Reduzum nog gebruik van een oudere (SDE)subsidieregeling waar nieuwe initiatieven niet voor in aanmerking komen.

De Fracties van D66 en de SP verwachten dat op basis van de nieuwe, scherper gestelde vragen er wel een echte antwoorden komen. Romke de Jong (D66): ”As de mienskip witte lit dat sy graach wynturbines brûke wol, dan moatte wy dêr as polityk ek foar iepen stean. Dát is wat draachflak is.” Hanneke Goede (SP): “Het is vreemd dat agrariërs beperkt worden in het plaatsen van windturbines als zij al zonnepanelen hebben, terwijl die beperking niet geldt als zij eerst windturbines plaatsen en daarna zonnepanelen. Dat mag de gedeputeerde weleens uitleggen.”

 

Op 30 oktober 2019 hebben de FNP, GrienLinks, 50PLUS en SP in Fryslân een motie ingediend over de verhuurdersheffing voor woningcorporaties. In die motie werd het college van Gedeputeerde Staten (GS) gevraagd om bij het Rijk aan te dringen op het volledig afschaffen van deze heffing. Ook werd gevraagd dit af te stemmen met de Vereniging Friese Gemeenten (VFG) en de Vereniging Friese Woningcorporaties (VFW). 

De SP is zeer te spreken over de wijze waarop GS uitvoering hebben gegeven aan deze motie. GS hebben een goed onderbouwd verhaal waarom de verhuurdersheffing moet worden afgeschaft. Zo wordt bijvoorbeeld gesteld: “Corporatiebezit bedraagt ca. 30 % van het totale Friese woningbezit. Samen met de VFG en de VFW zijn wij van mening dat de woningcorporaties in de transitie van de Friese woningvoorraad een essentiële rol spelen. Door afdracht van de verhuurdersheffing aan het Rijk, kunnen corporaties in Fryslan jaarlijks ruim 40 miljoen minder investeren in de woningvoorraad.” Een ander sterk punt: “Wat volgens ons nog meer reden is om de verhuurdersheffing eens goed tegen het licht te houden is een berekening van het Ministerie van Financiën van 13 november jl. over de vergelijking van de lasten van woningen van woningcorporaties en van particuliere beleggers. Hieruit blijkt dat de verhuurdersheffing de woningcorporaties onevenredig treft, wanneer vergeleken wordt met andere beleggers. En dat terwijl de woningcorporaties hun opbrengsten weer inzetten ter verbetering van hun woningbezit, terwijl beleggers de winst naar eigen goeddunken kunnen gebruiken. Wat de vergelijking nog verder scheef trekt is het feit dat beleggers woningen boven de huursubsidie grens verhuren, wat voor woningcorporaties niet mogelijk is.”

Voor geïnteresseerden is de volledige brief bijgevoegd.

Op 17 januari 2020 is het antwoord van het ministerie binnengekomen (zie bijlage). Daarin worden maatregelen aangegeven die enige verlichting bieden voor de corporaties en worden er onderzoeken verricht waar de Tweede Kamer mogelijk actie op kan ondernemen. De heffing gaat – zoals te verwachten viel - niet van tafel. Toch is het goed dat Fryslân dit bij de regering heeft aangekaart.

Bijlagen:   - brief GS Fryslân d.d. 06-12-2019

                 - brief minister Milieu en Wonen d.d. 14-01-2020

Samen met GrienLinks, FNP en Partij voor de dieren heeft Statenlid Hanneke Goede schriftelijke vragen gesteld over de schaderegeling kleine gasvelden: In de Friese gemeenschap is al langere tijd grote onrust over plannen voor nieuwe, meer of langere gaswinning vanuit de in totaal 68 Friese gasvelden. Centraal geluid in dit brede verzet zijn de zorgen over veiligheid en het ontbreken van een goede schaderegeling. Zowel de provincie, als Friese gemeenten als inwoners dringen al lange tijd aan op een goede regeling. In het Manifest van Friese overheden over gas- en zoutwinning is in 2016 de Tweede Kamer opgeroepen om de omkering van bewijslast in te voeren voor mijnbouwschade als gevolg van gas- en zoutwinning voor alle winningsgebieden in Nederland. Eind vorig jaar nam de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) op haar jaarvergadering een motie aan waarin zij pleit voor invoering van de omgekeerde bewijslastregeling. Ook topman Theodor Kockelkoren van het Staatstoezicht op de Mijnen pleitte vorig jaar voor toepassing van de omgekeerde bewijslast in andere provincies dan Groningen waar meerdere ondergrondse activiteiten tegelijk plaatsvinden. In adviezen over gaswinning haalt de Provincie dit ook vaak aan. Inmiddels ligt er een voorstel van de Minister waarin die omgekeerde bewijslast niet is opgenomen. Dit voorstel wordt op 6 februari 2020 in de Tweede Kamer behandeld. In berichten in de Friese media lijkt het als of het college zich neerlegt bij de voorgestelde regeling waarin de omkering van de bewijslast niet is opgenomen.

De vragen: 1. Onderschrijft het college het standpunt zoals verwoord in op het congres van de VNG aangenomen motie ten aanzien van de omkering van de bewijslast voor mijnbouwschade? 2. Is het college met ons van mening dat de schaderegeling voor het grote gasveld in Groningen op dezelfde uitgangspunten gebaseerd moet zijn als de regeling die geldt voor kleine gasvelden, Zo nee, welke motieven liggen er aan te grondslag om in te kunnen stemmen met verschillende regelingen voor grote en kleine gasvelden? 3. Uit onderzoeken blijkt dat ook bij kleine gasvelden de kans op aardbevingen aanwezig is. Kunt u aangeven vanaf welke aardbevingskracht schade aan huizen kan optreden en hoe groot de kans is dat dergelijke bevingen bij de Friese gasvelden op zullen treden. 4. Kunt u per gasveld aangeven hoe groot het college de kans acht dat schade aan huizen en andere bouwwerken zal optreden? 5. De input voor de modellen waarmee de risico’s worden bepaald is veelal afkomstig van de aanvrager van de vergunningen. Er worden regelmatig twijfels geuit aan de objectiviteit en betrouwbaarheid van deze informatie. Kunt u aangeven of, en zo ja, hoe deze informatie onafhankelijk wordt getoetst en de betrouwbaarheid van de gegevens wordt geverifieerd? 6. Vergunninghouders zijn de afgelopen jaren regelmatig op de vingers getikt omdat de vergunningsvoorwaarden niet worden nageleefd. Kan het college actie ondernemen om dergelijke overtredingen in de toekomst te voorkomen? Is het college bereid om bij het Staatstoezicht op de Mijnen aan te dringen op verscherpte inspecties en een adequate naleving van de vergunningsvoorwaarden? 7. Via Omrop Fryslân hebben wij gedeputeerde Hoogland afgelopen vrijdag horen zeggen zich voorlopig neer te leggen bij de voorgestelde schaderegeling voor de kleine gasvelden. Dit verbaast ons, want het voorstel is niet waar uitdrukkelijk om is gevraagd. Onderschrijft het college deze uitspraken en waarom wordt hierbij afgeweken van de eerdere voorstellen? 8. Wat heeft u gedaan om in aanloop naar het voorstel dat a.s. donderdag in de Tweede Kamer wordt behandeld het standpunt van de Provincie Fryslân klip en klaar duidelijk te maken, namelijk de uitdrukkelijke wens voor opname van omgekeerde bewijslast? 9. Bent u bereid voor donderdag 6 februari 2020 aan de Tweede Kamer duidelijk te maken dat de provincie Fryslân niet kan instemmen met het ontbreken van de bepalingen ten aanzien van de omgekeerde bewijslast?  GrienLinks Jochem Knol FNP Wopke Veenstra SP Hanneke Goede PvdD Rinie van der Zanden

Update: de motie heeft de Tweede Kamer niet op tijd bereikt, zo horen wij van onze Tweede Kamerfratie. De race is nog niet gelopen; de Eerste Kamer moet ook nog stemmen over CETA.

De Statenfractie van de SP heeft schriftelijke vragen gesteld over het niet tijdig uitvoeren van een aangenomen motie. Op 30 oktober j.l. stemden Provinciale Staten voor een motie om bij Kabinet, Tweede Kamer en IPO de mogelijke schadelijke gevolgen van het CETA-verdrag onder de aandacht te brengen en de Tweede en Eerste Kamer op te roepen om niet akkoord te gaan met het CETA verdrag in de huidige vorm.

Toen de fractie navraag deed bij de ambtelijke dienst over de uitvoering van de motie, welke meestal actief richting de Staten wordt gecommuniceerd, bleek dat de motie niet was uitgevoerd. Oorspronkelijk was het debat in de Tweede Kamer hierover in december 2019; dit is verschoven naar 10 februari 2020. Fractievoorzitter Michiel Schier vraagt het College van Gedeputeerde Staten of zij de motie alsnog en met spoed willen uitvoeren: “Het kan niet zo zijn dat een uitspraak van PS wordt genegeerd. Wij hebben deze motie juist ingediend vanwege de actualiteit en de urgentie van het onderwerp. Provinciale Staten moeten er van uit kunnen gaan dat hun uitspraken tijdig en correct worden afgehandeld.”

Tijdens de behandeling van de beleidsnota Kunst & Cultuur, taal & onderwijs en erfgoed tijdens PS van vandaag, heeft SP fractievoorzitter Michiel Schrier gepleit voor buitenschoolse cultuureducatie. Er is veel geld en aandacht voor projecten als “meer muziek in de klas” en “KEK”, maar de SP heeft na vele gesprekken met mensen uit de sector geconcludeerd, dat na deze mooie projecten, waar kinderen en jongeren in aanraking komen met kunst en muziek, er geen doorstroming is naar een buitenschoolse activiteit.

Kort gezegd: na een mooie periode in de klas, gaat de leerling niet verder naar een vakdocent en stopt al vroegtijdig de muziek. Er zijn wel mogelijkheden, maar het aanbod is vaak duur, schraal of ver weg. Daarom diende de SP een motie in waarin het College werd gevraagd om onderzoek te doen naar een “Fryske Keunstkrite”; een provinciaal georganiseerde muziekschool naar voorbeeld van recreatieschap “de Marrekrite”, of zoals de Zeeuwse Muziekschool, waar provincie en gemeenten samen optrekken voor een solide, laagdrempelige organisatie, met weinig overhead en breed, bereikbaar en betaalbaar aanbod. Met een overgrote meerderheid van 35 stemmen voor en 6 tegen werd de motie aangenomen.

In de laatste Statenvergadering van 2019 stonden vier bespreekpunten op de agenda: de Regionale Energie Strategie (RES), het instellen van een taskforce stikstof, de Fryske Akademy en de startnotitie Gastvrij Fryslân.

Provincie, Wetterskip, gemeenten, woningbouwcorporaties, energieproducenten, Friese Milieufederatie en nog meer organisaties zijn partners in dit proces en de RES is onderdeel van het klimaatakkoord. De SP vindt dat de energietransitie samen met de inwoners van onze provincie tot stand moet komen. Dat gebeurt al op veel plaatsen middels een lokale energiecoöperatie. Wat voorkomen moet worden is dat grote investeerders hun plannen doordrukken en, gesubsidieerd en wel, er vandoor gaan met grote winsten. Daarom streeft de SP naar een provinciaal energiebedrijf; zo blijft de sturing in handen van de overheid en gaan niet alleen de lasten, maar ook de lusten van de energietransitie naar mensen in de omgeving. Een motie, waarin het College wordt gevraagd dit te onderzoeken werd verworpen. Wat betreft de taskforce stikstof, waarbij Hanneke Goede namens SP en FNP een motie indiende om de kosten te verhalen op het rijk (aangenomen)en de Fryske Akademy kon de fractie zich vinden in de Collegevoorstellen. Wat betreft de startnotitie “gastvrij Fryslân” vond fractievoorzitter Michiel Schrier het vooral een stuk wat ondanks mooie woorden over “slimme groei” en “iedereen profiteert mee”, opnieuw en vooral gericht is op winst, geld wat moet rollen en het ondersteunen van bedrijven. De gefortuneerde toerist moet daarvoor naar onze provincie worden gelokt. De inwoners van onze provincie worden daarbij vergeten, maar ook het Friese goud, zoals Rustpunten, Vrienden op de fiets-adressen, de Marrekrite ligplaatsen, het wandel- en fietsnetwerk en al die mooie kleinschalige (familie)bedrijfjes worden genegeerd. Je mag jezelf pas “gastvrij Fryslân” noemen als iedereen welkom is, maar ook als je eigen inwoners mee profiteren zodat de gewenste “slimme groei”, een groei is voor iedereen en niet alleen een financiële groei voor bedrijven. Daarom werd in een motie gevraagd in de nog op te stellen beleidsbrief en het uitvoeringsprogramma op te nemen waar en hoe de slimme groei voor de inwoners van Fryslân wordt gerealiseerd. De motie werd aangenomen.

 

 

Vandaag was de behandeling van de vaarwegenvisie beroepsvaart en binnenhavens. Fractievoorzitter Michiel Schrier begon zijn betoog met  een splitsingsvoorstel. De onderwerpen die onderdeel uit maakten van het besluit waren zo divers dat het om seperate besluitvorming vroeg. Hierdoor was het ook mogelijk om op delen in te stemmen zonder dat direct voor het gehele voorstel moest worden gekozen.

Het 1e beslispunt ging namelijk over gebiedsontwikkeling Hegewarren, waar de SP voor is om te laten onderzoeken, maar wat niet echt in een vaarwegenvisie past. De SP ziet wel kansen voor dit gebied, maar wil vooral dat er voor de boeren van de Hegewarren nu eindelijk duidelijkheid komt. Dat mag beslist niet nog eens 30 jaar duren. Michiel Schrier: "Inhoudelijk vinden wij het stimuleren van vervoer over water een goede zaak. Hiermee halen we vele vrachtauto’s van de weg. Dat is beter voor het milieu en ook veiliger. Wij hebben er wel moeite mee dat er alleen uit wordt gegaan van schaalvergroting naar klasse V schepen om dit te bereiken. Leuk misschien voor de bedrijven die voor minder geld per ton hun spullen kunnen verschepen. De kosten worden echter afgewenteld op de hele samenleving. Het omlaag brengen van de vrachtprijs, waar slechts een paar bedrijven van profiteren, moet dus worden bekostigd met gemeenschapsgeld? Wij vinden van niet. In de hoorzitting hoorden we prachtige vergezichten over de circulaire economie en het stimuleren van vervoer over water. Kijken we welke bedrijven er nu gebruik van maken dan zien we dat dit misschien wel juist de bedrijven zijn die sterk aan verandering onderhevig zijn in een circulaire economie. Hoeveel beton en veevoer is er in de toekomst nog nodig? Het is maar net hoe je het verhaal vertelt. Ook vinden we de klasse V schepen niet passen in de aard en schaal van onze provincie en qua veiligheid is het ook beter dat we het houden bij klasse IV schepen."  (klasse IV zijn tot 85 meter lengte, klasse Va is tot 110 meter) Wat de SP betreft zetten wij net als de Algemene Schippersvereniging en de Tweede Kamer in op het behoud van de kleine binnenvaart. Er liggen namelijk twee unaniem aangenomen moties die dit aan de minister vragen. Ook wat betreft het onderzoek naar een vaarweg door de Hegewarren is het wat de SP betreft niet nodig om te kijken naar opwaardering naar klasse V, maar slechts om te kijken of er een betere optie is voor klasse IV. Dit haalde het echter niet. Het splitsingsvoorstel werd na de nodige discussie en ordevoorstellen aanvaard en voor elk onderdeel was uiteindelijk een meerderheid.