Het eerste half jaar van de nieuwe gemeente Groningen zit er op. Nu het zomerreces is aangebroken maakt Hans Sietsma de eerste voorzichtige balans op:
Op de valreep vorig jaar sneuvelden twee plannen voor grote projecten in de voormalige gemeente Haren. De emoties liepen hoog op in de raad. De angst dat Groningen straks zijn wil zou opleggen, de tegenstrijdige belangen, beledigde trots bij het college, de wil om snel wat te regelen voor het onderwijs, de wens om op de valreep nog een hoop geld te verdienen, boze bewoners die verkeerschaos vreesden en andere boze bewoners die een kolos in hun achtertuin vreesden, het liep allemaal door elkaar.
De verhuizing van de snel groeiende Brinkschool werd uiteindelijk op de lange baan geschoven. Het plan voor een nieuw appartementengebouw op de plek van het oude gemeentehuis in het dorpscentrum werd door de raad zo aangepast dat het voor de bouwer geen haalbaar project meer was. Dus haalde de provincie een streep door die wijziging, want domme besluiten, dat kan natuurlijk niet.
Je houdt je hart vast Velen hielden vorig jaar hun hart vast. Vanwege de herindeling zou Haren de regie moeten overlaten aan de nieuwe gemeente Groningen. Zou de Brinkschool dan moeten voldoen aan de (geruchten!) magere richtlijnen van Groningen en geen nieuw gebouw krijgen? Zou Groningen gewoon (geruchten!) het door de raad afgewezen plan voor het gebouw aan het Raadhuisplein centrum alsnog doordrukken?
Trouwens, sowieso zou Groningen bij wijze van spreken klaar staan met de motorzaag om ons mooie Haren van zijn groen te ontdoen. Toch? En de woonlasten zouden fors omhoog gaan. Toch? En dat de gemeentewerf - milieustraat en uitvalsbasis van de groenbeheerders - een wijkpost zou worden? Eerst zien dan geloven. En de afstand tot burgemeester en wethouders zou vast enorm groot worden, zo groot dat je niks meer te vertellen hebt. Dus graag die besluiten over de Brinkschool en het Raadhuisplein nog even zelf nemen. Maar de emoties zaten in de weg.
Wat er veranderde Voor ik verklap hoe het nu afloopt met de Brinkschool en het Raadhuisplein in het centrum eerst die andere angsten maar even. De motorzagen zijn uiteraard thuis gebleven. Sterker, volgens Harense ecologen is het groenbeheer er al op vooruit gegaan. De speeltuintjes die al jarenlang niet waren onderhouden (geldgebrek!) zijn opgeknapt. En er kwam daarvoor zomaar een ambtenaar langs die aan de omwonenden vroeg hoe ze het wilden hebben! Bankjes langs wandelroutes die al jaren verrot op de grond lagen zijn vervangen.
De dorpswethouder Philip Broeksma bezoekt Haren met regelmaat. Hij kwam bij de Rieshoek, bij de Culturele Raad, bij ondernemers, bij dorpshuizen, sportgebeurtenissen. Haren heeft nu een gebiedsteam van ambtenaren die voortdurend in gesprek zijn met verenigingen, dorpshuizen, sportclubs, ondernemers, etc. over wat hun wensen zijn. En er is geld om die in te vullen. De gemeentewerf is een wijkpost geworden, compleet met milieustraat. Ja, de WOZ aanslag was enkele tientjes hoger (misschien voor de rijksten enkele honderden), maar andere lasten waren lager, zodat de laagste inkomens er vaak op vooruit gingen. Het parkeerbeleid dat Haren al jaren ontbeerde wordt dit najaar opgepakt. Met winkeliers en ondernemers worden nu stappen gezet om hun eigen centrumvisie eindelijk ook in te kunnen vullen.
Het zijn allemaal voorbeelden van hoe dingen beter gaan. Natuurlijk gaat niet alles goed. Zo zitten sportclubs nu ineens met een veel hogere WOZ aanslag. En ondernemers betalen meer belasting. Noordlaren dat op ouderwetse wijze een dorpsfeest op straat wilde organiseren kreeg ineens met rare stadse regels voor 'grote evenementen' te maken. Welzijnsorganisatie Torion blijkt niet zo soepel over te kunnen gaan in andere bestaande organisaties als gedacht. En soms blijken besluiten die Haren heeft genomen ofwel nooit te zijn uitgevoerd, ofwel juridisch niet uitvoerbaar te zijn ofwel zo onhandig te zijn dat ze moeten worden rechtgezet. Kost allemaal tijd, maar het wordt opgepakt.
Brinkschool en Raadhuisplein En hoe gaat het nu verder met de Brinkschool? Die wil graag verhuizen naar de Rummerinkhof, waar al een basisschool staat. Het wordt daar druk en vol. Dat vraagt om maatregelen. GroenLinks Haren pleitte voor oplossingen waarbij ouders minder met de auto komen, zodat er niet zoveel parkeerplaatsen hoeven te komen. We wilden graag een nieuw schoolgebouw dat voldeed aan hoge energie-verbruiksnormen (voor de kenners: BENG). en we waren principieel tegen aantasting van de eeuwenoude houtwallen die er liggen. En net zo principieel over verdwijnen van een daar geprojecteerde snelle fietsroute. Het college kwam er niet uit. De raad kwam er niet uit. Nu ligt er een voorstel dat aan al onze wensen tegemoet komt. Al wordt er nog wel een beetje veel geparkeerd, misschien kunnen we daar nog iets aan doen.
Het gebouw aan het Raadhuisplein dreigde veel te groot te worden, te hoog, met aantasting van de privacy van omwonenden. Het was ook een beetje een ouderwets-veel-stenen-weg-met-het-groen-plan. Maar ja, er moest maximaal verdiend worden. Er was ook procedureel vrijwel alles fout gegaan wat fout kon gaan, dus de raad van Haren was alleen daarom al weinig toegeeflijk.
Wethouder Roeland van der Schaaf is nog weer eens gaan praten met omwonenden en ondernemers. De gemeente stelt nu aanpassingen aan het plan voor die aan die bezwaren tegemoet komen: het bestemmingsplan wordt zo dat er echt geen groter gebouw kan komen dan Haren zelf als sinds jaar en dag wilde. De hoogste bouwlaag wordt teruggelegd, zodat het lager oogt. Balkons en terrassen die privacy aantasten worden niet toegestaan. De vormgeving wordt zo aangepast dat de doorgang naar winkelstraat de Brinkhorst transparanter en opener wordt. Er komt groen om de parkeerplaats af te schermen. En - heel belangrijk - het geld dat er mee wordt verdiend zal worden geïnvesteerd in het centrum van Haren. Dat kan en moet veel groener en klimaatbestendiger. Het gebouw zelf zal natuurinclusief gebouwd moeten worden. De winkels in het centrum moeten verder worden geconcentreerd rond dat Raadhuisplein, zodat de leegstand naar de randen verdwijnt. Dat maakt het eenvoudiger om winkelpanden daar in woonruimte om te zetten.
De voorlopige balans Tot nu toe ben ik blij dat de herindeling is doorgezet. De professionaliteit van de grote gemeentelijke organisatie maakt veel mogelijk. Ambtenaren hebben een groter mandaat dan men in Haren gewend was, dus soms kunnen dingen nu juist veel sneller gerealiseerd worden. De grotere portemonnee helpt ook. We houden natuurlijk de vinger aan de pols. De nabijheid van besluitvorming blijft een punt van aandacht. De lokale welzijns- en zorg-structuren mogen niet verloren gaan in de grotere bureaucratie die Groningen ook is.
Hans Sietsma is raadslid namens GroenLinks in de nieuwe gemeente Groningen en was vorige periode raadslid in Haren.
Wat er veranderde Voor ik verklap hoe het nu afloopt met de Brinkschool en het Raadhuisplein in het centrum eerst die andere angsten maar even. De motorzagen zijn uiteraard thuis gebleven. Sterker, volgens Harense ecologen is het groenbeheer er al op vooruit gegaan. De speeltuintjes die al jarenlang niet waren onderhouden (geldgebrek!) zijn opgeknapt. En er kwam daarvoor zomaar een ambtenaar langs die aan de omwonenden vroeg hoe ze het wilden hebben! Bankjes langs wandelroutes die al jaren verrot op de grond lagen zijn vervangen.
De dorpswethouder Philip Broeksma bezoekt Haren met regelmaat. Hij kwam bij de Rieshoek, bij de Culturele Raad, bij ondernemers, bij dorpshuizen, sportgebeurtenissen. Haren heeft nu een gebiedsteam van ambtenaren die voortdurend in gesprek zijn met verenigingen, dorpshuizen, sportclubs, ondernemers, etc. over wat hun wensen zijn. En er is geld om die in te vullen. De gemeentewerf is een wijkpost geworden, compleet met milieustraat. Ja, de WOZ aanslag was enkele tientjes hoger (misschien voor de rijksten enkele honderden), maar andere lasten waren lager, zodat de laagste inkomens er vaak op vooruit gingen. Het parkeerbeleid dat Haren al jaren ontbeerde wordt dit najaar opgepakt. Met winkeliers en ondernemers worden nu stappen gezet om hun eigen centrumvisie eindelijk ook in te kunnen vullen.
Het zijn allemaal voorbeelden van hoe dingen beter gaan. Natuurlijk gaat niet alles goed. Zo zitten sportclubs nu ineens met een veel hogere WOZ aanslag. En ondernemers betalen meer belasting. Noordlaren dat op ouderwetse wijze een dorpsfeest op straat wilde organiseren kreeg ineens met rare stadse regels voor 'grote evenementen' te maken. Welzijnsorganisatie Torion blijkt niet zo soepel over te kunnen gaan in andere bestaande organisaties als gedacht. En soms blijken besluiten die Haren heeft genomen ofwel nooit te zijn uitgevoerd, ofwel juridisch niet uitvoerbaar te zijn ofwel zo onhandig te zijn dat ze moeten worden rechtgezet. Kost allemaal tijd, maar het wordt opgepakt.
Brinkschool en Raadhuisplein En hoe gaat het nu verder met de Brinkschool? Die wil graag verhuizen naar de Rummerinkhof, waar al een basisschool staat. Het wordt daar druk en vol. Dat vraagt om maatregelen. GroenLinks Haren pleitte voor oplossingen waarbij ouders minder met de auto komen, zodat er niet zoveel parkeerplaatsen hoeven te komen. We wilden graag een nieuw schoolgebouw dat voldeed aan hoge energie-verbruiksnormen (voor de kenners: BENG). en we waren principieel tegen aantasting van de eeuwenoude houtwallen die er liggen. En net zo principieel over verdwijnen van een daar geprojecteerde snelle fietsroute. Het college kwam er niet uit. De raad kwam er niet uit. Nu ligt er een voorstel dat aan al onze wensen tegemoet komt. Al wordt er nog wel een beetje veel geparkeerd, misschien kunnen we daar nog iets aan doen.
Het gebouw aan het Raadhuisplein dreigde veel te groot te worden, te hoog, met aantasting van de privacy van omwonenden. Het was ook een beetje een ouderwets-veel-stenen-weg-met-het-groen-plan. Maar ja, er moest maximaal verdiend worden. Er was ook procedureel vrijwel alles fout gegaan wat fout kon gaan, dus de raad van Haren was alleen daarom al weinig toegeeflijk.
Wethouder Roeland van der Schaaf is nog weer eens gaan praten met omwonenden en ondernemers. De gemeente stelt nu aanpassingen aan het plan voor die aan die bezwaren tegemoet komen: het bestemmingsplan wordt zo dat er echt geen groter gebouw kan komen dan Haren zelf als sinds jaar en dag wilde. De hoogste bouwlaag wordt teruggelegd, zodat het lager oogt. Balkons en terrassen die privacy aantasten worden niet toegestaan. De vormgeving wordt zo aangepast dat de doorgang naar winkelstraat de Brinkhorst transparanter en opener wordt. Er komt groen om de parkeerplaats af te schermen. En - heel belangrijk - het geld dat er mee wordt verdiend zal worden geïnvesteerd in het centrum van Haren. Dat kan en moet veel groener en klimaatbestendiger. Het gebouw zelf zal natuurinclusief gebouwd moeten worden. De winkels in het centrum moeten verder worden geconcentreerd rond dat Raadhuisplein, zodat de leegstand naar de randen verdwijnt. Dat maakt het eenvoudiger om winkelpanden daar in woonruimte om te zetten.
De voorlopige balans Tot nu toe ben ik blij dat de herindeling is doorgezet. De professionaliteit van de grote gemeentelijke organisatie maakt veel mogelijk. Ambtenaren hebben een groter mandaat dan men in Haren gewend was, dus soms kunnen dingen nu juist veel sneller gerealiseerd worden. De grotere portemonnee helpt ook. We houden natuurlijk de vinger aan de pols. De nabijheid van besluitvorming blijft een punt van aandacht. De lokale welzijns- en zorg-structuren mogen niet verloren gaan in de grotere bureaucratie die Groningen ook is.
Hans Sietsma is raadslid namens GroenLinks in de nieuwe gemeente Groningen en was vorige periode raadslid in Haren.
Duizenden mensen vierden op 1 mei 1965 de Dag van de Arbeid in de Utrechtse Jaarbeurshallen. PvdA-minister Anne Vondeling sprak de menigte toe.
Sven Jach
Verslaggever 
Willem van Reijendam
Redacteur 
