Poliflw

Van lieve vrienden die er onvoorwaardelijk voor mij waren. Van transgender mensen die mij voorgingen. Van rolmodellen in de media, om te beginnen met de transvrouw die ik op tv zag toen ik acht was. Andere transgender mensen zien in mij nu een rolmodel. Dat is eervol, maar ik kwam hier dankzij een pad dat vele anderen voor mij gebaand hebben. Ik hoop met mijn werk hier in de Kamer dat pad weer net een beetje te verlengen. Transgender-zijn weer iets normaler en iets zichtbaarder te maken.

Voorzitter, ik ben een hoopvol mens. Het is mij gelukt, om met mijn transitie mezelf op de mores te heroveren. En nu sta ik hier: in de meest diverse Kamer in de geschiedenis van ons land – ook al is er nog genoeg te wensen op dat punt. Het moet ons met elkaar toch lukken om de normatieve samenleving te ontstijgen die we zelf geconstrueerd hebben? Het moet ons toch lukken om te snappen dat ruimte voor de één niet ten koste gaat van ruimte voor de ander? Het moet ons toch lukken om een samenleving te creëren waarin iedereen meetelt en iedereen meedoet?

Voorzitter, wij spreken vandaag over het identiteitsbewijs. En op een praktisch niveau gaat dit over een naam, over een geslachtsaanduiding – waar ik hier hopelijk op een later moment nog over zal spreken -, en vandaag over een vingerafdruk en over een vlag. Maar het diepere bewijs van identiteit ligt in het vermogen om te zien dat we allemaal hetzelfde verlangen delen. Het verlangen om gezien te worden als wie we zijn.

De toegang tot het recht staat onder druk. Die zin heb ik de afgelopen jaren ontelbare keren uitgesproken. Dat is omdat de huidige minister voor Rechtsbescherming totaal ongeschikt is voor zijn taak.

Eerst een aantal feiten. Vorig jaar hing 5% van de sociaal advocaten de toga aan de wilgen. Sinds 2014 zijn er al 14% minder sociaal advocaten in ons land. Dat is niet omdat deze advocaten geen zin meer hebben in hun werk. Of omdat er opeens geen werk meer voor hen is. Integendeel. Er zijn genoeg mensen die rechtshulp nodig hebben, maar te weinig geld hebben om een dure advocaat te kunnen betalen.

De sociaal advocaten krijgen een veel te lage vergoeding. Er is geen droge boterham te verdienen met dit belangrijk werk. De aanwas van jonge advocaten die dit werk willen doen neemt daarom ook flink af.

En eindelijk heeft de rest van de Tweede Kamer ook het licht gezien. De toeslagenaffaire, het grote schandaal waarbij burgers vermorzeld zijn door de overheid, heeft het besef doen toenemen hoe belangrijk goede rechtsbescherming is. In woord, maar nog niet in daad, moeten volgens de Tweede Kamer de sociaal advocaten weer een fatsoenlijk loon krijgen.

Ik schrijf in woord, maar nog niet in daad. Want terwijl minister-president Rutte zijn ‘superradicale’ idee presenteerde bij Nieuwsuur om de sociaal advocaten weer een fatsoenlijk loon te geven, schreef minister Dekker de volgende ochtend doodleuk aan de Tweede Kamer dat hij geen millimeter gaat opschuiven.

En dan zijn we weer terug bij af. De minister voor Rechtsbescherming, nota bene, is totaal ongeschikt voor zijn taak en de toegang tot het recht staat onder druk. Niet voor niets gaven sociaal advocaten de minister eerder een hele dikke onvoldoende.

En daarmee ligt de bal dus bij de Tweede Kamer. Het is laat, maar nog niet te laat. Waar we in ieder geval geen tijd voor hebben zijn politieke spelletjes. Partij X of Y die de punten wil scoren omdat ze hierop iets binnen hebben gehaald bij de formatie. Alsjeblieft. Niet doen. Dit gaat om onze rechtsstaat.

Wat we wel moeten doen is nu kiezen voor een hogere vergoeding voor sociaal advocaten. Niet pas over een tig aantal jaren, maar nu. Daarom nog één keer: De toegang tot het recht staat nu onder druk. De sociaal advocaten staan nu onder druk. Om klassenjustitie te voorkomen, omdat mensen hun recht niet meer kunnen halen, moet er daarom ook nu wat gebeuren.

Minister Blok van Buitenlandse Zaken en ook premier Rutte reageren vooralsnog uitermate zwak op het opgelaaide oorlogsgeweld in het Midden-Oosten. Weliswaar veroordelen zij de beschietingen vanuit Gaza op burgerdoelen in Israël. Maar dat Israël ook aanvallen op burgerdoelen uitvoert en dat bij luchtaanvallen tegen Gaza burgerdoden vallen, waaronder kinderen, blijft onbenoemd. Het is een pijnlijke eenzijdigheid, die we helaas gewend zijn. Blok bleek niet eens in staat het bloedbad in Gaza in 2018, toen Israël 200 demonstranten doodde, te veroordelen.

Stel dat de Nederlandse regering alsnog bij zinnen komt en ook het Israëlische geweld veroordeelt, dan is dat nog maar een begin. Veel meer is nodig voor een duurzame vrede tussen Palestina en Israël. Een doorstart van het zogenaamde Midden-Oosten vredesproces is daar geen onderdeel van. Serieuze onderhandelingen over vrede verdienen natuurlijk steun, maar in het verleden zijn dergelijke gesprekken door Israël vooral benut om de nederzettingen verder uit te breiden. Zolang deze ‘vredesonderhandelingen’ worden geleid door de VS, dat pal staat achter Israël en het land politiek en financieel steunt, is dit voor de Palestijnen een doodlopende weg.

Wat dan wel? De enige manier om Israël te bewegen de bezetting van Palestina op te geven is gelegen in het opvoeren van de druk. Dat kan bijvoorbeeld door maatregelen tegen de illegale nederzettingen, zoals het aan banden leggen van handel hiermee. Ook kan het EU-associatieakkoord, dat voorziet in handelsvoordelen voor Israël, opgeschort worden. Verder kan de EU gerichte sancties nemen tegen verantwoordelijken voor het oorlogsgeweld, zoals inreisverboden en het bevriezen van tegoeden.

Tot slot zou de EU - als grootste donateur van zowel Israël als de Palestijnen -het voortouw kunnen opeisen in vredesonderhandelingen. In het debat met minister Blok (donderdag 20 mei) zal ik daarop aandringen. Het is in ieders belang dat zo snel mogelijk een eind komt aan de oorlog en bezetting.

Wat doen we aan het economisch en maatschappelijk herstel? Aan de toenemende en geconstateerde kansenongelijkheid? Pre-corona maar ook door corona. De klimaatcrisis en voldoen we wel tijdig aan de Urgenda-uitspraak? De stikstofproblematiek, het woningtekort?

Over de antwoorden op die vragen mogen we acht weken na de verkiezingen wel eens écht gaan praten. Dát is waar Nederland iets aan heeft, waar mensen iets aan hebben. En wat ze ook mogen verwachten na de verkiezingen. De problemen zijn té groot om nog langer te dralen.

Andere landen lukt het wel om op dit moeilijke moment in de geschiedenis, in een corona-crisis, in een pandemie, stappen vooruit te zetten. In de Verenigde Staten trekt president Biden 2.000 miljard dollar uit voor economische steun. Duitsland verhoogt de klimaatdoelstelling naar 65% CO2-reductie in 2030. En in tegenstelling tot Nederland heeft België wél een plan ingediend voor het Europese coronafonds waarmee het land groen, digitaal en sociaal uit de crisis komt.

Conform het besluit van de partijraad kunnen alle SP-leden tussen 4 en 14 november in hun lokale afdeling een stem uitbrengen op de kandidaten voor het nieuwe partijbestuur 2022-2024. Leden die zich geroepen voelen en geschikt achten, worden uitgenodigd om zich voor 14 juni aanstaande kandidaat te stellen.

Het SP-bestuur telt 34 leden. De voorzitter en de secretaris, 11 algemeen bestuursleden, 19 regiovertegenwoordigers en de fractievoorzitter van de Tweede Kamer en Eerste Kamer (zij zijn uit hoofde van hun functie lid van het partijbestuur). De regiovertegenwoordigers worden gekozen op de regioconferenties.

De voorzitter en algemeen secretaris worden in functie gekozen. Voor algemeen bestuursleden geldt dat de 11 kandidaten met de meeste stemmen in het partijbestuur plaatsnemen. Op SPnet zijn de procedure en functieprofielen voor de nieuwe bestuursleden te vinden.

De partijraad heeft een kandidatencommissie ingesteld die met kandidaten zal spreken en daarna een advies zal uitbrengen aan het partijbestuur.

Ieder SP-lid dat minimaal de steun heeft van ten minste één afdeling of 50 individuele leden, kan zich kandideren voor een plaats in het partijbestuur, door voor 14 juni motivatiebrief en CV te sturen naar kandidatencommissie@sp.nl. Het partijbestuur zal op 3 september een voordracht doen aan de leden.

Dan over hetgeen dat stof heeft doen opwaaien. Namelijk dat er gesproken is in de Trêveszaal over Kamerleden. Maar: dat was geen nieuws, dat viel namelijk al te lezen in het eindverslag van de POK.

Wat we wél dankzij de openbare notulen weten, is de toon waarop er werd gesproken. Dat had niet gemoeten, dat was onnodig, onwenselijk en ongepast. Dat zeg ik ook tegen de bewindspersonen van mijn eigen partij. Alle bewindspersonen hadden hun ogen op de bal moeten houden, niet op de persoon. Wat was de aanleiding voor deze ontstemde reacties? Was het frustratie over de casus of over de Tweede Kamer? Ik vraag het kabinet om daar uitleg over te geven.

Wat dat betreft voel ik me dan ook meer thuis bij de woorden van Sigrid Kaag in de Ministerraad, die stelde dat het een gezond teken is dat er fel wordt gedebatteerd, ook door leden van coalitiefracties.

Maar, zo vraag ik minister-president Rutte, waarom heeft hij zich niet achter háár woorden geschaard?

Waarom was hij het wel eens met zijn partijgenoot Van Nieuwenhuizen, die vond dat het ‘in geen geval acceptabel te noemen is dat coalitiefracties een scherper standpunt innemen dan oppositiefracties?’

Waarom heeft hij dit gesprek als voorzitter van de ministerraad überhaupt toegestaan, en door het te beamen zelfs aangemoedigd?

Tijdens de verkiezingscampagne is me regelmatig gevraagd wat ik als eerste zou willen veranderen in Nederland. Dat is dus dit. Een eind maken aan de armoede onder kinderen. Hoe hartverwarmend het initiatief van Johan ook is, het zou niet nodig moeten zijn. Veel van de ouders die geen geld hebben voor ontbijt voor hun kinderen, hebben namelijk wel een baan. Maar liefst een half miljoen mensen in Nederland moet rondkomen van het minimumloon. Zij werken, maar verdienen daarmee te weinig om van te kunnen leven. Die lonen moeten omhoog. En we moeten zorgen dat de lasten, zoals de huur en zorgkosten, omlaag gaan. En dat kan! In Nederland bezit de rijkste 10% maar liefst twee derde van ons totale vermogen. Dat betekent dus dat 90% van Nederland het moet doen met de rest. We moeten de rijkdom eerlijker verdelen. En daarmee een eind maken aan de armoede onder kinderen.

Wil je meer weten over het initiatief van Johan of steunen? Dat kan op de website van ‘Niet graag een lege maag’.

Zolang de stikstofuitstoot niet flink vermindert, is het treffen van maatregelen om de natuur te herstellen dweilen met de kraan open. Dat stelt een nieuw rapport [1] van ecologen onomwonden vast. Ook wordt gewaarschuwd voor de mogelijke schadelijke gevolgen van ‘natuurherstelmaatregelen’ die de minister voorstelt. Tweede Kamerlid Leonie Vestering stelt vragen aan de demissionaire minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit over deze zorgelijke situatie voor de natuur. Vestering: “De beste natuurherstelmaatregel is het verminderen van de stikstofuitstoot zelf. Het rapport van deze ecologen geeft hiervoor een wetenschappelijke onderbouwing. Als je weet dat de veehouderij voor bijna de helft bijdraagt aan de stikstofuitstoot dan is het de meest logische en effectieve maatregel om het aantal dieren in de veehouderij flink te verlagen.” Vestering heeft daarom ook direct een motie ingediend om de mestproductieplafonds voor de melkvee-, varkens- en pluimveehouderij te verlagen, zodat deze in lijn komen met wat de natuurgebieden aankunnen. Daarnaast vraagt Vestering of minister Schouten bereid is om te stoppen met zogenaamde ‘natuurherstelmaatregelen’ die de natuur juist schade toebrengen. Bijvoorbeeld bij plaggen op de heide: hierbij wordt de bovenste grondlaag verwijderd, waardoor zowel overtollige stikstof als nuttige mineralen worden weggehaald. Resultaat is dat, wanneer de stikstofkraan niet wordt dichtgedraaid, de bodem daarmee nóg verder uit balans raakt. “Door de coronacrisis is de stikstofcrisis op de achtergrond geraakt in het dagelijks nieuws, maar deze is nog verre van opgelost. Voor de natuur, en ook voor de economie, is de stikstofcrisis nog net zo nijpend als twee jaar geleden. Nu hebben we een nieuw onderzoek van elf ecologen dat nogmaals duidelijk maakt wat natuurlijk al lang bekend zou moeten zijn bij de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit: hoe langer de periode is dat de stikstofuitstoot te hoog is, hoe erger de natuur achteruit gaat”, aldus Vestering. [1] https://www.foodlog.nl/files/a... [2] https://www.partijvoordedieren...

“Op woensdag 31 maart is er bij de partij een bericht binnen gekomen. Dit betrof een bericht over mogelijk ongewenst gedrag van Sidney Smeets in de periode voor zijn kandidatuur als Kamerlid. De melder had dit niet zelf ervaren, maar zei namens anderen te spreken. Sinds dat moment is er meermaals contact geweest met de melder om meer informatie te krijgen. Als eindverantwoordelijke voor integriteit in de vereniging laat ik me daarbij adviseren door het recent ingestelde Team Verantwoord Gedrag.

Samen met Sigrid Kaag heb ik op basis van die melding een indringend gesprek gehad met Sidney Smeets. Gisteren zijn ook via sociale media een aantal berichten over Sidney Smeets gedeeld. Die zijn voor de partij aanleiding geweest opnieuw het gesprek met hem aan te gaan.

Omdat we dit goed en zorgvuldig willen aanpakken, hebben we – conform de nieuwe werkwijze van de partij – besloten advies te vragen aan een intern onderzoeksteam. Zij zullen alle beschikbare informatie verzamelen en bevindingen op een rij zetten om te kunnen bepalen of er sprake is geweest van mogelijk ongewenste omgangsvormen of eventueel grensoverschrijdend gedrag.

Mochten er meer berichten bij onze vertrouwenspersonen of het landelijk bestuur binnen komen, dan zullen deze bij het werk van het onderzoeksteam worden betrokken.”

Op basis van eigen onderzoek concludeerde de Tweede Kamer dat er naast kennisgebrek sprake is van gefragmenteerde aandacht. Met als gevolg dat overstijgende thema’s als algoritmes versus de rechtstaat of de geopolitiek van het 5G-netwerk onderbelicht blijven. In tegenstelling tot de EU en vergelijkbare lidstaten kent Nederland geen digitale besluitvormingsstructuur. Brussel kreeg een sterke Eurocommissaris Digitale Zaken, Berlijn en Kopenhagen stelden digitale commissies in, maar Den Haag blijft achter. De stap naar een vaste Kamercommissie en minister voor Digitale Zaken moet nu gezet worden. De ambtelijke organisatie behoeft naast de CIO Rijk een Chief Technology Officer, naar Brits model. In aanvulling op het Bureau ICT Toetsing (BIT) moeten grote uitvoeringsinstanties een Chief Privacy Officer aanstellen.

Gezien het grensoverschrijdende karakter van digitale vraagstukken is het begrijpelijk dat het parlement vaak naar de Europese Unie kijkt. Maar Nederland heeft een eigen verantwoordelijkheid om mensen te beschermen tegen oprukkende datamachten. Dit vergt een doelgerichte digitale agenda voor het komende decennium. Met een overheid die zich aan de wet houdt en tegenmacht biedt aan techreuzen. Met een samenhangende aanpak om de vitale infrastructuur beter te beschermen tegen externe dreigingen. Met serieuze investeringen in startups, onderzoeksprogramma’s en de innovatieve industrie. Met open source ICT-projecten, kleinschalige aanbestedingen en toegankelijke dienstverlening. En met maatregelen als een digitaks of een basisinkomen zodat iedereen meeprofiteert.

Om grip te houden op digitale technologie moeten zowel wetgeving als toezicht sluitend gemaakt worden. Lacunes binnen en tussen wetten laten ruimte voor ongewenste praktijken zoals de gezichtsherkenningscamera van een supermarkt in Alphen aan de Rijn. Het bleef lang onduidelijk of dit mocht en wie erover ging. Toekomstige wetgeving moet enerzijds experimenteerruimte bieden en anderzijds horizonbepalingen kennen die dwingen tot voortdurende heroverweging en aanpassing. Daarbij moeten toezichthouders beter in staat gesteld te worden om bestaande regels toe te passen op de digitale werkelijkheid. Naast meer budget voor de Autoriteit Persoonsgegevens moet het kabinet een waakhond instellen die zijn tanden zet in de wildgroei aan publieke algoritmes en die onder de digitale motorkap van techbedrijven kan kijken.

Naast het beter benutten van de kennis van bedrijven, wetenschappers en belangenorganisaties is intensieve publiek-private samenwerking nodig bij vraagstukken over cybersecurity, de digitale infrastructuur en het bestrijden van desinformatie. De overheid kan dit niet alleen. Ook vanwege het logge wetgevingsproces is zelfregulering via gedragscodes en certificering vaker succesformule dan zwaktebod.

Net als bij andere maatschappelijke vraagstukken is het bij digitale dilemma’s aan de politiek om aan te jagen, bij te sturen, af te remmen of te begrenzen. Teneinde een gezonde en eerlijke balans te vinden. Na decennia van gebrekkige aandacht en selectieve daadkracht, is het tijd voor een Kamer en kabinet met duurzame grip op digitalisering.