Poliflw

Tijdens de raadsvergadering van afgelopen donderdag werden de uitkomsten van het onderzoek naar de Wmo in Lingewaard besproken. In september besloot de raad tot dit onderzoek, naar aanleiding van kritiek van de SP op de gang van zaken op de Wmo. De kritiek van de SP was gebaseerd op tientallen onderzochte meldingen van ‘onregelmatigheden’ op de Wmo. Ondanks het verzet van de coalitiepartijen, leidde de SP inzet en de later aangesloten oppositiepartijen toch tot winst voor de inwoners.

Wat uit het onderzoek van onderzoeks- en adviesbureau B&A bleek, was dat er geen werkprotocollen zijn. De gemeente Lingewaard gaat volledig voor het zogeheten ‘maatwerk’. Dat betekent dat de verstrekking van een voorziening volledig wordt overgeleverd aan de interpretatie en de goodwill van de Wmo ambtenaren.

Dat dit beleid in combinatie met de opdracht van het college om zo min mogelijk te verstrekken voor zorgbehoevenden fout uitpakt, is niet verwonderlijk te noemen. Vele zorgbehoevenden hebben te weinig of helemaal geen hulp en/of voorzieningen gekregen.

Aangezien de aanmeldingen voor zorg vaak mondeling afgewezen worden, de aanmelding daardoor geen aanvraag wordt, volgt er ook geen beschikking waardoor de zorgvrager niet in bezwaar of beroep kan gaan. De gemeente Lingewaard registreert deze aanmeldingen niet, dus zijn alle mondelinge afwijzingen niet meegenomen in het percentage af- en toewijzingen.

In Overbetuwe, een gemeente met een nagenoeg zelfde aantal inwoners en leeftijdsopbouw, worden de meldingen wel bijgehouden en onderzocht. Daar zijn over het jaar 2017 maar liefst 623 meer voorzieningen verstrekt dan in Lingewaard.

Het hoge percentage toewijzingen waaruit zou blijken dat het overwegend goed gaat op de Wmo is dus niet gebaseerd op verzoeken van inwoners, maar op het aantal verzoeken die niet mondeling afgewezen zijn in de voorronde. Daarbij worden deels gehonoreerde toewijzingen geregistreerd als volledige toewijzing, terwijl dit in feite ook een deels afgewezen aanvraag is. Kortom, het percentage toewijzingen van zorgaanvragen ligt beduidend lager dan dat het college iedereen wil doen geloven. Daarmee laat het college opnieuw zien geen eerlijke boodschapper te zijn.

Dat de gemeente Lingewaard wel erg ver gaat met trucs om geen voorziening te hoeven leveren is ook duidelijk geworden. Op 27 maart moet de gemeente zich verantwoorden voor de rechter voor het manipuleren cq laten ombouwen van een onafhankelijk medisch advies ten nadele van een zorgvrager. Of en in welke mate medische adviezen onder druk van ambtenaren op onrechtmatige wijze worden aangepast, daar heeft het onderzoeksbureau geen onderzoek naar gedaan. 

Maar daar blijft het niet bij. Ook stelden de onderzoekers vast dat de gemeente Lingewaard niet voldoet aan de Wet Bescherming Persoonsgegevens. Zo deelt de gemeente medische gegevens, zonder toestemming van de cliënt, met derden. Slingeren medische dossiers door het gehele gemeentehuis en kwamen de onderzoekers medische gegevens tegen in dossiers waar deze niet in thuis horen.

Aangezien deze feiten geen reclame zijn voor het college zetten de coalitiepartijen in op de doofpotstrategie. Zo ondersteunden Lokaal Belang Lingewaard, VVD en het CDA een doofpotmotie van lingewaard.NU, die uitsprak dat het best goed gaat op de Wmo en dat van gesjoemel met medische adviezen helemaal geen sprake is.

Wegkijken bij misstanden op de Wmo is niet in het belang van de inwoners, inzet voor verbetering van het zorgbeleid is dat wel. Daarom stemden de oppositiepartijen tegen de doofpotmotie van lingewaard.NU en voor een Wmo-verbetervoorstel waarin uitgesproken wordt dat:

- de gemeente zich moet gaan houden aan de Wet Bescherming Persoonsgegevens;

- er werkinstructies opgesteld worden;

- dat alle inwoners het recht hebben om een aanvraag in te dienen en daarvan op de hoogte worden gebracht;

- dat alle verordeningen en beleidsdocumenten gaan voldoen aan de wet.

Gelukkig werd dit voorstel ook aangenomen zodat al het werk van de SP voor verbetering van de Wmo-verstrekking toch beloond werd.

Aangezien wethouder Sluiter verantwoordelijk is voor de misstanden op de Wmo, jarenlang alle signalen en verbetervoorstellen van de SP negeerde en weinig trek had om excuses naar de gedupeerden te maken, zou een motie van wantrouwen goed te verdedigen zijn. In 2014 kreeg de wethouder al eerder een motie van wantrouwen aan zijn broek, omdat hij de raad toentertijd verkeerd heeft voorgelicht met doel een sociaal voorstel vanuit de oppositie van tafel te vegen.

Echter omdat de wethouder desgevraagd en weliswaar erg schoorvoetend, tot excuses overging en het niet zoveel nut heeft om een wethouder pal voor de verkiezingen de laan uit te sturen vond de SP, net als GL en B06, een motie van afkeur de meest passende maatregel. De toezegging van overname van de aanbevelingen voor verbetering van de Wmo-zorg speelde daarbij ook een rol. Echter heeft de ervaring geleerd dat Sluiter geen wethouder is die men ‘op zijn blauwe ogen kan geloven’. Het zou zomaar kunnen gebeuren dat de houdbaarheidsdatum van deze belofte verloopt na 21 maart. De SP heeft dan ook helder en duidelijk aangegeven geen enkel vertrouwen meer te hebben in wethouder Sluiter. Daarvoor heeft de wethouder te veel fouten gemaakt en te vaak geweigerd deze te herstellen.

Ondanks dat de eindconclusie van het onderzoek teveel gebaseerd is op de papierenwerkelijkheid aangeleverd door de gemeente en daardoor geen correct beeld geeft van de realiteit is de SP toch content met het onderzoek. Het onderzoek heeft immers ook een aantal (ernstige) zaken in beeld gebracht. Daarmee zijn een aantal noodzakelijke verbeterpunten in beeld gebracht waar de gemeente mee aan de slag moet gaan. Dat is winst voor de zorgvragers. Echter, om goed toegankelijke zorg voor iedereen te garanderen moet er toch meer veranderen. 

Wat de SP betreft neemt Lingewaard afscheid van het sturen op de (korte termijn) kosten en gaan we echt sturen op behoefte zodat iedereen de zorg krijgt die nodig is. Daarbij laten we de indicatie niet langer doen door ambtenaren maar door zorgprofessionals. Daarmee is het inhuren van commercieel medische adviesbureaus ook niet meer nodig. Ook dat bevordert een eerlijk proces aangezien deze adviesbureaus, vanuit financieel belang, gauw geneigd zijn de gemeente ter wille te zijn ten koste van de zorgvrager. En mocht er een afwijzing volgen dan moet er een beschikking afgegeven worden zodat de zorgvrager in bezwaar en beroep kan gaan. Zo wordt het gehele proces voor verstrekking van een zorgvoorziening eerlijk en rechtvaardig. Iedereen moet gewoon de zorg krijgen die nodig is. Op de SP kan men rekenen!

 Brian Claassen, SP raadslid