Onbeschoft
De vier, Ger Nijman (Dorpsbelang Langedijk), Rob Wagenaar (VVD Langedijk), Gea Klercq (CDA Heerhugowaard) en René Schoemaker (Heerhugowaardse Onafhankelijke Partij), vinden dat Alkmaar de zaak veel te simpel voorstelt.
„Bij Sint Pancras wordt de indruk gewekt dat alles mogelijk is”, zegt Ger Nijman. „Onbeschoft gewoon”, vindt René Schoemaker.
„Terwijl”, zegt Rob Wagenaar, „een grenscorrectie wettelijk alleen maar kan als die niet meer dan 10 procent raakt van de betreffende gemeente. Hier gaat het over zo’n 7000 van de 28.000 inwoners van Langedijk, dus dat is veel meer.”
Boris
Nijman: „En dan zegt die John van der Rhee (fractievoorzitter VVD Alkmaar, red.), de Boris Johnson van Alkmaar, dat je als politicus wel heel goede argumenten moet hebben om tegen de wil van de bevolking in te gaan. Nou, die hebben we.” „Maar daar heeft Alkmaar zich totaal niet in verdiept”, vindt Wagenaar. „Respectloos”, zegt Gea Klercq.
Volgens Nijman is Alkmaar alleen maar uit op grond om die vol te kunnen bouwen. „Dat hebben ze in het verleden ook gewoon gezegd. Dat staat in gespreksverslagen.”
Wat is belangrijker?”, vraagt Ger Nijman (Dorpsbelang Langedijk) zich af. „Een stukje Sint Pancras of de regionale samenwerking van gemeenten?”
Want dat is volgen hem en zijn medepolitici onder meer wat er op het spel staat door de houding van Alkmaar.
Alkmaar heeft aangegeven dat het met liefde Sint Pancras en het Langedijker deel van Koedijk inlijft, nog voor Heerhugowaard en Langedijk fuseren. De vier snappen maar al te goed dat de hoop van de afsplitsers gericht is op de Tweede Kamer -die uiteindelijk beslist-, aangezien de twee fusiepartners niet van plan zijn om de dorpen te laten gaan.
Maar, zo zeggen Schoemaker en Wagenaar, die Tweede Kamer kan niet zo veel. Ze kunnen de fusie afkeuren, maar Sint Pancras en Koedijk toebedelen aan Alkmaar kunnen ze niet. Als de Kamer ’nee’ zegt, moet het hele fusieproces volgens hen overnieuw. „Je moet er toch niet aan denken”, zegt Wagenaar. Hij voorziet dan dat Alkmaar een eigen gemeentelijke herindeling start, naast een tweede poging van Heerhugowaard en Langedijk.
Jaren zullen daar overheen gaan. Jaren die Langedijk volgens de vier niet heeft. Wagenaar: „Mensen zien de context niet meer waarom we dit zijn begonnen.” Hij en Nijman wijzen er op dat gemeenten steeds meer zware taken door de rijksoverheid krijgen toegeschoven. Taken die een gemeenten van 28.000 inwoners niet meer aankan. Nog los van de financiële penibele situatie van Langedijk.
Voorzieningen
Het viertal herhaalt wat ook al in het fusieplan staat: Zonder Sint Pancras en Koedijk krijgt de combi Heerhugowaard/Langedijk 1,8 à 2,5 miljoen euro minder per jaar. Dat lijkt niet veel ten opzichte van de 117 miljoen die het fusiespan nu samen krijgt, maar het is wel degelijk een rib uit het lijf, weet Schoemaker.
„80 à 90 procent van het rijksgeld dient om het gemeentelijke apparaat draaiende te houden. En als er van het beetje dat er dan overblijft nog meer afgaat, komt het voorzieningenniveau (zwembaden, bibliotheken, et cetera) in de gemeente in het gedrang.” Oftewel: de andere kernen lijden eronder als Sint Pancras en Koedijk vertrekken.
Daarnaast is zonder Sint Pancras en het Langedijker deel van Koedijk de balans zoek tussen stad en landelijk gebied, zo vindt Wagenaar. Dan krijgt de stad (Heerhugowaard) onevenredig meer invloed op de dorpskernen.
Emoties
„Is één dorp in staat om het draagvlak voor een fusie van Heerhugowaard en Langedijk in andere kernen onderuit te halen?” Nijman weet het antwoord wel: Dat moet niet toegestaan worden.
Want, zo zeggen hij en Wagenaar, het ’algemeen belang is zó groot’ dat emotionele argumenten niet de boventoon mogen voeren. Emotionele argumenten zoals van de Pancrassers die zich in een eigen enquête en in een onderzoek van de gemeente in meerderheid afkeerden van een samensmelting met Heerhugowaard.
Nou ja, meerderheid. Volgens Nijman is dat maar de vraag. De Alkmaarfans in het gemeentelijk onderzoek, waren volgens hem in de minderheid.
Het viertal vindt het ook een misverstand dat het onderzoek dat de gemeente liet doen naar wensen van Sint Pancras een ’ja of nee’ tegen Alkmaar was. Dat was helemaal niet de bedoeling. „Als het je dan niet bevalt in Langedijk, welke verbeterpunten heb je dan voor ons? Dat was de opzet.” En die verbeterpunten, het versterken van het landelijk karakter, die staan in het fusieplan. „Met die kernen moeten we ook onmiddellijk aan de slag”, vindt Klercq. „Misschien voor de fusie al.”
Gekozen
„Wij zijn de gekozen volksvertegenwoordigers”, aldus Schoemaker. „En wij worden nu door Alkmaar voor de voeten gelopen.” „Waarom doen ze dat nu?”, vraagt Klercq zich af. „Niet om wat te winnen, maar om ons te verzwakken wellicht”, oppert Wagenaar.
Volgens hem is Sint Pancras beter af met een ongedeelde fusie. „Want dan is de landelijke kwaliteit van het dorp gewaarborgd. Dat moet je met Alkmaar nog maar afwachten.” Nijman roept in herinnering dat in 1990 de Pancrassers juist niet naar Alkmaar wilden, uit angst dat dat het dorpse karakter zou verdwijnen.
„Eerst nu fuseren”, vindt Wagenaar. „En dan kan Alkmaar later nog eens kijken of er een grenscorrectie in zit.”
Gevieren halen ze graag de woorden aan van oud-wethouder Gido Oude Kotte bij zijn afscheid: „Het is belangrijk om de leiding te nemen.”
Op 8 oktober hebben de gemeenteraden van Langedijk en Heerhugowaard gestemd over het Herindelingsontwerp om als beide gemeenten een nieuwe gemeente te gaan vormen per 1 januari 2022.
Een keuze die voor de ChristenUnie niet makkelijk is geweest. Dat kwam vooral omdat er vanuit de kernen Sint Pancras en Koedijk veel verzet kwam tegen deze fusie en een verzoek om als kernen samengevoegd te worden met de gemeente Alkmaar.