Poliflw

De verplichte tegenprestatie voor bijstandsgerechtigden is donderdagavond wel afgezwakt, maar door coalitiepartijen VVD, D66 en PvdA toch door de raad gedrukt. Oppositiepartijen CDA, GroenLinks en SP stemden tegen. Onder druk van vele inwoners, organisaties en de oppositie, werd het oorspronkelijke plan van wethouder Boaz Adank (VVD) flink aangepast. De verplichte tegenprestatie telt bijvoorbeeld niet langer voor mensen die al vrijwilliger of mantelzorger zijn. “Maar het blijft mogelijk om mensen te korten op hun uitkering waardoor ze onder het bestaansminimum zakken”, zegt SP-fractievoorzitter Bas Maes. “Bovendien is ‘maatwerk’ het antwoord op alles wat rammelt aan dit voorstel, terwijl er geen geld of capaciteit voor is. Ik vrees dat maatwerk eerder willekeur zal blijken en tot veel onzekerheid en problemen gaat leiden.”

Oppositiepartijen CDA, GroenLinks en SP houden vast aan de eigen verbetervoorstellen voor de tegenprestatie waar zij al bijna twee maanden op hameren. Recent kwam ook de coalitie van VVD, D66 en PvdA met een wijzigingsvoorstel. “Wie dit voorstel echter goed leest, ziet dat het weinig concreet is en alles afhangt van zogenaamd maatwerk”, zegt CDA-raadslid Christine de Moor. “Om echter willekeur te voorkomen moeten de uitgangspunten glashelder zijn: ook bestaand vrijwilligerswerk en mantelzorg moeten meetellen als tegenprestatie.”

Geen korting op de uitkering

Ook de mogelijke korting op iemands uitkering, moet van tafel volgens de drie partijen. “Een bijstandsuitkering ligt op het bestaansminimum. Als je mensen daar onder laat zakken levert dat nog veel grotere problemen op”, zegt GroenLinks-raadslid Marike de Nobel hierover. “Bovendien geloven wij niet dat het dreigen met straffen, de gemotiveerde vrijwilligers oplevert die de organisaties in de stad graag onder hun hoede nemen.”

Opvang van kinderen

Het doen van een tegenprestatie geeft geen recht op kinderopvangtoeslag. Dat betekent dat een alleenstaande ouder met twee kleine kinderen, gemiddeld 8 euro per uur, per kind moet betalen. “Voor twee kinderen en 20 uur in de week, kom je dan op bijna 1.400 euro per maand”, cijfert SP-raadslid Bas Maes voor. “Het is niet reëel om dat bedrag van een bijstandsmoeder of –vader te verlangen. Daar moet eerst een oplossing voor komen.”

Voorkomen van werkverdringing

Om te voorkomen dat de tegenprestatie leidt tot het verdringen van regulier werk, willen de oppositiepartijen naar Rotterdams voorbeeld een adviescommissie. "Er is een duidelijk verschil tussen de tegenprestatie en het begeleiden naar regulier werk”, zegt De Moor. "Wij willen dat iedereen mee kan en mag doen naar vermogen; in aanvulling op, maar niet ten koste van reguliere arbeidsplaatsen.”

Onafhankelijke partij

Mensen die langdurig in de bijstand zitten, hebben vaak ook mentale of fysieke klachten, waar bij het toekennen van een tegenprestatie rekening gehouden moet worden. CDA, GroenLinks en SP vinden dat dit door een onafhankelijke, daartoe bevoegde partij moet worden beoordeeld. “Met alle respect, maar een ambtenaar kan en mag niet beoordelen wat iemand geestelijk of lichamelijk aankan”, zegt De Nobel. “We zijn blij dat ook de coalitiepartijen nu spreken van maximaal 20 uur tegenprestatie. Iedereen draagt bij naar vermogen, voor sommige mensen zal 5 of 10 uur het hoogst haalbare blijken.”  

Geen capaciteit, geen geld

Wat de oppositiepartijen tot slot nog zorgen baart, is dat het voorliggende voorstel niet voorziet in extra mensen of geld om deze groep van circa 2.200 bijstandsgerechtigden te begeleiden. “Daarmee wentelt het college de verantwoordelijkheid en de kosten af op de vele organisaties in de stad, die al vaak gekort zijn op hun subsidie”, zegt Maes. “Als je serieus werk wil maken van de tegenprestatie zoals bijvoorbeeld Rotterdam dat doet, dan gaan de kosten voor de baten. Dat besef lijkt er niet te zijn bij het college.”

De 5 verbetervoorstellen van CDA, GroenLinks en SP:

Ook bestaand vrijwilligerswerk en mantelzorg tellen als tegenprestatie Er wordt niet gekort op de uitkering omdat dit meer kwaad doet dan goed Ouders worden niet op hoge kosten gejaagd voor de opvang van kinderen Er komt een commissie die erop toeziet dat er geen werkverdringing plaatsvindt Wat iemand mentaal of fysiek aankan wordt beoordeeld door een onafhankelijke partij

Het niet gebruikte, meeverzekerde eigen risico over 2018 en ook 2019 gaat terug naar de verzekerden met een Gemeente Extra Uitgebreid-pakket. En dus niet naar de gemeentekas. Eerder al gaf de gemeente bij monde van wethouder Miriam Haagh (PvdA) toe dat de communicatie niet duidelijk genoeg was. Nu is daarom besloten dat het geld alsnog terug gaat naar de gedupeerden. “Een mooi succes dat wij niet hadden kunnen behalen zonder de vasthoudendheid van de mensen die het betreft die vanwege een laag inkomen iedere euro hard nodig hebben”, zegt SP-raadslid Inge Verdaasdonk. Het zal wel nog wat geduld vragen. Zorgverzekeraar CZ heeft aangegeven dat pas in juli duidelijk is, hoeveel eigen risico er over is gebleven. Verdaasdonk: “Ondertussen roepen we ook andere gedupeerden die dit pakket hadden, op om zich bij ons te melden. Ook zij hebben het recht om het overgebleven eigen risico terug te krijgen.”

Er zal in 2020 een nieuwe variant komen, waarbij SP Breda ervoor zal waken dat de uitleg over de voorwaarden juist en duidelijk plaats vindt.

 

Foto door Radim Mazanek

Na massaal protest vanuit de stad en de oppositie, hebben coalitiepartijen VVD, D66 en PvdA besloten om mantelzorg en bestaand vrijwilligerswerk toch mee te laten tellen als tegenprestatie voor mensen in de bijstand. De afgelopen maanden kwam er veel kritiek vanuit mantelzorg- en vrijwilligersorganisaties. Zij vreesden een ontwrichtende werking als mantelzorgers en dragende vrijwilligers in bijvoorbeeld buurthuizen, verplicht iets anders moesten gaan doen. “Ik ben blij dat dit zoveelste rammelende voorstel van VVD-wethouder Boaz Adank al grotendeels sneuvelt, voordat het politieke debat überhaupt heeft plaatsgevonden”, zegt SP-fractievoorzitter Bas Maes. “Nog beter was het geweest als het college niet eerst duizenden mensen en tientallen organisaties maandenlang in spanning had gelaten, maar met een gedragen en doordacht plan was gekomen.”

Dinsdagmiddag gingen diverse mensen met een Gemeente Extra Uitgebreid-polis van CZ en de gemeente, in gesprek met wethouder Miriam Haagh (PvdA). Eind vorig jaar kwam aan het licht dat anders dan in voorgaande jaren, verzekerden het niet opgemaakte eigen risico, niet teruggestort zouden krijgen. In plaats daarvan verdwijnt het in de gemeentekas. “De verwarring rondom het eigen risico is vooral de gemeente Breda aan te rekenen”, zegt SP-raadslid Inge Verdaasdonk. “Het was niet duidelijk dat dit pakket alleen interessant is als je zeker 100% van je eigen risico opmaakt. Bovendien zijn van 2017 op 2018 de voorwaarden gewijzigd waardoor het overgebleven eigen risico niet meer zoals voorheen, naar de mensen zelf gaat, maar naar de gemeentekas.”

SP Breda is blij dat de wethouder open stond voor een goed gesprek en ook ruim de tijd nam voor de verhalen van deze mensen. Tijdens het gesprek bleek dat de verhalen van de mensen in ieder geval gaan leiden tot het beter voorlichten over de regeling met het eigen risico bij mensen die deze polis in de toekomst gaan afsluiten. Verdaasdonk: “Jammer was wel dat het meegebrachte ludieke polisblad niet in de smaak viel bij de wethouder”, zegt Verdaasdonk. “Ik snap dat de wethouder er niet trots op is hoe het is gegaan, maar het is wel precies hoe de gedupeerden zich voelen. Gelukkig heeft zij toegezegd naar de individuele situaties te gaan kijken. Wij rekenen erop dat er voor deze mensen een oplossing wordt gevonden en dat deze onduidelijkheid in vervolg voorkomen wordt.”

Foto door Radim Mazanek

Het voorstel van SP om beter zicht te krijgen of het geld voor de gezondheid van onze jeugd ook daar terecht komt waar het het meest nodig is, kreeg donderdag de steun van een unanieme raad. SP Breda steunt net als andere partijen het actieplan Jongeren Op Gezond Gewicht (JOGG). Maar of het plan ook de problemen in de meest kwetsbare wijken aanpakt, is onduidelijk. “Je ziet dat in een kwetsbare wijk als de Hoge Vucht 1 op de 6 kinderen overgewicht heeft, bijna vier keer zoveel dan in de meeste andere wijken en dorpen”, zegt SP-raadslid Inge Verdaasdonk. Voor SP Breda is het onacceptabel dat de levensverwachting samenhangt met de wijk waarin een kind opgroeit.  “Samen met D66, GroenLinks en PvdA roepen wij de wethouder op zich er voor in te zetten dat alle kinderen in Breda een gelijke kans krijgen voor een gezonde toekomst!”

SP Breda komt met het voorstel om ook mantelzorg, vrijwilligerswerk en de zorg van alleenstaande ouders voor jonge kinderen mee te laten tellen als tegenprestatie. In het voorstel van wethouder Boaz Adank (VVD) dat de gemeenteraad de komende weken behandelt, is dat niet het geval. Veel partijen waaronder coalitiepartijen D66 en PvdA, zitten hiermee in hun maag. Zo vroeg D66 de wethouder het voorstel op dit punt te heroverwegen. “Gelet op het coalitieakkoord Lef & Liefde dat juist spreekt over de ondersteuning van mantelzorgers en vrijwilligers, snap ik dat D66 en PvdA zich niet kunnen vinden in het voorstel zoals het er nu ligt”, zegt SP-fractievoorzitter Bas Maes. “Ik reken er daarom op dat zij ons voorstel steunen om mantelzorg, vrijwilligerswerk en de zorg voor jonge kinderen, te erkennen als tegenprestatie.”

Een verplichte tegenprestatie is volgens SP Breda sowieso een slecht idee. Het gaat uit van wantrouwen en doet geen recht aan de inzet of problemen van mensen in de bijstand. Maar als je het al doet, moet je daar als gemeente ambtelijke capaciteit en geld voor vrijmaken. Dat doet wethouder Adank beiden niet. In plaats daarvan wordt er een onrealistisch zwaar beroep gedaan op (sport)verenigingen en organisaties. “Dat mensen in de bijstand onze aandacht verdienen, daar is iedereen het over eens”, zegt Maes. “Maar het voorstel zoals het er nu ligt, sloopt het bestaande netwerk van vrijwilligers en mantelzorgers. Daarom vind ik dat mensen in de bijstand die zich al maatschappelijk inzetten, vooral hun goede werk moeten kunnen blijven doen. Voor de rest moet er maatwerk en serieuze begeleiding komen, geen ondoordachte, verplichte tegenprestatie.”

Maandagavond organiseerde SP Breda in de Nieuwe Meidoorn in Tuinzigt, een avond voor mensen met een zorgverzekering van CZ via de gemeente Breda. Eind vorig jaar kwam aan het licht dat anders dan in voorgaande jaren, verzekerden het niet opgemaakte eigen risico niet teruggestort zouden krijgen. In plaats daarvan verdwijnt het in de gemeentekas. "Vanavond heb ik schrijnende verhalen gehoord van mensen die het al niet breed hebben en die zorg hebben gemeden zodat zij geld terug zouden krijgen", zegt SP-raadslid Inge Verdaasdonk. "In plaats daarvan kunnen ze nu fluiten naar hun centen."

De verwarring is vooral de gemeente Breda aan te rekenen. Zij maken niet duidelijk dat de gemeente extra uitgebreid-polis alleen interessant is als je zeker 100% van je eigen risico opmaakt. Bovendien zijn van 2017 op 2018 de voorwaarden gewijzigd waardoor het overgebleven eigen risico niet meer naar de mensen zelf gaat, maar naar de gemeente. Verdaasdonk: "Ook hierover zijn mensen niet geïnformeerd. De vraag is of dit zomaar allemaal mag wat de gemeente doet. Samen met een enkele van de gedupeerden wil ik een gesprek met verantwoordelijk wethouder Miriam Haagh (PvdA) waarin zij verantwoording aflegt en met een oplossing komt. Voor deze mensen nu en om dit te voorkomen in de toekomst."

Maandagavond organiseerde SP Breda in de Nieuwe Meidoorn in Tuinzigt, een avond voor mensen met een zorgverzekering van CZ via de gemeente Breda. Eind vorig jaar kwam aan het licht dat anders dan in voorgaande jaren, verzekerden het niet opgemaakte eigen risico niet teruggestort zouden krijgen. In plaats daarvan verdwijnt het in de gemeentekas. "Vanavond heb ik schrijnende verhalen gehoord van mensen die het al niet breed hebben en die zorg hebben gemeden zodat zij geld terug zouden krijgen", zegt SP-raadslid Inge Verdaasdonk. "In plaats daarvan kunnen ze nu fluiten naar hun centen."

De verwarring is vooral de gemeente Breda aan te rekenen. Zij maken niet duidelijk dat de gemeente extra uitgebreid-polis alleen interessant is als je zeker 100% van je eigen risico opmaakt. Bovendien zijn van 2017 op 2018 de voorwaarden gewijzigd waardoor het overgebleven eigen risico niet meer naar de mensen zelf gaat, maar naar de gemeente. Verdaasdonk: "Ook hierover zijn mensen niet geïnformeerd. De vraag is of dit zomaar allemaal mag wat de gemeente doet. Samen met een enkele van de gedupeerden wil ik een gesprek met verantwoordelijk wethouder Miriam Haagh (PvdA) waarin zij verantwoording aflegt en met een oplossing komt. Voor deze mensen nu en om dit te voorkomen in de toekomst."

Om hun hardvochtige beleid te verdedigen, zet het college bijstandsgerechtigden weg als luie uitvreters waar volgens wethouder Boaz Adank (VVD) “de zweep overheen moet”. Daarmee gaan VVD, D66 en PvdA volledig voorbij aan de redenen waarom mensen in de bijstand zitten of wat zij nu al doen aan mantelzorg of vrijwilligerswerk. Om aan te tonen dat mensen met een bijstandsuitkering ook op tal van manieren bijdragen aan onze samenleving, doen we de oproep om contact met ons op te nemen. Ben of ken je iemand in de bijstand die zorgt voor een ziek familielid of kennis, die als alleenstaande ouder kinderen opvoedt of die vrijwilligerswerk doet? Stuur dan een mail naar: breda@sp.nl