De begroting 2020 lijkt qua stijl veel op het coalitieakkoord: veel gepraat, maar weinig wol. Er wordt veel geld geclaimd, waar weinig concrete plannen tegenover staan. Veel is ook gerecycled: mobiliteitsvisie, de subsidioloog, de veerdienst allemaal al in 2018 beloofd. Verder wordt er veel ‘samen met inwoners’ gedaan, het ‘contact met inwoners en actief verbinding met de wijkpartners’ gezocht, maar veel concreter dan onderzoeken, aanscherpen of evalueren wordt het niet. De topprioriteiten, prioriteiten en aandachtspunten zijn na bijna 2 jaar uitgesleten termen en Visie van de stad lijkt ver weg.
Financiën
Een begroting terwijl er sprake is van afkoeling van de economie, stikstof en Pfas: de BV Nederland lijkt op slot te raken. Voor Gorinchem is uitstel van de ontwikkeling van Groote Haar helaas realistisch en we zijn verbaasd dat dit risico als zeer laag ingeschat wordt. De coalitie gaat naar ons idee van zeer scherp aan de wind naar onverantwoord scherp aan de wind varen:
0% investeringsruimte tot 2023
ondanks dalende baten worden forse meerjarenclaims ingeboekt: 7 miljoen DND, 15 miljoen scholencampus en 5 miljoen veerboten
onze schuld per inwoner, onder het vorige college afgebouwd van € 4400,- naar 3900,- wordt weer naar grote hoogte opgestuwd: 4600 euro terwijl het landelijk gemiddelde op 2500 euro ligt. Het beleid om meer met eigen middelen te realiseren is losgelaten en dit legt een zware hypotheek op de toekomst. Dat in de Kbg Fin gesproken gaat worden over het evt. inzetten van Eneco-opbrengsten voor de schulden lijkt een doekje voor het bloeden.
Eenmalige risico’s kunnen worden opgevangen door de algemene reserve, maar wat als de uitgaven structureel gaan stijgen of de inkomsten gaan dalen: minder legesopbrengsten of korting op het gemeentefonds. Willen we onze inwoners dan direct met de gevolgen confronteren:stijgende OZB-aanslagen of bezuinigingen? Wij hebben met de PPN het college het vertrouwen willen geven een verantwoorde begroting op te stellen, maar zien nu dat nieuwe structurele tegenvallers niet op te vangen zijn en de enorme uitgaven ons de komende 20 jaar vastzetten. Dat er een advies ligt om de raad beter te informeren (kbg fin van 4 nov) stelt ons nog niet gerust en is een gele kaart voor het college. Het meerjarig perspectief lijkt niet sluitend en dat baart ons zorgen. Motie: Stel scenario’s op (zie bijlage onderaan de pagina), waarin we het college vragen om keuzeopties in het geval dat.
Mobiliteit en bereikbaarheid
Er zijn op dit programma nauwelijks ambities, die ons gerust stellen. Ondanks alle mooie woorden over topprioriteit, lijkt het bij bamboeborden te blijven. De geconstateerde oost-west problematiek vraagt om een gedurfd plan voor fietsmobiliteit. Zoals in Zwolle, met een oude binnenstad zoals wij ook hebben, waar fietser en wandelaar uitgangspunt zijn gemaakt: een goede en snelle fiets-infrastructuur werpt daar vruchten af voor mobiliteit en bereikbaarheid, maar ook voor de economie.
In het persbericht over de proef met het doseerlicht wordt wel aangegeven welke omleidingsroutes niet gewenst zijn (Concordiabrug naar Avelingen en Paardenwater, Heerenlaantje en Westwagenstraat), maar niet welke dan wel: de ChristenUnie-SGP stelt al langer voor om het autoverkeer om de binnenstad heen te leiden door slimme verbindingen aan te gaan: rondweg Noord ligt er al voor een groot deel. Mag deze wethouder in 2020 geld claimen? Dan graag hiervoor! Verder: ga parkeerterreinen buiten de stad benutten voor park&ride en zorg voor het opwaarderen van de carpoolplaatsen. Dit zijn nu een soort zompige crossterreinen, waar je ’s avonds liever niet alleen bent.
Onderwijs
Wethouder van Doesburg is aan de beurt om een groot bedrag vragen en wel voor een beroepen en innovatiecampus. Maar we gaan precies hetzelfde doen als in Drechtsteden met de RBIC. Doen we dat samen met Drechtsteden of niet en wat betekent dit voor de Gorcumse kansen.
Voor het technasium Fortes wordt dan weer een ander traject gevolgd, wat 1,5 miljoen gaat kosten. Welke relatie dit heeft met het leerpark is onduidelijk.
In februari van dit jaar heeft ook Gorinchem het Taalpact ondertekend om laaggeletterdheid te bestrijden. Ik heb toen met de wethouder afgesproken later terug te komen op de gemeentelijke website in begrijpelijke taal. Dus bij deze: hoe staat het daarmee?
Sociaal Domein
Twee grote onzekerheden:
uitvoering participatiewet en BUIG (budget uitkeringen)
Uitvoering Jeugdwet
Gorinchem heeft kunnen profiteren van een reserve, maar dat gaat knellen. Het lijkt onze fractie wijs te blijven investeren op preventie. Bij de DG&J zien we nog steeds te weinig grip en met een woud aan instellingen en behandelaars is sturing haast onmogelijk.
De aangekondigde Omdenknotitie biedt niet veel nieuws: al 4 jaar is het streven de kosten af te laten nemen, ook in de Knoppennotitie werd dat beoogd, maar de kosten nemen elk jaar toe! Het college meldt, dat alle huisartsen gebruik maken van de Jeugd-GGZ expertise, maar dit is dure generalistische basiszorg. Wij pleitten met onze motie juist voor brede uitrol POH-GGZ jeugd, die elders 50% minder verwijzingen oplevert. Wat is daar tot nu toe mee gedaan?
We zien verder genoeg gespreksstof voor het overleg Sociaal domein: de samenwerking, afstemming en coördinatie binnen dit domein, respijtzorg en voorkomen overbelasting mantelzorgers en de decentralisatie Beschermd Wonen.
Wij willen aandacht vragen voor de schuldenproblematiek en vooral voor snel en preventief handelen. De lichtste vorm van budgethulp wordt niet vergoed, wat een drempel kan opwerpen, met risico op grotere problemen. Wij zijn benieuwd of er mogelijkheden zijn drempels weg te nemen: Motie: Voorkomen is beter (zie bijlage onderaan de pagina).
We zitten onder de norm voor wijkagenten, terwijl er signalen zijn dat de handhaving te wensen over laat: Ziet het college voldoende aanleiding om het op de agenda te zetten bij het Regionaal Veiligheidsoverleg en te gaan lobbyen voor meer wijkagenten. In sommige gemeenten wordt geëxperimenteerd met de inzet van wijk BOA’s: ziet het college iets in dit idee?
Dan de Gorcumse mogelijk- makers: de folder deed ons geloven dat iedere medewerker een Gorcumse mogelijkmaker kan worden mits het juiste traject van opleiding e.d gevolgd zou worden, maar de operatie MENS kost over 2 jaar 1,5 miljoen euro. De beantwoording geeft aan dat de FV’s 1x per jaar worden bijgepraat, wanneer was dat?
Op onze vraag wat de ruimtecoaches gaan doen, was het antwoord: een begrip dat in het coalitieakkoord is opgenomen om de dienstverlening aan de samenleving te verbeteren. Tja….dan weten we nog niks.
Speelruimteplan
Positief dat er speeltoestellen voor kinderen met een handicap worden neergezet, maar het blijkt dat deze kinderen vaak erg eenzaam zijn door hun geïsoleerde bestaan. Wat is er mogelijk om dit te doorbreken?
Digtalisering
de dienstverlening wordt verregaand gedigitaliseerd, maar steeds meer mensen hebben moeite met de complexiteit van de samenleving. De nationale ombudsman heeft onlangs gepleit voor een laagdrempelig fysiek loket in elke gemeente waar inwoners met al hun vragen terecht kunnen en ze verder geholpen worden. Hoe staat het college tegenover dit pleidooi?
Gorinchem inspireert
Gorkum Beweegt voor cultuureducatie en participatie. Alles voor het geluk van de Gorcummers. Gaat het college dit ook meten? Want wij zijn reuze benieuwd of onze inwoners de komende jaren nu ook echt gelukkiger worden en waarvan dan precies.
Uit onderzoek blijkt, dat cultuur het meeste bijdraagt aan het geluk van mensen, als ze het zelf beoefenen. Dat betekent prioriteit voor amateurkunst.
Dit brengt ons bij het cultuurfonds, door de VVD bij de PPN geopperd en waar een aantal partijen en de wethouder positief over waren. Wij vinden het een interessant idee: dan hoeven partijen in ieder geval niet meer voor losse cultuurinitiatieven moties en amendementen in te gaan dienen, maar kan verwezen worden naar het fonds, dat onafhankelijk en vanuit een goed omschreven kader kan toebedelen, wellicht zelfs door de cultuursector zelf beheerd. N.a.v de berichtgeving over geld voor IFFG kregen we een noodkreet binnen van de Gorcumse uitdaging, die blijkbaar niks meer krijgt. Welke overwegingen heeft het college daarbij gehad?
Wat betreft het restafval lijkt de dalende tendens gestopt te zijn. In hoeverre is de landelijke streefnorm van 100 kg restafval per inwoner realistisch en welke stappen overweegt het college om daar in de buurt te gaan komen? In Horst aan de Maas is er per inwoner slechts 23 kilo restafval. Het kan dus wel! Wij willen in ieder geval zo min mogelijk verspilling en afval vandaar de motie Reclamefolders? Nee tenzij (zie bijlage onderaan de pagina).
In het kader van operatie Steenbreek en het vergroten van de biodiversiteit wordt de tuin achter het stadhuis aangepakt. Wij vinden dit niet de juiste prioriteit en voelen er veel meer voor de binnenstad te vergroenen met zgn boombakken en evt.banken die uitnodigen bij dat groen ook wat te verpozen. Motie: Vergroen de Binnenstad (zie bijlage onderaan de pagina).
Over verfraaiing gesproken: wij begrijpen dat de verbeelding van de industriële historie in de plannen voor de Lingeoevers is meegenomen en dat vinden we mooi. Tegelijk is er nog meer historie op dat gebied, die in en om de stad verbeelding verdient. Graag horen we of u dat ook vindt.
Tot slot
We zijn als oppositiepartij kritisch en zo hoort dat ook: juist door de tegenspraak van de oppositie worden plannen scherper, beter en concreter. We hopen dat vandaag inderdaad meer zal zijn dan een opvoering waarvan de afloop al vaststaat en de raad in de breedte betrokken wordt.
We wensen college, organisatie en raad daarbij Gods wijsheid en zegen toe.
Motie - Scenario's behoud sluitende begroting.pdf
Motie - Vergroen de binnenstad.pdf
De aanbesteding van 2 elektrische veerboten voor Riveer is op niets uitgelopen. Geen enkele inschrijving is gevolgd op de uitgezette aanbesteding. De ChristenUnie-SGP heeft het college mandaat gegeven op 5 juli 2018: ja tegen elektrisch varen tegen de huidige exploitatiekosten van Riveer. Waarom? De partner oever gemeenten hebben een duidelijk kader getrokken. Meerkosten zouden dan volledig voor Gorinchem komen. En dat willen we niet.
Op zaterdag 15 december 2018 lanceren ChristenUnie, SGP en GroenLinks in Gorinchem een Gorinchems vuurwerkmeldpunt. Met dit meldpunt willen de partijen in beeld brengen hoeveel overlast er door Gorinchemmers ervaren wordt van vuurwerk tijdens de jaarwisseling.