Poliflw

Als bewoner van het Karveel schrik ik van de plannen om in ons mooie Tuindersbos te bouwen. Ik woon er nu bijna 3 jaar naar volle tevredenheid, en de groene omgeving is daar de hoofdreden van.

Hiervoor woonde ik in Utrecht, en wat ik daar niet had, bos, heb ik nu als achtertuin. Het Karveel zelf heeft niet overal evenveel groene openbare ruimte, maar de nabijheid van het Tuindersbos maakt dat meer dan goed. Het geeft wonen in het Karveel een gouden randje.

In korte tijd ben ik ernorm aan het Tuindersbos gehecht geraakt. Dit komt voor mij vooral door de enorme diversiteit aan inrichting. Het is niet alleen een bos met wat wandelpaden. Er zijn bomenlanen. Heggetjes. Veldjes. Sloten. Volkstuinen. Paardenweides. Dit diverse landschap verveelt nooit en blijft mij verrassen.

Ik kan er een wandeling van 15 minuten maken als pauze op een thuiswerkdag; tijdens een lange zomeravondwandeling kom ik geregeld een hertje tegen en hoor ik spechten tikken, en de nieuwsgierigheid die het gebied in mij opwekt zorgt ervoor dat ik geregeld veel langere rondjes hardloop dan ik van tevoren van plan was. Ik pluk er bramen, appels en pruimen en voel mij er verbonden met de natuur.

Als Utrechtse, afkomstig van het 'oude land', had ik zoiets in de polder niet verwacht. Je kunt in het Tuindersbos makkelijk vergeten dat je je op nieuw land bevindt.

Een dergelijk stuk natuur en landschap is uniek voor Lelystad en omgeving. Ik hoop dat de wethouder en de raadsleden hiervan ook de waarde hebben gezien tijdens hun wandeling op zaterdag 30 maart. Het zou jammer zijn als ons gouden randje wordt ingewisseld voor een gouden randje voor een klein aantal beterbedeelden.

Sjaak Kruis constateert dat er in de huidige gemeenteraad steeds minder naar breed gedragen compromissen wordt gezocht. Een blog over omgaan met tegenstrijdige belangen.

Op een in de NRC van 12 januari 2019 gekochte pagina verwijt Cees Okkerse van de Stichting “Lelystad Airport moet door” de “milieulobby” alsnog de in de 80-er jaren spelende vertraging van de spoorlijn, die uiteindelijk niet door, maar om de Oostvaardersplassen heen werd aangelegd. Hij is er met terugwerkende kracht nog verbolgen over. Hij trekt een parallel met de gang van zaken rond Lelystad Airport. “Laat je leiden door de feiten”, adviseert hij premier Mark Rutte, en: “een betrouwbare overheid is niet een voorrecht van de tegenstanders.” Een goed advies, hoewel het voor mij heel anders uitwerkt dan voor Okkerse c.s.

Op 1 januari 1980 kwam ik naar Lelystad. Ik ging werken bij de toenmalige Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders (RIJP). De gemeente Lelystad was net ingesteld. Het credo in dit gebied was voor velen “God schiep hemel en aarde, en de RIJP Flevoland”. Er was nog geen volwaardige democratische structuur. Er was letterlijk ruimte zat. Functies en mensen zaten elkaar nauwelijks tot niet in de weg.

Inmiddels is Lelystad 52 jaar oud. Het gemeentelijke grondgebied wordt volledig benut. De relaties met de omgeving worden steeds groter. We maken onderdeel uit van het noordelijk deel van de randstad. Er kan nog steeds veel, maar de stad en haar omgeving zijn in veel opzichten steeds “gewoner” aan het worden. En dat betekent dat er vaker conflicterende belangen zijn. Een voorbeeld is de relatie tussen natuur/landschap en de ontwikkeling van grootschalige economische activiteiten, zoals Lelystad Airport. Voor de start- en landingsbaan is een ecologische verbindingszone onderbroken. De afrit vanaf de snelweg scheert langs De Burchtkamp, een klein vogelgebiedje waarvan de vraag is of het kan blijven functioneren. Er blijft twijfel over de gevolgen van de luchtvaart voor de vogels in en rond de Oostvaardersplassen.

“Lelystad krijgt niets cadeau”, citeerde de Stentor rond de jaarwisseling burgemeester Ina Adema. Dat duidt er wat mij betreft vooral op dat we in deze stad nog om moeten leren gaan met strijdige belangen. Dat we wegen moeten vinden om met elkaar tot compromissen te komen over ontwikkelingen, waarbij we ook simpelweg rekening houden met elkaar. In de gemeenteraad hoor ik tegenwoordig nogal eens een collega over de inbreng van een ander zeggen: “Daar gáát het nu niet om.” Dat moge dat raadslid vinden. Als er voor de ander wel een verband is heb je daar samen, als het enigszins kan, rekening mee te houden.

In lange processen, zoals Lelystad Airport, kom je niet verder op basis van louter beloften en opvattingen uit het verleden. De wereld verandert snel. Toen eerdere besluiten werden genomen was de ernst van de klimaatproblematiek bijvoorbeeld nog minder helder. En als besluiten op onjuiste gronden, of vanwege actuele kennis, moeten worden herzien, dan hoort dat bij het proces. Dat gaat niet over populistische stemmingmakerij of moedwillige vertraging. Dat gaat over de feiten. En dan is het beter ten halve te keren dan ten hele te dwalen.

De kracht van goede democratische besluitvorming zit in het rekening houden met minderheden en steeds weer opnieuw de vraag beantwoorden of het te nemen besluit ook na langere tijd nog steeds verstandig is. Zo functioneert een betrouwbare overheid.

Juist dat maakt dat politici niet moeten streven naar besluiten op basis van een meerderheid van 50% plus één, maar op het maximaliseren van draagvlak. Dat gebeurt in de Lelystadse gemeenteraad nu steeds minder vaak. En daar maak ik mij zorgen over.

In 2013 dreigde op een open veld middenin het Knarbos een biogas-vergistingsinstallatie gebouwd te worden. Mede door inzet van GroenLinks Lelystad kon dit plan niet doorgaan. Nu wordt het veld beplant met bomen.

Midden in het Knarbosgebied aan de Vogelweg ligt een open veld. Dit veld  werd, voor de voorgenomen uitbreiding van Lelystad Airport, lange tijd gebruikt door parachutisten. Het was misschien wel vreemd om midden in een natuurgebied zo’n open veld te hebben, maar ja: het lag er nu eenmaal.

Biogasinstallatie in plaats van natuur?

Door de uitbreiding van de luchthaven verviel echter de behoefte aan dit veld. Daarop kwam HarvestaGG in 2013 op het idee op bijna het gehele grasveld (6,5 hectare) een bedrijf te vestigen, dat speciaal geteeld gras zou vergisten om daar biogas van te maken. De grondstoffen zouden in geheel Oostelijk Flevoland en vooral rond het vliegveld geteeld kunnen worden. Het biogas was bestemd voor de voertuigen op Schiphol, dat daarmee een lagere milleubelasting hoopte te bereiken.

Midden in de Ecologische Hoofdstructuur (EHS), waar het Knarbos deel van uitmaakt, zouden lange grote bedrijfshallen van 20 meter hoog verrijzen, die voor de fauna een ondoordringbare muur zouden vormen. In combinatie met de te verwachten stoet aan transportvoertuigen zou het met de rust in het gebied voorgoed gedaan zijn.

Breed verzet

Om dit mogelijk te maken waren zowel een bestemmingsplan wijziging van de gemeente Lelystad, alsook een wijziging in de EHS door Gedeputeerde Staten van Flevoland noodzakelijk. HarvestaGG had echter niet gerekend op het verzet van burgers, politici en natuurorganisaties. Want ook al zijn wij bij GroenLinks, en met ons vele anderen, niet tegen biogas, op deze locatie leek het ons niet zo’n goed idee.

Iedereen die de natuur een warm hart toe draagt, zo ook GroenLinks Lelystad, wendde al zijn kracht en invloed aan om dit idee van tafel te krijgen. Door het rondleiden van raadsleden in het gebied, het inspreken op voorbereidingssessies door de directeur van Flevolandschap, het indienen van zienswijzen, het schrijven van een brief door de gezamenlijke natuurorganisaties. Uiteindelijk trok HarvestaGG zich in 2014 terug.

Nieuwe natuur

Nu, 4 jaar later, is het gebied in het bezit van Het Flevolandschap en wordt het deze winter ingeplant met een keur van bomen en struiken. Nu wordt het weer een echt onderdeel van de Ecologische Hoofdstructuur en van het Knarbos. GroenLinks is daar blij mee. Natuur en landschap zijn belangrijk, en zeker ook de EHS. Daarom zijn wij blij dat er nu, na 4 jaar, een mooi nieuw stukje bos zal ontstaan midden het prachtige Knarbosgebied.

Knarbos: het oude Parachutistenveld

Bomen planten in het Knarbos