Voorzitter,
Dank voor de gelegenheid als eerste het woord te voeren over de voorjaarsnota. Ik excuseer me alvast naar de andere fracties als ik hen in deze bijdrage het spreekwoordelijke gras voor de voeten weg maai.
De voorjaarsnota bevat tientallen onderwerpen. Ik neem met u graag een aantal punten door uit de verschillende programmaonderdelen die wij belangrijk vinden om hier even aan te stippen. Dat maakt de andere onderwerpen niet per definitie minder belangrijk of onbelangrijk.
Er zijn ook wat zaken die we er extra willen uitlichten. Wij hebben die zaken in een aantal moties neergelegd.
In de eerste plaats onze complimenten aan het college en de afdeling communicatie van 1Stroom. Een uitstekend redactioneel verhaal in de Westervoort Post van 19 juni jongstleden over de speerpunten in de Voorjaarsnota. Prima initiatief en prima verhaal. Zo breng je politiek en beleid dichter bij de mensen.
Dan wil ik graag ingaan op de inhoud van de voorjaarsnota en ik volg daarbij, na enkele algemene opmerkingen, de drie programma’s, bestuur, maatschappij en omgeving.
In zijn algemeenheid zien wij een doorwrochte nota met goede financiële uitkomsten en vooruitzichten. Dat geeft veel vertrouwen in dit college en de eigen toekomst van Westervoort. Op onderdelen had in de sfeer van de financiën mogelijk nog wat verder ingezoomd kunnen worden op inverdieneffecten van voorgestelde investeringen. Doorgaans gaan kosten voor de baten uit en die kosten zien we hier dan ook, maar de baten meestal niet, terwijl die er ongetwijfeld wel zijn. Een voorbeeld daarvan is de aankoop van de module APV in Squit.
Wij hebben soms ook de indruk dat er hier en daar sprake is van dubbeltelling: zo lijkt er zowel bij programma 2 als bij programma 3 geld te worden gebudgetteerd voor de Liemerse Ambassade en bij programma 1 en 2 voor de aanpak van personen met verward gedrag. Dat lijkt ons niet de bedoeling; daar zou bundeling van aandacht tot efficiëncyvoordeel kunnen leiden. Graag de aandacht van de portefeuillehouders daarvoor.
T.a.v. programma 1. Bestuur: een transparante en betrouwbare overheid in een vitale en veilige samenleving.
In deze raad zijn kort geleden door de PvdA ronduit schimmige uitspraken gedaan over het functioneren van 1Stroom. Wij houden niet van die schimmigheid. Als er problemen zijn dan moeten die op tafel en uitgesproken worden. En bedacht moet worden dat het fusieproces nog niet is afgerond. Signalen om bij de sturen zijn zeker welkom, maar dan in alle openheid, want anders ga je je afvragen of er een ander doel of belang gemoeid is bij het zaaien van twijfels over het functioneren van de ambtelijke organisatie. Wij maken graag gebruik van het aanbod om op regelmatige basis te worden bijgepraat over de voortgang van het fusieproces
Wij verwelkomen de extra formatie in verband de uitvoering van bijzondere wetten, met name v.w.b. de evenementen. Voor ons dorpsgevoel en voor onze eigenheid is het ontzettend belangrijk dat er vele en goede evenementen worden georganiseerd in Westervoort en dat al die vrijwilligers die daar in het belang van de gemeenschap hun tijd insteken ook gefaciliteerd en ondersteund worden.
Ook de extra BOA-capaciteit juichen wij toe en wij vragen het college haast te zetten achter de totstandkoming van het nieuwe Integraal Veiligheidsbeleid en dan snel tot aanstelling over te gaan.
Over het experiment ten aanzien van de aanpak van personen met verward gedrag, waarvoor €15.000 wordt gevraagd, structureel, worden wij graag na afloop van het experiment geïnformeerd, zodat we kunnen oordelen of het experiment is geslaagd en of de kosten en baten in balans zijn. Overigens wordt ook in programma 2 voor dit onderwerp geld vrijgemaakt.
De website van de gemeente is naar onze mening dringend aan verandering toe. De redenering van het college dat de strategische doorontwikkeling van de digitale dienstverlening volgend is aan de daarvoor beschikbare capaciteit, begrijpen wij niet goed. Wij zouden eerder bepleiten dat het college op dit punt eens buiten de aanwezige capaciteit (dat kan ook bij andere gemeenten) gaat kijken wat er allemaal mogelijk is op dit punt. Zonder ten nadele te willen spreken van de communicatieafdeling, kan het wel eens heel goed en verfrissend zijn om af te stappen van gebaande paden.
Programma 2. Maatschappij.
Uitgangspunt van het programma is de eigen kracht van de Westervoortse samenleving. Het is bekend dat wij staan voor inwoners die (tijdelijk) niet in staat zijn de regie over hun eigen leven te voeren. Maartegelijkertijd ontkomen we er niet aan om keuzes te maken, zeker nu ook de verdeling van gelden m.b.t. het beschermd wonen gaat veranderen en er mogelijk nog meer tekorten in het sociale domein gaan ontstaan. Tekorten, zeker als die structureel dreigen te worden, bedreigen de continuïteit van de dienstverlening op dit beleidsterrein. Als coalitiepartij voelen wij de verantwoordelijkheid daarin richting te geven en uitgangspunten en waarborgen mee te geven. Wij steunen de transitieopgave waarvoor het college staat.
Wij zien graag zoveel mogelijk mensen op een zinvolle wijze meedoen in de maatschappij. Bij voorkeur en als het kan in een betaalde baan. Om de werkgelegenheid in Westervoort en de Liemers zoveel mogelijk aan te jagen is het belangrijk dat de economische uitvoeringsagenda’s van De Liemers en Westervoort met volle kracht worden ingezet en uitgevoerd en ook dat de doortrekking van de A15 en de verbreding van de A12 zo snel mogelijk en zonder verdere vertraging wordt gerealiseerd.
Er zijn vele openstaande vacatures in de Liemers en de link met het onderwijs in de regio is dan ook bijzonder belangrijk. Wij roepen de op te richten Liemerse Ambassade op om tot een structureel overleg met de diverse onderwijsinstellingen te komen om tot optimale koppeling tussen onderwijs en arbeidsmarkt te komen.
Er is in de voorjaarsnota de nodige aandacht voor sport en onze sportverenigingen. Dat is goed om meerdere redenen. Het punt dat wij hier willen maken, is dat sport tegenwoordig volgens onderzoekcijfers steeds meer individueel en niet in verenigingsverband wordt uitgeoefend, onder andere bij commerciële partijen die wij hier in Westervoort ook kennen. Wij roepen het college op om deze sportaanbieders ook te betrekken bij de uitvoering van het sportakkoord en het preventieakkoord.
Het is een landelijk punt, de invoering van het Abonnementstarief in de Wmo. Maar dat betekent nog niet dat wij er gelukkig mee zijn. Integendeel: de kosten gaan omhoog, mede of vooral door de aanzuigende werking, en dat leidt mogelijk weer tot de noodzaak om te bezuinigen en mogelijk is de verkeerde groep (namelijk zij die het toch al niet breed hebben) daarvan in de toekomst de dupe. Mogelijk is dit een punt waar de wethouder iets mee kan in zijn contacten met ambtsgenoten en de VNG.
Het is jammer dat de beoogde besparingen op de jeugdzorg dit jaar nog niet gerealiseerd kunnen worden door de transformatieagenda. Tegelijkertijd was dat ook wel een beetje te verwachten. En daarbij moeten we ons steeds blijven realiseren dat het hier deels gaat om een heel kwetsbare groep jonge inwoners, die onze aandacht en zorg nodig hebben en waarmee wij op de meest zorgvuldige wijze mee om moeten gaan. Bezuinigen is geen doel op zich. Wij zijn blij met de extra Rijksbijdrage voor jeugdzorg waarmee de tekorten op dit zo tere en belangrijke onderwerp althans voorlopig en deels kunnen worden afgedekt. Wij hebben groot respect voor wat er allemaal door de wijkteams en andere betrokkenen op het onderwerp jeugdzorg (en natuurlijk ook op andere terreinen) wordt gepresteerd, zeker als we bedenken dat het nog maar enkele jaren geleden is dat dit hele domein aan de gemeenten is overgedragen.
In het verlengde van de jeugdzorg zien we een stijging van de kosten Veilig Thuis van € 90.000. Een fors bedrag, veroorzaakt door personeelsuitbreiding a.g.v. een andere meldcode. Hier ligt ook een link met het werk van onze wijkteams. Het is de moeite waard om de samenwerking tussen de wijkteams en Veilig Thuis nader te bezien om te bekijken of daarin overlap zit waardoor efficiënter gewerkt kan worden.
Het initiatief van de Plusbus kan een zinvolle aanvulling zijn op het al bestaande doelgroepenvervoer. Desalniettemin zullen wij het initiatief kritisch volgen of er daadwerkelijk sprake is van meerwaarde en of daarmee ook een besparing op het doelgroepenvervoer wordt gerealiseerd. Wij vragen het college hierop jaarlijks bij de besluitvorming over de subsidie te rapporteren.
In het Trefcentrum Westervoort worden voor onze ouderen hele goede dingen gedaan. Voor de uitvoering van wat daar gebeurt zijn mensen en middelen nodig. V.w.b. de middelen willen wij een subsidie beschikbaar stellen voor het aanschaffen van nieuwe stoelen en tafels en een geluidsinstallatie. Daarvoor hebben we een motie voorbereid.
Programma 3. Omgeving.
Het CDA is al jaren initiatiefnemer van zaken die je zou kunnen scharen onder ‘Maak Westervoort mooier’. En daar zijn we best trots op. Maar het werk is niet af, eigenlijk nooit af. Wij staan voor behoud en verbetering van de kwaliteit van onze leefomgeving.
Over dit programmadeel hebben wij ook wat punten te maken en vragen ter stellen.
Binnenkort verschijnt het definitieve Rivierklimaatplan. Westervoort heeft daarvoor ook een wensenlijst aangeleverd. De vraag aan het college is hoe we omgaan met de financieringsvraag die daaraan gekoppeld is.
Binnen het thema duurzaamheid onderscheiden we diverse onderwerpen die ons in de aankomende jaren veel zullen gaan bezig houden: de regionale energie strategie (RES), de doelen rond vermindering van afvalstromen en de vergroting van de biodiversiteit.
T.a.v. de RES zijn de ambities en doelen bijzonder hoog, maar het CDA heeft er vertrouwen in dat we dit probleem met elkaar zullen tackelen. Het verleden heeft ons geleerd, dat er in de aankomende jaren een exponentiële versnelling zal plaats vinden van de technische mogelijkheden om energie op te wekken. De oplossingen komen er, zonder twijfel. Maximaal aandacht wat ons betreft voor communicatie en participatie en het faciliteren van inwoners om werk te maken van de energietransitie in de eigen omgeving.
Het afval. Wij hebben gevraagd om een nieuw afvalplan, omdat we anders niet aan gestelde normen zullen voldoen. Tegelijkertijd staat het CDA ook voor beheersing van de kosten op dit onderwerp. In dat verband constateren we met ongenoegen dat er een behoorlijke prijsverhoging zit aan te komen van rond de 21 euro per aansluiting. Dat is een verhoging van ongeveer 10 % op de afvalstoffenheffing. Over het nieuwe afvalcontract hebben we zoals bekend een aantal technische vragen gesteld, die helaas i.v.m. vakantie van de betrokken ambtenaar nog niet beantwoord zijn. We vragen het college om de voorstellen aan de Raad en de communicatie naar onze inwoners op dit onderwerp en de te verwachten verhoging tijdig te starten. Wij hebben overigens volop ideeën over het verder verlagen van de hoeveelheid restafval waarbij een nieuw concept van een Alvalbrengstation centraal staat.
Over het onderwerp biodiversiteit hebben wij een motie ingediend. Dat onderwerp komt nog nader ter sprake. De Japanse Duizendknoop past wat ons betreft niet in de doelen rond biodiversiteit; die moet bestreden worden. Daarop worden wij als CDA ook al door inwoners, die de plant in hun tuinen zien woekeren, aangesproken. Wij vragen daarop van het college om snel in actie te komen.
Voor het financieren van zaken binnen het thema duurzaamheid en dus ook voor versterken van de biodiversiteit zijn vele subsidies beschikbaar. Wij roepen het college op hiervan in de aankomende jaren maximaal gebruik te maken. Er gaat verder heel veel geld om in het thema duurzaamheid en wij willen dan ook elk jaar een goede onderbouwing vooraf en verantwoording achteraf van de bestede gelden op dit onderwerp.
Westervoort mooier maken, dat heb ik zoëven al geduid als een belangrijk onderdeel van ons programma. In dat verband hebben wij een motie voorbereid om het tunneltje van Biddle op te knappen.
De woningmarkt geeft veel zorgen. Er komen te weinig sociale huurwoningen vrij en de woningen die dan vrijkomen, komen slechts voor een klein deel beschikbaar voor de Westervoortse inwoners. Als daarop vanuit de portefeuillehouder kan worden gestuurd, dan vragen wij hem dat te doen. We hebben dit overigens al eerder aangegeven. Woningbouw op het terrein van de Flierefluiter, andere mogelijkheden om tot woningbouw te komen voor ouderen en jongeren: Voor ons zijn dit prioritaire onderwerpen in het collegebeleid.
Over de Westervoortse economie en de winkelleegstand op de Wyborg wil ik kort zijn: die hebben we onlangs nog uitvoerig besproken en daar waar we het in deze raad niet geheel met elkaar eens waren over het middel om de leegstand terug te dringen, waren we het over het doel wel eens: de leegstand moet z.s.m. worden aangepakt.
Tenslotte: Al in de commissie hebben wij bepleit dat er professionele inkoopcapaciteit wordt aangenomen binnen 1Stroom. Inkopen is een vak en kost daarmee geld. Wij hebben de stellige overtuiging dat er op inkopen (van adviesdiensten van externen, van softwarelicenties, van straat- en groenonderhoud, etc) behoorlijk kan worden bespaard. Zo komen de meerkosten op de MS-licenties van 37000 voor Westervoort alleen ons wel erg hoog over. En verder komen er in de aankomende jaren nog bijzonder hoge kosten en investeringen op ons af (denk aan de energietransitie en ook de revitalisering van de Mosterdhof en daarna mogelijk andere wijken). Het aannemen van professionele inkoopcapaciteit hebben wij een motie neergelegd.
